Στη συνεδρίαση της Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ, στις 22 Ιούνη, μετά τη δήλωση του Αλέκου Αλαβάνου, με την οποία ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ ανακάλεσε, τελικά, την παραίτησή του, το λόγο πήρε ο πρόεδρος του ΣΥΝ, Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος, μεταξύ άλλων, είπε τα εξής.
Πιστεύω βαθιά πώς μόνο αν ανοίξει ένας γόνιμος και ειλικρινής διάλογος μεταξύ μας, με στόχο, όμως, την αναζήτηση τομών στη λειτουργία μας, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τα δομικά προβλήματα του ΣΥΡΙΖΑ.
Και η κρίση που περνάμε μπορεί να ξεπεραστεί μόνο μέσα από το σεβασμό των συλλογικών διαδικασιών. Τέτοιες διαδικασίες έχουν ξεκινήσει ήδη και στις συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ και στο ΣΥΝασπισμό.
Εμείς έχουμε κάνει Κεντρική Πολιτική Επιτροπή, έχει ξεκινήσει μια πλατιά συζήτηση στις οργανώσεις μας, σε πολλές από τις οποίες πηγαίνω κι εγώ ο ίδιος, και σ΄ αυτή τη συζήτηση νομίζω ότι πρέπει να προχωρήσουμε, επανεξετάζοντας όλα τα ανοιχτά ζητήματα από την αρχή και, βεβαίως, έχοντας στο μυαλό μας ότι απάντηση στα δομικά προβλήματα μπορεί να είναι μονάχα η διεύρυνση της δημοκρατίας.
Συντρόφισσες και σύντροφοι, εγώ αισθάνομαι πάρα πολύ άβολα και αισθάνθηκα πάρα πολύ άβολα, διότι εκτιμώ ότι το βασικό πρόβλημα της δημιουργίας του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι η ηγεσία. Και θα σας το πω και θέλω να το κρατήσετε αυτό.
Μέχρι σήμερα, υπάρχουν κάποιοι όροι λειτουργίας του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν είμαστε τρελοί, δεν τους βγάλαμε από το μυαλό μας. Ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ είναι αποτέλεσμα αυτών των όρων.
Το ότι υπάρχουν αυτοί οι όροι δεν σημαίνει, βέβαια, ότι μπορεί να υπάρχουν επ’ άπειρον. Αν κάποιος τους αμφισβητεί, είναι σαφές -και είναι για όλους μας σαφές- ότι θα τους επανεξετάσουμε. Όμως θα επανεξετάσουμε τα πάντα από την αρχή. Τα πάντα από την αρχή.
Και θέλω να βάλω μια σειρά από ερωτήματα, κυρίως διότι δεν μου επιτρέπει το γεγονός ότι εκπροσωπώ ένα κόμμα, το οποίο ακόμα δεν έχει καταλήξει σε αποφάσεις, να μιλήσω με συγκεκριμένες προτάσεις. Αυτό θα το κάνω μονάχα αν οι προτάσεις αυτές είναι αποτέλεσμα συλλογικών επεξεργασιών και αποφάσεων οργάνων. Αλλά ερωτήματα μπορώ να θέσω:
- Είναι άραγε το πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ ζήτημα προσώπων; Είναι θέμα του ποιος ηγείται ή μήπως το πρόβλημα είναι πώς συλλογικά λειτουργεί η ηγεσία; Πόσα κέντρα αποφάσεων υπάρχουν; Σε ποιο δημοκρατικά εκλεγμένο συλλογικό όργανο λογοδοτεί αυτή η ηγεσία;
- Μπορεί ένα πολυσυλλεκτικό σχήμα να λειτουργεί μόνο στη βάση της ισότιμης συμμετοχής των συνιστωσών ή μήπως χρειάζεται να λαμβάνουμε υπόψη και τη δημοκρατική επιλογή της πλειοψηφίας των μελών της;
- Μπορεί ένα σχήμα να λειτουργεί με μοναδικό γνώμονα την εξασφάλιση του πλουραλισμού (απαραίτητο συστατικό στοιχείο σε ένα συνεργατικό σχήμα) ή μήπως πλουραλισμός δίχως δημοκρατία είναι πουκάμισο αδειανό;
- Μπορούν να έχουν πολιτικό δικαίωμα στις αποφάσεις, στις κρίσιμες αποφάσεις και στις αποφάσεις που αφορούν όχι μόνο τον πολιτικό προσανατολισμό – γιατί εκεί συνήθως καταφέρνουμε να συνθέσουμε, αλλά δυστυχώς (και αυτό πλέον είναι ένα μεγάλο πρόβλημα, που αποτελεί και έλλειμμα ηθικό απέναντι στην κοινωνία) συνήθως πρόβλημα υπάρχει όταν είναι να αποφασίσουμε για την κατάρτιση ψηφοδελτίων, ευρωψηφοδελτίων; Μπορούν, λοιπόν, να έχουν πολιτικό δικαίωμα σ’ αυτές τις αποφάσεις μονάχα όσοι εκπροσωπούν συνιστώσες, ή μήπως δικαίωμα στις αποφάσεις πρέπει να έχουν και όσοι αρνούνται να ενταχθούν στις συνιστώσες;
- Αλλά ακόμη κι όσοι είναι μέλη των συνιστωσών, πόσο μπορούν να εκπροσωπούνται ή να ακολουθούν αποφάσεις που παίρνονται σε ένα τραπέζι κεκλεισμένων των θυρών;
Συντρόφισσες και σύντροφοι, θέτω ερωτήματα γιατί πρέπει να τα επανεξετάσουμε όλα. Και δεν είμαστε τίποτα τρελοί, που ξαφνικά αποφασίσαμε να λύσουμε -και μάλιστα διά της γραφειοκρατίας- ζητήματα ηγεσίας. Είναι ζητήματα ανοιχτά. Τα συζητάει ο κόσμος μας αυτά. Και νομίζω ότι πρέπει να συνομολογήσουμε όλοι ότι αυτός ο ΣΥΡΙΖΑ, που υπάρχει σήμερα, είναι αποτέλεσμα συμφωνιών ή αποφάσεων που τον συγκρότησαν, κι αν δεν μας κάνει, δεν πρέπει να μας κάνει και το σύνολό τους. Είναι ο ΣΥΡΙΖΑ που έχει πλουραλιστική εκπροσώπηση στη Βουλή, γιατί έτσι την αποφασίσαμε. Είναι ο ΣΥΡΙΖΑ που έχει ένα συλλογικό σχήμα ηγεσίας, το οποίο όμως δεν λειτουργεί σωστά, και πρέπει να δούμε γιατί δεν λειτουργεί σωστά. Είναι ο ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος έχει ένα modus vivendi λειτουργίας των συνιστωσών, που τον αποτελούν, αλλά δεν μπορεί αυτό το μοντέλο να εκφράσει το κοινωνικό του απόθεμα, που είναι ο κόσμος που θέλει να συμμετάσχει και δεν του δίνουμε δυνατότητα να συμμετάσχει.
Αποτέλεσμα αυτών των αποφάσεων είναι αυτός ο ΣΥΡΙΖΑ που έχουμε σήμερα. Αν δεν μας κάνει, πρέπει να δούμε όλες αυτές τις αποφάσεις και να μην κάνουμε τους τρελούς, ότι δεν υπήρξαν. Βεβαίως, να τις επανεξετάσουμε, αλλά όλα από την αρχή, σύντροφοι.