Από το "ΟΧΙ στο ευρωσύνταγμα" στην ευρωσυνθήκη
Το γεγονός ότι το ευρωπαϊκό διευθυντήριο προωθεί την ευρωσυνθήκη, τρία χρόνια μετά το βροντερό "ΟΧΙ" των λαών στα δημοψηφίσματα σε Γαλλία και Ολλανδία, αποτελεί αδιαμφισβήτητα μια επιτυχία τους. Όμως τι έκανε δυνατή αυτή την επιτυχία; Δύο συγκεκριμένοι πολιτικοί όροι. Από τη μια, η αγαστή συνεργασία κεντροαριστεράς και δεξιάς σε όλα τα επίπεδα. Και από την άλλη, ο αυτοεγκλωβισμός της Αριστεράς στα πλαίσια της κεντροαριστεράς, στις κρίσιμες για το κίνημα χώρες της Ευρώπης.
Μεγάλος Συνασπισμός
Ως προς τη συνεργασία κεντροαριστεράς και δεξιάς, αυτό καταδείχθηκε σε όλα τα ζητήματα που έχουν σχέση με την κοινωνική κατεδάφιση στα πλαίσια της ΕΕ. Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για ένα πανευρωπαϊκό "Μεγάλο Συνασπισμό", μεταφέροντας τον όρο από τη συνεργασία Χριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών στη Γερμανία, που μάλιστα αποτέλεσε την ατμομηχανή της νεκρανάστασης του ευρωσυντάγματος. Αυτός ο Μεγάλος Συνασπισμός έδρασε και στην ψήφιση από το Ευρωκοινοβούλιο της οδηγίας Μπολκεστάιν και στην ψήφιση της flexicurity αλλά και στην προώθηση της Στρατηγικής της Λισαβόνας και στα Εθνικά Προγράμματα Μεταρρυθμίσεων (πολιτική της ΕΕ είναι οι μεταρρυθμίσεις, δεν είναι καραμανλική επινόηση). Αυτός ο Μεγάλος Συνασπισμός πρωτοστατεί, χρόνια τώρα, στην επίθεση στη ζωντανή εργασία και στο απόγειό του καταφέρνει να προωθήσει την ευρωσυνθήκη. Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση συνεργασίας, για να περάσει η αυτή, είναι η περίπτωση της Γαλλίας, όπου οι Σοσιαλιστές συνέπραξαν με τον Σαρκοζί, για να αλλάξει το Σύνταγμα της χώρας εν μια νυκτί και να απαλειφθεί η υποχρέωση του δημοψηφίσματος, και μετέπειτα από κοινού υπερψήφισαν την ευρωσυνθήκη.
Κεντροαριστερός εγκλωβισμός
Από την άλλη μεριά, οι βασικές πτέρυγες της Αριστεράς στην Ευρώπη "παράτησαν" το ζήτημα της ευρωσυνθήκης. Το Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς (ΚΕΑ), αμέσως μετά τα δημοψηφίσματα του 2005, προσανατολίστηκε στο πως το "ΟΧΙ" θα συναντηθεί με το "κριτικό ΝΑΙ". Έβγαλε, μάλιστα, μια κεντρική διακήρυξη με μοτίβο το "ΝΑΙ στην Ευρώπη". Επρόκειτο για σοβαρό λάθος, γιατί εκείνη τη στιγμή δεν διακυβευόταν το όραμα για την Ευρώπη αλλά το να σταθεροποιηθεί η αντίσταση στο ευρωσύνταγμα και στο νεοφιλελευθερισμό που αυτό συνταγματοποιούσε. Αυτή η εκτίμηση επιβεβαιώνεται πλήρως με τα σημερινά δεδομένα. Αλλά με άλλοθι το όραμα, στελνόταν από το ΚΕΑ ένα σήμα στο διευθυντήριο, σήμα που ενισχυόταν άλλωστε από μια εκ νέου δρομολόγηση της κεντροαριστεράς. Κι αυτό δείχνει πόσο υποκριτική ήταν τότε η ανάσυρση του όποιου οράματος, όταν την άλλη στιγμή: α) μπαίνει στο τόξο της κεντροαριστερής Ελιάς στην Ιταλία β) όταν στη Γαλλία το επίδικο ζήτημα γίνεται από το ΚΚΓ η συνεργασία με τους Σοσιαλιστές στις προεδρικές εκλογές, με συνέπεια την πολυδιάσπαση του κινήματος του "ΟΧΙ", τη συντριβή της Αριστεράς στις εκλογές και τη θριαμβική εκλογή Σαρκοζί και όταν γ) στη Γερμανία, ειδικά το PDS (μέλος του ΚΕΑ), συνεχίζει τη στήριξη κεντροαριστερών τοπικών κυβερνήσεων μαζί με τους Σοσιαλδημοκράτες. Αυτός ο κεντροαριστερός εγκλωβισμός είχε σαν συνέπεια την πανωλεθρία της Αριστεράς αλλά και την πλήρη εγκατάλειψη ενός βασικού μετώπου ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό, του ευρωσυντάγματος.