Συνέντευξη του σ. Πρατσάντα: “Ο νεπαλέζικος λαός θα νικήσει τους εχθρούς του”

Ο σ. Πρατσάντα* γεννήθηκε το 1954 στο Νεπάλ, σε οικογένεια φτωχών βραχμάνων. Εντάχθηκε από νωρίς στο επαναστατικό κίνημα και σε ηλικία 32 χρονών αναδείχθηκε γενικός γραμματέας του Κ.Κ. Νεπάλ (Μασάλ), από το οποίο προήλθε αργότερα το Κ.Κ. Νεπάλ (Μαοϊκό). Συνέχισε να καθοδηγεί τον παράνομο τομέα του κόμματος και μετά την πρώτη παλλαϊκή εξέγερση του 1990, που σηματοδότησε το τέλος της απόλυτης μοναρχίας. Το 1996, αφού η τότε κυβέρνηση απέρριψε τα 40 αιτήματα που υπέβαλαν οι μαοϊκοί για να ανοίξει ο δρόμος προς μια πραγματική δημοκρατία, το Κ.Κ. Νεπάλ (Μαοϊκό) εξαπέλυσε λαϊκό πόλεμο. Ο Πρατσάντα καθοδήγησε το δεκαετή ένοπλο αγώνα ως επικεφαλής του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού. Μετά τη δεύτερη παλλαϊκή εξέγερση του 2006, η οποία ανέτρεψε τη μοναρχική δικτατορία, που είχε επιβληθεί στο μεταξύ με την υποστήριξη των ιμπεριαλιστών, ο Πρατσάντα ξεκίνησε απευθείας διαπραγματεύσεις με τα κοινοβουλευτικά κόμματα, που κατέληξαν στη δημιουργία μεταβατικής κυβέρνησης. Μέσα από πολλά ζιγκ ζαγκ και, χωρίς να καταθέσουν τα όπλα, οι Νεπαλέζοι μαοϊκοί, έχοντας την υποστήριξη πλατιών λαϊκών στρωμάτων, επέβαλαν την ανακήρυξη της δημοκρατίας και τη διεξαγωγή εκλογών για την ανάδειξη Συντακτικής Συνέλευσης. Οι εκλογές έχουν προγραμματιστεί για τις 10 Απριλίου, και ο Πρατσάντα συμμετέχει ως υποψήφιος, επικεφαλής του Κ.Κ. Νεπάλ (Μαοϊκό). Η συνέντευξη που ακολουθεί δημοσιεύθηκε στο νεπαλέζικο περιοδικό "Red Star" τον προηγούμενο μήνα.

^{*προέδρος του Κομμουνιστικού Κόμματος Νεπάλ (Μαοϊκό)}

Έπειτα από 12 χρόνια, πώς θυμάστε την έναρξη του λαϊκού πολέμου;

Όταν αναπολώ εκείνες τις ώρες, ακόμα νιώθω μεγάλη ικανοποίηση. Πριν από την ανακήρυξη του λαϊκού πολέμου, είχαμε προετοιμαστεί πολύ, όσον αφορά στις πρακτικές του πλευρές, και είχαμε επικεντρωθεί πολύ πάνω στα βασικά σχέδια του λαϊκού πολέμου. Αλήθεια, εκείνη η στιγμή ήταν τόσο ρομαντική όσο μπορεί να είναι το ξεκίνημα μίας επαναστατικής περιόδου.

Σε ποιο στάδιο βρίσκεται αυτή τη στιγμή ο ιστορικός λαϊκός πόλεμος;

Σύμφωνα με την ανάλυσή μας, έχει ήδη περάσει απ’ τα δύο αρχικά στάδια, της στρατηγικής άμυνας και της στρατηγικής ισορροπίας, και τώρα βρίσκεται στο στάδιο της στρατηγικής επίθεσης. Στο μεταξύ, έχουμε αναπτύξει ένα καινούριο μοντέλο. Ιδιαίτερα μετά το 2ο Συνέδριο του Κόμματός μας, μιλάμε για συγχώνευση του λαϊκού πολέμου με το κίνημα στις πόλεις. Βασισμένοι στη θεμελιακή επεξεργασία μας για τη δημοκρατία στον 21ο αιώνα, φτάσαμε στην τωρινή κατάσταση. Στην πραγματικότητα, είμαστε στο στάδιο της στρατηγικής επίθεσης.

Είχατε φανταστεί ότι ο λαϊκός πόλεμος θα έφτανε σ’ αυτό το επίπεδο μέσα σ’ ένα σύντομο χρονικό διάστημα;

Είχαμε συζητήσει πάνω σ’ αυτό το ζήτημα σοβαρά, την περίοδο που ξεκινούσαμε. Για να σας πως την αλήθεια, δεν νομίζαμε ότι θα προχωρούσαμε τόσο πολύ μέσα σε μια δεκαετία. Παρ’ όλα αυτά, ήμασταν αρκετά αισιόδοξοι. Ένα πράγμα ήταν σίγουρο: λόγω των συγκεκριμένων όρων της πάλης, που υπήρχαν εδώ, σκεφτόμασταν ότι είτε θα προχωρήσουμε πολύ γρήγορα και θα νικήσουμε, είτε θ’ αντιμετωπίζαμε μία οπισθοδρόμηση. Ευτυχώς, συνέβη το πρώτο.

Πώς θα σχηματοποιούσατε τα επιτεύγματα του λαϊκού πολέμου;

Πρώτον, η τωρινή πολιτική κατάσταση στο Νεπάλ κινήθηκε ακολουθώντας τα βήματα και το δρόμο του λαϊκού πολέμου. Δεύτερον, έφερε μια ανεβασμένη κοινή συνείδηση μεταξύ των ανθρώπων, που ζουν σε διαφορετικές περιοχές της χώρας, σχετικά με ζητήματα ταξικά, περιφερειακά, φυλετικά, σχέσεων των δύο φύλων. Τρίτον, η Συντακτική Συνέλευση, η Λαϊκή Ομοσπονδιακή Δημοκρατία, η ιδέα του νέου Νεπάλ, η αλλαγή της δομής του κράτους είναι τα βασικά επιτεύγματα αυτού του πολέμου. Γι’ αυτά, χιλιάδες σημαντικών ανθρώπων του Νεπάλ θυσίασαν τις ζωές τους και, πολύ περισσότεροι, τραυματίστηκαν ή "εξαφανίστηκαν". Συνοψίζοντας, είναι μία ιστορική εξέγερση. Στο μυαλό μου, η τελική νίκη είναι πολύ κοντά, ο τελευταίος αγώνας συνεχίζεται ακόμα, και, σίγουρα, ο νεπαλέζικος λαός θα νικήσει τους εχθρούς του. Κι αυτό θα είναι το μεγαλύτερο επίτευγμα του λαϊκού πολέμου.

Αυτή τη στιγμή το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα είναι σε αμυντική θέση, αλλά εδώ είναι ιδιαίτερα δημοφιλές. Μπορείτε να μας πείτε ορισμένα αξιοπρόσεκτα χαρακτηριστικά του;

Ιδεολογικά είναι στην επίθεση. Κανένας καπιταλιστής ή ιμπεριαλιστής δεν μπορεί να αντικρούσει την κοσμοθεωρία του κομμουνιστικού κινήματος. Παρ’ όλ’ αυτά, είναι στην άμυνα στο επίπεδο της εξουσίας. Αυτή τη στιγμή, καμία αυθεντική σοσιαλιστική εξουσία δεν υπάρχει σε παγκόσμιο επίπεδο. Η κατάσταση είναι δυσμενής, αλλά ο νεπαλέζικος λαϊκός πόλεμος, που αναπτύχθηκε αλματωδώς, απέδειξε την αναγκαιότητά του. Νομίζω, υπάρχουν τρεις αιτίες πίσω απ’ αυτό. Πρώτον, το κόμμα μας εφάρμοσε δημιουργικά και ορθά τις αρχές του μαρξισμού-λενινισμού-μαοϊσμού. Δεύτερον, το κόμμα μας κατέδειξε συγκεκριμένα τους ιδιαίτερους όρους της ταξικής πάλης στην κοινωνία μας, που ήταν επαρκείς για να εξαπολύσει το λαϊκό πόλεμο, και τους χειριστήκαμε επιστημονικά στο περιβάλλον του Νεπάλ. Τρίτον, η επαναστατική γραμμή του κόμματός μας, τα αγωνιστικά κομματικά στελέχη και ο νεπαλέζικος λαός είναι οι βασικοί παράγοντες αυτής της μεγαλειώδους επιτυχίας. Επιπλέον, το κόμμα μας απάντησε στα προβλήματα της νεπαλέζικης κοινωνίας, στα προβλήματα τάξης, κάστας, περιφέρειας, ισότητας, σχέσεων μεταξύ των δύο φύλων, και έτσι τεράστιος αριθμός ανθρώπων συμμετείχε στην καμπάνια μας.

Μ’ αυτόν τον τρόπο, η θεωρία, η πρακτική και η λαϊκή υποστήριξη έγιναν ένα. Εδώ θα ήθελα να προσθέσω ορισμένα πράγματα. Πριν από την εξαπόλυση του λαϊκού πολέμου, παλέψαμε για δέκα χρόνια ενάντια στις δεξιές αποκλίσεις, στον οπορτουνισμό και τον εκλεκτικισμό, προετοιμάζοντας το έδαφος. Στη διάρκεια της δεκαετίας του παρατεταμένου λαϊκού πολέμου, ώριμοι ηγέτες αναδείχθηκαν. Τα στελέχη του κόμματος προετοιμάστηκαν να εφαρμόσουν τη γραμμή του κόμματος και, παρά το γεγονός ότι η κατάσταση ήταν δυσμενής, εξελίχθηκαν καθώς πολεμήσαμε σε πολλά διαφορετικά επίπεδα.

Τώρα το κίνημα προχωρά ειρηνικά. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι το Κ.Κ. Νεπάλ (Μαοϊκό) εγκατέλειψε το λαϊκό πόλεμο, ενώ άλλοι αντιθέτως υποστηρίζουν ότι ανάμεσα στα μαοϊκά στελέχη υπάρχει φιλοπόλεμο κλίμα. Πώς απαντάτε σ’ αυτό;

Και οι δύο απόψεις είναι ακραίες. Ορισμένες δυνάμεις μπέρδεψαν το ένα με το άλλο. Αυτές οι απόψεις συχνά επαναλαμβάνονταν σε διαφορετικές στιγμές, με διαφορετικά ονόματα. Πριν από τον πόλεμο, όταν προετοιμαζόμασταν γι’ αυτόν, ήμασταν ενωμένοι ενάντια σ’ αυτούς που αποκαλούσαμε δεξιούς. Απ’ την άλλη, χρησιμοποιήσαμε το κοινοβουλευτικό σύστημα για την προετοιμασία. Κάποιοι μας κατηγόρησαν για εξτρεμιστικό αριστερισμό και κάποιοι άλλοι ότι παγιδευτήκαμε στην κινούμενη άμμο του κοινοβουλευτισμού και προσπάθησαν να αποδείξουν ότι είμαστε δεξιοί οπορτουνιστές. Μιλώντας ειλικρινά, αυτοί που μας παρακολουθούσαν από μηχανιστική και δογματική πλευρά, μας κατηγόρησαν ότι είμαστε δεξιοί οπορτουνιστές. Ομοίως, οι δεξιοί ρεβιζιονιστές, όπως το Κ.Κ. Νεπάλ (Ενωμένοι Μ-Λ), έφτασαν στο συμπέρασμα ότι ακολουθούμε το δρόμο του εξτρεμιστικού αριστερισμού επειδή εφαρμόσαμε την ταξική πάλη και διδάξαμε στα στελέχη μας το δρόμο της επανάστασης. Όμως όλα έγιναν σύμφωνα με την πολιτική μας γραμμή. Ακόμα και σήμερα, κατά τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής διαδικασίας, δεν είμαστε ούτε δεξιοί ούτε εξτρεμιστές. Εν ολίγοις, είμαστε μαρξιστές, λενινιστές, μαοϊκοί. Για να εκπληρώσουμε το στρατηγικό μας στόχο σωστά, χειριστήκαμε την κατάσταση και αναλύσαμε με επιτυχία την ισορροπία δυνάμεων σε διεθνές και εθνικό επίπεδο. Το Κ.Κ. Νεπάλ (Μαοϊκό) έχει δεσμευθεί απέναντι στην εργατική τάξη, στο λαό και στην επανάσταση. Κάποιοι λένε ότι βαδίζουμε προς την αποτυχία. Δεν μπορούν να καταλάβουν την κατάσταση και στερούνται των βασικών αρχών του διαλεκτικού υλισμού, ώστε να μπορέσουν να κατανοήσουν τι συμβαίνει συνολικά.

Η παρούσα τακτική του Κ.Κ. Νεπάλ (Μαοϊκό) είναι διαφορετική από άλλες που χρησιμοποιούνται στο κομμουνιστικό κίνημα. Μπορείτε να τη δικαιολογήσετε;

Πιστεύω ότι είναι συγχρόνως διαφορετική και παρόμοια. Ο Μαρξ και ο Ένγκελς εφάρμοσαν την ταξική πάλη στη Γερμανία και έμαθαν πολλά. Το γερμανικό σχέδιο δεν επαναλήφθηκε στη Γαλλία κατά τη διάρκεια της Παρισινής Κομμούνας, αλλά και οι δύο συμπέραναν ότι ήταν μία μεγάλη επανάσταση. Και ο Λένιν, με τη σειρά του, δεν χρησιμοποίησε το ίδιο σχέδιο στην Οκτωβριανή Επανάσταση. Ομοίως και ο Μάο χρησιμοποίησε διαφορετικές αρχές από εκείνες του Λένιν.

Η αναγκαιότητα βρίσκει το δρόμο, κι εμείς είμαστε αναγκασμένοι να χρησιμοποιούμε τη θεωρία σε διαφορετικό πλαίσιο απ’ τους προκατόχους μας. Εμείς χρησιμοποιήσαμε επίσης διαφορετική τακτική, λίγο διαφορετική από εκείνη του Μάο. Ξανά, υπάρχουν κάποιες ομοιότητες, αφού η τακτική του Λένιν ήταν διαφορετική απ’ του Μαρξ και του Μάο. Ο καθένας ξέρει ότι αυτές οι επαναστάσεις έγιναν σε διαφορετικές χρονικές στιγμές. Η κατάσταση έχει αλλάξει, η διεθνής ισορροπία δυνάμεων δεν είναι η ίδια, οι προκάτοχοί μας ανέπτυξαν τη δική τους τακτική σταδιακά, σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο, κι εμείς επίσης προχωρήσαμε μπροστά απ’ αυτή τη διαδικασία. Τώρα, η κατάσταση στον 21ο αιώνα δεν είναι η ίδια όπως στο παρελθόν. Υπάρχουν επιρροές από τις παγκόσμιες πολιτικές, και το βασικό ζήτημα είναι ότι πουθενά δεν υπάρχει σοσιαλιστική εξουσία. Σ’ αυτή την πικρή κατάσταση, αν χρησιμοποιούσαμε τις παλιές τακτικές, η επανάσταση θα οπισθοχωρούσε και θα κατέρρεε. Λέω συχνά στους συντρόφους μας ότι, αν χρησιμοποιούσαμε ένα πιστό αντίγραφο του παρατεταμένου λαϊκού πολέμου, θα αποτυγχάναμε, όπως σε άλλες χώρες αληθινά επαναστατικές δυνάμεις απέτυχαν και θυσιάστηκαν. Λοιπόν, εμείς θέλουμε να ξεφορτωθούμε αυτά τα λάθη. Αυτό είναι το μάθημα που πήραμε από το μαρξισμό-λενινισμό-μαοϊσμό. Τώρα είμαστε εδώ. Αλλιώς ήμασταν στο αρχικό στάδιο, που έπρεπε να παλέψουμε για να κηρύξουμε τον πόλεμο. Παλέψαμε συνεχόμενα για δέκα χρόνια και καταπολεμήσαμε τις ιμπεριαλιστικές και οπισθοδρομικές δυνάμεις χάρη στη νέα ανάπτυξη της τακτικής μας.

Τώρα το Κ.Κ. Νεπάλ (Μαοϊκό) είναι το βασικό, το πιο σημαντικό επαναστατικό κόμμα του Νεπάλ, έτοιμο να ολοκληρώσει την επανάσταση. Επιπλέον, αυτό το κόμμα επιδιώκει να ενωθεί και με άλλα κόμματα. Μπορείτε να μας πείτε κάποια πράγματα γι’ αυτό;

Και βέβαια. Πριν μπούμε στην ειρηνευτική διαδικασία, ενώσαμε χιλιάδες επαναστάτες στο μαοϊκό κίνημά μας. Πρόσφατα, οι σύντροφοί μας απ’ το ανατολικό Νεπάλ ανέφεραν ότι το 80% των στελεχών μας εκεί προέρχεται από άλλα κόμματα. Ακόμα και αφότου μπήκαμε σ’ αυτή τη νέα φάση, το κόμμα μας διακήρυξε ότι πρέπει να σχηματιστεί μόνο ένα κομμουνιστικό κόμμα, κι εμείς προχωρήσαμε προς αυτή την κατεύθυνση. Τον περασμένο χρόνο, η Κεντρική Επιτροπή, σε συνεδρίασή της, ενέκρινε αυτή την ατζέντα και αποφάσισε ότι κάθε ενότητα είναι δυνατή, αν τα κόμματα έχουν κοινή ιδεολογία και πολιτική τακτική. Έχουμε επιτύχει την ενότητα με τέσσερα κομμουνιστικά κόμματα και οργανώσεις στον ένα χρόνο που μεσολάβησε. Πολύ σύντομα ένα ακόμη μαρξιστικό κόμμα θα ενωθεί μαζί μας. Ομοίως, οι συζητήσεις με το Κ.Κ. Νεπάλ (Ενωμένο Κέντρο – Μασάλ) και το Κ.Κ. Νεπάλ – Ενωμένο προχωρούν θετικά.

Αναμφίβολα, αυτές οι εξελίξεις σχετίζονται με την επιρροή του λαϊκού πολέμου. Υπάρχουν κάποια κόμματα με τα οποία έχουμε θεμελιώδεις διαφορές σε ζητήματα αρχών. Σε αυτά έχουμε προτείνει να δημιουργήσουμε μία κοινή πλατφόρμα, με την οποία να πάμε μαζί ενάντια στον ιμπεριαλισμό και στη φεουδαρχία. Νομίζω, μόνο σ’ αυτή την περίπτωση μπορούμε να προχωρήσουμε τη Λαϊκή Ομοσπονδιακή Δημοκρατία και να ολοκληρώσουμε την επανάσταση, επιτυγχάνοντας το ζενίθ της πλήρους δημοκρατίας.