Το καλοκαίρι είναι η ιδανική εποχή για διάβασμα, αφού στις διακοπές έχουμε αυτό που μας λείπει τον χειμώνα: χρόνο. Κι αν για κάποιους η ξαπλώστρα και το μαγιό “πάνε” μόνο με ανάλαφρα αναγνώσματα, ας αναρωτηθούν αν στ’ αλήθεια θα βρουν χρόνο τον χειμώνα για τα πιο “σοβαρά”…
Οι προτάσεις που ακολουθούν προσπαθούν να σπάσουν τον εξάμηνο κύκλο ζωής που έχει επιβληθεί στα βιβλία από το μάρκετινγκ. Γι’ αυτό και παρουσιάζουμε και παλιότερα βιβλία που αξίζει τον κόπο να διαβάσουμε.
5 προτάσεις από την ιστορικό και σκηνοθέτρια Έλενα Πατρικίου
Ζερμέν Γκριρ
Η γυναίκα του Σαίξπηρ
Μετάφραση: Ελεάννα Πανάγου
Εκδόσεις Μεταίχμιο (2009)
Ένα βιβλίο κοινωνικής ιστορίας και μαχητικού φεμινισμού, συναρπαστικό σαν μυθιστόρημα, από την ηγετική προσωπικότητα του φεμινιστικού κινήματος του ’70 και συγγραφέα της Γυναίκας Ευνούχου. Η Γκριρ ερευνά τις ελάχιστες βιογραφικές πληροφορίες για την ιδιωτική ζωή του Σαίξπηρ και την Ανν Χαθαγουαίη, την γυναίκα του, και ανατρέπει την μισογυνική βιογραφική παράδοση που θέλει αυτήν την γυναίκα μιά αχνή και σχεδόν απωθητική φιγούρα, βάρος στην προσωπική ζωή του ποιητή και παντελώς απούσα από την δημιουργία του, επιχειρώντας ταυτόχρονα μιά εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, ιστορικά και κοινωνικά, αναθεώρηση της ζωής των γυναικών στην ελισαβετιανή Αγγλία.
Ρίτσαρντ Φλάναγκαν
Εγχειρίδιο Ιχθύων. Μυθιστόρημα σε 12 ψάρια
Μετάφραση: Αθηνά Δημητριάδου
Εκδόσεις Άγρα (2006)
Ένα φαντασμαγορικό μυθιστόρημα, του οποίου η εκπληκτική ποίηση αλαφρώνει το σκοτεινό θέμα. Η εξιστόρηση της περιπέτειας ενός φυλακισμένου στα αγγλικά κάτεργα των αυστραλιανών αποικιών του 18ου αιώνα και της φανταστικής ζωής που ζει ζωγραφίζοντας στην υγρή του απομόνωση ψάρια για το “Εγχειρίδιο των Ιχθύων”. Μια συμπύκνωση της ζωής στις αγγλικές αποικίες και της προσπάθειας για να συγκροτηθεί τόσο η προσωπική ταυτότητα όσο και η συλλογική συνείδηση των ξεριζωμένων κατάδικων που αποτέλεσαν τη “μαγιά” της αυστραλιανής λευκής κοινωνίας.
Φίλιπ Ροθ
Φεύγει το φάντασμα
Μετάφραση: Κατερίνα Σχινά
Εκδόσεις Πόλις (2009)
Το τελευταίο μυθιστόρημα του Ροθ, με ήρωα ξανά τον συγγραφέα Νέιθαν Ζούκερμαν. Ο αναχωρητής συγγραφέας επιστρέφει από την απομόνωσή του στην Νέα Υόρκη των αμερικάνικων εκλογών του 2004 και, προσπαθώντας να επανενταχτεί σε έναν χρόνο προσωπικής ανασυγκρότησης και ελπίδας, συνειδητοποιεί την αγεφύρωτη απόστασή του τόσο από μια κοινωνία που δεν μπορεί πλέον να κατανοήσει όσο και από τις γυναίκες, τόσο του παρελθόντος όσο και του αβέβαιου μέλλοντός του.
Αντρέα Καμιλλέρι
Τα φτερά της πεταλούδας
Μετάφραση: Φωτεινή Ζερβού
Εκδόσεις Πατάκη (2009)
Το τελευταίο μυθιστόρημα με ήρωα τον Σικελό επιθεωρητή Μονταλμπάνο. Με πρόσχημα την αστυνομική πλοκή και με ένδυμα την ηθογραφική αναπαράσταση της σικελικής κοινωνίας, ο Καμιλλέρι μιλάει για έναν άντρα στην κρίση της μέσης ηλικίας απέναντι σε μια γυναίκα που αισθάνεται ότι του διαφεύγει, και για μια κοινωνία σε κρίση απέναντι στους μετανάστες που εισρέουν ανατρέποντας τις παραδοσιακές ισορροπίες και στους ντόπιους που τους εκμεταλλεύονται.
Αντρέα Καμιλλέρι
Ο ζυθοποιός του Πρέστον
Μετάφραση: Φωτεινή Ζερβού
Εκδόσεις Πατάκη (2005)
Ένα μυθιστόρημα για τη Σικελία του τέλους του 19ου αιώνα, η ξεκαρδιστική αντεστραμμένη εικόνα του αριστοκρατικού Γατόπαρδου του Λαμπεντούζα (ή του μικροαστικού Τέλους της Μικρής μας Πόλης του Χατζή στα καθ’ ημάς). Ο Καμιλλέρι ανατρέπει με καταλυτική ειρωνία την εικόνα που οι τοπικές μικροαστοκρατίες και μπουρζουαζίες κατασκευάζουν για την κουλτούρα τους, αναδεικνύοντας τον επαρχιωτισμό τους, τα μικροσυμφέροντα, τις μικροεξαρτήσεις, τις μικροφιλοδοξίες και τις μεγάλες αποτυχίες των μικρών κοινωνιών.
Και ακόμα 5 προτάσεις διαφόρων…
Αντρέας Φραγκιάς
Το Πλήθος
Εκδόσεις Κέδρος (1985 ο πρώτος τόμος και 1986 ο δεύτερος)
Ο Αντρέας Φραγκιάς είναι ίσως γνωστότερος για τον Λοιμό και την Καγκελόπορτα, το τελευταίο όμως μυθιστόρημα που έγραψε, το δίτομο Πλήθος, υπήρξε το πιο μεγαλεπήβολο έργο του και δικαιώνεται στο χρόνο. Μια εκπληκτική σύνθεση, γεμάτη κινηματογραφικές εικόνες, στοχασμός στην πρόσφατη ελληνική ιστορία αλλά και εκπληκτική στη διαύγειά της εκτίμηση για το μέλλον της χώρας? στις σελίδες αυτού του βιβλίου ο σύγχρονος αναγνώστης θα αναγνωρίσει την Ελλάδα που βλέπει γύρω του σήμερα.
Σε μια ανώνυμη πόλη, όπου βασιλεύει ένα μόνιμο κυκλοφοριακό κομφούζιο δημιουργημένο από αντιφατικά σήματα της εξουσίας, και όπου τα σπίτια πάσχουν από μια μυστηριώδη ασθένεια, το έργο αναμόρφωσης μιας πλατείας παίρνει γιγάντιες διαστάσεις, με τις μπουλντόζες να καταπίνουν ανελέητα όλο και περισσότερα σπίτια. Δεκάδες άνθρωποι προσπαθούν να εξασφαλίσουν ένα ρόλο σε μια φιλόδοξη κινηματογραφική παραγωγή. Όμως, κανένας δεν μπορεί να προσδιορίσει με ακρίβεια τι είναι μέρος των γυρισμάτων και τι όχι. Υπάρχει σενάριο; Τι είναι σκηνικό και τι δεν είναι; Κι ακόμα, τι απέγιναν εκείνα τα αγάλματα που εμφανίζονταν ξαφνικά στους δρόμους; Τι συμβαίνει τις νύχτες στο μεγάλο λούνα παρκ; Και πώς κατέληξαν τόσοι άνθρωποι σε ένα τρένο που δεν έχει προορισμό;
Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης
Οι τέσσερις τοίχοι
Εκδόσεις Το Ροδακιό (2001)
Οι Τέσσερις Τοίχοι είναι το μυθιστόρημα με το οποίο μας συστήθηκε ένας από τους πλέον ενδιαφέροντες σύγχρονους Έλληνες λογοτέχνες. Σε ένα νησί που δεν κατονομάζεται καταφτάνει μια κυνηγημένη γυναίκα, η Βάγια, και βρίσκει καταφύγιο στο σπίτι ενός εκκεντρικού ανθρώπου, του Π. Ροδακή. Για να εξασφαλίσει την παραμονή της εκεί, η γυναίκα αναλαμβάνει να τον βοηθήσει σε ένα φιλόδοξο πείραμα: την παραγωγή ενός μελιού που όμοιό του δεν έχει γευτεί ποτέ κανείς. Το πείραμα κρατάει χρόνια, και έχει σαν αποτέλεσμα ένα εκπληκτικό μέλι, το αγγελικό, που προκαλεί την έκσταση ακόμα κι αν δοκιμάσει κανείς μια πολύ μικρή ποσότητα. Ένα βιβλίο γραμμένο σε απλή, απόλυτα ελεγχόμενη από τον συγγραφέα γλώσσα, με υποβλητική ατμόσφαιρα που συχνά γίνεται εφιαλτική και υποδειγματικό αφηγηματικό ρυθμό.
Λένος Χρηστίδης
Λοστρέ
Εκδόσεις Καστανιώτη (2003)
Μια παρέα ανθρώπων –δύο φαντάροι που προσπαθούν να επιζήσουν της θητείας τους? δύο όχι και τόσο επιμελείς φοιτητές? μια σερβιτόρα και το αφεντικό της, που τυχαίνει να είναι και ξάδελφός της– λιώνουν από τη ζέστη και την πλήξη στην επαρχιακή κωμόπολη Γ. Και ο Λένος Χρηστίδης αρπάζει την ευκαιρία για να επιτεθεί κατά πάντων: κατά της αρχαιολατρίας και όσων αξεσουάρ τη συνοδεύουν, κατά της τηλεόρασης, κατά του επαρχιωτισμού, κατά του στρατού, κατά του ρατσισμού, κατά της νεοελληνικής καφρίλας, με γλώσσα που τσακίζει κόκαλα και εύστοχο χιούμορ. Ένα διαβαστερό μυθιστόρημα, ιδανικό για διακοπές, που οι φήμες το θέλουν να έχει αντικαταθλιπτική δράση και να έχει βοηθήσει αρκετούς ανθρώπους να πειστούν ότι δεν είναι οι μόνοι που δυσανασχετούν με τον παραλογισμό που βλέπουν γύρω τους.
Craig Thompson
Blankets
Μετάφραση: Μπέλλα Σπυροπούλου
Εκδόσεις ΚΨΜ (2007)
Η ερωτική και καλλιτεχνική αφύπνιση ενός εφήβου που ζει στο αυστηρό πλαίσιο μιας βαθιά θρησκευόμενης οικογένειας, δοσμένη με τρυφερότητα, χιούμορ και αφοπλιστική ειλικρίνεια μέσα από τα όμορφα σκίτσα του Κρεγκ Τόμπσον, σε ένα πολυβραβευμένο εικονογραφημένο μυθιστόρημα με γκραντζ σάουντρακ και έντονα αυτοβιογραφικά στοιχεία που κατορθώνει να μεταδίδει γνήσια συγκίνηση και να ξύνει εφηβικές πληγές πολλών αναγνωστών. Στο dootdootgarden.com μπορεί κανείς να δει πολλά δείγματα δουλειάς του Τόμπσον, που συνεργάζεται με μερικές αξιοπρόσεκτες μπάντες (Menomena, Decemberists), και να παρακολουθήσει την διαδικασία δημιουργίας του επόμενου γκράφικ νόβελ του, τού Habibi.
Λητώ Σεϊζάνη
Το γαλάζιο μου σακκίδιο
Εκδόσεις Πλανόδιον (2006)
Μια πολύ αξιόλογη παρουσία στα ελληνικά γράμματα, τόσο με την ποίησή της, όσο και με τις μεταφράσεις της, η Λητώ Σεϊζάνη στο Γαλάζιο μου Σακκίδιο γράφει ποιήματα με απόηχους ταξιδιών αλλά και διαβασμάτων. Γιατί να επιμένεις/ Σε κάτι που πεισματικά αρνείται/ Να σου παραδοθεί/ Γιατί ν’ αναζητάς τα αίτια/ Της λυσσασμένης του αντίστασης/ Σε πράξεις παρελθοντικές και σε ενοχές/ Γιατί να καταφεύγεις σε ρητά/ Σε παροιμίες, σε ερμηνείες θρησκευτικές/ Σε απαντήσεις μεταφυσικές/ Γιατί όμως στον αντίποδα να μη μπορείς/ Έτσι απλά να κάνεις και ν’ αγγίξεις/ Τον όμορφο καρπό που επιθυμείς.
3 προτάσεις από τη μεταφράστρια και συγγραφέα Νάντια Βαλαβάνη
Άννα Ζέγκερς
Η συνάντηση
Μετάφραση: Γιώργος Δεπάστας
Εκδόσεις Άγρα (2005)
Μια φανταστική συνάντηση, σε καφενείο της Πράγας, των Κάφκα, Χόφμαν και Γκόγκολ. Κάφκα: “Θα με κατηγορήσουν ότι ο κόσμος μου είναι αδιέξοδος. Δεν έχω όμως το δικαίωμα, εφόσον η πραγματικότητα μου φαίνεται αδιέξοδη, να την απεικονίζω όπως τη βλέπω;”
Η Ζέγκερς, κυνηγημένη από την ιστορία του 20ού αιώνα από το Βερολίνο μέχρι το Μεξικό, πρόεδρος της Ένωσης Συγγραφέων της DDR (1952-1978): από τις μεγαλύτερες συγγραφείς του μοντερνισμού.
Ανεπιφύλαχτη η σύσταση για όλα τα μυθιστορήματα και νουβέλες της, ξεκινώντας από τον Έβδομο Σταυρό.
Γιώργος Παυλόπουλος
Να μη τους ξεχάσω
Εκδόσεις Κέδρος (2008)
Η τελευταία επιλογή ποιημάτων (γραμμένων από το 1946 μέχρι το 2004) από τον ίδιο τον πολύ σημαντικό Ηλείο ποιητή, κυκλοφόρησε παραμονές του θανάτου του.
Ωραία νύχτα: Ωραία νύχτα και μας κυνηγούσανε / κι εμείς από τοίχο σε τοίχο/ τρέχαμε να μη μας πιάσουν/ κρυβόμαστε στο σκοτάδι/ κι ένα κορίτσι στο σκοτάδι/ μου κράτησε το χέρι/ “προχώρα σύντροφε” μου είπε/ “κι αγκάλιασε με/ ας κάνουμε τους ερωτευμένους/ μήπως τους ξεγελάσουμε”/ και την αγκάλιασα/ πηγαίναμε μέσα στη νύχτα/ πέφτανε ντουφεκιές/ δεν ξέραμε πώς να φυλαχτούμε/ “και που πάμε” της είπα/ “προχώρα” μου λέει/ “όποιος κουραστεί θα μείνει πίσω/ κι ο άλλος θα προχωρήσει/ χωρίς να γυρίσει να κοιτάξει”./ Κανείς δεν κουράστηκε/ κι ακόμα πηγαίνουμε αγκαλιασμένοι/ μέσα στο σκοτάδι.
Νίκη Τρουλλινού
Μ’ ένα καφάσι μπίρες
Εκδόσεις Κέδρος (2009)
Μια γυναίκα της γενιάς μας γεννημένη στα Χανιά ή στο Ηράκλειο αφηγείται γραπτά και προφορικά, για να μάθει ο γιος της αλλά και για να τακτοποιήσει δικές της σκέψεις και συναισθήματα, τη ζωή της που πέρασε στη σκιά άλλων – από την κρητική επαρχία έως τα μεγάλα ερευνητικά κέντρα του εξωτερικού: Μέχρι να χειραφετηθεί μέσα απ’ το διάβασμα. Θραύσματα της ιστορίας των καιρών μας μπερδεύονται ανεπανόρθωτα σ’ αυτή την αφήγηση-αναζήτηση.
Μετά από τρεις πολύ καλές συλλογές διηγημάτων, το πρώτο, και ιδιαίτερα ελπιδοφόρο, μυθιστόρημα της Νίκης.
2 προτάσεις από τον Δημήτρη Α. Σεβαστάκη, ζωγράφο, επ. Καθηγητή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ
Τ. Ιμπάνεζ, Μ. Καστέλς, Χ. Μπέυ
Ο νεοαναρχισμός και η σύγχρονη κοινωνία
Εκδόσεις Ελευθεριακή Κουλτούρα (2008)
Ένας κρατήρας κριτικής και ελπίδας πάνω στην πληροφορική εναλλακτικότητα και τις ενδιάμεσες ζώνες του παν-καπιταλισμού. Η εξέγερση της οθόνης, προβλήματα εποπτείας και κατασταλτικού ελέγχου, λαϊκό λογισμικό, κοινωνικοί σέρβερς, ο νέος ουμανισμός μαζί με τις νέες μορφές αυτοοργάνωσης. Δίπλα τους η κρυμμένη κόλαση της πράσινης ανάπτυξης – κατά Μπέυ. Τα σκιερά κείμενα και οι συνομιλίες πλέκουν οξύτατα τη σχεδόν χειροποίητη έκδοση που επιμελείται ο Παναγιώτης Καλαμαράς.
Κλεμάν Ροσέ
Το πραγματικό και το διπλό του
Μετάφραση: Ζωή Αντωνοπούλου-Τρεχλή
Εκδόσεις Αρμός (2008)
Την περίοδο της αναπαραστατικής έκρηξης και των ερωτημάτων ταυτότητας, το δοκίμιο περί αυταπάτης του Ροσέ είναι ευθύ και ένστοχο σαν βέλος. Η κατάργηση κάθε διπλότητας, η ανάδυση του ομοιώματος και του αρχέτυπου, η αποτυχία ως το πραγματικό εντός του αντιγράφου, συνθέτουν μια τολμηρή στρατηγική (κριτικής) αφήγησης.
2 προτάσεις από τον κατάλογο των εκδόσεων Α/συνεχεια
Σάντρο Ονόφρι
Το Ημερολόγιο μιας Τάξης
Μετάφραση: Διονύσης Κουνάδης, 2009
Ο Σάντρο Ονόφρι καταγράφει στο βιβλίο αυτό στιγμιότυπα από την εμπειρία του ως δάσκαλος σε ένα σχολείο υποβαθμισμένης περιοχής στην Ιταλία. Γονείς, εκπαιδευτικοί και μαθητές με όλη τους την αμηχανία, τη σύγχυση, τα προβλήματα και τα όνειρα, μέσα σε ένα κάθε άλλο παρά ευνοϊκό εκπαιδευτικό πλαίσιο, σε ένα βιβλίο με πολλαπλό ενδιαφέρον – πολιτικό, εκπαιδευτικό, ανθρώπινο, λογοτεχνικό.
Για μια αγωνιστική κοσμοαντίληψη (2007)
Συλλογικό έργο Κινέζων αγωνιστών από το 1975, το Για μια Αγωνιστική Κοσμοαντίληψη είναι παιδί της Πολιτιστικής Επανάστασης, και γράφτηκε με σκοπό να βοηθήσει απλούς ανθρώπους σε ζητήματα ιδεολογικής ανάπτυξης και γόνιμης εφαρμογής του μαρξισμού στην καθημερινότητα του αγώνα.