Λουίς Αλμπέρτο Αβεντάνιο: “Ή εμείς ή αυτοί!”. Οξύνεται η σύγκρουση στη Βολιβία

Συνέντευξη του Λουίς Αλμπέρτο Αβεντάνιο, Κομμουνιστικό Κόμμα (ΜΛΜ) Βολιβία

Ο σ. Λουίς ήρθε, με πολλές δυσκολίες, από τη Βολιβία στην Ελλάδα για να πάρει μέρος στο 1ο Διεθνιστικό Φεστιβάλ Νεολαίας Resistance 2008, εκπροσωπώντας ένα ιστορικό κόμμα: το Κομμουνιστικό Κόμμα (Μαρξιστικό-Λενινιστικό-Μαοϊκό). Αυτό ήταν το πρώτο μαρξιστικό-λενινιστικό κόμμα που ιδρύθηκε στη Λατινική Αμερική. Η ιστορία του έχει σελίδες ηρωισμού, θυσίας αλλά και λιποταξίας ηγετικών στελεχών, που το οδήγησαν σε βαθιά κρίση. Από τη δεκαετία του ’90 όμως τα παλιά μέλη συναντήθηκαν με τη νέα γενιά του κινήματος, και προχώρησαν με επιτυχία στην ανασυγκρότηση του κόμματος. Σήμερα είναι το μεγαλύτερο κόμμα της Αριστεράς σ’ αυτή τη χώρα, ο λαός της οποίας παλεύει με νύχια και με δόντια για να υπερασπίσει την προοδευτική κυβέρνηση του Έβο Μοράλες, του πρώτου ιθαγενούς προέδρου στην ιστορία της ανθρωπότητας. Εξάλλου, με πρωτοβουλία του κόμματος έχει συγκροτηθεί η Αντιφασιστική Επαναστατική Συμμαχία, στην οποία επίσης συμμετέχει το "παλιό" Κ.Κ. Βολιβίας και άλλες οργανώσεις, που οι πιο πολλές είναι γκεβαρικής προέλευσης. Ο σ. Λουίς ανήκει στη νέα γενιά, που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του αγώνα σε μια "δύσκολη" περιοχή: στο Σούκρε, το άντρο της ολιγαρχίας, που με τη βοήθεια των ΗΠΑ επιδιώκει την ανατροπή του Μοράλες και το διαμελισμό της χώρας.

Βλέπουμε ότι σ’ όλη τη Λατινική Αμερική αναπτύσσονται μεγάλα λαϊκά κινήματα που φτάνουν έως και να αποκρυσταλλώνονται σε κυβερνητικούς συνασπισμούς. Την ίδια στιγμή, υπάρχουν αντιθέσεις και προβλήματα στο εσωτερικό αυτών των συμμαχιών. Ποιο είναι το ειδικό χαρακτηριστικό στην περίπτωση της Βολιβίας σε σχέση με αυτή τη γενική τάση; Θα ξεκινήσει ίσως από εκεί μια αντεπαναστατική διαδικασία ανατροπής των λαϊκών κυβερνήσεων;

Η οικοδόμηση της Βολιβιανής επανάστασης είναι μια διαδικασία που άρχισε πολλά χρόνια πριν. Όμως, εξαιτίας της έλλειψης μιας οργανωμένης κομμουνιστικής καθοδηγητικής δύναμης, χάθηκαν πολλές ευκαιρίες. Η υπόθεση ξανατέθηκε επί τάπητος στην αυγή του 21ου αιώνα με μια νέα μορφή: Αυτή τη φορά δεν πρωταγωνίστησε μονάχα το προλεταριάτο των ανθρακωρυχείων, που βρίσκεται παραδοσιακά επικεφαλής του λαϊκού και επαναστατικού κινήματος, αλλά και οι αγρότες, οι ιθαγενείς. Το επίκεντρο της γέννησης του νέου κινήματος ήταν η επαρχία της Κοτσαμπάμπα, όπου ο σύντροφος Έβο Μοράλες τέθηκε επικεφαλής της ένωσης έξι αγροτικών ιθαγενικών ομοσπονδιών.

Αυτό το επαναστατικό προτσές, όπως εμείς το ονομάζουμε, ξεκίνησε από το 2000, όταν ξέσπασε ο αγώνας των ιθαγενών αγροτών για την προστασία των υδάτινων πόρων, τους οποίους είχε βάλει στο μάτι μια γαλλική πολυεθνική. Το 2002 οξύνθηκε η αντιπαράθεση, και οι δυνάμεις της αγροτιάς και οι ιθαγενείς ξεκίνησαν μεγάλες κινητοποιήσεις. Την ίδια χρονιά ο σύντροφος Έβο Μοράλες ήρθε δεύτερος στις προεδρικές εκλογές, με ελάχιστη διαφορά από τον πρώτο. Σιγά-σιγά οικοδομήθηκε μια νέα εξουσία, με παράλληλες επαναστατικές δομές.

Το Φεβρουάριο του 2003 οξύνθηκε στο έπακρο η αντιπαράθεση με την αντιδραστική κυβέρνηση. Οι αιματηρές συγκρούσεις συνεχίστηκαν με διαλείμματα ως τον Οκτώβρη του ίδιου χρόνου, οπότε ο λαός, εξοργισμένος από τους δεκάδες νεκρούς της καταστολής, εξεγέρθηκε ενάντια στην κυβέρνηση με τρία βασικά αιτήματα: 1) Εθνικοποίηση όλων των πρώτων υλών ενέργειας, 2) Σύγκληση Συντακτικής Συνέλευσης, 3) Σχηματισμός λαϊκής κυβέρνησης. Το αποτέλεσμα ήταν να παραιτηθεί ο τότε πρόεδρος Γκονζάλο Σάντσες ντε Λοσάδα και να καταφύγει στις ΗΠΑ.

Την προεδρία ανέλαβε ο Κάρλος ντε Μέσα, που κι αυτός έβαψε τα χέρια του με αίμα, και βέβαια ευνόησε τις αυτονομιστικές τάσεις των πλούσιων επαρχιών και της ολιγαρχίας, η οποία οργανώθηκε από τους Κροάτες, Γερμανούς και άλλους ναζί που κατέφυγαν στη Βολιβία μετά τον πόλεμο. Μάλιστα η κομπραδόρικη αστική τάξη της επαρχίας Σάντα Κρουζ εφηύρε τη θεωρία του "Έθνους Κάμπα". Αυτό υποτίθεται ότι αποτελείται από τους "λευκούς" της Σάντα Κρουζ και των άλλων πλούσιων επαρχιών, ενώ οι "μελαμψοί", είτε ιθαγενείς είτε μιγάδες, θεωρούνται κατώτερο είδος!

Οι κινητοποιήσεις συνεχίστηκαν, και το 2005 ο Κάρλος ντε Μέσα παραιτήθηκε. Είναι χαρακτηριστικό ότι ανακοίνωσε την παραίτησή του στο Σούκρε, γιατί η Λα Παζ βρισκόταν ήδη υπό τον έλεγχο του λαϊκού κινήματος. Ο πρόεδρος της Γερουσίας αρνήθηκε να τον διαδεχθεί, το ίδιο και ο πρόεδρος της Βουλής, με αποτέλεσμα να οδηγηθούμε σε δημοκρατικές εκλογές με μεταβατική υπηρεσιακή κυβέρνηση υπό τον πρόεδρο του Ανώτατου Δικαστηρίου. Σ’ αυτές τις εκλογές θριάμβευσε, με 54%, το Κίνημα για το Σοσιαλισμό (MAS) του Έβο Μοράλες.

Τι σηματοδότησε η ανάδειξη του Μοράλες στην προεδρία;

Το Κίνημα για το Σοσιαλισμό έχει την πολιτική εξουσία, αλλά η οικονομική εξουσία παραμένει στα χέρια των Κάμπας. Οι πλούσιοι θέλουν την αυτονομία ή και την απόσχιση των πλούσιων επαρχιών από τη Βολιβία, ενώ οι ιθαγενείς και το προλεταριάτο στηρίζουν τη λαϊκή προοδευτική κυβέρνηση. Η επαναστατική διαδικασία επιβραδύνθηκε βέβαια εξαιτίας της συμβιβαστικής και ρεφορμιστικής πολιτικής του Κινήματος για το Σοσιαλισμό, ενώ για παράδειγμα στο Υπουργείο Ορυχείων, όπου επικεφαλής είναι ο σύντροφος μας Αλμπέρτο Ετσαζού, πραγματοποιήθηκε η πρώτη καθολική εθνικοποίηση στην ιστορία της χώρας.

Πρόσφατα η Συντακτική Συνέλευση διασπάστηκε σχετικά με το ποια πόλη θα είναι πρωτεύουσα της χώρας, γιατί τυπικά πρωτεύουσα είναι το Σούκρε, αλλά έδρα της κυβέρνησης είναι η Λα Παζ. Κυριάρχησε το αποπροσανατολιστικό, υποκριτικό σύνθημα της αυτονομίας του Σούκρε. Εκεί η φασιστική δεξιά πραγματοποιεί πογκρόμ ενάντια στους ιθαγενείς, καταδιώκει κάθε στέλεχος του αριστερού και συνδικαλιστικού κινήματος, ενώ δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι εξαγοράζουν μια σειρά ηγέτες. Μετά από πολλές συγκρούσεις, οι βουλευτές αποφάσισαν να γίνει δημοψήφισμα για την παραμονή ή όχι του Έβο στην προεδρία της χώρας. Σαν αποτέλεσμα της όξυνσης της αντιπαράθεσης, το Κίνημα για το Σοσιαλισμό και η υπόλοιπη Αριστερά κερδίσαμε ακόμη μεγαλύτερη υποστήριξη στην ύπαιθρο, ενώ μειώθηκε η επιρροή μας στις πόλεις των πλούσιων επαρχιών.

Άρα πώς διαμορφώνονται τώρα τα δύο στρατόπεδα;

Το προλεταριάτο των ανθρακωρυχείων και η φτωχολογιά των πόλεων, με βασικό στρατηγικό σύμμαχο την αγροτιά, αγωνίζονται υπέρ της λαϊκής εξουσίας. Η κρίσιμη μάχη θα δοθεί στις 10 Αυγούστου, με το δημοψήφισμα που θα γίνει για το αν θα παραμείνει ή όχι ο Έβο Μοράλες. Εάν ο Μοράλες κερδίσει το δημοψήφισμα, εκτιμούμε ότι θα ακολουθήσει ολομέτωπη σύγκρουση και εμφύλιος πόλεμος. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει εξοπλίσει μέχρι τα δόντια τις συμμορίες της ολιγαρχίας, ενώ στις ένοπλες δυνάμεις υπάρχει μία ξεκάθαρη διάσπαση μεταξύ των παλιών στρατιωτικών, που είναι υπέρ του φασισμού, και των νέων, που είναι υπέρ του Έβο. Σαν κόμμα, σαν νεολαία, όπως και όλοι οι ιθαγενείς και οι ανθρακωρύχοι, προετοιμαζόμαστε γι’ αυτή τη στιγμή της αποφασιστικής σύγκρουσης. Και η φασιστική δεξιά προετοιμάζεται επίσης. Γιατί ξέρει πολύ καλά ότι τότε θα παιχτούν όλα. Ή εμείς ή αυτοί, ή οι φτωχοί ή οι πλούσιοι, ή οι εκμεταλλευόμενοι ή οι εκμεταλλευτές!