Ταξίδια εναρμόνισης στη στρατηγική των ΗΠΑ, του Γιώργου Τσίπρα

Τρία ταξίδια σε Κύπρο, Αλβανία και Βουλγαρία πραγματοποίησε το τελευταίο διάστημα ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής. Στα ταξίδια να αφήσει να διαφανεί μια στροφή της εξωτερικής του πολιτικής προς τις στρατηγικές βλέψεις των ΗΠΑ την περίοδο Ομπάμα.

Το ταξίδι στην Κύπρο έδωσε την ευκαιρία να διατυπωθεί από κοινού με τον πρόεδρο Χριστόφια η ολόπλευρη στήριξη της Ελλάδας στην πορεία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ. Παρά την συνέχιση της αδιάλλακτης και επιθετικής στάσης της Τουρκίας σε Αιγαίο και Κύπρο και την επέκταση των “γκρίζων ζωνών” ακόμα και σε κατοικημένες περιοχές, η ελληνική πλευρά επιμένει στην πολιτική των χαμηλών τόνων και της ανοχής στον τούρκικο επεκτατισμό. Η στήριξη της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας ευθυγραμμίζει την εξωτερική πολιτική της χώρας με τις επιλογές των ΗΠΑ στην περιοχή και αναγνωρίζει πρακτικά την αναβάθμισή της σε χωροφύλακα του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού.

Στο ίδιο κλίμα κινήθηκε το ταξίδι στην Αλβανία. Σε μια επίσκεψη προεκλογικής στήριξης του “πρόθυμου συμμάχου” των ΗΠΑ Σ. Μπερίσα, ο πρωθυπουργός προτίμησε να υπογράψει συνθήκες συνεργασίας και να σιωπήσει όταν η αλβανική πλευρά έθεσε, για άλλη μια φορά, προβλήματα αλβανικής μειονότητας στη χώρα.

Στροφή και στην ενεργειακή πολιτική

Υποχώρηση και στην ενεργειακή του πολιτική, για συνεργασία με τη Ρωσία στο φυσικό αέριο, φαίνεται να προετοιμάζει ο πρωθυπουργός υπό την πίεση της αμερικάνικης κυβέρνησης. Αυτό προκύπτει από τη συμμετοχή του αλλά και τις θέσεις του στην αποτυχημένη συνδιάσκεψη για την ενεργειακή ασφάλεια της Σόφιας. Η συνδιάσκεψη της Σόφιας αρχικά είχε χαρακτήρα συνάντησης κορυφής με τη συμμετοχή των ηγετών της Ευρώπης, της Ρωσίας και της Βαλκανικής και εκπροσώπων της αμερικάνικης κυβέρνησης. Την τελευταία στιγμή η Βουλγαρία, υποκύπτοντας στις πιέσεις των αμερικανών, πρόβαλλαν προσκόμματα στην υπογραφή των συμφωνιών για την κατασκευή του αγωγού South Stream που θα προμηθεύει μέσω Βουλγαρίας και Ελλάδας ρώσικο φυσικό αέριο την υπόλοιπη Ευρώπη. Η στάση αυτή εξόργισε τον ρώσο πρωθυπουργό Β. Πούτιν, που ματαίωσε την επίσκεψή του αναγκάζοντας κι άλλους 20 από τους 28 αρχικά ηγέτες να ματαιώσουν την επίσκεψή τους. Με αυτή την έννοια, η παρουσία και μόνο του Έλληνα πρωθυπουργού έδινε κύρος σε μια σύσκεψη που τις εντυπώσεις είχε κλέψει η αμερικάνικη διπλωματία. Είναι γνωστό ότι οι αμερικανοί επιθυμούν τη ματαίωση της κατασκευής του αγωγού που θα μεταφέρει ρώσικο φυσικό αέριο στην Ευρώπη και υποστηρίζουν την κατασκευή ενός, πολύ ακριβότερου, αγωγού που θα μεταφέρει αέριο αμερικάνικων συμφερόντων από το Αζερμπαϊτζάν μέσω Τουρκίας και χωρών της Βαλκανικής, παρακάμπτοντας την Ελλάδα.

Παράλληλα με την ομιλία του στη συνδιάσκεψη της Σόφιας επιχείρησε να δικαιολογήσει την αμερικάνικη πολιτική, μιλώντας “για ένα ισορροπημένο μείγμα πηγών, προμηθειών και οδών” σαν “βασικό παράγοντα για οποιαδήποτε πολιτική ενεργειακής ασφάλειας”.

Η σταδιακή μετακύλιση του Έλληνα πρωθυπουργού στην αμερικάνικη αντίληψη για απεξάρτηση της Ελλάδας και της Ευρώπης από το ρώσικο φυσικό αέριο έρχεται σε αντίθεση με τις θέσεις των ευρωπαϊκών χωρών, και ιδιαίτερα της Γερμανίας, που έχουν επιφυλάξεις για την οικονομική βιωσιμότητα του αγωγού Naboucco που υποστηρίζουν οι ΗΠΑ, αλλά και τις δυνατότητες του Αζερμπαϊτζάν να προμηθεύσει με επαρκείς ποσότητες φυσικού αερίου. Έτσι προς το παρόν μεγαλώνουν οι δυσκολίες για την κατασκευή του αγωγού South Stream αλλά, το κυριότερο, η χώρα μπλέκει για άλλη μια φορά στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς για τους δρόμους της ενέργειας με απρόβλεπτες επιπτώσεις.

Γιώργος Τσίπρας