Πρωταθλήτρια η Ελλάδα στην ανεργία των νέων
του Κ.Κ.
Πρωταθλήτρια είναι η χώρα μας, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας (Eurostat), στην ανεργία των νέων κάτω των 25 ετών, όχι μόνο στην ευρωζώνη αλλά και στην Ευρώπη των 27, αφού ξεπέρασε την Πολωνία! Συγκεκριμένα, το ποσοστό ανεργίας των νέων κατά το γ’ τρίμηνο του 2007 άγγιξε το 22,6%. Tα στοιχεία επιβεβαιώνονται και από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία (EΣY) για το γ’ τρίμηνο του 2007. Σχεδόν ένας στους τέσσερις Έλληνες νέους, ηλικίας κάτω των 24 ετών, είναι άνεργος. Η ανεργία είναι μεγαλύτερη μεταξύ των νέων γυναικών και των πτυχιούχων. Από τους τελευταίους, ένας στους τρεις είναι άνεργος. Και όλα αυτά, βάσει των επίσημων στοιχείων.
Μάλιστα, οι ίδιες έρευνες λένε ότι, αν στις ηλικίες 18-24 το ποσοστό της ανεργίας είναι ιδιαίτερα έντονο, το ποσοστό ανεργίας που παρατηρείται στους νέους, ηλικίας από 25 και πάνω, είναι ακόμα μεγαλύτερο. Πρόκειται για άτομα που έχουν τελειώσει τις σπουδές τους, πολλοί έχουν κάνει μεταπτυχιακό, οι άνδρες έχουν τελειώσει με το στρατό και δεν μπορούν να βρουν δουλειά.
Βασικός λόγος της ανεργίας, όπως λένε οι έρευνες, είναι ότι δεν υπάρχουν επαρκείς θέσεις εργασίας τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, είναι δηλαδή εξαιρετικά μεγαλύτερη η προσφορά από τη ζήτηση. Μόλις για το 5-10% των αποφοίτων πανεπιστημιακών σχολών υπάρχουν κενές θέσεις εργασίας πάνω στο αντικείμενό τους. Ιδιαίτερα για τους νέους πτυχιούχους, το μεγαλύτερο ποσοστό ανεργίας το αντιμετωπίζουν οι απόφοιτοι θεωρητικών σχολών.
Αν οι περιορισμένες θέσεις εργασίας είναι από τους βασικούς λόγους της νεανικής ανεργίας, τότε πού οφείλεται αυτό; Βασικός παράγοντας είναι ότι το ελληνικό κράτος δεν έχει την παραμικρή βούληση να εφαρμόσει πολιτικές που θα έλυναν το πρόβλημα. Αυτό φαίνεται από την απροθυμία του να προκηρύξει θέσεις εργασίας στο δημόσιο τομέα, ενώ οι ανάγκες που υπάρχουν είναι χιλιάδες, για να μην πούμε εκατοντάδες χιλιάδες. Και μάλιστα, όλες αυτές οι θέσεις θα καλύψουν πραγματικά κενά που υπάρχουν αυτή τη στιγμή. Aν αναλογιστούμε και πόσες θέσεις θα μπορούσαν να ανοίξουν, αν η ελληνική πολιτεία αποφάσιζε να εφαρμόσει κοινωνική πολιτική σε αυτή τη χώρα. Πόσους παραπάνω εκπαιδευτικούς και άλλους απόφοιτους θεωρητικών σχολών, που τώρα είναι στην ανεργία, θα χρειαζόμασταν. Μόνο τα πιο πάνω να εφαρμόζονταν, κατευθείαν το πρόβλημα θα περιοριζόταν σημαντικά. Για να μη μιλήσουμε τι θα γινόταν, αν αποφάσιζε να ασχοληθεί σοβαρά με την ανάπτυξη του πρωτογενή και δευτερογενή παραγωγικού τομέα της χώρας.
Ένας δεύτερος βασικός λόγος είναι, κατά τους ερευνητές, ότι οι νέοι δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας. Δηλαδή, σε απλά ελληνικά, ότι σήμερα δουλεύεις μόνο αν έχεις προϋπηρεσία. Που σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις δεν προσλαμβάνουν νέους χωρίς εργασιακή εμπειρία, γιατί δεν θέλουν να τους εκπαιδεύσουν, αφού αυτό θα τους κοστίσει. Ακόμα και τα διάφορα προγράμματα που υπάρχουν γι’ αυτόν το σκοπό περισσότερο λειτουργούν για να αποκομίζουν κέρδος οι επιχειρήσεις που τα εφαρμόζουν παρά για να εντάξουν τη νεολαία στην παραγωγική διαδικασία. Εδώ δεν χρειάζεται παρά να πούμε ότι, αν το κράτος είχε μια διαφορετική πολιτική, θα μπορούσε να λυθεί κι αυτό το πρόβλημα.
Το φαινόμενο της νεανικής ανεργίας έχει, όμως, και κοινωνικές συνέπειες. H ανεργία επηρεάζει τον τρόπο ζωής των νέων, τη συμπεριφορά τους (επιθετικότητα, αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές), τις διαπροσωπικές τους σχέσεις. H ανεργία των νέων είναι ένα πρόβλημα-πηγή, δηλαδή εμπλέκει τους νέους που πλήττονται από αυτό σε άλλα κοινωνικά προβλήματα, ενδεχομένως ίσης έντασης και σοβαρότητας. Οι πρόσθετοι κοινωνικοί κίνδυνοι σε σχέση με την ανεργία είναι η φτώχεια, η εγκληματικότητα, η κατάχρηση ουσιών και η άνιση μεταχείριση.
H ανεργία έχει επιπτώσεις και στην ψυχική υγεία των ανέργων. Πέρα του ότι δεν επιτρέπει σε κάποιον να σταθεί στα πόδια του, τον αναγκάζει να εξαρτάται οικονομικά από άλλους, συνήθως από τους γονείς του. Σύμφωνα με έρευνες, το 41% των ανέργων έχει αυξημένο άγχος, τάσεις κατάθλιψης, αϋπνία και αντιμετωπίζει ψυχολογικά προβλήματα, ενώ το ποσοστό των εργαζομένων που αντιμετωπίζουν τέτοια προβλήματα είναι 16%.
Αν προσθέσουμε σε όλα τα παραπάνω και τι δουλειές βρίσκει ένας νέος ή νέα σήμερα, που κατά κύριο λόγο είναι part-time, με το κομμάτι, κακοπληρωμένες, χωρίς ασφάλιση, με τους χειρότερους εργασιακούς όρους και συνθήκες, τότε εύκολα καταλαβαίνουμε ότι η κατάσταση που βιώνει η νεολαία σήμερα μόνο καλή δεν είναι. Kαι ο δρόμος της αλλαγής αυτής της κατάστασης είναι μόνο ένας. O δρόμος του αγώνα. Mαζικά, ενωτικά και ανυποχώρητα, για μια ζωή με αξιοπρέπεια, για μια ζωή με αξία.