Η Ελλάδα στη δίνη της οικονομικής κρίσης, του Σπύρου Παναγιώτου

Η ακρίβεια ταξική μάστιγα

Στο προηγούμενο τεύχος της εφημερίδας μας σημειώναμε: "Η ακρίβεια είναι πρόβλημα πολιτικό. Αποτελεί έναν από τους μηχανισμούς μεταφοράς πόρων από τους εργαζόμενους στην οικονομική ολιγαρχία. Είναι προϊόν του καπιταλισμού, συμπληρωματικός μηχανισμός της απόσπασης υπεραξίας από τους εργαζόμενους, θεμελιώδες στοιχείο της εκμετάλλευσης. Είναι αποτέλεσμα του αδιάκοπου κυνηγητού του κέρδους, που αποτελεί το κύριο κίνητρο της παραγωγής στις καπιταλιστικές οικονομίες".

Οι οικονομικές εξελίξεις του τελευταίου διαστήματος και τα στοιχεία που δημοσιεύονται στον Τύπο επιβεβαιώνουν την παραπάνω εκτίμηση. Τις επόμενες μέρες αναμένεται να ανακοινωθεί ο επίσημος πληθωρισμός για το μήνα Ιούνιο. Όλα δείχνουν ότι θα ξεπεράσει το 5%, που είναι ρεκόρ πενταετίας. Και όμως, ο επίσημος πληθωρισμός δεν μπορεί να καταγράψει το πρόβλημα της ακρίβειας. Και ακόμα, η ακρίβεια δεν επιβαρύνει το ίδιο τα υψηλά εισοδήματα και τα χαμηλά. Γιατί οι αυξήσεις είναι μεγαλύτερες στα είδη πρώτης ανάγκης (τα τρόφιμα αυξήθηκαν κατά 9%-10% σε ετήσια βάση το Μάιο, τα καύσιμα, το πετρέλαιο θέρμανσης και το ηλεκτρικό αυξήθηκαν κατά μέσο όρο 18%). Και ακόμα, γιατί τα χαμηλά εισοδήματα ξοδεύουν το μεγαλύτερο μέρος του μισθού τους για την κάλυψη των στοιχειωδών αναγκών τους για επιβίωση, που δεν μπορούν να συρρικνωθούν περισσότερο.

Έτσι αποδεικνύεται ότι η ακρίβεια στην Ελλάδα είναι 30% υψηλότερη από την άνοδο των τιμών στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης και, την ίδια στιγμή, ο πληθωρισμός των φτωχών υπολογίζεται τουλάχιστον στο 7% (δηλαδή, 40% πάνω από τον επίσημο δείκτη). Με αυτά τα δεδομένα γίνεται φανερό ότι οι αυξήσεις που δόθηκαν με την υπογραφή της ΓΣΕΕ για τα επόμενα δύο χρόνια σημαίνουν μια σημαντική μείωση της αγοραστικής δύναμης (πάνω από 5,5%) για τους εργαζόμενους με τα σημερινά δεδομένα. Και να σκεφτεί κανείς ότι οι χειρότερες μέρες είναι μπροστά μας.

Η μείωση της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων, σε συνδυασμό με τον υψηλό δανεισμό και τους συνεχώς δυσμενέστερους όρους εξυπηρέτησής του λόγω αύξησης των επιτοκίων, αναπόφευκτα οδηγεί σε συρρίκνωση της ζήτησης και συνακόλουθα σε συρρίκνωση ολόκληρου του οικονομικού κύκλου. Ήδη παρατηρείται σημαντική μείωση της βιομηχανικής παραγωγής στην Ευρώπη και την Ελλάδα και κατάρρευση των επιχειρηματικών επενδύσεων. Η τάση αυτή ανοίγει διάπλατα το φαύλο κύκλο της οικονομικής κρίσης. Ακολουθεί η αύξηση της ανεργίας –ήδη ο επίσημος δείκτης υπολογίζει την ανεργία στο 9%, ενώ η πραγματικότητα είναι πολύ χειρότερη– και άρα η ακόμα μεγαλύτερη μείωση της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων και της φερέγγυας ζήτησης. Και σ’ αυτόν το φαύλο κύκλο πρέπει να συνυπολογιστεί η ενοχοποίηση και το πάγωμα του εργατικού κόστους, δηλαδή των μισθών, η αύξηση των δαπανών για την κάλυψη των αναγκών για Παιδεία και Υγεία, που ιδιωτικοποιούνται και μετατρέπονται σε εμπόρευμα με ταχύτατους ρυθμούς, οι συνέπειες της νέας φοροεπιδρομής που ετοιμάζει η κυβέρνηση με αιχμή την έμμεση φορολογία, δηλαδή την αύξηση του ΦΠΑ κατά 2-3 μονάδες, την αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης σε καύσιμα και τσιγάρα κ.λπ.

Οι ασκοί του Αιόλου άνοιξαν και μαζί τους κατέρρευσαν οι μύθοι της "ισχυρής Ελλάδας στο ασφαλές λιμάνι του ευρώ". Είναι στιγμή να καταρρεύσει και ο μύθος του ισχυρού δικομματικού, νεοφιλελεύθερου πολιτικού σκηνικού σαν μοναδικού υπεύθυνου για τα σημερινά αδιέξοδα. Η κρίση, η ακρίβεια, η λιτότητα, το πάγωμα των μισθών είναι συνέπειες αυτού του συστήματος. Απάντησή τους δεν είναι άλλη από την ενεργοποίηση του λαϊκού παράγοντα, που καλείται να πληρώσει, για άλλη μια, φορά τα βάρη.