Παρά την ιδιαίτερη σημασία της η Σύνοδος κορυφής των ηγετών της ΕΕ στις 30/10 στις Βρυξέλλες πέρασε σχεδόν στα ψιλά των ΜΜΕ. Η Σύνοδος ασχολήθηκε και χάραξε κατευθύνσεις για σημαντικά ζητήματα: α) επικύρωση και λειτουργία της Ευρωσυνθήκης β) οικονομική κρίση γ) μετανάστευση δ) κλιματική αλλαγή. Οι σχεδιασμοί που προωθούνται σε αυτά τα ζητήματα δείχνουν την κλιμάκωση της επίθεσης του μονοπωλιακού κεφαλαίου ενάντια στους λαούς της Ευρώπης αλλά και γενικότερα του πλανήτη. Πιο συγκεκριμένα:
1. Με την άρση κάποιων αντιρρήσεων της Τσεχίας ολοκληρώνεται η διαδικασία επικύρωσης της Ευρωσυνθήκης. Έτσι πριν το τέλος του 2009 το αντιδραστικό αυτό έκτρωμα μπαίνει σε εφαρμογή. Η συνταγματοποίηση του νεοφιλελευθερισμού και ο στρατιωτικός –ιμπεριαλιστικός βραχίονας της ΕΕ (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας) θα καθορίζουν πλέον δεσμευτικά τη ζωή των λαών στις χώρες της Ε.Ε. Αφού παρέκαμψαν τα δημοψηφίσματα (εκτός της Ιρλανδίας όπου ανάγκασαν τους Ιρλανδούς να ψηφίσουν δύο φορές για να πουν το ΝΑΙ), τώρα το διευθυντήριο της ΕΕ πάει να το βάλει στη ζωή χωρίς πολύ θόρυβο –για να μην πάρει χαμπάρι ο κόσμος τι ετοιμάζεται. Άλλωστε υπάρχει και το αγκάθι της συγκρότησης των νέων οργάνων (πχ η νέα Επιτροπή) και της επιλογής των προσώπων (πχ Πρόεδρος της ΕΕ), που μετατέθηκαν για έκτακτη Σύνοδο κορυφής σε λίγες εβδομάδες.
Μια ακόμη έκφραση του διχασμού μέσα στην ΕΕ ανάμεσα στο αμερικανοβρετανικό τόξο και το γαλλογερμανικό άξονα. Με τους πρώτους να επιδιώκουν να “κλειδώσουν” την υποψηφιότητα του δολοφόνου Τόνι Μπλερ για Πρόεδρο της ΕΕ.
2. Σε σχέση με την οικονομική κρίση δύο είναι τα σημεία στα επικεντρώθηκαν οι σχεδιασμοί. Πρώτον να συνεχιστεί η επιδότηση των τραπεζών από το Δημόσιο Ταμείο. Τα γνωστά πχ για την περίπτωση της Ελλάδας 28 δις θα παραμείνουν στα Ταμεία των τραπεζών. Ως προς την έκρηξη του χρέους και των ελλειμμάτων καλούνται οι χώρες μέλη της ΕΕ να διαμορφώσουν νέα προγράμματα διαχείρισης της κρίσης “στα πλαίσια της εφαρμογής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης”. Ούτε λέξη λοιπόν για την αναθεώρηση αυτού του διαβόητου Συμφώνου που αποτελεί προκλητικό εργαλείο πραγματικής αφαίμαξης των λαών και συγκέντρωσης του πλούτου στο μονοπωλιακό κεφάλαιο. Το δεύτερο ζήτημα σε σχέση με την οικονομική κρίση αφορά την εκτόξευση της ανεργίας, την οποία προβλέπει το διευθυντήριο της ΕΕ –αλλά για την οποία δεν ζητά κανένα συγκεκριμένο μέτρο. Αναφέρεται στα συμπεράσματα της Συνόδου: “καθώς η κατάσταση της απασχόλησης στην Ευρώπη αναμένεται να επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο…απαιτείται να ληφθούν μέτρα ώστε να μην χάσουν οι άνεργοι την επαφή με την αγορά εργασίας”. Τι ζητάνε με απλά λόγια; Αυξήστε τη μερική απασχόληση, μοιράστε την εργασία, σπρώξτε εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπων στον εργασιακό Καιάδα. Το μόνο που τους απασχολεί είναι να μην δημιουργηθούν συνθήκες κοινωνικών εκρήξεων καθώς δεν θα βλέπουν καμμιά διέξοδο τα εκατομμύρια των ανέργων (πλησιάζουν τα 30 μέσα στο 2010) και των φτωχών (πλησιάζουν τα 130).
3. Ως προς τη μετανάστευση, εκτός του ότι μονιμοποιείται η αναφορά σε “λάθρομετανάστευση” φθάνουν πλέον σε ακραίες επιλογές. Αναφέρεται στα συμπεράσματα της Συνόδου: “αυξημένη επιχειρησιακή συνεργασία μεταξύ της FRONTEX και των χωρών προέλευσης και διέλευσης, διερεύνηση της δυνατότητας τακτικής ναύλωσης σκαφών με χρηματοδότηση από τη FRONTEX για κοινές πτήσεις επσιτροφής”. Η Ευρώπη φρούριο αναβαθμίζεται. Μπροστά μας είναι το γνωστό δόγμα της “μηδενικής ανοχής” -που είχε εκφραστεί και από το ΠΑΣΟΚ πριν καν γίνει κυβέρνηση. Ούτε συζήτηση για ελευθερία διακίνησης όλων των πολιτών εντός της ΕΕ –οι μετανάστες και οι πρόσφυγες είναι πολίτες τρίτης κατηγορίας κατά την ΕΕ. Λείπει ακόμη και η στοιχειώδης συναίσθηση ότι είναι οι πόλεμοι που η ίδια η ΕΕ πρωταγωνιστεί, που δημιουργούν τα μεταναστευτικά κύματα –κι ας μην μιλήσουμε για τη πολιτική καταλήστευσης του τρίτου κόσμου από τον ευρωπαϊκό ιμπεριαλισμό.
4. Ως προς την κλιματική αλλαγή και την επικείμενη παγκόσμια σύσκεψη της Κοπεγχάγης, η συζήτηση στην ΕΕ γίνεται με όρους χρήματος και όχι με όρους κλίματος: ένα άθλιο αλισβερίσι για το ποιος θα πληρώσει και για το ποιος θα πουλήσει τεχνολογίες. Αναφέρεται στα συμπεράσματα της Συνόδου: “Όλες οι χώρες πρέπει να ενθαρρύνουν τις ιδιωτικές επενδύσεις θεσπίζοντας κατάλληλες πολιτικές που μεταξύ άλλων θεσπίζουν κίνητρα για επενδύσεις. Η ΕΕ αναγνωρίζει τη σημασία της λειτουργίας των χρηματοπιστωτικών αγορών και ενός πρόσφορου επιχειρηματικού περιβάλλοντος στις αναπτυσσόμενες χώρες που θα επιτρέψουν το δανεισμό για επενδύσεις σε τεχνολογίες χαμηλής έκλυσης διοξειδίου του άνθρακα. Θα δοθεί ώθηση στην ιδιωτική χρηματοδότηση μέσω της ανάπτυξης μιας ευρείας και ρευστής αγοράς διοξειδίου του άνθρακα βασισμένης σε εύρρωστα συστήματα ανταλλαγής ποσοστώσεων εκπομπών… Εκτιμάται ότι το συνολικό ύψος της διεθνούς δημόσιας στήριξης ενδέχεται να κυμανθεί από 22 έως 50 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως έως το 2020”. Τι να πει κανείς; Ότι εδώ ο πλανήτης καταρρέει οικολογικά και αυτοί το μυαλό τους στα δις και στο πως μέσα από το δανεισμό των φτωχών χωρών θα πολλαπλασιάσουν τα δις; Στην εμμονή στο γνωστό μοντέλο ανάπτυξης που είναι αυτό το ίδιο που δημιουργεί την περιβαλλοντική κρίση; Και στο άθλιο εμπόριο ρύπων; Η “πράσινη ανάπτυξη” αναδεικνύεται σε πεδίο κερδοφορίας των πολυεθνικών και αλυσωδεσίματος του πλανήτη, την ίδια στιγμή που αδυνατεί να αντιμετωπίσει την οικολογική κρίση. Ο εφιάλτης είναι μπροστά μας.
Αυτή είναι η ΕΕ του Σαρκοζί, της Μέρκελ, του Μπερλουσκόνι, του Μπαρόζο, του Αλμούνια. Μια αντιδραστική ιμπεριαλιστική και ακραία νεοφιλελεύθερη δύναμη. Με ισχυρή δόση ακροδεξιάς κατεύθυνσης –άλλωστε η ακροδεξιά παίζει σημαντικό πολιτικό ρόλο στις μισές χώρες μέλη.
Η ελληνική κυβέρνηση φυσικά δεν έθεσε κανένα ζήτημα, δεν έκφρασε την παραμικρή επιφύλαξη. Άφησε, παρά τα παχειά λόγια, την Κύπρο να διαμαρτύρεται μόνη της για τη χωρίς κανένα κριτήριο υποστήριξη των κεντρικών ευρωπαϊκών ΜΜΕ στην τουρκική υποψηφιότητα για ένταξη στην ΕΕ. Από το ταξίδι που έκανε ο Γ Παπανδρέου στο Λονδίνο αμέσως μετά τη Σύνοδο κορυφής και τις δηλώσεις συναντίληψης που έγιναν, φαίνεται καθαρά ότι η Ελλάδα προσχωρεί όλο και περισσότερο στο αμερικανοβρετανικό τόξο. Όλα αυτά δείχνουν ότι το πηγάδι της υποταγής στους ισχυρούς, τελικά δεν έχει πάτο.
Χρίστος Καραμάνος