Πρωτοφανές ξεπούλημα η συμφωνία ΓΣΕΕ-ΣΕΒ, της Μαρίας Γασπαρινάτου

Εμφανώς ευχαριστημένος αποχώρησε από τις τελικές διαπραγματεύσεις για τη νέα Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας ο πρόεδρος του ΣΕΒ Δ. Δασκαλόπουλος, λέγοντας ότι "εξασφαλίζει εργασιακή ειρήνη και κοινωνική συνοχή". Ο κόσμος των βιομηχάνων έχει κάθε λόγο να είναι χαρούμενος μετά από μια τέτοια συμφωνία που δίνει αυξήσεις κάτω του πληθωρισμού, που δε θίγει τα υπερκέρδη των εταιρειών, που δεν προστατεύει τους εργαζόμενους από τις απολύσεις, την ακρίβεια και την ανασφάλεια. Την ημέρα που η αξιωματική αντιπολίτευση κατέθετε την πρόταση μομφής στη Βουλή, η ηγεσία της ΓΣΕΕ (ΠΑΣΚΕ-ΔΑΚΕ) έσπευδε να συμφωνήσει με τους βιομηχάνους, δίνοντας με αυτόν τον τρόπο ένα πισώπλατο χτύπημα στους εργαζόμενους και το λαϊκό κίνημα και κλείνοντας ένα ανοιχτό θέμα το οποίο θα μπορούσε σε αυτή τη συγκυρία των λαϊκών αντιστάσεων να έχει θετική έκβαση για τους εργαζόμενους.

Συνθηκολόγησαν για 1 ευρώ τη μέρα

Οι διαπραγματεύσεις για την ΕΓΣΣΕ ήταν από τις πλέον σύντομες των τελευταίων χρόνων. Χρειάστηκαν μόλις τέσσερις συναντήσεις για την υπογραφή της στα τέλη του Μάρτη, όταν σε άλλες περιόδους οι αντίστοιχες διαπραγματεύσεις μπορεί να κρατούσαν ακόμα και ολόκληρο το πρώτο εξάμηνο του έτους. Έτσι, ενώ οι εργαζόμενοι ήταν στους δρόμους παλεύοντας για το ασφαλιστικό, οι συνδικαλιστικές ηγεσίες μέσα σε τέσσερις τοίχους υπέγραφαν διετή σύμβαση ειρήνης, αποφεύγοντας με κάθε τρόπο να γίνει το ζήτημα της συλλογικής σύμβασης αντικείμενο διεκδίκησης του κινήματος των εργαζομένων. Τι "κατάφερε" η πλειοψηφία των ΠΑΣΚΕ-ΔΑΚΕ:

Οι αυξήσεις στο κατώτατο ημερομίσθιο είναι 3,4% αναδρομικά από 1/1/2008, 3% από 1/9/2008 και 5,5% από την 1/5/2009. Επομένως, ο βασικός μισθός θα διαμορφωθεί άμεσα στα 680 ευρώ (από 658 ευρώ που είναι σήμερα), ενώ από την 1η Σεπτέμβρη θα φτάσει τα 700 ευρώ και από το Μάιο του 2009 τα 735 ευρώ. Γι’ αυτή την "ιλιγγιώδη" άνοδο του κατώτατου μισθού, λοιπόν, θα απαιτηθούν 3 οχτάμηνα, και μόνο στο τελευταίο από αυτά δίνεται ποσοστιαία αύξηση 5,5%, δηλαδή μεγαλύτερη από το σημερινό πληθωρισμό.

Έτσι, η ΕΓΣΣΕ κατορθώνει να "κλειδώσει" τους μισθούς σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα για δύο ολόκληρα χρόνια, με τον πληθωρισμό να κινείται επίσημα στο 4,4% και τους εργαζόμενους να είναι απροστάτευτοι απέναντι στα αλλεπάλληλα κύματα ακρίβειας που αφορούν τα βασικά προϊόντα αλλά και τις ανατιμήσεις στα τιμολόγια των υπηρεσιών πρώτης ανάγκης.

Η εξίσωση των μισθών με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο είναι ακόμα μια μακρινή πραγματικότητα. Ο μισθός στην Ελλάδα εξακολουθεί να είναι στο 54% του μέσου μισθού στην ευρωζώνη, ενώ ταυτόχρονα η ακρίβεια είναι στο 92% του Μ.Ο. της ευρωζώνης. Το πιο εντυπωσιακό όμως, που συνθλίβει και τα επιχειρήματα των βιομηχάνων περί κρίσης παραγωγικότητας, είναι ότι η παραγωγικότητα της οικονομίας βρίσκεται στο 104,9% του κοινοτικού μέσου όρου. Με τέτοιες συλλογικές συμβάσεις είναι εξηγήσιμο αυτό το ποσοστό.

Κραυγαλέες παραλείψεις

Η ΕΓΣΣΕ συμπληρώνεται με αρκετά θεσμικά αιτήματα που αφορούν κυρίως προσαυξήσεις σε άδειες κανονικές, γονικές ή φροντίδας, πολυετίας κ.λπ., αλλά και "εκκλήσεις" όπως η "υποχρέωση των επιχειρήσεων να διευκολύνουν και να εξασφαλίζουν ίσες ευκαιρίες σε νέους και μεγαλύτερους για την εξοικείωση της τεχνολογίας". Με αυτά τα επουσιώδη ή και ανούσια καταλαμβάνεται το κείμενο της ΕΓΣΣΕ, αφήνοντας απ’ έξω οποιαδήποτε ρήτρα θα μπορούσε να περιληφθεί που ν’ αφορά:

• προστασία από την ακρίβεια, την άνοδο του πληθωρισμού, τις αυξήσεις των επιτοκίων
• προστασία από τις απολύσεις, την εργοδοτική αυθαιρεσία, τη δίωξη του συνδικαλισμού
• χτύπημα στην ανασφάλιστη, μαύρη, ευέλικτη εργασία και τις ατομικές συμβάσεις.

Τα θεσμικά αιτήματα που περιλαμβάνονται στην ΕΓΣΣΕ αφορούν κυρίως εργαζόμενους άνω των 45 και βέβαια δε λύνουν κανένα από τα βασικά προβλήματα της εργασίας, και κυρίως των νέων εργαζομένων. Όσοι από τους νέους εργαζόμενους καλύπτονται από την ΕΓΣΣΕ θα πρέπει να μείνουν ευχαριστημένοι με 3,5 ευρώ μικτή αύξηση τη μέρα. Γιατί κυρίως αυτούς αφορά ο βασικός μισθός. Υπάρχουν όμως και πολλοί που δεν καλύπτονται καν από αυτή τη σύμβαση, που είναι ανασφάλιστοι, που εργάζονται με stage και άλλα προγράμματα εκμετάλλευσης. Αυτοί, μάλλον δεν υπάρχουν για τη ΓΣΕΕ. Γιατί αν υπήρχαν, τα ζητήματα εργασίας θα λύνονταν με αγώνες και όχι με τις σχεδόν μυστικές συνομολογήσεις εργοδοσίας και επίσημου συνδικαλισμού. Όσο για τους υπόλοιπους εργαζόμενους, στηρίζουν πλέον τις ελπίδες τους για αυξήσεις στις επιχειρησιακές ή κλαδικές συμβάσεις οι οποίες συνήθως υπογράφονται με τη διαιτησία του ΟΜΕΔ.

Τις πταίει;

Για μία ακόμα χρονιά, η εθνική συλλογική σύμβαση ή καλύτερα το σύμφωνο εργασιακής ειρήνης φέρει την υπογραφή των παρατάξεων της πλειοψηφίας της ΓΣΕΕ, ΔΑΚΕ και ΠΑΣΚΕ. Σε ό,τι αφορά τη ΔΑΚΕ φαίνεται λογικό να υποστηρίζει, ως γνήσιος εκπρόσωπος του εργοδοτικού συνδικαλισμού και της κυβέρνησης, τα συμφέροντα των βιομηχάνων. Μπορεί διάφορα συνδικαλιστικά στελέχη της να βγάζουν αντιπολιτευτικές κραυγές προς την κυβέρνηση σε ό,τι αφορά πχ το ασφαλιστικό, όμως σε τέτοια κρίσιμα ζητήματα μπαίνουν στη γραμμή χωρίς παρεκκλίσεις. Η δε ΠΑΣΚΕ, πρώτη δύναμη στη ΓΣΕΕ, υπέγραφε την κατάπτυστη συμφωνία την ίδια ώρα που το κόμμα της το ΠΑΣΟΚ κατέθετε πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης. Το κρίσιμο θέμα είναι όμως ότι ταυτόχρονα ξεδιπλωνόταν, με αιχμή το ασφαλιστικό, ένα κίνημα εργαζομένων ενάντια στην πιο νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση των τελευταίων δεκαετιών. Η στάση της ΠΑΣΚΕ αποτελεί ένα πισώπλατο χτύπημα και μια εξαιρετικά αρνητική εξέλιξη για το κίνημα των εργαζομένων, ενώ αποκαλύπτει την υποκρισία της συγκεκριμένης παράταξης και την πρόσδεσή της στο άρμα του δικομματισμού. Η υπογραφή της ΕΓΣΣΕ, με αυτόν τον τρόπο και σε αυτή τη συγκυρία, είναι ένα καθαρό ξεπούλημα των εργαζόμενων. Διευθετεί ένα κρίσιμο για τους εργαζόμενους θέμα με τον πλέον αρνητικό τρόπο, προς όφελος της εργοδοσίας. Οι προσδοκίες που μπορεί να τρέφουν παρατάξεις της αριστεράς και ειδικά η Αυτόνομη Παρέμβαση (ΣΥΝ) για μια αγωνιστική στάση της ΠΑΣΚΕ δεν αποτελούν παρά αυταπάτες.

Κατά της συμφωνίας για την ΕΓΣΣΕ τάχθηκαν το ΠΑΜΕ και η Αυτόνομη Παρέμβαση. Το ΠΑΜΕ αποχώρησε νωρίτερα από τις διαπραγματεύσεις. Και κατά την προσφιλή του συνήθεια, δεν παρέλειψε να καταγγείλει όχι μόνο τις ΔΑΚΕ-ΠΑΣΚΕ αλλά και την Αυτόνομη Παρέμβαση, κατηγορώντας την τελευταία ότι "συνοδοιπορεί με την ηγεσία της ΓΣΕΕ όλα τα χρόνια… ενώ τώρα διαχωρίζει υποκριτικά τη θέση της". Προχώρησε μάλιστα παραπέρα, βγάζοντας αφίσα σε φοιτητικούς χώρους (σημειωτέον ότι πλησιάζουν φοιτητικές εκλογές και η περίοδος προσφέρεται για ενδοαριστερή λάσπη) που κατηγορούσε την Αυτόνομη Παρέμβαση ότι υπέγραψε το κείμενο της Συλλογικής Σύμβασης. Οι συνδικαλιστικές παρατάξεις στο σύνολό τους, βρίσκονται και πάλι πολύ πίσω από τους αγώνες και τις προσδοκίες των εργαζόμενων.

Μαρία Γασπαρινάτου