ΔΙΚΤΥΟ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΡΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ, τεύχος 5, Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2008

Ανακοίνωση της Ένωσης Εργαζομένων στην εκπαίδευση

Να αλλάξουμε τους συσχετισμούς
Να αλλάξουμε προσανατολισμό

Για την κατάσταση του κινήματος των εκπαιδευτικών

Δεν υπάρχει εκπαιδευτικός μέσα στα σχολεία που να μπορεί να στηρίξει αποτελεσματικά την πολιτική της κυβέρνησης για την εκπαίδευση. Η χρόνια υποχρηματοδότηση και οι προϋπολογισμοί του 3%, η μορφωτική απαξίωση και η διάλυση του δημόσιου σχολείου έχουν συνειδητοποιηθεί σαν στοχευμένες πολιτικές της παρούσας κυβέρνησης αλλά και των προηγούμενων. Και μαζί με την πίεση σ’ ένα τέτοιο σχολείο προστίθεται καθημερινά και η αυξανόμενη πίεση από την ακρίβεια, τη διάλυση του κοινωνικού κράτους, τα προβλήματα που βιώνουν όλοι οι εργαζόμενοι. Υπάρχει μια διευρυμένη απονομιμοποίηση των νεοφιλελεύθερων πολιτικών στους εκπαιδευτικούς, όμως αυτό δεν μεταφράζεται αυτόματα σε αγώνες και διεκδικήσεις. Χρειάζεται αναγνώριση της κατάστασης, ουσιαστική κριτική και αυτοκριτική και χάραξη ενός προσανατολισμού που να μετατρέπει αυτή την απονομιμοποίηση σε αγώνα.

Τα παραπάνω έγιναν περισσότερο ορατά με την πρόσφατη κινητικότητα σε καθηγητές και δασκάλους σχετικά με τις εισηγήσεις των ΔΣ των ομοσπονδιών (ΟΛΜΕ, ΔΟΕ) για απεργίες διαρκείας. Τι καταγράφηκε τον Οκτώβριο σχετικά μ’ αυτή τη συζήτηση; Ότι οι εκπαιδευτικοί συμφωνούν με την κυβερνητική πολιτική και γι’ αυτό δεν φήφισαν τις απεργίες που προτάθηκαν; Σαφέστατα όχι. Αυτό που έγινε καθαρό είναι ότι η απόσταση μεταξύ των συνδικαλιστών και του κόσμου έχει μεγαλώσει όσο ποτέ. Η ηγεσία δεν ξέρει τι σκέφτεται και τι επιθυμεί η βάση και η βάση δεν εμπιστεύεται την ηγεσία. Αυτό που έγινε το μήνα Οκτώβριο είναι ένα καρδιογράφημα ενός βαριά άρρωστου και η διάγνωση ήταν εξαιρετικά άσχημη. Χρόνο με το χρόνο, η κατάσταση δεν καλυτερεύει στο κίνημα των εκπαιδευτικών. Κάθε χρόνο, ενώ τα προβλήματα οξύνονται, οι εκπαιδευτικοί φαίνονται όλο και πιο αδύναμοι να συσπειρωθούν και να διεκδικήσουν. Αυτό που έγινε το μήνα Οκτώβριο είναι ότι “έσκασε” η αγανάκτηση του κόσμου που συσσωρεύεται εδώ και χρόνια. Οι ψίθυροι για τις εδώ και χρόνια “εθιμοτυπικές 24ωρες”, για τα πολιτικά παιχνίδια στα ΔΣ των ομοσπονδιών έγιναν φωνή ηχηρή. Πρώτη φορά π.χ. η ΟΛΜΕ τα τελευταία 10 χρόνια κατάφερε να συσπειρώσει τόσο κόσμο. Το πρόβλημα είναι ότι τον συσπείρωσε εναντίον της…

Να αλλάξουμε προσανατολισμό

Για τα παραπάνω δεν φταίει η κακιά η μοίρα μας. Ούτε ήταν αναπόφευκτα. Ούτε γενικά βολεύτηκε ο εκπαιδευτικός. Υπάρχουν συγκεκριμένες αντιλήψεις και πρακτικές με τις οποίες πρέπει να συγκρουστούμε άμεσα, ειδικά η εκπαιδευτική αριστερά, αν θέλουμε να δούμε μια διαφορετική πορεία.

• Σύγκρουση με τη “στροφή” από την πολιτική διεκδίκηση στη διαχείριση. Και όταν λέμε στροφή, εννοούμε την παραίτηση από την πολιτική δουλειά στα πρωτοβάθμια σωματεία και στους συλλόγους και την κυρίαρχη ενασχόληση με τη διοίκηση. Πιθανά οι συνδικαλιστές να μην κατάλαβαν από πού τους ήρθε το “όχι”, γιατί για ένα μήνα ασχολιόνταν με τις εκλογές στα υπηρεσιακά συμβούλια και όχι με το να ζυμώνουν την ιδέα ενός αποφασιστικού αγώνα. Και μιλάμε για εκλογές και για μια διαδικασία που διαπαιδαγωγεί αντικειμενικά και τους συνδικαλιστές και τον κλάδο στη λογική των πελατειακών σχέσεων, του ατομικού βολέματος, της διαχείρισης των προβλημάτων, με εντελώς αναμφίβολα τα αποτελέσματα για τους εκπαιδευτικούς, αφού όλο το πλαίσιο λειτουργίας των ΠΥΣΔΕ/ΠΥΣΠΕ είναι κομμένο και ραμμένο στα μέτρα της κυβερνητικής πολιτικής και του υπουργείου.
• Σύγκρουση με την εγκατάλειψη της βάσης και την αποκλειστική ενασχόληση με τη διαχείριση των ισορροπιών στα ΔΣ. Οι έδρες στα ΔΣ, τα προεδρεία, οι τίτλοι είναι χρήσιμοι μόνο όταν πηγάζουν από τη σχέση με τη βάση σε μια πολιτική κατεύθυνση. Αλλιώς, μπορεί να είναι καταστρεπτικοί όχι μόνο για την αξιοπιστία του συνδικάτου αλλά και για την αξιοπιστία της αριστεράς. Έτσι, τα τελευταία χρόνια, έχουμε αριστερό πρόεδρο ή αριστερό γραμματέα (όχι μόνο από μία παράταξη) και συνδικάτο που δεν μπορεί να ανταποκριθεί. Σημαίνει κάτι αυτό;
• Σύγκρουση με το συντεχνιασμό. Σε καίριες φάσεις, τα τελευταία χρόνια, έχουν προωθηθεί καταστρεπτικές αντιλήψεις για το συνδικαλιστικό κίνημα. Αφού για χρόνια καλλιεργήθηκε ότι πρέπει να παλεύουμε μόνοι μας και όχι με τους άλλους εργαζόμενους, “γιατί εμείς είμαστε κάτι ιδιαίτερο”, φτάσαμε και σε χοντροκομμένα πράγματα, όπως ότι πέρσι, τέτοιον καιρό, λίγο πριν από την κινητοποίηση για το ασφαλιστικό, προτεινόταν από δυνάμεις της αριστεράς η ανάγκη του κλαδικού αγώνα!!! Το αποκορύφωμα ήταν πρόσφατα, στην απεργία της 21ης Οκτωβρίου, όπου ΟΛΜΕ-ΔΟΕ αντέγραψαν τις τακτικές του ΠΑΜΕ και πήγαν σε ξεχωριστή συγκέντρωση από τους υπόλοιπους εργαζόμενους! Πρόσφατα, μάλιστα, έγινε σημαία και το αίτημα της κλαδικής σύμβασης και του εκπαιδευτικού μισθολογίου. Γιατί να μειώσουμε τη δύναμή μας με το να ξεχωρίσουμε από τους υπόλοιπους εργαζόμενους; Μήπως για να ξεχωρίσουν “κάποιοι” στην πολιτική τους καριέρα; Πότε θα σταματήσει αυτός ο μικροπολιτικός κατήφορος;
• Σύγκρουση με τη λογική ότι κι εμείς και το υπουργείο θα λύσουμε από κοινού τα προβλήματα του δημόσιου σχολείου. Το υπουργείο και η διοίκηση πάσχουν και από ανικανότητα αλλά κυρίως από σκοπιμότητα: ότι θέλουν να διαλύσουν το δημόσιο σχολείο! Οι ομοσπονδίες κάνουν ότι δεν το καταλαβαίνουν και τείνουν να μετατραπούν σε ένα είδιος επιστημονικών συμβούλων του ΥΠΕΠΘ. Αντί να είμαστε ανυποχώρητοι στο ενιαίο δωδεκάχρονο δημόσιο σχολείο χωρίς οριζόντιους και κάθετους διαχωρισμούς, συμμεριζόμαστε το “πρόβλημα” του υπουργείου και κάνουμε και μεταβατική πρόταση για την τεχνικοεπαγγελματική εκπαίδευση. Το ίδιο γίνεται και για το σύστημα πρόσβασης, όπου το συνδικαλιστικο κίνημα μαζί με τον κ. Μπαμπινιώτη οδηγούνται στο να τεκμηριώσουν ένα σύστημα εισαγωγής που θα διαχέει τα φίλτρα σε όλη τη νεότητα του μαθητή-φοιτητή.
• Τέλος, και το πιο σημαντικό, για να ανασυγκροτηθεί το κίνημα των εκπαιδευτικών, δεν αρκούν κάποιοι αγώνες για τα εργασιακά ή τα οικονομικά ζητήματα (όχι ότι δεν πρέπει να γίνουν ειδικά στις μέρες μας). Το ζήτημα της αμορφωσιάς (σχολείο της αμάθειας) για την αριστερά δεν είναι απλώς εκπαιδευτικό ζήτημα. Είναι ζήτημα πρωταρχικό για την ύπαρξη του κινήματός της. Και ενώ θα μπορούσε να ανοίξει μια αντιπαράθεση με την αναδιάρθρωση των αναλυτικών προγραμμάτων και με τα νέα βιβλία, κάτι τέτοιο δεν έγινε εφικτό, γιατί δεν ιεραρχείται σαν τέτοιο. Όπως και το ζήτημα της παραπαιδείας και της απαξίωσης του δημόσιου σχολείου δεν το έχουμε ακουμπήσει, γιατί “καίει”. Όμως ανασυγκρότηση του κινήματος των εκπαιδευτικών χωρίς να τεθούν ιδεολογικά ζητήματα, χωρίς να ανοίξει ο προβληματισμός και η συζήτηση –ειδικά στους νέους συναδέλφους– δεν γίνεται. Να ξανασταθούν στα πόδια τους έννοιες όπως “συλλογικότητα”, “αλληλεγγύη”, “οργάνωση”, “ενότητα”, έννοιες που παραδοσιακά “κατείχε” η αριστερά, ειδικά στους χώρους της εκπαίδευσης, που σήμερα όμως αναζητούνται.

Ενότητα των εργαζομένων, των κινημάτων, της αριστεράς
Να αλλάξουμε τους συσχετισμούς

Σήμερα έχουμε ανάγκη να υπηρετηθεί μια γραμμή ενότητας εργαζομένων, κινημάτων και αριστεράς κόντρα στην πολυδιάσπαση και στο συντεχνιασμό. Κόντρα στις μικροπολιτικές και στις ανούσιες αντιπαραθέσεις. Μια ενότητα που θα οικοδομείται σε αντίθεση και κριτική με τη νεοφιλελεύθερη πολιτική στην παιδεία. Που θα έρχεται σε σύγκρουση με όσα προαναφέρθηκαν. Η συγκέντρωση δυνάμεων γύρω από ένα τέτοιο στόχο (να αλλάξουμε προσανατολισμό – να αλλάξουμε τους συσχετισμούς) για το κίνημα των εκπαιδευτικών μπορεί να αποτελέσει μια απάντηση στις σημερινές συνθήκες και στα αδιέξοδα που υπάρχουν.

Η Ένωση Εργαζομένων στην Εκπαίδευση μια τέτοια γραμμή θα ακολουθήσει και θα προωθήσει σε όλες τις διαδικασίες και σε όλες τις μάχες ή “μάχες”.

Γι’ αυτό και δεν θα συμμετέχει στις εκλογές των υπηρεσιακών συμβουλίων (ΠΥΣΔΕ/ΠΥΣΠΕ κ.λπ). Γιατί, κατ’ αρχάς, δεν θεωρεί ότι αυτή η διαδικασία ευνοεί κάποια αλλαγή στο λιμνάζοντα συνδικαλισμό που γνωρίζουμε, αλλά το αντίθετο. Και, ειδικά για την αριστερά, υπάρχει το ερώτημα: Τόσα χρόνια που συμμετέχει σε αυτούς τους θεσμούς, ποιος είναι ο απολογισμός; Έσπασε η διοικητική αυθαιρεσία; Ή, έστω, περιορίστηκε; Γιατί τα γεγονότα άλλα λένε…

Γι’ αυτό και σε κάθε ΕΛΜΕ και Σύλλογο Πρωτοβάθμιας απευθύνει κάλεσμα σε όλες τις δυνάμεις της αριστεράς για κοινό ψηφοδέλτιο στις εκλογές που θα γίνουν το επόμενο διάστημα στα σωματεία και για συσπείρωση προς μια διαφορετική πορεία.

Το ΚΚΕ θα συνεχίσει την αδιέξοδη τακτική του. Αλήθεια, αποτελεί λύση στα προβλήματα του κινήματος των εκπαιδευτικών η είσοδός μας στο ΠΑΜΕ;

Οι κεντρικοί συνδικαλιστές από Αγωνιστική Συνεργασία και Παρεμβάσεις δεν μπορούν να συνεχίσουν ως οι κάτοχοι της μοναδικής αλήθειας, ενώ έχουν ευθύνες για τη σημερινή κατάσταση. Και, πολύ περισσότερο, δεν μπορούν να αρνούνται τη συνεργασία δήθεν για διαφωνίες οι οποίες ξεχνιούνται όταν είναι να συνεργαστούν και οι δυο μαζί με την ΠΑΣΚ, η οποία ολοφάνερα χειρίζεται τον κόσμο της εκπαίδευσης για μικροπολιτικούς λόγους!

Γι’ αυτό και το επόμενο διάστημα η Ένωση Εργαζομένων θα πασχίσει να διαμορφώσει προτάσεις για να συμβάλει, στο μέτρο των δυνάμεών της, ώστε να ξεφύγει το κίνημα των εκπαιδευτικών από το βραχυκύκλωμα στο οποίο το έβαλαν οι ηγεσίες των συνδικάτων. Προτάσεις αγώνα και όχι υποχώρησης. Προτάσεις που να συγκεντρώνουν το ζωντανό στοιχείο της εκπαίδευσης σε μια αγωνιστική προοπτική.

29/10/2008
Ένωση Εργαζομένων στην Εκπαίδευση