Να τολμήσουμε την υπέρβαση

Βασίλης Μουλόπουλος, βουλευτής Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ

1 Ζητήματα πολιτικής γραμμής και στάσης απέναντι στην κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ πρέπει να συζητηθούν στη Συνδιάσκεψη και προς ποια κατεύθυνση; Ποια αντιπολίτευση πρέπει, κατά τη γνώμη σας, να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ;

2 Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να λειτουργήσει ως ενιαίος πολιτικός οργανισμός; Τα παραδείγματα στην Ευρώπη, που έδωσαν πολύ θετικά αποτελέσματα, μπορούν, προσαρμοσμένα στα δικά μας δεδομένα, να αποτελέσουν οδηγό;

3 Πώς αντιλαμβάνεστε την έννοια “μέλος του ΣΥΡΙΖΑ”; Τι είδους όργανα πρέπει να διαθέτει ο ΣΥΡΙΖΑ σε όλα τα επίπεδα και πώς να παίρνονται οι αποφάσεις;

1 Νομίζω ότι αυτό είναι το βασικό ερώτημα που πρέπει να απαντήσει η Συνδιάσκεψη, και η απάντηση που πρέπει να δώσει είναι διπλή: 1) Τι είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, 2) Τι είναι το ΠΑΣΟΚ.

Θα ξεκινήσω από τη δεύτερη: Πέρα από τις σοσιαλιστικές κορόνες των στελεχών και του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, η ιδεολογία και η πολιτική κουλτούρα που κυριαρχεί στο κόμμα αυτό βλέπει την πραγματικότητα, τις ταξικές σχέσεις, τις κοινωνικές συγκρούσεις, το μοντέλο παραγωγής, το μοντέλο ανάπτυξης, τις εργασιακές σχέσεις, την κοινωνία, το ρόλο του κράτους από μια οπτική γωνία εντελώς διαφορετική, όχι μόνο από εκείνη της ριζοσπαστικής, αντισυστημικής Αριστεράς, αλλά και από εκείνη της κλασικής σοσιαλδημοκρατίας. Μπορεί να την ορίσουμε ως φιλελεύθερη, εκσυγχρονιστική, κεντρώα, μεταμοντέρνα ή όλα αυτά μαζί, αλλά είναι ένα κόμμα που δεν θέλει και δεν μπορεί να προχωρήσει ακόμη και στις πλέον ανώδυνες μεταρρυθμίσεις υπέρ του κόσμου της εργασίας. Μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου δεν ταλαντεύεται. Είναι με το κεφάλαιο. Το ΠΑΣΟΚ δεν είναι η λύση αλλά μέρος της δομικής κρίσης στην οποία οδήγησε την οικονομία ο παγκοσμιοποιημένος νεοφιλελευθερισμός. Σας θυμίζω ότι αυτοί που σχεδίασαν το οικονομικό έγκλημα, που οδήγησε στη σημερινή κρίση, ήταν η συμμορία των μετασοσιαλιστών του Τρίτου Δρόμου, που κυβέρνησε την Ευρώπη τις προηγούμενες δεκαετίες. Αυτοί ήταν που υποστήριξαν ιδεολογικά και εφάρμοσαν πολιτικά τις πιο ακραίες, τις πιο δογματικές νεοφιλελεύθερες συνταγές. Και το ΠΑΣΟΚ του κ. Παπανδρέου είναι τέκνο αυτής της συμμορίας.

Ως προς την πρώτη απάντηση, τι είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, για μένα είναι ξεκάθαρο. Το έχω πει επανειλημμένα και το επαναλαμβάνω. Είναι η μοναδική πολιτική πρόταση για μια ριζοσπαστική, αντισυστημική, ανταγωνιστική Αριστερά. Ένα πολύτιμο εγχείρημα για την επανίδρυση μιας Αριστεράς που την έχει ανάγκη, που τη ζητάει η κοινωνία. Μια πρόταση όχι καλλωπισμού ή διαχείρισης του συστήματος, του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού, αλλά μια πρόταση εναλλακτική και ανταγωνιστική. Αυτό είναι ή θα έπρεπε να είναι, κατά τη γνώμη μου, ο ΣΥΡΙΖΑ.

Και αυτές οι δύο απαντήσεις δίνουν και την απάντηση για το είδος της αντιπολίτευσης. Ας μην παίζουμε με τις λέξεις: προγραμματική, ριζοσπαστική, θεσμική, κινηματική ή ό,τι άλλο θέλετε. Δεν υπάρχουν διαχωρισμοί. Η αντιπολίτευση που πρέπει να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ είναι όλα αυτά μαζί και ταυτόχρονα.

Είναι αυτό που εγώ ονομάζω αριστερή αντιπολίτευση. Πρέπει να υπερασπιστούμε τον κόσμο της εργασίας και τον κόσμο χωρίς εργασία, μέσα και έξω από τη Βουλή, αλλά πρέπει ταυτόχρονα να δώσουμε τις δικές μας προτάσεις, εναλλακτικές και ανταγωνιστικές σ’ εκείνες του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού, είτε με “ανθρώπινο πρόσωπο”, που προωθεί το ΠΑΣΟΚ, είτε με “απάνθρωπο πρόσωπο”, που προωθεί η ΝΔ.

2 Πιστεύω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να κάνει ένα βήμα πιο μπροστά. Να ξεκινήσει εκείνες τις διαδικασίες που να τον μετατρέψουν από μια εκλογική συμμαχία κομμάτων σε έναν πολιτικό οργανισμό. Πρέπει να τολμήσουμε να κάνουμε την υπέρβαση, ατομικά και κομματικά, για να δημιουργήσουμε μια νέα πολιτική δύναμη, που θα είναι διαφορετική από αυτές που σήμερα τον συνθέτουν.

Πρέπει να κάνουμε το άλμα αυτό της υπέρβασης, αφήνοντας πίσω τις καχυποψίες, τις μιζέριες, τους δογματισμούς, τους φανατισμούς, τους κομματικούς πατριωτισμούς, που κουβαλάμε ατομικά και συλλογικά, και να κρατήσουμε τους αγώνες, τις μνήμες, την ιστορία, το ήθος της Αριστεράς (με “Α” κεφαλαίο) που όλοι μας μοιραζόμαστε. Το κοινό όραμα για έναν άλλο κόσμο.

Αυτή είναι η αναγκαία αλλά όχι και ικανή συνθήκη για τη μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ σε πολιτικό οργανισμό. Η ικανή συνθήκη είναι να απαντήσουμε ειλικρινά στο τι ΣΥΡΙΖΑ θέλουμε. Τι Αριστερά θέλουμε. Και η απάντηση σε αυτό είναι πολιτική, όχι οργανωτική. Να διαφωνήσουμε, να συμφωνήσουμε, να συγκρουστούμε χωρίς φόβο αλλά με πάθος. Να συνθέσουμε και όχι να αποσυνθέσουμε. Να διαπιστώσουμε ότι αυτά που μας ενώνουν είναι περισσότερα και ουσιαστικότερα από αυτά που μας χωρίζουν. Αυτό μας ζητάει ο λαός του ΣΥΡΙΖΑ, και οφείλουμε να τον αφουγκραστούμε. Ακούω ότι το οργανωτικό είναι και πολιτικό. Διαφωνώ. Εγώ το βλέπω ανάποδα: Το πολιτικό είναι και οργανωτικό. Η κοινή πολιτική μας πρόταση, η κοινή μας δράση στους μαζικούς χώρους, στα κινήματα, στα σωματεία, στα συνδικάτα, στη Βουλή, θα δώσει και την απάντηση για τους τρόπους λειτουργίας. Θα μας οδηγήσει όχι μόνο στο να είμαστε ενιαίος πολιτικός οργανισμός, αλλά και στο πώς θα είμαστε.

Οι ανάλογες εμπειρίες στην Ευρώπη είναι πολύτιμες και πρέπει να τις μελετήσουμε και να διδαχθούμε από αυτές, αλλά, όπως λέτε και στην ερώτησή σας, πρέπει να λάβουμε υπόψη τις δικές μας ιδιαιτερότητες.

3 Νομίζω ότι όσα είπα προηγουμένως απαντούν σ’ αυτή σας την ερώτηση. Προσωπικά αισθάνομαι και είμαι βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ. Προσπαθώ να εκφράσω και να εκπροσωπήσω στη Βουλή το λαό του ΣΥΡΙΖΑ και υπ’ αυτή την έννοια είμαι ήδη “μέλος” του ΣΥΡΙΖΑ. Πιστεύω ότι οι μέρες που έρχονται είναι μέρες του ΣΥΡΙΖΑ. Οι συνθήκες είναι ώριμες για να ξαναγίνουν οι ιδέες, τα οράματα της Αριστεράς ηγεμονικές στην κοινωνία. Βρισκόμαστε σε μια ιστορική στιγμή, ευνοϊκή για να γίνει αυτό, και δεν πρέπει να τη χάσουμε διαφωνώντας σε αριθμούς, ποσοστά, όργανα. Εξηγούμαι: Πιστεύω ότι η μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ σε ενιαίο πολιτικό οργανισμό είναι μονόδρομος. Αλλά, για να γίνει αυτό, πρέπει οι πολιτικές δυνάμεις που τον απαρτίζουν (το έχω ξαναπεί) να “πεθάνουν”, για να γεννήσουν το καινούριο. Αλλά να πεθάνουν οικειοθελώς. Αλλιώς, θα έχουμε τερατογέννεση. Θα έχουμε ένα σχήμα που θα κουβαλάει τις επιμέρους αγκυλώσεις των κομμάτων που θα το συνθέτουν.

Ο κίνδυνος είναι να γεμίσουμε με κομματικούς μηχανισμούς, αλλά να μείνουμε άδειοι από την κοινωνία. Τι να κάνουμε; Στη λενινιστική ερώτηση η μόνη απάντηση που μπορώ να δώσω, αυτή τη στιγμή, είναι επίσης λενινιστική: Δύο βήματα μπροστά, και ένα πίσω.