Φίλοι και σύντροφοι εκ μέρους της ΚΟΕ σας ευχόμαστε καλή επιτυχία στο συνέδριό σας. Πριν αρκετά χρόνια, στο 3ο συνέδριο της οργάνωσής σας, στο ίδιο αμφιθέατρο, σας είχαμε απευθύνει ένα χαιρετισμό που περιστρεφόταν γύρω από τη φράση του Μάο «η ουσία του μαρξισμού μπορεί να συμπυκνωθεί στο εξής: είναι δίκαιο να εξεγείρεσαι». Χαιρόμαστε μάλιστα που από τότε μέχρι σήμερα η πραγματικότητα έδειξε ότι είναι όντως δίκαιο, αλλά και αναγκαίο και μπορετό, να εξεγείρεσαι.
Τότε είχαμε αναρωτηθεί μήπως το παρακάναμε, μιλώντας σας για μια φράση του Μάο που μάλιστα την απηύθυνε στο Στάλιν στα 70στά γενέθλιά του. Αφού όμως βλέπουμε ότι το σύνθημα του συνεδρίου σας είναι το μαοϊκό σύνθημα «τολμάμε να αγωνιζόμαστε, τολμάμε να νικάμε», τότε παίρνουμε θάρρος και θα σας ξαναμιλήσουμε για τρεις φράσεις του Μάο που εμάς μας προβληματίζουν και μπορεί να προβληματίσουν και εσάς.
Η πρώτη φράση είναι το σύνθημα που και εσείς έχετε και χαιρόμαστε που έχετε ένα τέτοιο σύνθημα: «τολμάμε να αγωνιζόμαστε, τολμάμε να νικάμε». Το ακριβές είναι «να τολμάμε να αγωνιζόμαστε, να τολμάμε να νικάμε». Για ποιο λόγο υπάρχει αυτό το «να», αυτή η προτροπή; Είναι περιττός πλεονασμός; Είναι κάτι που έχουμε κατακτήσει οπότε δεν χρειάζεται;
Πιστεύουμε ότι δεν είναι δεδομένο και κατοχυρωμένο το να αγωνιζόμαστε και πολύ περισσότερο να νικάμε. Τα πάντα γύρω μας, μας προτρέπουν να μην αγωνιζόμαστε. Μας προτρέπουν να είμαστε φρόνιμοι και γνωστικοί. Και ακόμη κι αν αγωνιζόμαστε, μας προτρέπουν να μην νικάμε. Λείπει η πίστη ότι είναι δυνατόν να υπάρξουν αγώνες με νίκες, να υπάρξουν αγώνες με αποτελέσματα. Λείπει η βαθιά πεποίθηση ότι μπορούμε να προχωράμε πέρα από εκεί που μας περιορίζουν, ακόμα και να υπερβαίνουμε τα όρια που εμείς οι ίδιοι μπορεί να θέτουμε. Κλασσικό δείγμα για το πώς η τόλμη για τη νίκη δεν ήταν δεδομένη, ήταν η μάχη που δινόταν αυτές τις μέρες πριν 63 χρόνια στην Αθήνα, η μάχη του Δεκέμβρη: η ηγεσία ενός πολύ ισχυρού πολιτικού και στρατιωτικού λαϊκού κινήματος, δεν πίστευε στην νίκη, δεν επεδίωκε τη νίκη, δεν τόλμησε να νικήσει. Άλλο δείγμα, πιο πρόσφατο είναι η περασμένη άνοιξη των αγώνων όταν η συντριβή της συνταγματικής αναθεώρησης, παρουσιάστηκε σαν ελιγμός της κυβέρνησης, σαν αγώνας δίχως αποτέλεσμα, δίχως σημασία.
Έχει αξία λοιπόν το «να», έχει αξία αυτή η προτροπή.
Η δεύτερη φράση του Μάο που εμάς μας προβληματίζει συχνά ήταν η προειδοποίηση ότι «το κόκκινο μπορεί να μετατραπεί σε μαύρο». Ήταν η πρώτη προειδοποίηση ότι η ταξική πάλη στο σοσιαλισμό συνεχίζεται, ότι η αντιπαράθεση δεν έχει λήξει, ότι μπορεί να υπάρξει ένα μεγάλο πισωγύρισμα, αν δεν βαθαίνει η επανάσταση. Ενώ δέκα χρόνια πριν μίλαγε για τον «ανατολικό άνεμο που είναι ισχυρότερος από τον δυτικό», η αξία αυτής της προειδοποίησης φανερώνει την εξαιρετική και μοναδική συμβολή του Μάο στην απόπειρα να χτιστεί μια νέα κοινωνία, στον αγώνα να νικήσει η επανάσταση την αντεπανάσταση. Για αυτό και μελετάμε αυτή τη συμβολή, και όχι απλά επειδή ο Μάο ηγήθηκε ενός πρωτόγνωρου κοινωνικού πειραματισμού, της Πολιτιστικής Επανάστασης, ή γιατί έλεγε με τα πιο απλά λόγια φράσεις με λαμπερά νοήματα και ασιατική σοφία.
Η συμβολή αυτή είναι τεράστια γιατί έθεσε το βασικό ζήτημα του σοσιαλισμού του 20ου αιώνα: ότι η ήττα έρχεται από τα μέσα. Μίλαγε μάλιστα για τις «ζαχαρένιες οβίδες της αστικής τάξης». Επίσης έλεγε κάτι –μην το πάρετε προσωπικά, ο Μάο μίλαγε για το δικό του κόμμα- έλεγε λοιπόν «να ψάξουμε την αστική τάξη μέσα στο κόμμα». Τι σημαίνει αυτό σήμερα; Σημαίνει ότι σε όλα τα πράγματα και σε όλα τα ζητήματα υπάρχει αντιπαράθεση δύο γραμμών. Επομένως η πρόκληση που υπάρχει και σήμερα για όσους είναι αριστεροί και κομμουνιστές είναι να αναδείξουν και να υποστηρίξουν την αριστερή γραμμή ενάντια στη δεξιά γραμμή για όλα τα πράγματα, σε όλα τα θέματα.
Μια τρίτη μαοϊκή φράση που εμάς μας προβληματίζει είναι ότι «τα πάντα εξαρτώνται από την πολιτική γραμμή και την ιδεολογική κατεύθυνση». Για ποιο λόγο έλεγε κάτι τόσο απόλυτο ίσως και υπερπολιτικό; Τα πάντα εξαρτώνται από την πολιτική γραμμή που είναι η προσπάθειά μας να ενώνουμε ό,τι μπορεί να ενωθεί ενάντια στους αντιδραστικούς. Και τα πάντα εξαρτώνται από την ιδεολογική κατεύθυνση, δηλαδή να υπηρετούμε το λαό, να φτιάξουμε έναν νέο τύπο ανθρώπου, να αγωνιζόμαστε ενάντια στον υποκειμενισμό και τον εγωισμό.
Μπορεί κάποιος να αναρωτηθεί: είναι ιδεολογική κατεύθυνση να αγωνιζόμαστε ενάντια στον εγωισμό και τον υποκειμενισμό;
Απαντάμε ότι ναι, είναι. Είναι στο βαθμό που ψάχνουμε μια αριστερά που θα είναι πραγματική πολιτική και κοινωνική δύναμη, που θα κοντράρει την κυρίαρχη ιδεολογία μέσα στους κοινωνικούς χώρους, και όχι απλά με επικοινωνιακούς και εκλογικούς όρους.
Γιατί η αριστερά πρέπει να διακρίνεται στα πάντα από τη δεξιά, και στις αρχές, και στις αξίες, και στο συλλογικό τρόπο άσκησης πολιτικής, και στη μόνιμη κατεύθυνση να υπηρετούμε ένα πολιτικό σχέδιο που να υπηρετεί το λαό.
Σύντροφοι και φίλοι, με πεποίθηση ότι θα βαδίσουμε σε μεγάλους αγώνες, ακόμη και μέσα από αντιπαραθέσεις, μέσα από συγκρούσεις, μέσα από τις δικές μας και τις δικές αντιφάσεις, με κοινό χώρο τον Συριζα, την Αριστερή Ενότητα αλλά και τις καθημερινές μάχες, η ενότητα της αριστεράς δείχνει το δρόμο στην αντιπαράθεση με τον νεοφιλελευθερισμό.
Τις πιο θερμές και ειλικρινείς ευχές μας για την επιτυχία του συνεδρίου σας.
