Ελπίδα ο Ομπάμα, μα για ποιον;
Άγρια συνεχίζεται η κόντρα στο στρατόπεδο των Δημοκρατικών σχετικά με το ποιος θα κερδίσει το χρίσμα του υποψήφιου προέδρου των ΗΠΑ. Μια κόντρα που συνεπαίρνει όχι μόνο τους υποστηρικτές του Δημοκρατικού Κόμματος, αλλά και εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Αυθόρμητα ή όχι, οι περισσότεροι ελπίζουν πρώτα-πρώτα να συντριβούν οι Ρεπουμπλικάνοι, ώστε να γίνει "κακό όνειρο που τέλειωσε" η προεδρία του μισητού, εντός και εκτός ΗΠΑ, Μπους. Και άρα να βγει ένας πρόεδρος Δημοκρατικός – εδώ την προτίμηση της κοινής γνώμης, ιδίως εκτός ΗΠΑ, συγκεντρώνει ο μαύρος υποψήφιος Μπαράκ Ομπάμα. Επειδή είναι μαύρος και μιλάει απλά και ωραία για την αναγκαία "αλλαγή"; Επειδή μοιάζει πιο προοδευτικός και πιο συμπαθητικός από την "ψυχρή" κυρία Κλίντον; Αυτό που έχει σημασία είναι να εξετάσει κανείς αν υπάρχει κάποιος πραγματικός λόγος να θεωρηθεί ελπίδα για την ανθρωπότητα ένας Δημοκρατικός πρόεδρος, είτε λέγεται Ομπάμα είτε Χίλαρι (παρατείνεται η αγωνία για το ποιος από τους δύο θα επιλεγεί τελικά, αφού η "σούπερ-Τρίτη" δεν ανέδειξε ξεκάθαρο νικητή).
Στην… προσγείωση μπορεί να μας βοηθήσει ο Άντριου Σάλιβαν, ένας από τους "πλέον έγκριτους" συντηρητικούς πολιτικούς αναλυτές των ΗΠΑ, με στήλες στους Τάιμς της Νέας Υόρκης, στο περιοδικό Τάιμ και άλλα έντυπα του αμερικανικού κατεστημένου. Ένα πρόσφατο άρθρο αυτού του κάθε άλλο παρά ριζοσπάστη αναλυτή εξέπληξε και συζητήθηκε πολύ, διότι ακριβώς καλεί σε υποστήριξη του Ομπάμα. Και σπεύδει να εξηγήσει τους λόγους και να καθησυχάσει τους ανησυχούντες: "Η λογική πίσω από την υποψηφιότητα του Μπαράκ Ομπάμα", γράφει, "έχει μικρή σχέση με τις πολιτικές προτάσεις του, που άλλωστε είναι συγγενείς με αυτές των υπόλοιπων Δημοκρατικών αντιπάλων του και, με ελάχιστες εξαιρέσεις, εντάσσονται πλήρως στην κρατούσα πολιτική". Και παραθέτει τα βασικά στοιχεία αυτής της κρατούσας πολιτικής, που θα εφαρμοστεί ούτως ή άλλως από οποιονδήποτε επόμενο πρόεδρο των ΗΠΑ: "Ο πόλεμος στο Ιράκ έχει τη δική του κεκτημένη ταχύτητα, που θα ωθήσει την κατοχή και στην επόμενη δεκαετία. Επιπλέον, οποιοσδήποτε πιθανός πρόεδρος είναι προσηλωμένος σε μία χωρίς προθεσμία λήξης ανάπτυξη των στρατευμάτων μας στο Αφγανιστάν, και στην αδιάρρηκτη συμμαχία με το Ισραήλ".
Αφού λοιπόν οποιοσδήποτε πρόεδρος των ΗΠΑ θα εφαρμόσει έτσι ή αλλιώς την κρατούσα πολιτική, ο Άντριου Σάλιβαν εξηγεί γιατί ο Ομπάμα είναι η καλύτερη επιλογή για τις ΗΠΑ: "Πρόκειται για το καλύτερο διεθνές επαναλανσάρισμα των Ηνωμένων Πολιτειών, με νέα συσκευασία, από την εποχή του Ρίγκαν. Και το επαναλανσάρισμα με νέα συσκευασία κάθε άλλο παρά επουσιώδες είναι: πρόκειται για κεντρικό σημείο σε μια αποτελεσματική πολεμική στρατηγική. Ο πόλεμος ενάντια στην ισλαμική τρομοκρατία, άλλωστε, έχει δύο αιχμές: μία σκληρή και μία μαλακή". Με τον όρο "σκληρή", ο Σάλιβαν εννοεί τη στρατιωτική ισχύ. Με τον όρο "μαλακή", εννοεί το κέρδισμα από τις ΗΠΑ της κοινής γνώμης σε "συναισθηματική και λογική βάση". Με λίγα λόγια, κι αφού το μαστίγιο θα παραμείνει ως έχει, αυτό που απομένει να επιλεγεί είναι ποιος υποψήφιος αποτελεί το καλύτερο καρότο…
Σύμφωνα με τον Σάλιβαν, δεν υπάρχει αμφιβολία για το ποιος μπορεί να παίξει καλύτερα αυτό το ρόλο: "Φανταστείτε την εξής σκηνή: Ένας νεαρός Πακιστανός μουσουλμάνος παρακολουθεί τηλεόραση, και βλέπει ότι αυτός ο άνθρωπος, ονόματι Μπαράκ Χουσεΐν Ομπάμα, είναι το νέο πρόσωπο της Αμερικής. Με αυτή την απλή εικόνα, η μαλακή αιχμή της Αμερικής έχει εκτοξευθεί γεωμετρικά… Εάν θέλουμε να αδράξουμε το πιο ακατέργαστο και ταυτόχρονα το πιο αποτελεσματικό όπλο ενάντια στη δαιμονοποίηση της Αμερικής, η εικόνα του Ομπάμα είναι ό,τι πιο κοντινό διαθέτουμε. Αποδεικνύει, με τρόπο που οι λέξεις δεν μπορούν να το κάνουν, ότι αυτά για τα οποία κατηγορούν την Αμερική δεν ευσταθούν". Το ίδιο, λέει ο Σάλιβαν, ισχύει και στο εσωτερικό μέτωπο: "Φανταστείτε μια νέα επίθεση τύπου 11ης Σεπτεμβρίου. Ο σημερινός πρόεδρος θα ήταν ανίκανος να κερδίσει την εμπιστοσύνη (δεν μιλάμε καν για υποστήριξη) έστω και του μισού πληθυσμού. Θα μπορούσε ακόμη και να κατηγορηθεί ότι προκάλεσε ο ίδιος μια τέτοια επίθεση". Ενώ ο Ομπάμα θα είχε το κύρος να επιβάλει "νέους περιορισμούς στα ταξίδια, τις επικοινωνίες και τις πολιτικές ελευθερίες"!
Ο συντηρητικός Σάλιβαν καταβάλλει κάθε προσπάθεια για να κερδίσει τον πιο σκληρό και ακραίο πυρήνα του βορειοαμερικανικού κατεστημένου με την "αλλαγή" του Ομπάμα. Ένας "μαύρος και Δημοκρατικός" πρόεδρος θα δώσει την απαραίτητη ανάσα στην παγκόσμια υπερδύναμη που, ας μην το ξεχνάμε, σήμερα δοκιμάζεται σκληρά στο εσωτερικό της και διεθνώς. Η χρηματιστηριακή κρίση, η κατρακύλα του δολαρίου, η κατάρρευση της κτηματαγοράς, το βάραθρο στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών, η υπερχρέωση και εξαθλίωση όλο και περισσότερων εκατομμυρίων πολιτών, το βάλτωμα των "απελευθερωτών" σε Ιράκ, Αφγανιστάν κ.λπ., τροφοδοτούν μια τεράστια λαϊκή δυσαρέσκεια την οποία το κατεστημένο δεν μπορεί να αγνοήσει. Και δεν θα είναι η πρώτη φορά που επιβάλλεται μια τέτοια "αλλαγή": Ο θρίαμβος του πατέρα Μπους στον πρώτο πόλεμο του Κόλπου το 1991 έγινε φύλλο και φτερό μέσα σ’ ένα χρόνο με την εξέγερση του Λος Άντζελες, που λειτούργησε σαν προειδοποιητικό καμπανάκι και έφερε τον Κλίντον στην προεδρία. Τώρα η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη. Σε εθνικό και διεθνές επίπεδο οι Ρεπουμπλικάνοι και ο Μπους αποτελούν κόκκινο πανί και προσωποποιούν τις αλλεπάλληλες αποτυχίες των "παντοδύναμων" ΗΠΑ. Σ’ αυτές τις συνθήκες, ο Ομπάμα ίσως να αποτελεί το καλύτερο δυνατό σωσίβιο για την άρχουσα τάξη σαν διαχειριστής μιας κατάστασης που κινδυνεύει να βγει εκτός ελέγχου.
Γιώργος Τσίπρας
(*) Το άρθρο βασίστηκε μεταξύ άλλων σε στοιχεία τα οποία αναφέρονται στην εφημερίδα "Revolution", που εκφράζει τις απόψεις του Επαναστατικού Κ.Κ. των ΗΠΑ (www.revcom.us).