“Να μη φοβόμαστε να βάζουμε μεγάλους στόχους”

Σε πρόσφατη ολομέλεια της "Ανοιχτής Πόλης" τοποθετήθηκε εκ μέρους της ΚΟΕ ο Χρίστος Καραμάνος σχετικά με το ζήτημα της προοπτικής της παράταξης. Το παρακάτω κείμενο στηρίζεται σ’ αυτή την τοποθέτηση.

Η ίδρυση και λειτουργία της "Ανοιχτής Πόλης" ήταν ένας πρώτος μεγάλος στόχος, με τον οποίο αναμετρηθήκαμε. Και πετύχαμε να υπάρξει μια αριστερή δημοτική παράταξη, με συνεχή λειτουργία, με άμεση συμμετοχή στα κινήματα, με ριζική, τεκμηριωμένη και εν πολλοίς προγραμματική αντιπολίτευση μέσα στο Δημοτικό Συμβούλιο.

Η αντιπαράθεση με τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα, με πραγματικά πυρά κι όχι με "άσφαιρα λόγια", ήταν ένας άλλος μεγάλος στόχος. Ανεξάρτητα από τις όποιες αναστολές και δισταγμούς, η μάχη αυτή δόθηκε και συνεχίζει να δίνεται. Δεν υποχωρήσαμε μπροστά στις απειλές και τις πιέσεις. Αντιπαρατεθήκαμε με στόχο να τους χαλάσουμε τα σχέδια. Για να υπερασπίσουμε το δικαίωμα στις κοινωνικές και δημοτικές παροχές, στο πράσινο, σε μια ανθρώπινη ζωή στην πόλη, στην αξιοπρεπή εργασία. Δίνουμε μια μεγάλη μάχη στον Ελαιώνα ενάντια στο πιο επιθετικό πολιτικό και οικονομικό μπλοκ της αστικής τάξης. Κι είναι η πρώτη φορά που η Αριστερά δίνει μια τέτοια μάχη σε όλη τη μεταπολίτευση.

Ο μεγάλος στόχος που πρέπει τώρα να θέσουμε είναι να δημιουργήσουμε την πλατύτερη δυνατή πολιτική και κινηματική συσπείρωση, όλων των αγωνιζόμενων συλλογικοτήτων και ενεργών πολιτών. Για να αποδομήσουμε το κατεστημένο του νεοφιλελευθερισμού και δικομματισμού που δυναστεύει το Δήμο Αθήνας, και μάλιστα κάτω από την πιο φαύλη διακυβέρνηση που θα μπορούσε να υπάρξει επί είκοσι χρόνια. Για να γκρεμίσουμε το ιδιαίτερα επικίνδυνο καθεστώς Κακλαμάνη, ένα μείγμα ακροδεξιού λαϊκισμού, κυνικού νεοφιλελευθερισμού, άκρατης ιδιωτικοποίησης, μιντιακού εξωραϊσμού και ληστρικών συμβάσεων.

Δεν πρέπει να έχουμε καμιά αναστολή να θέσουμε το μεγάλο στόχο, να πρωτοστατήσει η "Ανοιχτή Πόλη" σε μια μεγάλη πολιτική ανατροπή στο Δήμο της Αθήνας. Είναι μαχητή, είναι εφικτή.

Αλλά γιατί λέμε ότι είναι εφικτή; Η εφικτότητα στηρίζεται πρώτα και κύρια σε κάποια "νέα υλικά και δεδομένα", που εν πολλοίς με τη δράση μας εμείς δημιουργήσαμε. Ποια είναι αυτά;

Πρώτο, η μεγάλη ενεργοποίηση πολιτών σε μαζικές κινηματικές διαδικασίες. Σε όλο το Λεκανοπέδιο υπάρχουν πάνω από 120 κινήματα πολιτών και τα περισσότερα απ’ αυτά αφορούν το Δήμο Αθήνας. Κυριολεκτικά δεν υπάρχει ούτε μία γειτονιά όπου ο κόσμος να μην κινητοποιείται μαζικά για ένα (τουλάχιστον) συγκεκριμένο ζήτημα και οι δυνάμεις της "Ανοιχτής Πόλης" να μην παίζουν καθοριστικό ρόλο σ’ αυτή την κινητοποίηση.

Δεύτερο, η ανάδειξη της "Ανοιχτής Πόλης" σε μοναδική πολιτική αντιπολιτευτική δύναμη. Το ΠΑΣΟΚ είναι προσδεδεμένο στην πολιτική του νεοφιλελευθερισμού, στηρίζει καθοριστικά τον Κακλαμάνη, όταν και όπου χρειάζεται, ενώ καταγράφονται σε σχέση με την κεντρική του γραμμή σημαντικές διαφοροποιήσεις σε στελεχικό δυναμικό και ακόμη πιο σημαντικές διαφοροποιήσεις σε επίπεδο βάσης – που συνήθως συντάσσονται με τις θέσεις, την πολιτική και τη δράση της "Ανοιχτής Πόλης". Το ΚΚΕ ακολουθεί τη γνωστή τακτική της φραστικής κριτικής προς τις όποιες αποφάσεις της εξουσίας αλλά και του μη εμποδίσματος να γίνουν αυτές οι αποφάσεις πράξη. Οι Οικολόγοι Πράσινοι είναι απλώς απόντες απ’ όλα τα μεγάλα μέτωπα, ακόμη κι από τα περιβαλλοντικά μέτωπα αυτής της πόλης.

Τρίτο, η ποιοτική διάσταση της δράσης των ενεργών πολιτών. Δεν πρόκειται απλώς για μια τυπική πολιτική συμμετοχή. Αλλά είμαστε μπροστά στο φαινόμενο οι πολίτες μαζικά να οργανώνονται με διαδικασίες βάσης, να μαθαίνουν σε βάθος τα ζητήματα, να επικοινωνούν και να αλληλοεπηρεάζονται αδιαμεσολάβητα, να αξιοποιούν τις νέες τεχνολογίες, να πρωτοστατούν σε λειτουργίες ελέγχου της Διοίκησης, κυριολεκτικά να μένει "ουδέν κρυπτόν" υπό το κίνημα.

Τέταρτο, η όσμωση κινήματος και επιστήμης. Πλατύς κόσμος πλησιάζει δημιουργικά τον επιστημονικό χώρο, ενώ αυτός θέτει στην υπηρεσία των πολιτών γνώσεις και θέσεις. Και όχι μόνο στην υπηρεσία αλλά και στη βάσανο. Γιατί πολλοί αναγκάστηκαν να αλλάξουν απόψεις κάτω από την πίεση και τις απαιτήσεις του κόσμου – ο προαστιακός είναι ένα καλό παράδειγμα.

Πέμπτο, η επεξεργασία εναλλακτικών κατευθύνσεων και η γείωσή τους μέσα στον κόσμο. Μιλάμε για ανταγωνιστικές με το νεοφιλελευθερισμό κατευθύνσεις, που αφορούν ένα ευρύτατο φάσμα ζητημάτων. Από τη διαχείριση του προϋπολογισμού μέχρι το κρίσιμο ζήτημα της ανακύκλωσης (όπου κι εκεί ετοιμάζεται μια νέα μεγάλη δικομματική μπίζνα).

Στοχεύοντας σε μια μεγάλη πολιτική ανατροπή, χρειάζεται να δώσουμε ιδιαίτερη έμφαση στα κεντρικά ζητήματα που συγκροτούν ένα αριστερό, εναλλακτικό και ανταγωνιστικό πλαίσιο. Τα κυριότερα, κατά τη γνώμη μας, είναι:

1. Η οργάνωση και κινητοποίηση του λαού, μέσα από τη διαμόρφωση πλατιών, ενωτικών κινηματικών σχημάτων, επιτροπών, κινήσεων, δικτύων. Η κατοχύρωση της έννοιας "δήμος αγωνιστής και πρωταγωνιστής στην οργάνωση της λαϊκής αντίστασης", ενάντια στη δικομματική αντίληψη "δήμος-διαχειριστής προγραμμάτων και πάσης φύσεως έργων", ενάντια στη νεοφιλελεύθερη αντίληψη "δήμος-εταιρία".
2. Η κατοχύρωση της αντίληψης ότι οι οργανισμοί του δήμου δεν μπορεί παρά να λειτουργούν αφενός μεν προς όφελος του πολίτη (και όχι προς όφελος των προμηθευτών του δήμου) αφετέρου δε με εργαζόμενους που έχουν αξιοπρεπείς εργασιακές σχέσεις και αμοιβή (κι όχι stage ούτε εκτροφεία διαφθοράς). Η κατοχύρωση της διαφάνειας, η κατοχύρωση της άμεσης και καθοριστικής συμμετοχής των πολιτών σε όλες τις διαδικασίες προγραμματισμού και ελέγχου. Με όλες τις συμβάσεις και την υλοποίηση τους, αναλυτικά στο Ιnternet.
3. Η κατοχύρωση της αντίληψης ότι ειδικά ο δήμος Αθήνας δεν είναι άμοιρος ευθύνης για όλα τα μεγάλα κοινωνικά ζητήματα που αφορούν το λαό αυτής της πόλης, τη φτώχεια, την υγεία, την παιδεία, τον κοινωνικό αποκλεισμό, την ακρίβεια, την ανεργία, τα ναρκωτικά, τον πολιτισμό. Αντίθετα, οφείλει να έχει μια πολιτική αντιμετώπισης αυτών των ζητημάτων προς όφελος του λαού αλλά και μια πολιτική διεκδίκησης από την κεντρική εξουσία, μια πολιτική διεκδίκησης που δεν εξαντλείται στους διαδρόμους αλλά στηρίζεται στους δρόμους, στην κινητοποίηση και την αγωνιστική παρουσία του λαού στους δρόμους.
4. Η διαμόρφωση ενός άμεσου διεκδικητικού προγράμματος για τους κύριους τομείς της ζωής στην πόλη. Ενός προγράμματος μάχιμου και ψυχοκινητικού:

• Για το πράσινο και τους ελεύθερους χώρους, από την πιο μικρή γωνιά μιας γειτονιάς μέχρι τα μεγάλα μητροπολιτικά πάρκα, που ακόμα δεν έχει η Αθήνα. Με συγκεκριμένη εξαντλητική καταγραφή.
• Για τη διάδοση μέσα στο λαό μιας κουλτούρας "ανακύκλωσης στην πηγή", που περιορίζει δραστικά και τα απορρίμματα και κυρίως το κόστος διαχείρισής τους – προς μεγάλη λύπη των εργολάβων, που ετοιμάζουν μεγάλες μπίζνες (καύση), που θα κληθεί να πληρώσει ο λαός.
• Για τη βιώσιμη κίνηση στην πόλη, με επίκεντρο την αναβάθμιση των δημόσιων μέσων μεταφοράς αλλά και το φθήνεμα του εισιτηρίου. Άμεσα μέτρα, όπως τηλεματική στα λεωφορεία (είναι εφικτό να γίνουν εξίσου φιλικά με το μετρό στον πολίτη), επέκταση λεωφορειόδρομων, ποδήλατα στο μετρό, ριζικός περιορισμός του ΙΧ. Συνδυασμένες δράσεις για τη βελτίωση της ατμόσφαιρας.
• Για την αμεσότερη δυνατή δημοκρατία στην πόλη, με αποκέντρωση των λειτουργιών, με συνελεύσεις γειτονιάς με αποφασιστικό και δεσμευτικό χαρακτήρα.
• Για τη διεύρυνση του δημόσιου χώρου σαν χώρου κάλυψης κοινωνικών αναγκών, νεο-λαιίστικων πρωτοβουλιών, πολιτιστικής έκφρασης, χωρίς εμπορευματοποίηση.