Θυμωμένη Τέχνη: Μια, έστω και καθυστερημένη, κραυγή ενάντια στο βόρβορο, της Μαρίας Ξυλούρη

• Θυμώνουμε όταν το κράτος ξεπουλά τον πολιτισμό.
• Όταν αναγορεύουν σε υπέρτατη αξία το χρήμα, την εκμετάλλευση, την ευτέλεια.
• Όταν ο πολιτισμός γίνεται αντικείμενο συναλλαγής.
• Όταν "η τέταρτη εξουσία", αντί να ελέγχει, διαπλέκεται με τους ελεγχόμενους.
• Όταν η τηλεόραση υποκαθιστά και υπονομεύει τους δημοκρατικούς θεσμούς.
• Όταν προσπαθούν να μας πείσουν ότι τα πράγματα δεν μπορούν να αλλάξουν.

Μια ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ που φαντάζει επιτακτική, ιδιαίτερα μετά την "παράξενη" γαλαζορόζ απόχρωση που έχουν πάρει τα πολιτιστικά από την πτώση του γενικού κι έπειτα. Το κείμενο των 6 διαπιστώσεων που παραθέτουμε χρησιμοποιήθηκε σαν κάλεσμα για κινητοποίηση στις 5 Φεβρουαρίου. Οι αντιδράσεις απέναντι στο εγχείρημα ποικίλουν, από τον ενθουσιασμό και την υπό όρους υποστήριξη έως την απόρριψη και την απαξίωση.

Το ίδιο το σύντομο κείμενο δεν νομίζουμε ότι μπορεί εύκολα να αμφισβητηθεί στην ουσία του από κανέναν: είναι σκέψεις που μοιραζόμαστε λίγο-πολύ όλοι, τίποτε άλλο από μια αδρότατη περιγραφή της κατάστασης του πολιτισμού, αν τελικά έχει νόημα να γράφουμε τη λέξη, στη χώρα. Μια ματιά στις υπογραφές είναι πιο διαφωτιστική ως προς τις ενστάσεις και τις κριτικές, καθώς εκεί θα δει κανείς ονόματα που, πέρα από την προσωπική άποψη που μπορεί να έχει κανείς για το έργο τους, έχουν χαράξει πολύ διαφορετικές διαδρομές, και αρκετοί θα μπορούσαν άνετα να θεωρηθούν υπόλογοι, στον ένα ή στον άλλο βαθμό, για την ίδια αυτή κατάσταση εναντίον της οποίας καταφέρονται συμμετέχοντας στην κίνηση.

Για να μπουν τα πράγματα σε μία σειρά, σε ένα ευρύ κάλεσμα για υπογραφές, ανοιχτό μάλιστα στον καθένα μέσω του διαδικτύου, το οποίο δεν θέτει συγκεκριμένες αιχμές παρά κάνει μια σωστή γενική διαπίστωση, μοιραία θα συναντήσει κανείς πολλά ονόματα που αντιπροσωπεύουν διαφορετικά πράγματα – πολλώ δε μάλλον που μια υπογραφή (κι ας μας λέγανε πάντα οι πατεράδες μας να προσέχουμε πού τη βάζουμε) δεν κοστίζει δα και τίποτα, δεν συνεπάγεται κομματική ή άλλης λογής στράτευση. (Πολύ απλά, θα μπορούσε κανείς να μετρήσει πόσοι από τους υπογράφοντες πήγαν τελικά στην πορεία). Το θέμα είναι αν το να κινητοποιηθεί κανείς κόντρα σε αυτή την κατάσταση είναι γενικά σωστό. Και ναι, είναι. Δεν πρόκειται, ορθά παρατήρησαν αρκετοί, για μια συντεχνιακή κινητοποίηση όπου θα μπορούσε κανείς να έχει αντιρρήσεις για το δίκαιο ή το άδικο των αιτημάτων. Μια κραυγή ενάντια στο βόρβορο είναι, κι αν έχει κάτι κανείς να της προσάψει είναι ότι ήρθε καθυστερημένα, αφού ο βόρβορος καλά κρατεί εδώ και χρόνια. Άλλο αν τώρα ανοίξανε για τα καλά οι πόρτες και έφτασε η μπόχα μέχρι και τους τελευταίους ανυποψίαστους. Καλώς λοιπόν θυμώνει, έστω και καθυστερημένα, η τέχνη, και πολλοί από τους συμμετέχοντες ίσως να είναι και θυμωμένοι με τον ίδιο τους τον εαυτό, κομμάτι και οι ίδιοι ούτως ή άλλως της κατάστασης.

Δεν περιμένει βέβαια κανείς ότι θα τρίξει συθέμελα το οικοδόμημα από μια πορεία. Όμως, από την άλλη, είναι ένα αίτημα των καιρών να πάρουν θέση οι καλλιτέχνες, να βγουν στη μάχη "με την πένα τους αλλά και το πλακάτ τους" όπως έλεγε κι ο Πάμπλο Νερούδα κάποτε. Το εγχείρημα της Θυμωμένης Τέχνης θα έχει αξία, αν επιτύχει να δώσει χώρο σε ένα-δυο πηγαδάκια ανθρώπων, έστω, να προχωρήσουν προς κάτι διαφορετικό, όχι μόνο μέσω του καθαρά καλλιτεχνικού τους έργου αλλά και μέσω της δημόσιας στάσης και τοποθέτησής τους. Όταν η τέχνη καταδικάζεται σε ένα περιτύλιγμα, απατηλό κι ανούσιο συχνά, φλυαρίας και βαρύγδουπου τίποτε, παραγκωνισμένη ούτως ή άλλως από το προαποφασισμένο ραδιοφωνικό airplay και τον τηλεοπτικό αχταρμά, όταν η αξιοπρέπεια και η ελευθερία του καλλιτέχνη μπερδεύονται θανάσιμα με τις κρατικές επιχορηγήσεις, καλό είναι να βρεθούν δυο τρεις άνθρωποι, περισσότεροι ελπίζουμε στη συνέχεια, και να πασχίσουν να δώσουν μια άποψη, ένα στίγμα διαφορετικό, και να το υπηρετήσουν.

"Πεθύμησα μια αληθινή διαδήλωση/ όχι σαν εκδήλωση για τάπερ/ να ‘χει σαπόρτ των Ρink Floyd το Wall/ φτωχή μου εσύ πικρή γενιά του σελιλόιντ…" (Σταμάτης Κραουνάκης, από συνέντευξη που δημοσιεύθηκε στα "Νέα" τη μέρα της διαδήλωσης).

Μπορείτε να επισκεφτείτε το ιστολόγιο της κίνησης, όπου βρίσκεται και ο πλήρης κατάλογος των υπογραφών:

http://paremvasipolitismou.wordpress.com/