ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007 ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ
του Γ.Νικηφοράκη
Ο τρίτος προϋπολογισμός της κυβέρνησης της Ν.Δ. είναι ξεκάθαρα αντικοινωνικός. Η ομολογημένη λιτότητα και η ήπια προσαρμογή των δυο προηγούμενων χρόνων υποτίθεται ότι δικαιολογούσαν τις περικοπές των δημόσιων δαπανών στην υγεία και στη πρόνοια. Τώρα που υποτίθεται ότι πλησιάζουμε στη λήξη της επιτήρησης, οι επιλογές παραμένουν ίδιες και ξεκάθαρες. Προϋπολογισμός λιτότητας για την υγεία για το 2007 σημαίνει:
§ Περικοπές των κονδυλίων που διατίθενται. Ενώ το ΑΕΠ της χώρας αυξάνει, τα χρήματα που δίνονται στη υγεία και πρόνοια μειώνονται σε σχετικούς και απόλυτους αριθμούς. Την ίδια ώρα οι αμυντικές δαπάνες αυξάνονται σε διπλάσιους ρυθμούς από κάθε άλλη κοινωνική δαπάνη.
§ Παραπέρα υποβάθμιση της δημόσιας υγείας μέσω της υποχρηματοδότησής της και ένταση της ιδιωτικοποίησης αφού τις ελλείψεις υπάρχουν έρχεται να τις καλύψει το ιδιωτικό κεφάλαιο μέσα από τα ΣΔΙΤ. Χαρακτηριστικό ότι παρά τις ανάγκες τα χρήματα που θα δωθούν από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων το 2007 για την υγεία είναι λιγότερα από πέρισυ ( 190.000.000 αντί 195.000.000 ευρώ).
§ Περισσότερος νεοφιλελευθερισμός. Κατάργηση επί της ουσίας της κοινωνικής πολιτικής του κράτους και της κοινωνικής προστασίας στα ασθενέστερα στρώματα ( ακρίβεια, φάρμακα, ιδιωτική δαπάνη υγείας, ταμεία κ.α.)
1. Αν και οι συνολικές δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ φαίνονται να παραμένουν στις ψηλότερες θέσεις στην Ε.Ε. αυτό δεν οφείλεται στις ισχνές δημόσιες δαπάνες αλλά στο παρασιτικό γιγαντισμό των ιδιωτικών δαπανών. Ο προϋπολογισμός του 2007 εγγράφει μικρότερη αύξηση των δαπανών για την υγεία από τις προηγούμενες χρονιές. Η αύξηση είναι μόλις κατά 5,7% αδυνατώντας να καλύψει τις τεράστιες ανάγκες. .Συνολικά το κονδύλι επί του ΑΕΠ του τακτικού προυπολογισμού για υγεία και πρόνοια συνεχώς μειώνεται: από 2.81% το 2005 σε 2.78% το 2006 και σε 2.71% το 2007. Έτσι η Ελλάδα με το 6. % των συνολικών δημόσιων δαπανών να δίνεται για την υγεία βρίσκεται στη τελευταία θέση στην Ευρώπη των 25 και στο μισό του Ευρωπαϊκού μέσου όρου των δημόσιων δαπανών για την υγεία που είναι 13.6%
2. Μηδαμινή είναι η εγγραφή στο νέο προυπολογισμό για προσλήψεις μόνιμου προσωπικού στα νοσοκομεία (κυρίως νοσηλευτών αλλά και γιατρών). Τα 10.000.000 ευρώ που προβλέπονται ζήτημα δεν φτάνουν καν για τις αντικαταστάσεις όσων θα πάρουν σύνταξη, όταν οι ανάγκες για προσλήψεις είναι ομολογουμένα από όλους πολύ πάνω από 25.0000! Το 2006 διατέθησαν για προσλήψεις 80.000 ευρώ και δεν έγινε καμία πρόσληψη. Για του χρόνου τα κονδύλια φτάνουν για προσλήψεις το πολύ 650 νοσηλευτών όταν επίκειται η άμεση συνταξιοδότηση 2.500 το επόμενο διάστημα.
Για τις εφημερίες των γιατρών προβλέπονται 320.000.000 ευρώ ,ποσό αυξημένο μόνο κατά 2,5% από πέρυσι, μικρότερη αύξηση από κάθε άλλη φορά, όταν οι ανάγκες είναι για 350.000.000 ευρώ. Ταυτόχρονά το νέο εφημεριακό καθεστώς των νοσοκομείων που θα ισχύσει από το Γενάρη δημιουργεί τεράστια κενά, και για να λειτουργήσουν και να εφημερεύουν τα νοσοκομεία με ασφάλεια προϋποτίθονται μαζικές προσλήψεις γιατρών…που βέβαια το υπουργείο αρνείται να κάνει. Ήδη , χωρίς την εφαρμογή του νέου μέτρου, είναι κενές 1000 θέσεις ειδικευμένων και 2000 ειδικευόμενων γιατρών …
Για την πρωτοβάθμια υγεία που η υλοποίηση της εκκρεμεί από τότε που υπόρχει το ΕΣΥ (παρά και τις εξαγγελίες Κακλαμάνη) ,που σύμφωνα με τους υπολογισμούς του υπουργείου χρειάζονται 300.000.000 ευρώ μόνο για να ξεκινήσει να εφαρμόζεται , ούτε ένα ευρώ δεν προβλέπεται…
Οι μισθοί των υγειονομικών που παραμένουν χαμηλοί χρόνια και η ίδια οι κυβέρνηση έχει υποσχεθεί την αναπροσαρμογή τους σε βάθος τριετίας ,κάτι τέτοιο δεν προκύπτει από τον προϋπολογισμό. Οι αυξήσεις του προσωπικού όμως δεν προβλέπονται καθώς το ποσό που διατίθεται για τη μισθοδοσία προσωπικού ( μόνο 5.7% αύξηση σχέση με πέρυσι ) παραπέμπει πάλι το θέμα.
3. Στο τομέα της πρόνοιας η υποχρηματοδότηση εδώ και καιρό έχει παρει δραματικές διαστάσεις με εργαζόμενους να μένουν απλήρωτοι και μονάδες να κλείνουν και τα κονδύλια που δίνονται παραμένουν τα ίδια και για του χρόνου.
Πιο ειδικά οι δαπάνες για την ψυχική υγεία είναι μειωμένες κατά 2.5%, ενώ ο προϋπολογισμός για την πρόνοια αφορά σε ποσοστό 72% αποκλειστικά επιδόματα πολυτέκνων. Το κράτος επιλέγει να δίνει ψίχουλα για το μέλλον των ατόμων με αναπηρία, για τους ψυχικά ασθενείς και για τα άτομα που χρειάζονται ειδική μέριμνα και αποκατάσταση. Το τεράστιο κενό καλούνται να αναπληρώσουν οι εθελοντικές , ΜΚΟ, οργανώσεις ανεπιτυχώς όμως αφού ο τομέας δεν είναι ανταποδοτικός.
4. Οι προϋπολογισμοί λιτότητας, οι υπηρεσίες υγείας που ακριβαίνουν για τον πολίτη χρόνο με το χρόνο ,και η γενικότερη ακρίβεια εντείνουν την ταξικότητα στην υγεία. Πλέον είναι άμεση και επικίνδυνη η σχέση μεταξύ εισοδήματος και δυνατότητας πρόσβασης υπηρεσιών υγείας. Χαρακτηριστικά οι άποροι και οι φτωχοί έχουν χαμηλότερη πρόσβαση σε προληπτικές και θεραπευτικές υπηρεσίες, έχουν μεγαλύτερο δείκτη νοσηρότητας, περισσότερες εισαγωγές στα νοσοκομεία και θνητότητας μέσα σε αυτά, ενώ είναι ευθέως ανάλογη η σχέση της κατά κεφαλήν ιδιωτικής δαπάνης με το εισόδημα. Η περίθαλψη είναι πια από τα μεγαλύτερα έξοδα μιας οικογένειας. Η μέση μηνιαία δαπάνη των νοικοκυριών για αγορά υπηρεσιών υγείας έχει αυξηθεί κατά 50% τα τελευταία χρόνια. Την ώρα που τα οικονομικά των μισθωτών διαρκώς στενεύουν, η ιδιωτική δαπάνη στην υγεία έχει φτάσει το 48%-50%.Πρόκειται τα χρήματα που πληρώνει από την τσέπη του ο πολίτης πέρα από τις κρατήσεις των ταμείων και τη φορολογία.
Οι αυξήσεις των φαρμάκων μόνο κατά την πρόσφατη ανατίμηση ήταν 25-30% για φάρμακα ευρείας και μαζικής κατανάλωσης. Και ακολουθούν οι διαγνωστικές εξετάσεις , η οδοντοϊατρική περίθαλψη, η νοσηλεία σε ιδιωτικά κέντρα και άλλα.
5.Σημεία αντιπαράθεσης:
Είναι ψέμα ότι τα κονδύλια αρκούν, και το μόνο που χρειάζεται είναι το νοικοκύρεμα και το συμμάζεμα των νοσοκομείων κ.τ.λ. Όχι ότι σπατάλες και κακή διαχείρηση δεν γίνονται όμως αυτά χρησιμοποιούνται ως πρόσχημα για επιπλέον περικοπές. Οι προσλήψεις σε προσωπικό, η νέα κτιριακή υποδομή, η πρωτοβάθμια η αναβάθμιση της δημόσιας υγείας απαιτούν χρήματα που το κράτος δεν δίνει.
Ένα δεύτερο ψέμα που από μόνο του αντικρούει το πρώτο είναι ότι δεν υπάρχουν κονδύλια για την υγεία λόγω της οικονομικής κατάστασης .Είναι η μόνιμη επωδός των υπουργών υγείας και η κόντρα τους με τον Αλογοσκούφη ότι δηλαδή έχετε δίκιο αλλά δεν μου δίνουν χρήματα από τον κεντρικό προϋπολογισμό. Κι όμως , στη πενταετία που πέρασε το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 25%,τα κέρδη των επιχειρήσεων κατά 35%, το ίδιο και η φοροδιαφυγή καθώς 4/10 επιχειρήσεις φοροδιαφεύγουν. Μόνο η μίζα για τις προμήθειες στα νοσοκομεία υπολογίζεται στα 500.000.000 ετρώ ετησίως.
Η υποχρηματοδότηση δεν είναι αποτέλεσμα της «κρίσης» είναι επιλογή, Είναι μοχλός για την υποβάθμιση της δημόσιας και για την ιδιωτικοποίηση. Την ίδια ώρα το κράτος και ο φορολογούμενος χάνουν από τα ποσά που σπαταλιούνται, τιςπρομήθειες τις μιζες ,…, το ιδιωτικό κεφάλαιο κερδίζει χοντρά Ο ιδιωτικός τομέας γιγαντώνεται παρασιτώντας εις βάρος του δημόσιου. Ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης του ιδιωτικού τομέα στην υγεία είναι περί τα 12%.
Η υγεία δεν είναι είδος κατανάλωσης πολύ περισσότερο είδος πολυτελείας. Είναι δικαίωμα του πολίτη και υποχρέωση του κράτους. Δεν μπορεί να μπαίνει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων εις βάρος των εργαζομένων στο όνομα οποιασδήποτε λιτότητας… Πολύ περισσότερο όταν αποτελεί έναν ιδιαίτερα προσοδοφόρο τομέα για το κεφάλαιο σε βάρος του κόσμου, όταν ήδη ο πολίτης πληρώνει από την τσέπη του το 50% των δαπανών του για περίθαλψη.
Η αύξηση των δαπανών είναι απαραίτητη αλλά όχι μόνη προϋπόθεση για μια υγεία των λαϊκών αναγκών. Χρειάζεται ταυτόχρονα να μπει φραγμός στην πολιτική που μεταθέτει την ευθύνη για τη περίθαλψη των πολιτών από το κράτος στους ιδιώτες, που μετακυλύει το κόστος της περίθαλψης στον εργαζόμενο.