Η κρίση και το Ιράκ έβγαλαν τον Ομπάμα

Επίκειται νέα "δημοκρατική" εποποιία;

Κένεντι, Κλίντον, Ομπάμα…

Η εκλογή Ομπάμα ήρθε μετά από μια οκταετία Μπους, που ήταν καταστροφική για το διεθνές γόητρο των ΗΠΑ, και εν μέσω της βαθύτερης κρίσης που γνωρίζει μεταπολεμικά το καπιταλιστικό σύστημα. Οι ελπίδες που γεννά θυμίζουν τις αντίστοιχες (και διαψευσθείσες, βέβαια) προσδοκίες της βορειοαμερικανικής και διεθνούς κοινής γνώμης από την εκλογή του Κένεντι το 1960 και του Κλίντον το 1992. Κι εκείνες οι ελπίδες ήρθαν να δώσουν ανάσα στο βορειοαμερικάνικο κατεστημένο μετά από "δύσκολα χρόνια": Ο Κένεντι εκλέχτηκε μετά τη σκοτεινή περίοδο του μακαρθισμού. Ο Κλίντον μπήκε στο Λευκό Οίκο μετά την εξέγερση στο Λος Άντζελες. Τώρα ο Ομπάμα αναδείχθηκε χάρη στη βαθιά γενικευμένη κρίση, αλλά και τον εγκλωβισμό των ΗΠΑ στο ιρακινό τέλμα. Η πολιτική των δύο πρώτων αποδείχθηκε τελικά αντιστρόφως ανάλογη των προσδοκιών που καλλιεργήθηκαν έντεχνα στους κόλπους της κοινής γνώμης: ο μεν Κένεντι ξεκίνησε τον εγκληματικό πόλεμο ενάντια στο λαό του Βιετνάμ και αποδείχτηκε έτοιμος ακόμη και για πυρηνικό ολοκαύτωμα, ο δε Κλίντον συνέχισε τη νεοφιλελεύθερη πολιτική των προκατόχων του και διέπρεψε μπαίνοντας επικεφαλής της ΝΑΤΟϊκής δολοφονικής επέμβασης στη Γιουγκοσλαβία… Απομένει να βιώσουμε την "αλλαγή" που φέρνει ο Ομπάμα. Υπάρχουν ήδη πολλά στοιχεία που δεν δικαιολογούν καμιά "Ομπάμα-μάνια"…

Εκλεκτός του λαού;

Ναι – αλλά όχι μόνο! Στο προεκλογικό ταμείο του Ομπάμα εισέρευσαν τουλάχιστον 750 εκατομμύρια δολάρια. Τα περισσότερα προήλθαν από την πολεμική βιομηχανία, τις πετρελαϊκές εταιρείες, τις τράπεζες και τους χρηματιστές. Για να υπάρχει ένα μέτρο σύγκρισης, ο Μακ Κέιν δεν κατάφερε να συγκεντρώσει ούτε 400 εκατομμύρια. Στους μεγάλους δωρητές του Ομπάμα συγκαταλέγονται μια σειρά χρεοκοπημένα σήμερα "ευαγή ιδρύματα" όπως Lehman Brothers, Fannie Mae, Freddie Mac κ.ά. Ίσως γι’ αυτό ο Ομπάμα έδειξε την απαραίτητη "κατανόηση" και συμφώνησε με το σχέδιο Πόλσον-Μπους, το οποίο συνίσταται σε δωράκι 700 δισεκατομμυρίων δολαρίων προς τον καταρρέοντα χρηματοπιστωτικό τομέα των ΗΠΑ… Εξάλλου ο Ομπάμα υποστηρίχθηκε ανοιχτά από τον Economist και τους Financial Times.

Φιλειρηνικός και δημοκράτης;

Δεν χρειάζεται όμως κανείς να ψάξει τους χρηματοδότες του Ομπάμα για να ανησυχήσει. Αρκεί να μελετήσει το πρόγραμμά του. Σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική, ξεχωρίζει η δέσμευση για αύξηση του στρατού κατοχής στο Αφγανιστάν, η συμφωνία για τη διεύρυνση των επιχειρήσεων σε πακιστανικό έδαφος, οι απειλές εναντίον του Ιράν και βέβαια η σαφής υποστήριξη του Ισραήλ. Ταυτόχρονα, το αρχικό πρόγραμμα για απόσυρση από το Ιράκ αντικαταστάθηκε σταδιακά και… διακριτικά από διαβεβαιώσεις ότι αυτό δεν θα γίνει πριν εξασφαλιστεί η "σταθερότητα της ιρακινής κυβέρνησης" και η "επαρκής εκπαίδευση του ιρακινού στρατού". Φυσικά, τα στρατεύματα δεν θα επιστρέψουν στις ΗΠΑ, αλλά θα μεταβούν στο Αφγανιστάν "και άλλες περιοχές όπου διακυβεύονται τα ζωτικά μας συμφέροντα". Σε ό,τι αφορά το εσωτερικό μέτωπο, οι ανέξοδες γενικολογίες του Ομπάμα για σεβασμό των δημοκρατικών δικαιωμάτων έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τις πράξεις του: για παράδειγμα, ως γερουσιαστής ψήφισε υπέρ της ανανέωσης του κακόφημου Patriot Act και κατά της δίωξης των εταιρειών τηλεπικοινωνιών που, παράνομα, παρακολουθούσαν εκατομμύρια πολίτες κατ’ εντολή του Μπους.

Αποκαλυπτικές επιλογές

Το επιτελείο του Ομπάμα επίσης "μιλάει" από μόνο του. Θα αναφερθούμε σε δύο μόνο χαρακτηριστικά παραδείγματα. Μελλοντικός προσωπάρχης του Λευκού Οίκου: ο Ραμ Εμάνιουελ, φανατικός θιασώτης του "πολέμου εναντίον της τρομοκρατίας", αδιάλλακτος υποστηρικτής του σιωνιστικού Ισραήλ, μέγας φίλος της Γουόλ Στριτ – και άρα μία από τις βασικές "εγγυήσεις" του Ομπάμα προς το κατεστημένο. Δεύτερη "εγγύηση", ο βασικός οικονομικός σύμβουλος του Ομπάμα, ο Όσταν Γκούλσμπι, μαθητής του Φρίντμαν… Σημαίνουν όλα αυτά ότι "τίποτα δεν αλλάζει"; Η ουσία της πολιτικής των ΗΠΑ μπορεί να παραμένει ίδια, αλλά θα ήταν λάθος να αγνοήσει κανείς τις αναμενόμενες αλλαγές στην τακτική και το στιλ άσκησης αυτής της πολιτικής. Άλλωστε η ανάγκη τέτοιων αλλαγών είναι που ώθησε τον Ομπάμα στο Λευκό Οίκο. Οι πολύπλευρα στραπατσαρισμένες ΗΠΑ χρειάζονται επειγόντως λίφτινγκ και ανάσες. Έτσι, ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ δεν θα εφαρμόσει απαράλλαχτη μια "πολιτική Μπους χωρίς Μπους" – ακριβώς επειδή η βασική δουλειά του είναι να υπηρετήσει με τον καλύτερο τρόπο τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό.

Κείμενα: Ερρίκος Φινάλης

Εκλογές ΗΠΑ

2000

2004

2008

Ψηφίσαντες:

105,4 εκατομμύρια

122,3 εκατομμύρια

124,47 έως 136,6 εκατομμύρια [εκτίμηση]

Συμμετοχή (1):

51,3% (54,5%)

55,3% (60,7%)

64,1% [εκτίμηση]

Νικητής:

Μπους (Ρεπουμπλικάνος)

Μπους (Ρεπουμπλικάνος)

Ομπάμα (Δημοκρατικός)

Ψήφοι:

50.460.110

62.040.610

65.445.394

Ποσοστό:

47,87%

50,7%

52,6%

Εκλέκτορες:

271

286

365

Ηττημένος:

Γκορ (Δημοκρατικός)

Κέρι (Δημοκρατικός)

Μακ Κέιν (Ρεπουμπλικάνος)

Ψήφοι:

51.003.926

59.028.444

57.446.223

Ποσοστό:

48,38%

48,3%

46,1%

Εκλέκτορες:

266

251

162

Λοιποί:

Νέιντερ, Μπιουκάναν κ.ά.(2)

Νέιντερ, Μπαντνάρικ κ.ά.(3)

Νέιντερ, Μπαρ, Μπάλντουιν, Μακ Κίνεϊ κ.ά.(4)

Ψήφοι:

3.953.439

1.175.648

1.676.913

Ποσοστό

3,75%

0,96%

1,3%

Εκλέκτορες:

0

0

0

(1) Εάν το 64,1% για το 2008 επιβεβαιωθεί, θα είναι το υψηλότερο των τελευταίων 100 χρόνων. Για το 2000 και 2004, υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι υπολογισμού.

(2) Νέιντερ: Πράσινοι (ψήφοι: 2.883.105). Μπιουκάναν: Δεξιά (ψήφοι: 449.225). Μπράουν: Ελευθεριακοί (ψήφοι: 384.516). Λοιποί 4 διάφοροι (ψήφοι: 236.593). (3) Νέιντερ: Ανεξάρτητος (ψήφοι: 465.650). Μπαντνάρικ: Ελευθεριακοί (ψήφοι: 397.265). Λοιποί 5 διάφοροι (ψήφοι: 312.733).

(4) Νέιντερ: Ανεξάρτητος (ψήφοι: 679.465). Μπαρ: Ελευθεριακοί (ψήφοι: 500.045). Μπάλντουιν: Δεξιά (ψήφοι: 180.864). Μακ Κίνεϊ: Πράσινοι (ψήφοι: 146.559).

Λοιποί 7 διάφοροι (ψήφοι: 169.980).