Στη σκιά των “4 γιγάντων”, της Χριστίνας Μπάρτσα

Σε μια συγκέντρωση για το Μάη του ’68, ένας σύντροφος –που, σημειωτέον, προέρχεται από το χώρο της Ανανεωτικής Αριστεράς– τόνισε τα ακόλουθα: "Πρέπει να πούμε απλά και καθαρά πως, κάτω από αυτές τις συνθήκες, η υγεία δεν γιατρεύει τους ανθρώπους, κάτω από αυτές τις συνθήκες η οικονομία δεν χορταίνει τους ανθρώπους, κάτω από αυτές τις συνθήκες, η εκπαίδευση δεν μορφώνει τους ανθρώπους. Να μη φοβηθούμε να τα πούμε αυτά. Όμως μεγαλύτερη σημασία έχει να απαντηθεί κάτι που είπε ένας νέος άνθρωπος, όταν αναρωτήθηκε τι θα είχαμε πετύχει αν είχαμε έναν Τσάβες στην Ελλάδα. Εγώ νομίζω ότι η Αριστερά πρέπει να γνωρίζει όλες τις σκέψεις των αριστερών ηγετών, των ηγετών της, και να μπορεί να τις κρίνει".

Έχουν μια σημασία τούτα τα λόγια, αυτές τις μέρες που κυοφορούνται πολιτικές εξελίξεις και υπάρχει μια μεγάλη αναστάτωση στον πολιτικό κόσμο, καθώς και μια τεράστια δυσφορία μέσα στον κόσμο για την ακρίβεια και την αβεβαιότητα. Έχουν μια σημασία τούτα τα λόγια, όταν ηγετικά πρόσωπα δηλώνουν πως οι διακηρύξεις και τα προγράμματα δεν αρκούν, μάλλον έχουν ξεπεραστεί, πως πρέπει σε σύντομο χρόνο να αλλάξουμε πολλά, πως ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ο ίδιος ο εαυτός μας και ούτω καθεξής. Οι ηγέτες, οι ηγετικές ομάδες, πρέπει να ξεκαθαρίζουν ειδικά τη στρατηγική τους, να δεσμεύονται γι’ αυτήν και, εν τέλει, να δημιουργούν κριτήρια στο κόσμο της Αριστεράς, για να κρίνει την πορεία της, και να διευκολύνουν τον εμπλουτισμό ή και τη διόρθωση τυχόν λαθών στην πορεία εφαρμογής της.

Γιατί να μην ξέρουμε όλες τις σκέψεις των ηγετών μας; Τι δεν αρκεί πλέον, τι είναι ξεπερασμένο, τι έχει αλλάξει και έχει τροποποιηθεί, σε ποιο σημείο και ποιου χαρακτήρα προσθήκες χρειαζόμαστε; Ποιο νέο πρόγραμμα μπορεί να εκφράσει τις νέες συνθήκες; Γιατί δεν τα λέμε όλα καθαρά και ξάστερα, αλλά ρυμουλκούμε τον κόσμο σε μια απροσδιοριστία και στο ερώτημα μήπως δεν ισχύει κάτι από τα δυνατά σημεία που μας οδήγησαν στο σημερινό σημείο;

Η απάντηση είναι πως "το ΠΑΣΟΚ κλονίζεται". Σωστή διαπίστωση και κανείς δεν υποστηρίζει κάτι διαφορετικό. "Χρειάζονται πρωτοβουλίες προς τον κόσμο του ΠΑΣΟΚ". Κι αυτό σωστό, ούτε εμποδίζεται από τις διακηρύξεις και τα προγράμματά μας. Και ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ –ένα μεγάλο του μέρος– θέλει την ανατροπή του νεοφιλελευθερισμού. Όμως και τα δύο ΠΑΣΟΚ (προς το παρόν, στη συσκευασία του ενός) στο θέμα αυτό ομονοούν, άσχετα αν το ένα θα πλασαριστεί σαν υποστηρικτής ενός μεγάλου αστικού συνασπισμού και το άλλο ως μια λαϊκή αριστερή δύναμη και θα θέλει συνεργασίες με την Αριστερά. Να ανοίξει ο δρόμος για αυτήν τη συνάντηση; Αυτό φωνάζει, εδώ και καιρό, η "Ανανεωτική Πτέρυγα", ο Ν. Κωνσταντόπουλος. Με ποιους όρους και με ποια επίδικα απαντά όποιος θέλει μια αναβαθμισμένη παρουσία της Αριστεράς; Μήπως με αλλαγή του συσχετισμού, που θα καταγραφεί στις προσεχείς εκλογές; Όχι τώρα, μετά και διαφορετικά. Και μέχρι τότε, τι; Προετοιμασία του εδάφους, προετοιμασία των πνευμάτων, ρυμούλκηση όλων σ’ αυτόν το δρόμο. Οι διακηρύξεις είναι απόλυτες στα θέματα του κυβερνητισμού και της κεντροαριστεράς. Αυτά πιθανά να λειανθούν αν οι ανάγκες το απαιτήσουν, στο όνομα μιας μεγάλης πρωταγωνιστικής αριστεράς. Με άλλα λόγια, μπορούμε να περιμένουμε την εκλογική ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ μέσω της λογικής του "ώριμου φρούτου". Φθίνει το ΠΑΣΟΚ, κερδίζουμε εμείς. Τι χρειάζεται αυτή η στάση για να είναι αποτελεσματική; Ένα συνεχή βομβαρδισμό με προτάσεις, που ακούγονται καλά στο πασοκικό εκλογικό σώμα. Μια καλή επικοινωνιακή πολιτική, με ιδιάζουσα προσοχή στις "παγίδες" και διαχωρισμό από "ακραία" φαινόμενα, πιθανά και την ανακάλυψη εσωτερικών εχθρών ανάμεσα στις συνιστώσες που αδυνατούν να καταλάβουν την νέα συγκυρία, πολυσυλλεκτικότητα και, φυσικά, ανοίγματα κάθε είδους που να υπηρετούν αυτή την "τακτική" που βαφτίζεται και στρατηγική… Το έδαφος πρέπει να είναι εύφορο για τις ιδέες και τις απόψεις της "Ανανεωτικής Πτέρυγας", αλλά δεν πρέπει η ίδια να έχει τον πρώτο λόγο, το κουμάντο. Η πρόβα τζενεράλε στο χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης έδωσε καλά αποτελέσματα, η κίνηση των 4 πέρασε χωρίς μεγάλους κραδασμούς στις κορυφές. Μάλιστα, στοχοποιήθηκαν και ορισμένα "μαύρα πρόβατα"…

Η ρητή και κατηγορηματική απαίτηση για ανατροπή του νεοφιλελευθερισμού και η προβολή ενός άμεσου προγράμματος που να δίνει ένα σαφές στίγμα αυτής της κατεύθυνσης μαζί με το κάλεσμα όλου του λαού στο δρόμο του αγώνα και της αντίστασης είναι μια κάπως διαφορετική κατεύθυνση για όποιον καταλαβαίνει "πού βαδίζει και πού πηγαίνει"… Αυτή η κατεύθυνση μπλοκάρεται από πολλούς λόγους και αιτίες. Πάντως, δεν υπηρετείται με συνέπεια και δεν έχουν πέσει όλα τα σφυριά για να ακονίσουν αυτή την ανάγκη.

Επόμενο είναι να φθείρεται η αξιοπιστία. Ο κόσμος της Αριστεράς είναι απλόχερος, αλλά η ζωή τον έκανε να είναι επιφυλακτικός, δύσπιστος και εύκολα να απογοητεύεται. Η αξιοπιστία της Αριστεράς αφορά την πολιτική συμπεριφορά της ηγετικής ομάδας, των ηγετών, των οργάνων, της επικοινωνιακής πολιτικής, της απόρριψης της διγλωσσίας, την απραξία σε κοινωνικό επίπεδο και την υπέρμετρη κοινοβουλευτολαγνεία. Η αξιοπιστία της Αριστεράς θα προκύψει μέσα από μια αναβάπτισή της μέσα στον κόσμο. Η αναγκαία πολυσυλλεκτικότητα αφορά (πρέπει να αφορά) εργαζόμενους, φτωχούς, μεροκαματιάρηδες, χρεωμένους, αγρότες, νεολαίους, και όχι κάποιο ποσοστό στις επόμενες δημοσκοπήσεις…

Άμεσα χρειάζεται: α) Εφαρμογή των αποφάσεων της Πανελλαδικής Σύσκεψης με πρώτη την αλλαγή της απαράδεκτης κατάστασης με τα ΜΜΕ. β) Άνοιγμα με σοβαρό τρόπο της συζήτησης για την πολιτική κατάσταση και την παρέμβαση του ΣΥΡΙΖΑ, ξεδίπλωμα όλων των "σκέψεων" των επιτελείων στον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ. γ) Πρωτοβουλίες που να έχουν συζητηθεί και μελετηθεί, άρα να υπάρχει ένα μίνιμουμ ρεαλισμού στην προώθησή τους.

Αλήθεια, τι είναι ουτοπικό σήμερα; Δεν είναι ουτοπία η μεγάλη Αριστερά που θα εκφράζει τον κόσμο της εργασίας, είναι όμως ουτοπική η συνδιαχειριστική Αριστερά! Δεν είναι ουτοπία μια κινηματική ριζωμένη Αριστερά σε κοινωνικούς χώρους, μια Αριστερά αντιμπεριαλιστική και αντικαπιταλιστική, είναι όμως ουτοπική μια "αντιδεξιά" Αριστερά (μια αντιμπερλουσκονική, μια αντικαραμανλική Αριστερά) με τμήματα του ΠΑΣΟΚ ή άλλα οχήματα. Δεν είναι ουτοπία αλλά αναγκαιότητα η Αριστερά των αγώνων, είναι ουτοπικό το κεντροαριστερό όχημα. Δεν μπορεί να οδηγήσει πουθενά την Αριστερά παρά σε συντρίμμια σαν αυτά της γειτονικής Ιταλίας.

Επομένως, προς τα πού ανοίγουμε δρόμο, προς τα πού στρώνουμε το δρόμο, προς τα πού αρμενίζουμε;

Χριστίνα Μπάρτσα