Η Ευρώπη σε αναταραχή
Όλο και περισσότερο ο “ενιαίος ευρωπαϊκός χώρος” για τη νεοφιλελεύθερη εκπαίδευση προσκρούει στις αντιστάσεις της νεολαίας σε ολόκληρη την ήπειρο. Η νεολαία, που στην Ελλάδα έζησε τις μέρες του Αλέξη, στην Ιταλία, στη Γαλλία, αλλού, διαδηλώνει “Δε θα πληρώσουμε εμείς την κρίση”. Σε “ενιαίο” αναδεικνύεται σταθερά ο χώρος των αγώνων των νέων στην Ευρώπη. Μια ενιαία δύναμη ενάντια στους ευρωπαϊκούς καταναγκασμούς.
Ιταλία: Ανώμαλο κύμα
Μέσα στο καλοκαίρι, η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι κατέθεσε το νόμο 133. Ο νόμος ήρθε να εξυπηρετήσει τη μείωση των κρατικών δαπανών σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, από το Δημοτικό ως το πανεπιστήμιο.
Για το Δημοτικό ο νόμος ορίζει, μεταξύ άλλων:
-
Ένα και μοναδικό δάσκαλο στις τάξεις του δημοτικού σχολείου, ενώ τώρα διαφορετικοί δάσκαλοι διδάσκουν διαφορετικά μαθήματα.
-
Την υποχρεωτική στολή για τους μαθητές του Δημοτικού.
-
Τη δημιουργία ξεχωριστών τάξεων για τους Ιταλούς από τους ξένους μαθητές.
-
Την επαναφορά του βαθμού διαγωγής ως κριτηρίου για την προαγωγή των μαθητών.
Επιβάλλοντας μέτρα για δραματικές περικοπές στο διδακτικό προσωπικό, αλλά και μέτρα για την προώθηση της πειθάρχησης και των διακρίσεων ανάμεσα στους μαθητές, ο νόμος Γκελμίνι προκάλεσε την αντίδραση φοιτητών, εκπαιδευτικών και μαθητών ήδη από το Σεπτέμβρη. Ειδικά τα πανεπιστήμια ωθούνται άμεσα στην αναζήτηση ιδιωτικών κεφαλαίων και στις ιδιωτικοποιήσεις. Παράλληλα, οι νέοι επιστήμονες, που στηρίζουν το διδακτικό και ερευνητικό έργο των πανεπιστημίων δουλεύοντας με ελαστικούς όρους εργασίας, ωθούνται στην ανεργία.
Ο νόμος Γκελμίνι άναψε το φιτίλι μιας μεγάλης κοινωνικής έκρηξης, που για τρεις περίπου μήνες συγκλόνισε όλη τη χώρα, ξεπερνώντας τα όρια του εκπαιδευτικού κινήματος. Πάνω στο σύνθημα “Δεν θα πληρώσουμε εμείς την κρίση” συναντήθηκαν μαθητές, φοιτητές, “εργάτες του μυαλού” και νέοι των stage και της επισφαλούς εργασίας. Το “ανώμαλο κύμα”, όπως το αποκάλεσαν, κέρδισε τη συμπάθεια μεγάλου κομματιού της κοινωνίας με το δίκιο των αιτημάτων του αλλά και με τη δύναμη των μορφών που επέλεξε. Με πορείες εκατοντάδων χιλιάδων σε όλες τις μεγάλες πόλεις, με καταλήψεις σε σχολεία και σχολές αλλά και με αποκλεισμούς κεντρικών δρόμων, καταλήψεις σε σιδηροδρομικούς σταθμούς και δημόσια κτίρια. Με το άνοιγμα των πανεπιστημίων στις τοπικές κοινωνίες, όπου έδωσαν διαλέξεις σπουδαίοι άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών, όπως ο Ντάριο Φο.
Η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι ούτε με τη βίαιη καταστολή ούτε με το “διάλογο” κατάφερε να εξουδετερώσει το κύμα. Ο αγώνας τώρα συνεχίζεται μέσα στις σχολές…
Γαλλία: Φρένο στη μεταρρύθμιση
Στο ίδιο πνεύμα της μείωσης των δαπανών για την παιδεία βρίσκεται και η κυβέρνηση Σαρκοζί, προβαίνοντας σε δραματική μείωση θέσεων εργασίας εκπαιδευτικών (σε 13.500 υπολογίζονται οι θέσεις που θα χαθούν την επόμενη χρονιά). Οι δαπάνες για την παιδεία έχουν πέσει στα 59 δισ. ευρώ, όταν η κυβέρνηση παραχωρεί στους τραπεζίτες 360 δισ. ως “ένεση” ενάντια στην κρίση. Ο υπουργός Ξαβιέ Νταρκό με νέο νομοσχέδιο προτείνει, μεταξύ άλλων, την μείωση των διδακτικών ωρών και την κατάργηση προγραμμάτων ειδικής αγωγής.
Ήδη από την προηγούμενη χρονιά, ένα μαζικό μαθητικό κίνημα δίνει το μαχητικό του παρόν ενάντια στην εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, κόντρα στην αστυνομική καταστολή του Σαρκοζί. Οι μαθητές βρίσκονται μπροστά, για άλλη μια φορά, ενάντια στο νέο νομοσχέδιο. Η απεργία των εκπαιδευτικών στις 22 Νοέμβρη κατεβάζει τον κλάδο στο δρόμο. Τα ποσοστά της απεργίας φτάνουν το 70%!
Από την είδηση της εξέγερσης στην Ελλάδα, οι Γάλλοι μαθητές εμπνέονται και για το δικό τους αγώνα. Με μαζικές διαδηλώσεις και καταλήψεις ενάντια στο νομοσχέδιο Νταρκός, η νεολαία στη Γαλλία πετυχαίνει μια πολύ σημαντική νίκη. Η κυβέρνηση αναγκάζεται σε αναδίπλωση, φοβούμενη τα “χειρότερα”, και ο Νταρκός αναβάλλει επ’ αόριστον την κατάθεση του νομοσχεδίου του.
Μαίρη Σταθοπούλου, Χανιά