Νέα γρίπη

Είναι απειλή η γρίπη N1H1;

Στο προηγούμενο τεύχος της εφημερίδας “Αριστερά!” δημοσιεύθηκε άρθρο του Δ. Υφαντή με τίτλο “Πραγματική απειλή η νέα γρίπη”, με το οποίο διαφωνώ σε αρκετά σημεία.

Ας δούμε τα μέχρι στιγμής δεδομένα για τον καινούριο ιό της γρίπης. Μέχρι τις 6 Ιουλίου, οπότε και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) σταμάτησε να μετράει τα κρούσματα, είχαν καταγραφεί παγκοσμίως 94.512 κρούσματα της νέας γρίπης. Από αυτά, θανατηφόρα ήταν τα 429. Στην Ευρώπη μέχρι τις 2 Ιουλίου είχαμε 9.967 κρούσματα, και 4 θανάτους. Επομένως, προκύπτει το συμπέρασμα ότι η θνητότητα από τον καινούριο ιό είναι πολύ μικρή, και σίγουρα μικρότερη από τη θνητότητα της κοινής εποχικής γρίπης, που προκαλεί ετησίως 500.000 θανάτους!

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν χωρίς να χρειάζεται ιατρική παρέμβαση ή νοσηλεία στο νοσοκομείο, ενώ ο αριθμός των κρουσμάτων σε εθνικό επίπεδο είναι μέχρι στιγμής παρόμοιος με αυτόν της εποχικής γρίπης.

Οι θάνατοι και γενικώς οι σοβαρές επιπλοκές από τον ιό της γρίπης των χοίρων συνέβησαν σε ανθρώπους με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα ή με προϋπάρχοντα προβλήματα υγείας. Αυτές οι επιπλοκές προκαλούν το θάνατο, και όχι η ίδια η λοιμογόνος δύναμη του ιού, η οποία είναι μικρή.

Επιπλέον, υπάρχουν ενδείξεις ότι άτομα τα οποία έχουν νοσήσει από την κοινή γρίπη ή έχουν εμβολιαστεί έναντι αυτής, έχουν κάποιου βαθμού προστασία έναντι του καινούριου ιού. Οι ηλικιωμένοι, οι οποίοι συνήθως στο παρελθόν είτε έχουν εμβολιαστεί είτε έχουν νοσήσει από την κοινή γρίπη, φαίνεται να είναι κάπως πιο προστατευμένοι. Γι’ αυτό και η συντριπτική πλειοψηφία των σοβαρών κρουσμάτων της νέας γρίπης παγκοσμίως αφορά νέα άτομα.

Όλα αυτά σημαίνουν ότι γίνεται “πολύ κακό για το τίποτα”; Βεβαίως όχι. Πρόκειται για έναν καινούριο ιό, ο οποίος μεταδόθηκε ταχύτατα παγκοσμίως. Υπάρχει πάντα (θεωρητικά) ο κίνδυνος μετάλλαξής του σε ένα πιο επιθετικό στέλεχος. Και, βέβαια, το φθινόπωρο πιθανώς να υπάρξει ταχεία μετάδοση σε μεγάλα κομμάτια πληθυσμού, και ιδίως στα παιδιά.

Όμως, τα μέχρι στιγμής δεδομένα δείχνουν ότι η νόσηση και η ασθένεια από τον ιό είναι στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων αυτοπεριοριζόμενη. Τα περισσότερα περιστατικά δεν νοσηλεύονται και αυτοϊώνται κατ’ οίκον, σαν ένα απλό κρυολόγημα.

Το βασικό πρόβλημα είναι ότι γύρω από τη νέα γρίπη έχει στηθεί και συνεχίζεται μια επιχείρηση κέρδους και πανικού.

Ο πανικός είναι ένα χρήσιμο εργαλείο στα χέρια του κράτους, όταν θέλει να στρέψει αλλού την προσοχή του κόσμου. Έχει να κάνει με το σκοπό να παρουσιαστεί άλλη μια πανδημία, άλλη μια “θεία κατάρα”, που δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα για να την αποφύγουμε. Ο τομέας της υγείας και της ασθένειας είναι ο πιο κατάλληλος μοχλός δημιουργίας συμπεριφορών και αντιλήψεων, ακριβώς γιατί θεωρείται τομέας “ειδικών”. Η πεποίθηση των ανθρώπων ότι δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα μόνοι τους, χωρίς το γιατρό, προκαλεί στην υγεία μεγαλύτερη βλάβη από την ίδια την ασθένεια.

Ο ρόλος των φαρμακοβιομηχανιών γίνεται φανερός και εύκολος πάνω σε αυτή τη βάση. Στις 11 Ιουνίου, ο ΠΟΥ ανέβασε το επίπεδο της νέας γρίπης στο 6 (πανδημία). Την επόμενη μέρα, 12 Ιουνίου, η Novartis ανακοίνωσε την παρασκευή της πρώτης παρτίδας εμβολίου… Τα κέρδη των φαρμακοβιομηχανιών που δέχονται παραγγελίες για εμβόλια έχουν εκτοξευθεί.

Ο υπουργός Υγείας σε συνέντευξη τύπου –πλαισιωμένος από το ιερατείο της λοιμωξιολογίας στην Ελλάδα– ανακοίνωσε ότι “θα εμβολιαστεί όλος ο πληθυσμός”!

Ποια πρέπει να είναι η στάση της αριστεράς απέναντι σε όλα αυτά;

Σε ένα διαλυμένο σύστημα υγείας, η αριστερά είναι αυτή που θα αγωνιστεί για βελτίωση των υποδομών, για προσλήψεις προσωπικού, για αύξηση της δημόσιας χρηματοδότησης κ.λπ. Στις σημερινές συνθήκες, η υπεράσπιση της ζωής είναι καθήκον της αριστερής πολιτικής. Δε θα πρέπει όμως να ξεχνιέται ο χαρακτήρας της σύγχρονης ιατρικής.

Την ίδια στιγμή που η αριστερά θα ζητάει να ληφθούν όλα εκείνα τα απαραίτητα μέτρα για να προφυλαχθεί ο πληθυσμός, και ιδίως εκείνες οι ομάδες οι οποίες δεν έχουν καμία πρόσβαση στο σύστημα υγείας (άποροι, ανασφάλιστοι, μετανάστες), δεν πρέπει να κλείνει τα μάτια σε αυτή την επιχείρηση πανικού γύρω από τη νέα γρίπη. Και ειδικά όταν ως γιατροί και ως αριστεροί γνωρίζουμε ποιες είναι οι πραγματικές σύγχρονες ασθένειες-πανδημίες… Όταν ο Αβραμόπουλος μιλάει για εμβολιασμό ολόκληρου του πληθυσμού, η αριστερά δεν αρκεί να απαιτεί τα εμβόλια να είναι δωρεάν…

Είναι δύσκολο η παραπάνω άποψη-κριτική για την “ιατρικοποίηση” της ζωής να μεταφραστεί σε πρακτική πολιτική και επαγγελματική στάση. Είναι όμως αναγκαίο…

Χριστόδουλος Δολαψάκης,
ειδικευόμενος Παθολογίας
στο Γενικό Νοσοκομείο Χανίων