Η ΑΠΟΨΗ ΜΑΣ: Η κλιμάκωση της κρίσης, το “κοινωνικό ζήτημα” και η ανάγκη μιας νέας πολιτικής

Αντί για εκτόνωση ή απορρόφηση των καταστάσεων που πυροδότησε η υπόθεση Ζαχόπουλου, κάθε μέρα που περνά νέα επεισόδια έρχονται να υπογραμμίσουν ότι η πολιτική κρίση βαθαίνει, και κανείς δεν ξέρει πώς θα καταλήξει.

Ασκήσεις αποπροσανατολισμού –όπως αυτές του Σαββάτου με τα επεισόδια και την ανοιχτή συνεργασία αστυνομίας και Χρυσής Αυγής– δείχνουν έναν κυνισμό και ένα επικίνδυνο παιχνίδι με τα δημοκρατικά δικαιώματα, που ξεπερνά σε σημασία την επιχείρηση "αλλαγής της ατζέντας" έστω για ένα-δύο 24ωρα. Γιατί, μετά τη συνδρομή του ΛΑΟΣ προς την κυβέρνηση και την υπερπροβολή του στα ΜΜΕ, ήρθε η σειρά της χρησιμοποίησης της Χρυσής Αυγής για να φιγουράρουν οι εκπρόσωποί της στα τηλεπαράθυρα. Κι όλοι μαζί να μεταθέτουν το ζήτημα στους αντιεξουσιαστές "βάνδαλους", "καθάρματα", και ό,τι άλλο βάλει ο νους. Οι πιο "πεφωτισμένοι" θα πούνε ότι τα "δύο άκρα είναι ίδια", διαστρέφοντας την πραγματικότητα, λέγοντας συνειδητά ψέματα και διαψευδόμενοι από την ίδια την εικόνα της TV: Τα ΜΑΤ μαζί με Χρυσαυγίτες επιτίθενται στους διαδηλωτές, τα ΜΑΤ λυσσάνε το απόγευμα ενάντια στους αντιεξουσιαστές, συλλαμβάνουν 100 και "επιβάλλουν την τάξη".

Καταγέλαστοι δημοσιογράφοι και πολιτικοί ακροδεξιοί, δεξιοί και λοιποί βγαίνουν και αμολάνε την μπούρδα "καταγγέλλουμε τη βία από όπου κι αν προέρχεται". Δεν βλέπουν ότι το σύστημα που υπηρετούν γεννά και πολλαπλασιάζει τη βία σε ολόκληρη την κοινωνία. Δεν βλέπουν –αυτοί οι τόσο ανοιχτομάτηδες– πως η κατοχύρωση του νεοφιλελευθερισμού και η διασφάλιση κερδών για τους καπιταλιστές πρέπει να στηριχθεί στον καταναγκασμό, στη βία, κυρίως στην κρατική βία.

Όλα αυτά είναι πολύ σοβαρά. Γιατί αν ο πολιτικός κόσμος, και κυρίως ο δικομματισμός (μαζί με το ΛΑΟΣ) προσπαθούν να βρουν μια διέξοδο από την πολιτική κρίση και έχουν νέους πονοκεφάλους (όπως η υπόθεση SIEMENS, οι απανωτές δηλώσεις κορυφαίων παραγόντων της ΝΔ –Ντόρα, Μεϊμαράκης, Σουφλιάς– που παίρνουν αποστάσεις και ζητούν αλλαγές, ο φόβος νέων αποκαλύψεων, οι προσπάθειες να εξαγοραστούν βουλευτές από το ΛΑΟΣ κ.λπ. κ.λπ.), έρχεται στην επιφάνεια και προστίθεται μια τεράστια κοινωνική κρίση. Αυτή η κοινωνική κρίση αγκαλιάζει όλες τις πτυχές της κοινωνικής ζωής και είναι εκδήλωση των συνεπειών που επιφέρει στην κοινωνία η 20ετής και πάνω εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων ρυθμίσεων και πολιτικών. Ο οικονομικός βρόγχος που έχει τυλίξει κάθε ελληνική οικογένεια, η ακρίβεια, η φτώχεια, ο δανεισμός, η ανεργία, ο φόβος της απόλυσης, η αβεβαιότητα, οι νέες εργασιακές σχέσεις, οι περικοπές των κοινωνικών δαπανών, αποτελούν την υλική βάση αποκλεισμού ενός τεράστιου τμήματος της κοινωνίας από μια υποφερτή ζωή.

Αυτή η δραματική υποβάθμιση τροφοδοτεί με τη σειρά της όλα αυτά που έχουμε δει στις πιο αναπτυγμένες χώρες: γκετοποίηση, συμμοριτισμός, διάχυτη βία, ναρκωτικά, και σχεδόν νομοτελειακά οδηγεί στις επιθέσεις ενάντια π.χ. σε πακιστανούς στο Αιγάλεω (στις "ανεπτυγμένες" χώρες συνέχεια εκδηλώνονται περίεργες πυρκαγιές σε σπίτια που κατοικούν μετανάστες, και δεκάδες καίγονται σαν λαμπάδες…). Την ίδια στιγμή η παραοικονομία και ο υπόκοσμος αναβαθμίζονται, οι σχέσεις αστυνομίας και κυκλωμάτων του υποκόσμου είναι αποδεδειγμένες. Παράδειγμα: 20 αστυνομικοί κάλυπταν το γνωστό κακοποιό Β. Στεφανάκο (Βήμα, 22/1).

Το σύγχρονο "κοινωνικό ζήτημα", δηλαδή οι σύγχρονοι όροι με τους οποίους έχει τεθεί στο στόχαστρο και πλήττεται ο κόσμος της εργασίας στη χώρα μας, είναι πολύ σοβαρότερο ζήτημα από την πολιτική κρίση και τους πονοκεφάλους των αστικών κομμάτων. Ακριβώς όμως εδώ πρέπει να εστιάζεται ο πυρήνας μιας αριστερής πολιτικής απέναντι στην πολιτική κρίση: Ενεργητικότατη παρέμβαση με διατύπωση συνθημάτων, κατευθύνσεων και προτάσεων που στοχοποιούν το νεοφιλελευθερισμό, που αναδεικνύουν αιτήματα τα οποία εκφράζουν τα συμφέροντα των εργαζομένων, που να δείχνουν το δρόμο του αγώνα, της αντίστασης σαν μόνης ρεαλιστικής διεξόδου και, βεβαίως, που θα αναδεικνύουν την Αριστερά σε πρωταγωνιστική δύναμη. Η κατάσταση μπορεί να αλλάξει μόνο με μια επιθετική πολιτική πρόταση αποκάλυψης και γενικής καταγγελίας του δικομματισμού για όσα έχει διαπράξει μέχρι σήμερα, μόνο με μια επιθετική πολιτική αιτημάτων και μέτρων που να ανατρέπουν νόμους και διατάξεις της νεοφιλελεύθερης πολιτικής (π.χ. το "έλεγχος στις τιμές", το "αυξήσεις 30%", το "να φορολογηθεί το μεγάλο κεφάλαιο", το "να κλείσει η βάση της Σούδας, να επιστρέψουν όλοι οι έλληνες στρατιώτες" κ.λπ.), μόνο με μια σταθερή αναφορά και παρουσία στα μικρά και μεγάλα κινήματα, στην οργάνωση του λαού σαν μοναδικής εγγύησης για ένα καλύτερο αύριο.

Η Αριστερά δεν πρέπει να έχει κανένα πρόβλημα με τις αποκαλύψεις που γίνονται σε περίοδο πολιτικής κρίσης. Ίσα-ίσα, πρέπει να ζητά να βγουν στην επιφάνεια όλα τα στοιχεία που υπάρχουν, να ειπωθεί όλη η αλήθεια στο λαό.

Η Αριστερά δεν αισθάνεται να την απειλεί η "απαξίωση της πολιτικής", η εξάπλωση της "αντιπολιτικής", όταν βέβαια είναι φορέας μιας άλλης πολιτικής: Της ενεργοποίησης των πολιτών, και πρώτα και κύρια των εργαζομένων και της νεολαίας, για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους και την ανατροπή του δηλητηριώδους νεοφιλελευθερισμού. Η κυρίαρχη πολιτική του αστισμού δικαίως έχει απαξιωθεί στις συνειδήσεις του κόσμου. Η απαξίωση αυτή όμως συνοδεύεται πάντα από την προσπάθεια να μείνει ο κόσμος στον καναπέ ως παθητικοποιημένος τηλεθεατής.

Η Αριστερά οφείλει να επιτεθεί στην αστική πολιτική, να την κουρελιάσει κι άλλο, αναδεικνύοντας τα κινήματα, τη συλλογικότητα, την Αριστερά σαν πυρήνα μιας νέας πολιτικής, ενός νέου πολιτισμού ανώτερου από τη βαρβαρότητα του ατομικού συμφέροντος και της ατομικής αφασίας.

Στην αναμέτρηση που γίνεται μέσα στην κοινωνία η αστική τάξη επιβάλλει τα συμφέροντα της διασπώντας, διαιρώντας, κονιορτοποιώντας κάθε κοινωνική συλλογική έκφραση και αντίδραση. Η Αριστερά πρέπει να κάνει ακριβώς το αντίθετο: να ενώνει, να προάγει τη συλλογικότητα σαν αξία και δύναμη, να υπερασπίζεται την κοινωνικότητα και το δημόσιο χώρο.

Είναι αλήθεια ότι έχουν γίνει βήματα, ιδιαίτερα στο επίπεδο των αγώνων. Η Αριστερά εκφράζει ακόμα δειλίες ή και αγκυλώσεις για να προχωρήσει σε μια τολμηρή ανατροπή του πολιτικού σκηνικού. Οι σειρήνες των γκάλοπ, ο μικρός εμφύλιος που συνεχίζεται, η μιντιακή επικοινωνιακή πολιτική, οι ηγεμονισμοί παντός είδους είναι εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν.

Είναι η ώρα τολμηρών πρωτοβουλιών, παρεμβάσεων και ανάδειξης της αριστερής πολιτικής. Αν δεν συμβεί αυτό, τότε η μεν κοινωνική κρίση θα συνεχιστεί, το "κοινωνικό ζήτημα" θα χειροτερεύσει, αλλά να μην υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία: ο αστισμός θα βρει μια φόρμουλα για να ξεπεράσει την πολιτική κρίση.