Το ταξίδι του ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζεται! του Ρούντι Ρινάλντι

Η πυκνή σε γεγονότα χρονιά που μεσολάβησε από την 1η Πανελλαδική Σύσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ έδειξε την ανθεκτικότητα κάποιων σχημάτων αλλά και τη σαθρότητα κάποιων άλλων. Ένα εγχείρημα σαν το ΣΥΡΙΖΑ σίγουρα θα δοκιμαζόταν σε μια τέτοια πυκνή και δύσκολη χρονιά για πολλούς λόγους. Έτσι ένας πολιτικός απολογισμός θα έδειχνε ότι:

• Ο ΣΥΡΙΖΑ κινήθηκε τουλάχιστον αμήχανα από τη στιγμή που το ΠΑΣΟΚ πέρασε στην πρώτη θέση (το σχήμα «η ΝΔ πάει μπροστά, το ΠΑΣΟΚ είναι σε κρίση, εμείς εισπράττουμε με άνεση τη φθορά του δικομματισμού» δεν λειτούργησε από ένα σημείο κι ύστερα). Η πολιτική αμφισημία γύρω από το αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα συνεργαστεί ή όχι με το ΠΑΣΟΚ στοίχισε και στοιχίζει στο εγχείρημα και στην αξιοπιστία του.
• Η είσοδος στην κρίση βρίσκει την Αριστερά σ’ ολόκληρο τον κόσμο σε αμηχανία. Είναι πρώτη φορά που ξεσπά μια γενική κρίση και καταγράφεται μια τόσο αισθητή απουσία της Αριστεράς και των προτάσεών της και ιδίως της πράξης της μέσα στα κινήματα. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πήρε καμιά μεγάλη πρωτοβουλία μέσα στην κρίση.
• Δεν εκμεταλλεύτηκε τη «ζήτηση για ΣΥΡΙΖΑ» που εκδηλώθηκε με έντονο τρόπο πέρσι. Ούτε πάσχισε να εκμεταλλευτεί προς την κατεύθυνση ανοιγμάτων και συγκρότησης τον ενθουσιασμό που καταγράφηκε.
• Κατόρθωσε να σταθεί όρθιος μέσα στο ξέσπασμα του Δεκέμβρη, να μη συνταχθεί με το τόξο των δυνάμεων του νόμου και της τάξης, δέχθηκε τεράστια επίθεση που όμοιά της δεν έχει δεχθεί κανένα κοινοβουλευτικό κόμμα μέχρι σήμερα.
• Τέλος, οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ, όχι πάντα συντονισμένες, ήταν παρούσες σε αρκετές μικρές και μεγάλες κινητοποιήσεις και, σε ορισμένες περιπτώσεις, πρωταγωνίστησαν για να υπάρξουν νίκες και επιτυχίες. Δηλαδή, κατόρθωσε να διατηρήσει τα κινηματικά χαρακτηριστικά του.

Ένας οργανωτικός απολογισμός θα έδειχνε ότι:

• Δεν προωθήθηκε η συγκρότηση και λειτουργία του ΣΥΡΙΖΑ, δεν εφαρμόστηκαν οι αποφάσεις της 1ης Πανελλαδικής Σύσκεψης.
• Δεν λύθηκε το πρόβλημα της αναντιστοιχίας ανάμεσα στην εμβέλεια του εγχειρήματος και τη χαμηλότατη οργανωτική του υπόσταση και δυνατότητα.
• Υπήρξαν πολλαπλά κέντρα εκπόνησης πολιτικής γραμμής, μονοπώληση στην εκφορά της άρα και μη ουσιαστικός έλεγχος. Δεν υπήρξε συντονισμός ανάμεσα στα κέντρα, ανάμεσα στο κέντρο και στα διάφορα μέρη του ΣΥΡΙΖΑ.
• Γίνανε ορισμένα βήματα (συμμετοχή Αλαβάνου – Τσίπρα στη γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ, κοινές συνεδριάσεις ΚΟ και γραμματείας, κατάρτιση εσωτερικού κανονισμού της ΚΟ κ.λπ.), αλλά αυτά δεν άλλαξαν την κατάσταση. Η γραμματεία δεν ήταν ούτε καν το συντονιστικό κέντρο του ΣΥΡΙΖΑ.

Γύρω από αυτά συνυπήρξαν και συγκρούστηκαν τρεις διαφορετικές αντιλήψεις: α) Η αντίληψη που ήθελε τη συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ με εφαρμογή των αποφάσεων της Πανελλαδικής Σύσκεψης και εξώστρεφη δραστηριότητα του ΣΥΡΙΖΑ σε κεντρικά ζητήματα (άποψη που πραχτικά μειοψήφησε και χλευάστηκε σαν «συγκεντρωτική-γραφειοκρατική» από τους εκπροσώπους των άλλων δύο) β) Η αντίληψη που ήθελε το ΣΥΡΙΖΑ σαν μια χαλαρή, βασικά εκλογική ομπρέλα και πρόκρινε τις προτεραιότητες της στιγμής του μεγαλύτερου κομματικού φορέα πιο μπροστά από το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ και γ) Η αντίληψη που ήθελε το ΣΥΡΙΖΑ σαν ένα αντίγραφο της δομής του Φόρουμ, για να γίνει έτσι και η απαραίτητη ανασύνθεση της Αριστεράς. Η β) και η γ) αντίληψη συναντήθηκαν και διασταυρώθηκαν σε πολλές στιγμές του εγχειρήματος, αδιαφορώντας συνειδητά ή ασυνείδητα για τις πραγματικές ανάγκες του εγχειρήματος και για την εξώστρεφη γείωση του ΣΥΡΙΖΑ.

Υπάρχουν δύο κομβικά ερωτήματα

α) Είναι ευχαριστημένος ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ, οι συριζίτες και οι συριζίτισσες, από το ΣΥΡΙΖΑ; Εκτιμούν σωστά, αντικειμενικά, την υπόστασή του;

β) Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να είναι μια ελπίδα για την Αριστερά και τους εργαζόμενους;

Η ανησυχία που έχει ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ οφείλεται στον απολογισμό του χρόνου που πέρασε. Πολλές ευκαιρίες χάθηκαν, έγιναν λάθη, κυρίως δεν εφαρμόστηκαν όσα είχαμε αποφασίσει. Δεν χάθηκε όμως ο πόλεμος, ούτε οι ευκαιρίες δεν θα ξαναπροβάλουν, ιδιαίτερα μέσα στο περιβάλλον της κρίσης.

Άλλωστε, ο Δεκέμβρης έδειξε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σήμερα ο μοναδικά οργανωμένος και μαζικότερος αντίπαλος του δικομματικού καρτέλ αλλά και του συστήματος.

Μια σχεδιασμένη εξώστρεφη μαζική παρέμβαση θα μπορούσε να δώσει αρκετά γρήγορα τους καρπούς της, αν στο επίκεντρο έμπαινε το θέμα να εκφράσουμε τις ανάγκες των εργαζομένων και όχι της επαγγελματικής πολιτικής. Όπως και οι πολιτικές μάχες που έχουμε μπροστά μας (π.χ. ευρωεκλογές) μπορούν να αξιοποιηθούν για να πάρει άλλες διαστάσεις το όλο εγχείρημα. Οι σαφείς απαντήσεις όσον αφορά την πολιτική κατεύθυνση είναι ένα άλλο απαραίτητο στοιχείο, για να είναι ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ ευχαριστημένος με τον πολιτικό του οργανισμό. Τέρμα, λοιπόν, στην αμφισημία και πολιτική απάντηση σε όλες τις λοξοδρομήσεις. Μορφή και περιεχόμενο του ΣΥΡΙΖΑ που να αντιστοιχούν και να μη μοιάζουν με την εικόνα των εκπροσωπήσεων στα ΜΜΕ.

Για να γίνει ελπίδα ο ΣΥΡΙΖΑ για την Αριστερά και τους εργαζόμενους, πρέπει να «πάει» προς αυτούς, πρέπει να απευθυνθεί σε αυτούς, πρέπει να συνεχίσει το «ενωτικά και αριστερά», πρέπει να συνδεθεί με τα τμήματα που χτυπιούνται από την κρίση, πρέπει να πάρει μέρος σε πραγματικούς αγώνες, και όχι σε εικονικές-συμβολικές ενέργειες.

Ο ΣΥΡΙΖΑ μέχρι τώρα δεν έδωσε όσα μπορούσε. Το ότι υπάρχει όμως είναι σημαντικό ζήτημα, γιατί δίνει τη δυνατότητα να προχωρήσει η ανασυγκρότηση και ανασύνθεση της Αριστεράς. Στους κόλπους του υπάρχουν δυνάμεις που μπορούν να οδηγήσουν σε ένα μετασχηματισμό, ανοιχτό, καθαρό, με υπερβάσεις, με συμβιβασμούς, με ενότητα. Η ενότητα σήμερα αναδεικνύεται σιγά σιγά σε ένα ιδεολογικό στοιχείο, σε ένα στοιχείο ταυτότητας του σύγχρονου αριστερού και κομμουνιστή, που θέλει να δει να αλλάζουν τα πράγματα. Η ενότητα όμως ποτέ δεν υπήρξε χωρίς τη διαπάλη μεταξύ παλιού και καινούριου. Για να επιτευχθεί η ενότητα και να είναι προωθητική, είναι απαραίτητο να γονιμοποιηθεί μέσα από τη διαπάλη παλιού και καινούριου. Τα «τρένα μακρών αποστάσεων» χρειάζονται αντοχή, εφεδρείες, εκτιμήσεις, σταθερότητα, ενότητα και διαπάλη. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρέπει να είναι ένα σχήμα «κρότου- λάμψης».

Αν κανείς εφαρμόσει τη διαλεκτική μέθοδο και ιδιαίτερα τη διατύπωση του Μαρξ, ότι «το συγκεκριμένο είναι συγκεκριμένο, γιατί είναι σύνθεση πολλών προσδιορισμών», και δούμε το συγκεκριμένο ΣΥΡΙΖΑ και τους πολλαπλούς του προσδιορισμούς, στη συνέχεια θα είμαστε υποχρεωμένοι, αν θέλουμε να παραμείνουμε στο έδαφος της μαρξιστικής ανάλυσης, να σκεφθούμε πως όλα εξελίσσονται από τις εσωτερικές τους αντιφάσεις? έτσι κι ο ΣΥΡΙΖΑ θα εξελιχθεί από τις αντιφάσεις που τον διαπερνούν. Μόνο που στο σημείο αυτό παρεμβαίνουν αποφασιστικά και ο περίγυρος που επιδρά (π.χ. η πορεία της ταξικής πάλης, η συγκυρία κ.λπ.) αλλά και η δυναμική των μερών που συναποτελούν το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ. Η δυνατότητα να αλλάξουν τα πράγματα στην Αριστερά μπορεί να ισχυροποιηθεί μέσα στις κοίτες του ΣΥΡΙΖΑ και της κοινωνίας, μέσα από την ανοικτή πρόσκληση και απελευθέρωση δυνάμεων της κοινωνίας και της υπόλοιπης Αριστεράς.

Όλα είναι ανοιχτά, το ταξίδι συνεχίζεται. @

Ρούντι Ρινάλντι