Σωτήρης Γεωργόπουλος: Κρίση… για ποιους;

Η «Αριστερά!» ενόψει της 2ης Πανελλαδικής Σύσκεψης του ΣΥΡΙΖΑ, απευθύνθηκε στις συνιστώσες και σε πολλούς ανένταχτους του ΣΥΡΙΖΑ, θέτοντας σε όλους τέσσερα ερωτήματα. Σε αυτές τις σελίδες δημοσιεύονται οι απαντήσεις όσων ανταποκρίθηκαν. Να σημειωθεί ότι οι ερωτήσεις τέθηκαν σε όλες τις συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και στον βουλευτή Φώτη Κουβέλη. Οι ερωτήσεις είναι οι εξής:

1. Ποια θεωρείτε ότι ήταν τα θετικά και ποια τα αρνητικά στοιχεία-βήματα του ΣΥΡΙΖΑ στον έναν χρόνο από την πρώτη Πανελλαδική Σύσκεψη;
2. Τι πρέπει να αλλάξει στο ΣΥΡΙΖΑ από δω και πέρα, προς ποια κατεύθυνση και με ποια εργαλεία;
3. Μπροστά στις ευρωεκλογές ποιοι πρέπει να είναι οι στόχοι, τα προτάγματα και εν τέλει το διακύβευμα για τον ΣΥΡΙΖΑ;
4. Στο περιβάλλον που διαμορφώνει η κρίση πώς οριζόμαστε ως ΣΥΡΙΖΑ και σε τι καλούμε τον κόσμο να δράσει και να κινητοποιηθεί;

Χωρίς αμφιβολία ο καπιταλισμός στη νεοφιλελεύθερη εκδοχή του κυριάρχησε τα 30 τελευταία χρόνια παγκόσμια.

Και βέβαια η κυριαρχία του δεν εξαντλήθηκε στο οικονομικό πεδίο, αλλά αποτυπώθηκε και στην πολιτική και στην ιδεολογική σφαίρα. Δηλαδή καθόρισε τον τρόπο αντιμετώπισης των κοινωνικών προβλημάτων, την ιεράρχησή τους, την οξύτητά τους ή την αγνόηση ή μετατόπισή τους, αφού μπορούσε να παρουσιάζεται ως το μοναδικό σύστημα –ιδιαίτερα μετά την κατάρρευση του «υπαρκτού» το 1990– διαχείρισης της κοινωνικοοικονομικής ζωής.

Παρά τη συσσώρευση πλείστων όσων δεινών στην ανθρωπότητα –πόλεμοι, ανεργία, ακρίβεια, φτώχεια κ.ά.–, η ηγεμονική παρουσία του νεοφιλελευθερισμού δεν κλονίσθηκε, παρά τις επιμέρους αμφισβητήσεις του. Στη χώρα μας, με διακυβέρνηση είτε ΠΑΣΟΚ είτε ΝΔ, επιβλήθηκε κυρίαρχα και με καθολική επικράτηση, παρά τις όποιες αντιστάσεις των λαϊκών κινημάτων.

Οι εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι, οι μικροί αγρότες και επαγγελματίες, χτυπήθηκαν βάναυσα, με άμεσες συνέπειες τη διεύρυνση της φτώχειας: το 2006, η Ελλάδα κατατάχτηκε 2η χώρα στην ΕΕ των 27 (μετά τη Λετονία) με το υψηλότερο ποσοστό φτώχειας – 1 στους 5 κατοίκους. Και στο ποσοστό μακροχρόνιας φτώχειας 2η στην ΕΕ των 15, με 14%.

Τα διάφορα οικονομικά μεγέθη, όπως αυτό του ΑΕΠ και οι ρυθμοί ετήσιας ανόδου του, κάθε άλλο παρά έχουν σχέση με την πραγματικότητα του επίπεδου ζωής του λαού, αφού οι μόνοι που επωφελήθηκαν είναι οι μεγαλοκεφαλαιούχοι.

Οι άνεργοι αποτελούν την πληθυσμιακή ομάδα που πλήττεται περισσότερο απ’ όλες, και μάλιστα με σαφείς δυσμενείς διαφορές συγκριτικά με τους ανέργους των άλλων χωρών της ΕΕ των 15, αφού η κοινωνική τους κάλυψη υστερεί και ποσοτικά και ποιοτικά.

Οι εργαζόμενοι μερικής και επισφαλούς απασχόλησης εμφανίζουν αντίστοιχα ποσοστά φτώχειας με αυτά των ανέργων, γεγονός που θέτει σε απόλυτη αμφισβήτηση τα κυβερνητικά ψευτοεπιχειρήματα για μείωση της ανεργίας.

Τα οποιαδήποτε επιδόματα συντάξεων (ΕΚΑΣ), ανεργίας, πρόνοιας κ.ά., παρουσιάζουν τη μικρότερη αποτελεσματικότητα στη μείωση της φτώχειας μεταξύ των χωρών της ΕΕ των 27, στοιχείο που αποκαλύπτει την αναποτελεσματικότητα των όποιων συστημικών μέτρων κοινωνικής προστασίας.

Η μείωση στα ποσοστά φτώχειας που προκαλούν οι κοινωνικοπρονοιακές παρεμβάσεις φθάνει μόλις στο 6,5%, όταν το αντίστοιχο μέσο ποσοστό μείωσης στην ΕΕ των 15 είναι 24,9%.

Η πιο πάνω μερική εικόνα της Ελλάδας στον τομέα της εργασίας κάνει σαφή την καταστροφική επίδραση της κεφαλαιοκρατικής κυριαρχίας σε βάρος των δυνάμεων της εργασίας. Αυτή η κυριαρχία ακύρωσε πολιτικά και ιδεολογικά τις δυνάμεις της εργασίας και των συνδικάτων της για μια μεγάλη χρονική περίοδο.

Καθόρισαν τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες, υποβάθμισαν το ρόλο των εργαζομένων στην παραγωγική διαδικασία, αφαιρώντας τις εμπειρίες της εργατικής τάξης, φαλκίδευσαν τα κοινωνικά δικαιώματα και τη θεσμική τους σύσταση, αμφισβήτησαν τον κυρίαρχο ρόλο της εργασίας και ξεδιάντροπα (κάποιοι Μίχαλοι, Μυλωνάδες κ.ά.) διακήρυξαν το «τέλος» της εργασίας.

Η ανεργία αποτέλεσε και εξακολουθεί ν’ αποτελεί την επωφελή συνθήκη των κεφαλαιοκρατών. Κατά τον Κάρολο, είναι «η ψυχρή τους εφεδρεία».

Ο πληθωρισμός αποτελεί το κερδοσκοπικό τους εργαλείο, αφ’ ενός, για να απομυζούν το μικρό μέρος του παραγόμενου πλούτου που εξασφαλίζει ο εργαζόμενος, από τη μια, αλλά και το μηχανισμό συρρίκνωσης του μέρους του παραγόμενου πλούτου για διανομή. Η ακρίβεια θερίζει και συνυπάρχει με τη φτώχεια στη διαδικασία εξαθλίωσης των πλατιών λαϊκών στρωμάτων. Η ανεργία στον καπιταλισμό είναι κεφαλαιουχικό αγαθό. Είναι κυρίαρχος μηχανισμός και εργαλείο εκφοβισμού και καταστολής. Συνδυαστικά με τις έννοιες «ευελιξία» και «απορρύθμιση», ξεχαρβαλώνεται κάθε κατάκτηση και αμφισβητείται μια 150χρονη διαδρομή αγώνων και δημιουργίας όλου του πλούτου που έχει παραχθεί από την εργασία.

Η ασφάλεια της πλήρους εργασίας υποχωρεί στην ανασφάλεια της μερικής απασχόλησης και της επισφάλειας. Το δικαίωμα για ολόκληρη ζωή γίνεται τρομοσυμφωνία για λιγότερη εργασία και μείωση αποδοχών. Τα κοινωνικά δικαιώματα παραβιάζονται και μετατρέπονται σε εκβιαστικά διλήμματα και ιδιωτικά προνόμια των εργοδοτών. Οι λεγόμενες ενεργητικές πολιτικές «ευελιξίας» και «απορρύθμισης» γυρίζουν βίαια το ρολόι της ιστορίας κατά πίσω μεριά.

Οι απολύσεις στη ΒΙΟΣΩΛ, στην ΚΟΝΤΙ, οι διαθεσιμότητες στη ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΑ Θεσσαλονίκης, στον ΙΜΑΝΤΑ, οι απλήρωτοι στην ΚΑΝΑΚΙΣ, οι χωρίς ουρανό του ΛΑΝΑΡΑ είναι ένα μέρος από τα θύματα –προς παραδειγματισμό– της άπληστης κερδοφορίας των καπιταλιστών. Κλείνουν το μάτι απειλητικά σ’ όλους τους άλλους για να δεχθούν το πάγωμα των μισθών και των συντάξεων, τα κεφαλικά χαράτσια, την αποθησαύριση και τέλος την ιδιωτικοποίηση των κοινωνικοασφαλιστικών ταμείων.

Φτιάχνουν ανελαστικούς οικονομικούς κανόνες, «σχέδια σταθερότητας» σε βάρος των εργαζομένων και την ίδια στιγμή τα παραβιάζουν για να δώσουν 28 δισ. στους τραπεζίτες, στηρίζουν τους κεφαλαιοκράτες. Ζητούν συναίνεση απ’ τους εργαζόμενους όταν τους ξαναγυρίζουν στο καθεστώς της γαλέρας. Ενώ την ίδια στιγμή οι συνδικαλιστικές ηγεσίες στη ΓΣΕΕ και την ΑΔΕΔΥ δεν τολμούν να μιλήσουν για κλιμάκωση της κινητοποίησης.

Η διέξοδος του αγώνα είναι ο μόνος δρόμος. Αυτός είναι ο μονόδρομος για τον εργάτη, τον εμποροβιοτέχνη, τον αγρότη, τον άνεργο, τον επισφαλώς εργαζόμενο, το συνταξιούχο. Στο χώρο δουλειάς, στο χωράφι, στο συνεταιρισμό, στη γειτονιά, στο σχολείο, να δείξουμε την αλήθεια για την κρίση. Αυτή που περιγράψαμε πιο πάνω είναι η κρίση, και εμάς θέλουν πάντα να την πληρώνουμε. Ε, όχι!

Επειδή την κρίση ούτε την προκαλέσαμε ούτε τη θέλουμε, απαντάμε ότι θα την πληρώσουν αυτοί που την προκάλεσαν. Εμείς θ’ αγωνιστούμε για μια άλλη πολιτική, που δίνει διέξοδο σε προοδευτική κατεύθυνση υπέρ των δυνάμεων της εργασίας και σε βάρος του κεφαλαίου.

Σωτήρης Γεωργόπουλος,
μέλος της Γραμματείας της ΚΕΔΑ