Οι μειοψηφίες του Καραμανλή πυρπολούν τα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ της χώρας

Μια μικρή (παλιά και σύγxρονη) ιστορία, του Ρούντι Ρινάλντι

Σε ανακοίνωσή της η ΑΡ.ΣΗ (Όμιλος Προβληματισμού και Παρέμβασης Αριστερά Σήμερα – ΑΡ.ΣΗ) χαρακτηρίζει "κατάκτηση την καθολική ψηφοφορία", θεωρεί ότι οι διαδικασίες για ανάδειξη οργάνων διοίκησης στα ΑΕΙ και ΤΕΙ "κατακτήθηκαν από διδάσκοντες και φοιτητές ως συνέχεια των αγώνων τους για την ανατροπή της δικτατορίας και την αποκατάσταση της δημοκρατίας". Αναφερόμενη στις κινητοποιήσεις των φοιτητών, τονίζει ότι "αυτοί οι ολιγάριθμοι αντιδρούν στη νέα νομοθετική ρύθμιση που προβλέπει την καθολική συμμετοχή των φοιτητών σε αυτές τις εκλογές, παραγνωρίζοντας ότι αυτό ήταν το αίτημα όλων των δημοκρατικών δυνάμεων και κομμάτων". Δεν είναι όμως μόνο οι "ολιγάριθμοι φοιτητές". Για την ΑΡ.ΣΗ "το θλιβερότερο είναι ότι στις ενέργειές τους αυτές υποστηρίζονται και ενθαρρύνονται ανοιxτά από τη συνδικαλιστική ηγεσία του συλλόγου διδασκόντων ΑΕΙ, την ΠΟΣΔΕΠ". ("Αυγή", 27/5/2008)

Αυτά τα αποσπάσματα απηχούν τις απόψεις μιας "μεταρρυθμιστικής" κίνησης που αντιτάχθηκε στους αγώνες για το άρθρο 16, υποστηρίζει-εφαρμόζει το νόμο-πλαίσιο και δυσφημεί το κινήμα φοιτητών-διδασκόντων στα ΑΕΙ – και το συμπέρασμα αυτό βγαίνει εύκολα από τα αποσπάσματα που παραθέσαμε.

Σύμφωνα με αυτή την αστική και νεοφιλελεύθερη οπτική, υπάρχουν σήμερα στο ελληνικό πανεπιστήμιο θύλακες οπισθοδρόμησης και ανεξέλεγκτης βίας, που μάλιστα τροφοδοτούνται και από μια "περίεργη" συνδικαλιστική ηγεσία της ΠΟΣΔΕΠ. Είναι δε τόσο αναχρονιστική αυτή η συμμαχία, που ακόμα και μια ρύθμιση που υποστήριζε σύσσωμος ο δημοκρατικός κόσμος –"την καθολική ψηφοφορία"– και την προωθεί ένας νόμος –ίσως, δηλαδή, δημοκρατικός και προοδευτικός– την καταπολεμούν με λύσσα. Στην πυρά, επομένως, οι "μειοψηφίες" και ο συνδικαλισμός, να ανοίξει ο δρόμος στη "μεταρρύθμιση", να ανοίξει ο δρόμος στο επιχειρηματικό πανεπιστήμιο.

Η τσίχλα

Μασιέται από πολλούς η τσίχλα της προόδου που φέρνει η "καθολική ψηφοφορία". Γιατί είναι προοδευτική ρύθμιση; Γιατί έτσι! Ή, μάλλον, γιατί την υποστηρίζουν ορισμένα κόμματα! Τα κόμματα που έχουν τη μεγαλύτερη ευθύνη για τη διάλυση του πανεπιστημίου και την επιβολή του εκφυλισμού των διαδικασιών και το όργιο που γίνεται ειδικά στην ανάδειξη νέων πρυτανικών αρχών σε κάθε ίδρυμα. Η "καθολική ψηφοφορία" θα γιατρέψει τις πληγές και τα καρκινώματα του κομματισμού και της επιβολής των παρατάξεων. Ποιος το φωνάζει αυτό; Μα τα ίδια τα κόμματα και οι παρατάξεις που είχαν μετατρέψει το πανεπιστήμιο σε μπάχαλο και τις διαδικασίες σε ατέρμονο πάρε δώσε. Και τώρα καλείται ο κυρίαρχος –και άσχετος– φοιτητάκος με το φοβερό όπλο του την "ψήφο" να βάλει τέρμα στο τέλμα και στη διαφθορά. Τι υποκρισία! Τι υποκρισία, όταν αυτές τις νεοφιλελεύθερες μπούρδες τις εκστομίζει και η Αριστερά ή μέρος της Αριστεράς στα ΑΕΙ και ΤΕΙ.

Είναι διαφορετικό ζήτημα η ιεράρχηση των μετώπων, ο αξονισμός των θεμάτων που πρέπει να αναδειχθούν και τα αιτήματα που πρέπει να έχει ένα διεκδικητικό αντικυβερνητικό κίνημα μέσα στα ΑΕΙ και άλλο ζήτημα η υιοθέτηση του νεοφιλελεύθερου λόγου και των αντιλήψεων της αμερικανοποίησης.

Ποια είναι η ιστορία που ξεχνά σήμερα η Αριστερά που "αγωνίστηκε" για τη συμμετοχή των φοιτητών στη διοίκηση των ΑΕΙ;

Μια και ζούμε στον απόηχο του Μάη του ’68, να θυμίσουμε ότι η περίφημη συνδιοίκηση παραχωρήθηκε από την αστική τάξη σαν καταπραϋντικό στο ανεβασμένο και ριζοσπαστικό τότε φοιτητικό κίνημα της Γαλλίας και έγινε μετέπειτα αίτημα όλων των ρεφορμιστικών (αστικών και αριστερών) δυνάμεων και βασικό αίτημα στα προγράμματα "εκσυγχρονισμού" που κατέθεταν. Η βασική λογική είναι πως το πανεπιστήμιο πρέπει να συνδιοικείται μέσα από τριμερή όργανα (καθηγητές, εργαζόμενους στα ΑΕΙ, φοιτητές). Η ποσόστωση και η δοσολογία των τριών μερών άλλαζε ανάλογα με τη νομοθεσία κάθε χώρας. Έτσι, μέχρι το 1981, δεν έχουμε συνδιοίκηση στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Με την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, η συνδιοίκηση έγινε μοχλός για να μπορέσει το ΠΑΣΟΚ να ελέγξει το πανεπιστήμιο, και για να το πετύχει ήταν αναγκαίο να χρησιμοποιήσει μια ευρεία σε ποσοστό φοιτητική συμμετοχή μέσω των συλλόγων. Μόνο έτσι θα έσπαζε το γενικά δεξιό πανεπιστημιακό καταστημένο. Η τότε επίσημη Αριστερά τα έδωσε όλα για να εφαρμοστεί ο 1268/1982 και να πάρει κι αυτή μέρος στα όργανα διοίκησης των ΑΕΙ. Το αγωνιστικό φοιτητικό κίνημα της εποχής αρνήθηκε να νομιμοποιήσει αυτά τα όργανα και στάθηκε αρνητικό στη συμμετοχή του φοιτητικού συνδικαλισμού στις διαδικασίες συνδιοίκησης. Στην πορεία, διάφορες κυβερνήσεις προσπάθησαν να μειώσουν το ποσοστό της φοιτητικής συμμετοχής, και τώρα, με το πρόσχημα της "καθολικής συμμετοχής", επιχειρούν να χτυπήσουν κάθε υπόλειμμα φοιτητικού συνδικαλισμού και να "απελευθερώσουν" τις διαδικασίες για το επιχειρηματικό και πειθαρχημένο πανεπιστήμιο. Κάθε εποχή έχει και τη "συνδιοίκηση" που της αναλογεί.

Είναι, όμως, απορίας άξιο το γεγονός ότι όσοι αριστεροί υποστηρίζουν την καθολική ψηφοφορία ως ένα από τα θετικά σημεία της μεταρρύθμισης αποφεύγουν να τη συνδέσουν, αφενός, με τα συνολικά χαρακτηριστικά του θεσμού του πανεπιστημίου και, αφετέρου, με εκείνα της μεταρρύθμισης που πραγματοποιείται σ’ αυτό τώρα. Πώς είναι δυνατόν ο φοιτητής, σαν μονάδα, σαν άτομο, σαν "πολίτης" του πανεπιστημίου, να σχηματίσει γνώμη για τη διοίκηση γενικά και για την εκλογή του πρύτανη συγκεκριμένα; Πώς είναι δυνατόν ο πρωτοετής –αλλά και ο μεγαλύτερος–, που δεν γνωρίζει τι σημαίνει μέλος ΔΕΠ και πού βρίσκεται η Γραμματεία, να ψηφίζει κατά συνείδηση; Δεν είναι σαφές ότι, αντιμετωπίζοντας τους φοιτητές ως μονάδες, τους στερούμε τη δυνατότητα να συγκροτήσουν άποψη και να διαμορφώσουν συνείδηση, τη συνείδηση που έχουν καταρχήν ως σύνολο και, δυνητικά και προοπτικά, ως φοιτητικό κίνημα; Δεν είναι ιστορικά και θεωρητικά αποδεδειγμένο ότι οι φοιτητές αποτελούν ένα διακριτό σώμα μέσα στο πανεπιστήμιο, ότι είναι η μάζα που διαμορφώνεται απ’ αυτό και που μπορούν να "πάρουν το λόγο" όταν γίνουν κίνημα, όταν αποκτήσουν συλλογικές διαδικασίες;

Στην τωρινή συγκυρία, όπου ούτε η πάγια χρηματοδότηση δεν είναι δεδομένη, αλλά βρίσκεται υπό την αίρεση των τετραετών προγραμματισμών, όπου η περίφημη "αυτονομία" είναι περισσότερο από ποτέ δοτή και τα πανεπιστήμια δεν θα μπορούν ούτε τα συγγράμματα να διανείμουν όπως νομίζουν, όπου οι πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες απειλούνται με κλείσιμο, τι να αποφασίσει να ψηφίσει ο "καθολικός φοιτητής"; Για τις θέσεις παρκαρίσματος; Για το χρώμα των αιθουσών ή για το ποιος πρύτανης θα προσελκύσει περισσότερους χρηματοδότες; Θα μπορούσε να ήταν φαιδρή η υποστήριξη της "καθολικής ψηφοφορίας", εάν δεν ήταν τόσο θλιβερή.

Το ερώτημα

Αλλά 40 χρόνια μετά το Μάη, τώρα που πολλοί διατείνονται ότι κι αυτοί είναι ανατρεπτικά "παιδιά του Μάη" και όχι το πασχαλικό "κορίτσι του Μάη", και 25 χρόνια δοκιμασίας της συμμετοχής των φοιτητών στη διοίκηση, άντε στην ανάδειξη οργάνων διοίκησης του πανεπιστήμιου, ποια συμπεράσματα βγάζει από αυτή την πείρα "σύσσωμη" και "σύμπασα" η Αριστερά; Ότι είναι "πάγιο αίτημα" η καθολική συμμετοχή; Από πότε και γιατί; Και για ποια, τι είδους "καθολική συμμετοχή" μιλάμε; Για το προσπέκτους ή το γράμμα που θα στέλνει ο υποψήφιος πρύτανης σε όλους τους φοιτητές και τις φιέστες που θα κάνουν τα λόμπι που τον υποστηρίζουν ώστε να πάνε να ρίξουν το κουκί τους; Και μετά τι; Και όσον αφορά στη συμμετοχή στη διοίκηση, τα ίδια που ισχύουν μέχρι τώρα. Και η διαφθορά, ο κομματισμός κ.λπ. πώς θα πάνε περίπατο;

Αμαρτωλό παρελθόν, αμαρτωλό παρόν! "Εκσυγχρονιστικό"!

Είναι λυπηρό που δεν έχουν εκδηλωθεί φωνές ενάντια σ’ αυτή τη βάναυση κακοποίηση της δημοκρατίας, της συμμετοχής, της αλλαγής, της Αριστεράς.

Ρούντι Ρινάλντι