του Νίκου Γαλάνη
Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί την τοποθέτηση του εκπροσώπου της ΚΟΕ, Νίκου Γαλάνη στην γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ που γίνεται σήμερα, Παρασκευή 6/11. Η συζήτηση γύρω από το κεντρικό δίλημμα που υπάρχει για την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ, πρέπει να προωθηθεί χωρίς αναβολές και αποκλεισμούς, πριν από την και κατά την διάρκεια της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης. Στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία της ίδιας μέρας δημοσιεύονται εκτενή αποσπάσματα του κειμένου αυτού.
Είναι αλήθεια πως στις μέρες μας η πραγματικότητα των παραστάσεων, έχει υποσκελίσει την πραγματικότητα των εννοιών. Ζούμε μία μεγάλη κρίση νοημάτων. Αυτός ο σύγχρονος καπιταλιστικός ιός έχει περάσει και στο σώμα της Αριστεράς. Στον ΣΥΡΙΖΑ ζούμε μια κρίση της έννοιας “κόκκινη κάρτα”. Ορισμένοι θέλουν να χρησιμοποιήσουν την κόκκινη κάρτα της αποβολής και ορισμένοι άλλοι την κόκκινη κάρτα μέλους. Ανεξαρτήτως προθέσεων, συνιστωσών και τάσεων, το πρόβλημα δεν είναι αυτό αλλά εκεί πλέον συμπυκνώνονται αρκετές αντιθέσεις, διαφορετικές αποχρώσεις και άλλα τέτοια διχαστικά. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια βαθιά κρίση του ΣΥΡΙΖΑ που θα οδηγήσει ή στο τέλος του ή σε έναν άλλο ΣΥΡΙΖΑ.
Το πολιτικό πρόβλημα όμως του ΣΥΡΙΖΑ και συνολικά της Αριστεράς, μπορεί να συνοψιστεί στο ακόλουθο δίλημμα: Θέλουμε μια Αριστερά της επιβίωσης, της συντήρησης της ίδιας μορφής και κατάστασης, μια Αριστερά τελματωμένη και ικανοποιημένη με το ρόλο κομπάρσου στο πολιτικό σκηνικό, ή θέλουμε μια Αριστερά πρωταγωνίστρια, που θα μετασχηματίζεται συνεχώς, που θα υπερβαίνει τα όρια και τα μεγέθη της και που επιτέλους, όχι απλά θα βάζει γκολ, αλλά θα νικάει τους αντιπάλους της;
Θα αγωνιστούμε, θα δώσουμε ζωή σε μια σύγχρονη Αριστερά, απεγκλωβισμένη από τις κατεστημένες νοοτροπίες των δεκαετιών της ήττας και της υπερτίμησης του αντιπάλου, ανεξάρτητη από μικροκομματικά συμφέροντα και προσωπικά δράματα, μια Αριστερά με ισχυρή πεποίθηση για τη δυνατότητα κατάργησης του νεοφιλελεύθερου και δικομματικού κατεστημένου;
Στον ΣΥΡΙΖΑ σήμερα, βιώνουμε σε λανθάνουσα κατάσταση δύο διαφορετικές οπτικές, δύο διαφορετικές στρατηγικές, δύο διαφορετικές πολιτικές γραμμές, που το θεμέλιο της διαφορετικότητάς του δεν είναι απλά η “κόκκινη κάρτα”.
Υποστηρίζουμε ή θέλουμε, ή ακόμα νομίζουμε πως υποστηρίζουμε, μια Αριστερά που σχεδιάζει, δρα, οργανώνεται σε μια στρατηγική ηγεμονίας. Μια στρατηγική νικηφόρας σύγκρουσης με το δικομματισμό. Μια Αριστερά δύναμη ανατροπής των συσχετισμών, δύναμη ανατροπής του νεοφιλελευθερισμού. Αυτή σήμερα είναι η αντισυστημική Αριστερά. Γιατί το κρίσιμο ζήτημα στις αρχές του 21ου αιώνα είναι η ανατροπή των σχέσεων υποταγής και κυριαρχίας. Η επιτυχία για την οποιαδήποτε αριστερή πολιτική δεν είναι οι λαμπρές ιδέες και τα προγράμματα, αλλά η αλλαγή του συσχετισμού των κοινωνικών δυνάμεων.
Οι συνθήκες δημιουργούν πολλαπλές ευκαιρίες, είναι υπεργόνιμες για να καρπίσει μια Αριστερά ζωηρή, μάχιμη που θα τερματίζει τη νεοφιλελεύθερη επίθεση, θα αμφισβητεί την κυριαρχία του υπερτιμημένου αντιπάλου και θα βάλει τις βάσεις για τη δημιουργία ενός ζωντανού προοδευτικού ρεύματος στην ελληνική κοινωνία. Βρισκόμαστε μπροστά σε δύο δύσκολα αλλά εξαιρετικά γεγονότα: α) Μια οικονομική κρίση που αυξάνει φτωχούς και φτώχεια, που στοιχίζει και ενώνει πληθυσμούς “από τα κάτω” ενώ συρρικνώνει τους “από τα πάνω”, διευρύνοντας το μέγεθος του μεταξύ τους ρήγματος με εντυπωσιακούς ρυθμούς και β) Μια ευρεία κρίση πολιτικής αντιπροσώπευσης, κρίση πολιτικής, όπου στους συνηθισμένους ανθρώπους αυξάνεται το έλλειμμα συναίνεσης και αξιοπιστίας στο δικομματισμό, πολλαπλασιάζεται η επιφυλακτικότητα και η δυσαρέσκεια. Και είναι πλέον ορατό και ταυτόχρονα φόβος για τις δυνάμεις του κατεστημένου, ότι η κριτική και η απόρριψη σήμερα υπερβαίνουν την υπεράσπιση του υπάρχοντος συστήματος.
Ταυτόχρονα είναι υπαρκτή μία κοινωνική Αριστερά, πολύ ευρύτερη από την εκλογική και συνδικαλιστική επιρροή της οργανωμένης πολιτικής Αριστεράς, μια Αριστερά που διαπερνά τις παρυφές του ΠΑΣΟΚ, τα μέλη και τους φίλους του ΚΚΕ, και του εξωκοινοβουλευτικού χώρου, τις συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ.
Κι αν σήμερα δεν φαίνεται ικανή –ενώ είναι αναγκαία– η ενότητά της, αυτό που τουλάχιστον μπορεί να γίνει σαν ένα βήμα ή καλύτερα άλμα είναι η ενότητα στην κοινή δράση.
Μια ενότητα στην κοινή δράση που ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει συνεχώς να την υλοποιεί στοχεύοντας σε μια μεγάλη Αριστερά καθόλου ικανοποιημένη από τα σημερινά της εκλογικά ποσοστά, καθόλου εγκλωβισμένη στις παιδικές και γεροντικές ασθένειες που προκάλεσαν την αποσύνθεσή της.
Οι διαδικασίες ανασυγκρότησης της Αριστεράς απαιτούν υπερβάσεις, διαδικασίες και χώρους σύνδεσης, συγκρότησης, δράσης.
Το κυβερνητικό ΠΑΣΟΚ ούτε είπε, ούτε έδειξε, ούτε θα αποδείξει, ούτε μπορεί να συγκρουστεί με τις κοινωνικές δυνάμεις που το επέβαλαν και με την πολιτική της ΕΕ που συστήνει και επιτηρεί την άρνηση μιας μόνιμης και δίκαιης αναδιανομής του πλούτου. Γιατί η ρίζα του κοινωνικού ζητήματος είναι εκεί ακριβώς στις σχέσεις εργασίας και στη σχέση του παραγόμενου πλούτου με αυτούς που πραγματικά τον παράγουν και αυτών που τον καρπώνονται.
Η μια γραμμή για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι να βρεθεί πρωταγωνιστής κάνοντας αντιπολίτευση με δηλωμένο στόχο το τέλος του δικομματισμού και την ανατροπή του νεοφιλελευθερισμού, να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ εκφραστής των συνηθισμένων ανθρώπων, του λαού της κρίσης, να πρωταγωνιστήσει στους κοινωνικούς αγώνες, να δημιουργήσει οργανωμένα το δημοκρατικό, πλουραλιστικό χώρο υποδοχής των άστεγων δυνάμεων της Αριστεράς, των δυσαρεστημένων οπαδών του ΠΑΣΟΚ, των ορφανών δυνάμεων της κοινωνικής Αριστεράς και των κινημάτων, των νέων που αμφισβητούν τις αξίες της αστικής κοινωνίας. Αυτό στο “οργανωτικό” σημαίνει απαίτηση για ΣΥΡΙΖΑ ενιαίο πολιτικό φορέα κι όχι τσίρκο των συνιστωσών, ομάδων, τάσεων κ.λπ.
Η άλλη γραμμή είναι η γραμμή που θεωρεί παντοδύναμο το ΠΑΣΟΚ για τα επόμενα τρία χρόνια, συν άλλα δύο ή τρία μετά τις δεύτερες εκλογές, που θεωρεί ότι σαν ώριμο φρούτο ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ θα προστρέξει στον όμορο προγραμματικό χώρο του “ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ”, που υποτιμάει τις δυνάμεις της και ικανοποιείται στη μικρή Αριστερά των δυστυχισμένων συνειδήσεων.
Αυτή η πολιτική θέλει έναν ΣΥΡΙΖΑ σωσίβιο στα δύσκολα, με λειτουργία παιδικών παιχνιδιών παραλίας. Αυτή η πολιτική οπτική στην ουσία –πέρα από ειλικρινείς προθέσεις– δεν επιλέγει στρατηγικά τον ΣΥΡΙΖΑ, βγάζει κόκκινη κάρτα και στέλνει το αισιόδοξο και αναγκαίο εγχείρημα της ενότητας της Αριστεράς στην εξέδρα.
Δεν μπορείς να μιλάς για ενότητα κι οργάνωση του λαού και να μην οργανώνεσαι ο ίδιος, και να μην οργανώνεις όλους όσοι θέλουν να παλέψουν για μια μεγάλη Αριστερά.
Γιατί είναι αλήθεια ότι ο ΣΥΡΙΖΑ του 2008 είχε πολιτικά τη στόφα μιας μεγάλης Αριστεράς, αλλά έμεινε οργανωτικά γυμνός. Η ήττα δεν ήρθε τότε, αλλά σήμερα το κακό φαίνεται με δρασκελιές να έρχεται.
Να το σταματήσουμε, με τον ΣΥΡΙΖΑ για την Αριστερά πρωταγωνίστρια δύναμη, επικίνδυνη για το σύστημα. Με τον ΣΥΡΙΖΑ τολμηρά και κοινωνικά διευρυνόμενου, με τον ΣΥΡΙΖΑ απάγκιο των από τα κάτω, με τον ΣΥΡΙΖΑ των ενεργών μελών της Αριστεράς του 21ου αιώνα.