ΣΤΡΟΥΘΟΚΑΜΗΛΟΣ ΙΑΠΩΝΙΑΣ, του Σ.Παναγιώτου

Στρουθοκάμηλος Ιαπωνίας…

του Σπύρου Παναγιώτου

Σύμφωνα με έναν ευρέως διαδεδομένο μύθο, η στρουθοκάμηλος, όταν κινδυνεύει, κρύβει το κεφάλι της στην άμμο. Άλλος ένας μύθος είναι ότι η ειρηνική χρήση πυρηνικής ενέργειας είναι ασφαλής. Περιέργως, ο συνδυασμός τους με τα όσα συνέβησαν κατά το σεισμό αυτής της εβδομάδας στην Ιαπωνία μας δίνει, για μια ακόμη φορά, την αλήθεια: τα πυρηνικά εργοστάσια δεν είναι ασφαλή, και όποτε αυτό γίνει φανερό οι «υπεύθυνοι» συμπεριφέρονται όπως η… μυθική στρουθοκάμηλος. Βέβαια το μεγαλύτερο μέχρι σήμερα πυρηνικό ατύχημα, αυτό του Τσερνομπίλ, ανέδειξε με δραματικό τρόπο την αλήθεια, αν και «εξηγήθηκε» με τη δήθεν χαμηλή ποιότητα του σοβιετικού εργοστασίου. Πώς όμως το πυρηνικό εργοστάσιο στο Κασιουαζάκι Καρίουα, το μεγαλύτερο της Ιαπωνίας, το «πλέον σύγχρονο και ασφαλέστατο», κινδύνευσε από ένα συνηθισμένο για τη χώρα αυτή σεισμό; Πώς τα υπερσύγχρονα συστήματα ασφαλείας δεν κατάφεραν να αποτρέψουν την πυρκαγιά σε μετασχηματιστή, τη διαρροή 1.800 λίτρων ραδιενεργού ύδατος στη θάλασσα και το αναποδογύρισμα εκατοντάδων βαρελιών με πυρηνικά απόβλητα που (ακόμη πιο εντυπωσιακό)… άνοιξαν και το περιεχόμενό τους άδειασε στο έδαφος;

Οι υπεύθυνοι διαβεβαίωσαν ότι «δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για το περιβάλλον». Δεν μπορεί κανείς, όποτε δίνονται τέτοιες αστείες διαβεβαιώσεις, παρά να σκεφτεί τα λόγια του Νομπελίστα βιολόγου Τζορτζ Βαλντ: «Οποιαδήποτε δόση ραδιενέργειας είναι υπερβολική δόση». Και ότι, πέρα από το γεγονός ότι η ραδιενέργεια είναι σωρευτική, δεν μπορεί να εμπιστεύεται τη θεά Τύχη για να καθορίσει αν κάποιο μικρό ατύχημα θα εξελιχθεί σε μεγάλη καταστροφή. Η ίδια η κατασκευή εργοστασίων παραγωγής πυρηνικής ενέργειας, και μάλιστα σε εξαιρετικά σεισμογενείς περιοχές, αποτελεί έγκλημα που δεν μπορεί να δικαιολογηθεί με την υιοθέτηση οποιωνδήποτε μέτρων ασφαλείας – τόσο «υπερσύγχρονων» άλλωστε που τα βαρέλια με τα πυρηνικά απόβλητα αναποδογυρίζουν, ανοίγουν και αδειάζουν!

Σήμερα στον κόσμο λειτουργούν –επισήμως τουλάχιστον– 437 πυρηνικοί αντιδραστήρες, που δίνουν το 16% της παγκόσμιας ηλεκτρικής παραγωγής, ενώ ετοιμάζεται η κατασκευή περισσότερων από 100 νέων, ιδίως στην Ασία αλλά και στην Ευρώπη. Πέρα από τον κίνδυνο ατυχημάτων, το πρόβλημα των πυρηνικών αποβλήτων παραμένει άλυτο, καθώς η σώρευσή τους και οι τρόποι «αποθήκευσης» συνιστούν παγκόσμια ωρολογιακή βόμβα. Το σημαντικότερο επιχείρημα του πυρηνικού κλαμπ («ανάγκη για περισσότερη ενέργεια»), εκτός του ότι δεν αφορά το μεγαλύτερο ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού, μπορεί να αντικρουστεί με τη χρήση ήπιων πηγών αλλά και, κυρίως, με την ανάγκη ανατροπής ενός συστήματος όπου μια ισχνή μειοψηφία θέτει παντοιοτρόπως σε κίνδυνο την ίδια την επιβίωση της ανθρωπότητας χάριν του κέρδους και της καλοπέρασης των ολίγων.