Οι καταλήξεις της 2ης Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης
Ομιλία του Γιάννη Θεωνά, συντονιστή της Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ
Αγαπητοί σύντροφοι και συντρόφισσες, Ύστερα από μια τριήμερη διαδικασία, φτάνουμε στο τέλος των εργασιών της 2ης Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης του ΣΥΡΙΖΑ. Μιας Συνδιάσκεψης που μέσα από ένα εξαιρετικά πλούσιο προβληματισμό, σκέψεις και προτάσεις, αποκτά, ήδη, έναν σημαντικά ιστορικό χαρακτήρα. Γιατί αποτελεί μια προγραμματική διαδικασία πρωτόγνωρη για τα πολιτικά δεδομένα της χώρας μας, ακόμα και για τα κόμματα της Αριστεράς, που εξοπλίζει το εγχείρημά μας με πρόγραμμα και στόχους, που θα σημαδέψουν τους αγώνες και την πορεία του εργατικού και λαϊκού μας κινήματος τα επόμενα χρόνια. Γιατί, ταυτόχρονα, αποτελεί ήδη ένα εφαλτήριο για τη νικηφόρα πορεία του ΣΥΡΙΖΑ στις προσεχείς ευρωεκλογές, τα αποτελέσματα των οποίων θα σημαδέψουν την πορεία των πολιτικών εξελίξεων και την προοπτική αλλαγής του πολιτικού σκηνικού της χώρας.
Θα ήθελα από την αρχή να σημειώσω ότι το σύνολο των προτάσεων που διατυπώθηκαν και κατατέθηκαν και γραπτώς στο προεδρείο της Συνδιάσκεψης, θα μελετηθούν από την Κεντρική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ και έχω τη βεβαιότητα ότι θα αξιολογηθούν θετικά στη συντριπτική πλειοψηφία τους και θα ενσωματωθούν στο Πρόγραμμα. Από τώρα, όμως, μπορεί να σημειωθεί ότι ορισμένες προτάσεις, που αφορούν στην Αγροτική Οικονομία, σε ζητήματα του περιβάλλοντος (υδάτινοι πόροι, φαραωνικά φράγματα και χωροταξικοί τουριστικοί σχεδιασμοί), σε ζητήματα γυναικών, υγείας, απόδημου ελληνισμού κ.λπ., γίνονται δεκτές από τη Γραμματεία και θα ενσωματωθούν στο τελικό κείμενο του Προγράμματος.
Η προγραμματική μας επεξεργασία θα συνεχιστεί, με διαφορετική όμως προσέγγιση:
Το Πρόγραμμά μας, με όσες προσθήκες και τροποποιήσεις αποδεχθεί η Γραμματεία, θα αποτελεί δεσμευτικό κείμενο για όλους μας.
Ταυτόχρονα θα προχωρήσουμε –με πολιτική ευθύνη της Γραμματείας και με τη βοήθεια των Θεματικών και των Νομαρχιακών Επιτροπών του ΣΥΡΙΖΑ– στην πραγματοποίηση ημερίδων, διημερίδων κ.λπ. με συγκεκριμένα θέματα, στις οποίες θα κληθούν να πάρουν μέρος επιστήμονες και ειδικοί, εκπρόσωποι φορέων και μαζικών οργανώσεων, ένας κόσμος πέρα από τις δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ, οι ιδέες των οποίων θα μελετηθούν, θα αξιολογηθούν πολιτικά και θα ενσωματωθούν σε επόμενες Π.Σ. στο Πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Θα δώσουμε με άλλα λόγια την ευκαιρία στην ίδια την κοινωνία να συμβάλει στις προγραμματικές μας επεξεργασίες.
Εξάλλου, με δεδομένο ότι το Πρόγραμμα έχει κάποιους περιορισμούς από άποψη όγκου, χρειάζεται με την πολιτική ευθύνη της Γραμματείας και τη βοήθεια των Θεματικών Επιτροπών να εκδοθούν ειδικά φυλλάδια (π.χ. 16σέλιδα) κατά θέμα (π.χ. Υγεία, Παιδεία, Περιβάλλον, Δικαιώματα, Εργασιακά, Ασφαλιστικά, Αγροτικά κ.λπ.) που θα αποτελέσουν ένα πλούσιο υλικό, χρήσιμο για τους αγώνες και τη δράση μας στην κοινωνία, αλλά και για τις εκλογικές ανάγκες.
Στο σημείο αυτό, όμως, ας μας επιτραπεί να αναφερθούμε σε ορισμένες εκτιμήσεις μας στην 1η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη:
-
Ελάχιστο χρόνο μετά τις εκλογές της 16/9/2007 το πολιτικό σύστημα του δικομματισμού παρουσίασε έντονα σημάδια αποσταθεροποίησης και παρακμής, ενώ όλα δείχνουν ότι έχουμε εισέλθει σε περίοδο πολιτικής ρευστότητας, μεγάλων πολιτικών ανακατατάξεων και διεργασιών, που τείνουν να αλλάξουν το πολιτικό σκηνικό της μεταπολίτευσης. […] Αυτή η κατάσταση δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο, αντιθέτως συνδέεται άμεσα με την κρίση του νεοφιλελευθερισμού σε παγκόσμια κλίμακα, και ιδιαίτερα στην Ευρώπη. Η καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση έχει εισέλθει ήδη σε μια μεγάλη χρηματοοικονομική κρίση, που οδηγεί σε πολλαπλά αδιέξοδα τον πλανήτη και τις επιμέρους κοινωνίες.
-
Η αναζήτηση διεξόδου από την κρίση, σε όφελος των εργαζομένων και των πλατιών λαϊκών στρωμάτων, παρουσιάζεται πια ως ανάγκη και με μεγάλη οξύτητα. […]
Γίνεται φανερό ότι η διέξοδος από την κρίση είναι δυνατό να προκύψει μόνο:
- Με την οικοδόμηση νέων συσχετισμών στο κοινωνικό και πολιτικό πεδίο.
-
Με τη συγκρότηση ενός νέου μπλοκ κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων.
-
Με τη συγκρότηση και παρέμβαση στην πολιτική και κοινωνική ζωή μιας ισχυρής, αξιόπιστης και φερέγγυας Αριστεράς. […]
-
Ο ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί αναμφισβήτητα τη βασική αντιπολιτευτική, αντινεοφιλελεύθερη δύναμη, κατακτώντας πρωταγωνιστικό ρόλο στην πολιτική σκηνή, αλλά και σημαντική σχέση με τα κοινωνικά κινήματα και τις λαϊκές αντιστάσεις που αναπτύσσονται.
Η αισιόδοξη και ανοδική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ, όπως εκφράζεται από την εμπιστοσύνη που μας δείχνει ο λαός, στηρίζεται, κατά κύριο λόγο, στο γεγονός ότι ένα μεγάλο τμήμα της νέας γενιάς, της μεταπολίτευσης και του Πολυτεχνείου, ένα αριστερό, ριζοσπαστικό και αντινεοφιλελεύθερο τμήμα της κοινωνίας, πείστηκε από τη συνολική φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ, που με σταθερότητα, συνέχεια και συνέπεια παρουσίασε όλο αυτό το διάστημα.
Σ’ αυτό συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό οι πολιτικές θέσεις και οι ιδεολογικοπολιτικές του επιλογές, όπως αυτές εκφράζονται στις Πολιτικές Διακηρύξεις (Δεκέμβρης 2003 και Ιούνης 2007), καθώς και ο τρόπος και το πολιτικό περιεχόμενο με τα οποία δόθηκε η προεκλογική μάχη στις εκλογές του 2007, και ιδιαίτερα:
-
Οι ιδεολογικοπολιτικές μας αναφορές, που έχουν να κάνουν με τη νεοφιλελεύθερη ιμπεριαλιστική παγκοσμιοποίηση, τη Νέα Τάξη Πραγμάτων στον κόσμο, την πολιτικοστρατιωτική ηγεμονία των ΗΠΑ, τον πόλεμο και τις καταστροφές στο όνομα της καταπολέμησης της “τρομοκρατίας” και την ολοκληρωτική και σε όλα τα μέτωπα επίθεση του νεοφιλελευθερισμού. Η ανάδειξη ως κεντρικού στόχου της Αριστεράς σήμερα, της ανατροπής της πολιτικής του νεοφιλελευθερισμού, που, εκτός των άλλων, θα ανοίξει και την προοπτική της υπέρβασης του καπιταλιστικού συστήματος προς μια ριζικά διαφορετική κοινωνία, την κοινωνία όπου ο “άνθρωπος θα είναι πάνω από τα κέρδη”, την κοινωνία του σοσιαλισμού με κέντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του.
-
Η σαφής οριοθέτηση απέναντι στο χαρακτήρα και την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως υπογραμμίζεται στην Πολιτική Διακήρυξη του ΣΥΡΙΖΑ, ο νεοφιλελευθερισμός διαμορφώνει την Ευρώπη της απορύθμισης και των ιδιωτικοποιήσεων, υποτάσσοντας το δημόσιο συμφέρον και το δημόσιο χώρο στα συμφέροντα του κεφαλαίου, την Ευρώπη της επιβολής και του κοινωνικού αποκλεισμού, της υποβάθμισης των κοινωνικών δικαιωμάτων, την Ευρώπη της εκμετάλλευσης, της καταπίεσης, της καταστολής, την Ευρώπη του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, την Ευρώπη “φρούριο”. Η αντίθεσή μας στη νέα ευρωπαϊκή συνθήκη η οποία συνοψίζει όλες τις επιμέρους οδηγίες και συμφωνίες (ΟΝΕ, σύμφωνο σταθερότητας, Λισσαβόνα, Μπολόνια, οδηγία Μπολκενστάιν) κι έχει στόχο να ισχυροποιήσει συνταγματικά την πολιτική του νεοφιλελευθερισμού.
Η συμμετοχή της ΕΕ στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, στρατιωτικές και πολιτικές, στο Ιράκ, το Αφγανιστάν, τη γειτονική μας πρώην Γιουγκοσλαβία και το Κόσοβο, όπου αναλαμβάνει ακόμη και αστυνομικά καθήκοντα, διαμορφώνει μια Ευρώπη επιθετική, επεμβατική, κήρυκα του πολέμου. Αυτή δεν είναι η Ευρώπη που οραματίζονται οι λαοί. Είμαστε αντίθετοι σ’ αυτή την Ευρώπη. Δικό μας όραμα είναι η Ευρώπη της δημοκρατίας, της λαϊκής ευημερίας, των δικαιωμάτων και ελευθεριών για όλους. Η Ευρώπη της ειρήνης, της αλληλεγγύης, της οικολογικά βιώσιμης ανάπτυξης, του φεμινισμού, της ελευθερίας, της προόδου και του σοσιαλισμού. -
Η σαφής οριοθέτηση απέναντι στο δικομματισμό, που έχει σοβαρές ευθύνες για τα αδιέξοδα που αντιμετωπίζει ολόκληρη η ελληνική κοινωνία. Σε λογικές κυβερνητισμού και τα κάθε είδους κυβερνητικά σενάρια της κεντροαριστεράς, που όπως δείχνει η ευρωπαϊκή εμπειρία όχι μόνον δεν αποτέλεσαν ανάχωμα στο νεοφιλελευθερισμό, αλλά συνέβαλαν στην παραπέρα εδραίωσή του. […]
-
Η σαφής πολιτική συμμαχιών, ανοιχτή προς ευρύτερες κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις, που έχουν μέτωπο προς το νεοφιλελευθερισμό και τον καπιταλισμό. […]
-
Τους άμεσους προγραμματικούς στόχους και τα μέτωπα πάλης που προώθησε και προωθεί ο ΣΥΡΙΖΑ, που αναδεικνύουν όλα όσα κυοφορούνται στο κοινωνικό πεδίο, όλα τα ζητήματα που μπορούν να εμπνεύσουν νέους αγώνες ενάντια στη νεοφιλελεύθερη ηγεμονία και αποτελούν εναλλακτική πολιτική στο δικομματισμό και άξονα πάλης του λαϊκού μας κινήματος. […]
Μιλώντας για την Αριστερά οφείλουμε να τονίσουμε ότι ποτέ δεν κρύψαμε για ποια Αριστερά μιλάμε. Μιλάμε για μια Αριστερά με σαφές, σταθερό και ανοιχτό μέτωπο προς το δικομματισμό, τον απάνθρωπο νεοφιλελευθερισμό και τον ίδιο τον καπιταλισμό.
Για μια Αριστερά της ριζοσπαστικής κινηματικής μειοψηφικής αντίστασης σήμερα, της πλειοψηφικής δύναμης αύριο, με την αλλαγή του πολιτικού συσχετισμού δυνάμεων, με σαφείς θέσεις, πολιτικές και πρακτικές υπέρ των συμφερόντων του εργαζόμενου λαού.
Για μια Αριστερά που θα προσπαθήσει και θα μπορέσει να εκφράσει τα “παλιά” αλλά και τα νέα τμήματα της εργατικής τάξης, τα γενικότερα συμφέροντα των ανθρώπων της δουλειάς, του μόχθου, της τέχνης και του πολιτισμού, τα όνειρα των νέων αλλά και των διπλά εκμεταλλευόμενων γυναικών, ως εργαζομένων και ως φύλου.
Για μια Αριστερά απαντοχή και στήριγμα των οικονομικών μεταναστών, ιδεολογικά σταθερή και ανυποχώρητη στην ξενοφοβία, στον εθνικισμό, στο ραγιαδισμό, στον κοσμοπολιτισμό, στη θρησκοληψία και στους μηχανισμούς που τα καλλιεργούν και τα εκμεταλλεύονται.
Για μια Αριστερά μαχητικό πρωταγωνιστή στον αγώνα για την προστασία και τη σωτηρία του περιβάλλοντος.
Για μια Αριστερά η οποία θα μπορεί να αναλύει, με ταξικό κριτήριο, το σήμερα και με το ίδιο κριτήριο θα αποφασίζει, θα παλεύει και θα προβληματίζεται για το αύριο.
Για μια Αριστερά της εποχής μας, που δεν θα είναι προσκολλημένη μόνο στο παρελθόν και μάλιστα στις χειρότερες σελίδες του, αλλά ούτε θα είναι μια Αριστερά χωρίς παρελθόν.
Μόνο μια τέτοια Αριστερά, κατά την άποψή μας, μπορεί να εμπνεύσει εργαζόμενους και νέους ανθρώπους.
Η Αριστερά και στη χώρα μας συγκροτήθηκε και διαμορφώθηκε σε στενή σύνδεση με το εργατικό κίνημα. Ο προσανατολισμός της δράσης του ΣΥΡΙΖΑ στα συνδικάτα, τους συνεταιρισμούς, τα μαζικά κινήματα, το γυναικείο, το οικολογικό, την τοπική αυτοδιοίκηση και στο αντιπαγκοσμιοποιητικό κίνημα, είναι κεντρική μας επιλογή.
Να γίνει απόλυτα κατανοητό!
Το πιο τέλειο, το πιο επαναστατικό πρόγραμμα να καταρτίσουμε, δεν έχει καμιά πιθανότητα να προχωρήσει και να υλοποιηθεί με την κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα το εργατικό συνδικαλιστικό και γενικότερα το μαζικό κίνημα.
Η Συνδιάσκεψή μας χρειάζεται να γίνει το εφαλτήριο για την ανασυγκρότηση του μαζικού κινήματος που είναι όρος για προοδευτικές αλλαγές στον τόπο.
Να γίνει εφαλτήριο για τη μεγάλη μάχη που έχουμε μπροστά μας. Να φύγουμε όλοι από δω, αποφασισμένοι να φέρουμε τα πάνω κάτω στη μάχη των ευρωεκλογών που έχουμε μπροστά μας.
Μπορούμε και θα ανατρέψουμε το σκηνικό στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τον Κόσμο. Να βγάλουμε ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ χωρίς ιδιαίτερη έμφαση στα πρόσωπα και τις συνιστώσες. Να συγκροτήσουμε ψηφοδέλτιο μάχης που θα εκφράζει τη δυναμική του εγχειρήματός μας, τις κοινωνικές μας αναφορές και τα κοινωνικά κινήματα.
Πρώτ’ απ’ όλα όμως πρέπει να ανατρέψουμε το σκηνικό στο πανεπιστήμιο. Να σταθούμε στο πλευρό της σπουδάζουσας νεολαίας των δυνάμεων του ΣΥΡΙΖΑ, να ενισχύσουμε με κάθε τρόπο τη μάχη των φοιτητών και σπουδαστών της Αριστερής Ενότητας στις φοιτητικές εκλογές της 13ης Μάη.
Η νίκη του φοιτητικού κινήματος της Αριστεράς θα βάλει τη σφραγίδα της και στη νίκη για τις ευρωεκλογές.
Με αισιοδοξία, με πίστη και αυταπάρνηση μπορούμε να δώσουμε τις μάχες που έχουμε μπροστά μας.
Μακριά από μας η απογοήτευση και απαισιοδοξία.
Ο εργαζόμενος λαός και η φοιτητική νεολαία πιστεύουν σ’ εμάς.
Ας το πιστέψουμε κι εμείς.