Οικόπεδο ΒΙΑΜΥΛ: Κέρδος και μόλυνση, της Χριστίνας Κωστοπούλου

Στις 9/5 ο ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης πραγματοποίησε επιτυχημένη παρέμβαση έξω από το εργοστάσιο της πρώην ΒΙΑΜΥΛ, μοιράζοντας έντυπο υλικό και αναρτώντας πανώ με σύνθημα “Πού διοχέτευσε τα τοξικά η ΒΙΑΜΥΛ; Οι άνθρωποι πάνω από τα κέρδη”.

Τον Σεπτέμβριο του 2008 έκλεισε το εργοστάσιο της ΒΙΑΜΥΛ στη Θεσσαλονίκη, παρ’ ότι η λειτουργία του ήταν κερδοφόρα, καθώς η ιδιοκτήτρια εταιρία, η βρετανικών συμφερόντων Tate & Lyle, επέλεξε τη μετεγκατάσταση της παραγωγικής μονάδας στη βόρεια Βουλγαρία.

Πέρα από τα όποια προσχήματα επικαλούνται οι εταιρίες κάθε φορά και πέρα από τις όποιες αφορμές τους προσφέρουν οι διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις, η επιχειρηματική λογική που εφαρμόζεται δείχνει να επαναλαμβάνεται με πανομοιότυπο τρόπο: ένας –ξένος ή ελληνικός– επιχειρηματικός οίκος αγοράζει μια βιομηχανική μονάδα με πολύχρονη ιστορία και πολυάριθμο προσωπικό, μεταφέρει την παραγωγική διαδικασία σε μια χώρα με χαμηλότερο εργατικό κόστος και τελικά πουλάει την αρχική εταιρία ως οικόπεδο. Η ελληνική γη, καθώς φαίνεται, έχει αξιολογηθεί ως κατάλληλη αποκλειστικά για μονοκαλλιέργεια ξενοδοχείων, εμπορικών κέντρων και πολυκινηματογράφων.

Στη διαδικασία απομάκρυνσης των εγκαταστάσεων παραγωγής για την απελευθέρωση του οικοπέδου, οι επιχειρηματίες-αποσυναρμολογητές επιχειρήσεων βρίσκουν αρωγό το δημόσιο χρήμα: η Ευρωπαϊκή Ένωση βάζει το χέρι στην τσέπη, προκειμένου να μεταφερθούν με ασφάλεια τα επικίνδυνα υλικά. Έτσι και στην περίπτωση της ΒΙΑΜΥΛ αντλήθηκαν 13 εκατομμύρια ευρώ, προκειμένου να διοχετευθούν με τον ενδεδειγμένο τρόπο και βέβαια σε πιστοποιημένους αποδέκτες όσα υλικά όριζε η σχετική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Ωστόσο, οι άνθρωποι της περιοχής υποστηρίζουν ότι κατά τις εργασίες κατεδάφισης διοχετεύονται ανεπεξέργαστα υλικά στη θάλασσα, που είναι δίπλα στο οικόπεδο. Άλλωστε η εικόνα του παρατημένου εξοπλισμού, των βαρελιών και των σωλήνων γύρω από το εργοστάσιο θυμίζει την αντίστοιχη εικόνα από το εργοστάσιο της ΔΙΑΝΑ στη δυτική Θεσσαλονίκη, που έχει ποικιλοτρόπως μολύνει τόσο την ατμόσφαιρα, όσο και το υπέδαφος με τα κατάλοιπά του που έχουν αφεθεί ελεύθερα να ρημάζουν.

Είναι λοιπόν η σειρά της ανατολικής Θεσσαλονίκης να υποδεχτεί τη μόλυνση σε γη, αέρα και νερό εξαιτίας ενός εργοστασίου που δεν τηρεί την επιβεβλημένη διαδικασία διάλυσης των εγκαταστάσεών του; Και ο Θερμαϊκός θα θεωρηθεί για ακόμη μια φορά ο εχέμυθος αποδέκτης τοξικών αποβλήτων; Ελέγχονται τα παραστατικά που θα αποδεικνύουν ότι πράγματι η απομάκρυνση των υλικών έγινε από πιστοποιημένους φορείς, ώστε πράγματι να καταλήξουν στους κατάλληλους φυσικούς υποδοχείς-αποδέκτες; Εντέλει, πώς διαπιστώνει το κράτος ότι τηρούνται όσα προβλέπει η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων;

Εάν η πολιτεία αρνείται να ελέγξει ότι τα κουφάρια των απαξιωμένων εργοστασίων, αν μη τι άλλο, θα δώσουν τη θέση τους σε έδαφος καθαρό, χωρίς να μολύνουν ό,τι τα περιβάλλει, τότε η τελευταία ελπίδα που μας απομένει είναι οι μελλοντικοί κύριοι ξενοδόχοι και λοιποί μνηστήρες των οικοπέδων. Ίσως εκείνοι καταλάβουν ότι οι φιλόδοξες επενδύσεις τους σε πολυτελείς μονάδες και άλλα απαστράπτοντα θα έχουν μέρες μετρημένες μέσα σε έναν περίγυρο που προοδευτικά θα μεταλλάσσεται σε σεληνιακό τοπίο.

Χριστίνα Κωστοπούλου