Πριν από δυο εβδομάδες η μακροβιότερη λατινοαμερικάνικη αντάρτικη οργάνωση, FARC-EP (Επαναστατικές Ένοπλες Δυνάμεις της Κολομβίας – Λαϊκός Στρατός), ανακοίνωσε ότι ο ηγέτης Μανουέλ Μαρουλάντα δε ζει πια. Γεννήθηκε το 1930 και σε ηλικία 18 χρονών βγήκε στο βουνό για να γλιτώσει από τις παραστρατιωτικές συμμορίες των μεγαλογαιοκτημόνων και τις δυνάμεις καταστολής του φασιστικού καθεστώτος. Συμπλήρωσε δηλαδή 60 ολόκληρα χρόνια στο αντάρτικο! Το 1953, επηρεασμένος από την εμπειρία του Γενάν, συνέβαλε στη δημιουργία των αντάρτικων ζωνών, ασπάστηκε οριστικά το μαρξισμό και προσχώρησε στο Κ.Κ. Κολομβίας.
Μετά τις βίαιες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του 1956-64, που πραγματοποιήθηκαν από το κολομβιανό καθεστώς με την υποστήριξη των ΗΠΑ, ο Μαρουλάντα κατάφερε να διασπάσει τον στρατιωτικό κλοιό και να ανασυγκροτήσει τις αντάρτικες δυνάμεις. Έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στην ίδρυση των FARC το 1966. Το 1984 συμμετείχε, μαζί με το Κ.Κ. Κολομβίας και άλλες αριστερές οργανώσεις, στις ειρηνευτικές συνομιλίες με την κυβέρνηση του Μπετανκούρ, απόρροια των οποίων ήταν η ίδρυση της Πατριωτικής Ένωσης, που σημείωσε σημαντικές εκλογικές επιτυχίες. Όμως η κρατική και παρακρατική τρομοκρατία το 1986-90 εξολόθρευσε αυτόν το νόμιμο πολιτικό οργανισμό, δολοφονώντας χιλιάδες στελέχη του κι εξαναγκάζοντας όσους επέζησαν να ξαναβγούν στο βουνό. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 οι FARC-EP σταδιακά ανεξαρτητοποιήθηκαν από το Κ.Κ. Κολομβίας, και στα τέλη της δεκαετίας είχαν σημειώσει ορμητική ανάπτυξη κάτω από την ηγεσία του Μαρουλάντα, απελευθερώνοντας μια σειρά περιοχές.
Ταυτόχρονα όμως, όπως σημειώνει στη νεκρολογία του το Κ.Κ. Κολομβίας – Μαοϊκό, την ίδια περίοδο εντάθηκαν μια σειρά εσφαλμένες πολιτικές, που οδήγησαν σταδιακά στην αποδυνάμωση του αντάρτικου και επέτρεψαν στο καθεστώς να αντεπιτεθεί: "αδιαφορία για μέτωπο και κοινή δράση με άλλες επαναστατικές οργανώσεις, υποτίμηση των πολιτικών και στρατιωτικών ικανοτήτων του ιμπεριαλισμού και των κυρίαρχων τάξεων, αδυναμία της κατανόησης των μεγάλων κοινωνικών και πολιτικών αλλαγών στην Κολομβία και σε διεθνές επίπεδο, υποτίμηση της δουλειάς στις πόλεις και σε νέες κοινωνικές δυνάμεις". Παρ’ όλα αυτά, η τελική αποτίμηση του Λατινοαμερικάνου αντάρτη από τους Κολομβιάνους Μαοϊκούς καταλήγει σε δίκαιη απότιση φόρου τιμής σ’ αυτή τη μεγάλη επαναστατική προσωπικότητα-σύμβολο της ένοπλης λαϊκής αντίστασης:
"Ο Μανουέλ Μαρουλάντα είναι η προσωποποίηση της επαναστατικής αγροτιάς της Κολομβίας, που πήρε τα όπλα αρχικά για να υπερασπίσει τη ζωή και την αξιοπρέπειά της κι έπειτα για να προτείνει στο λαό μια επαναστατική εναλλακτική λύση. Ο Μανουέλ Μαρουλάντα συμβολίζει την πίστη και την επιμονή σε ένα πολιτικό σχέδιο, παρά τα σκαμπανεβάσματα του αγώνα. Η επαναστατική αισιοδοξία που τον διέκρινε του επέτρεψε να οικοδομήσει και, κάθε φορά που χρειάστηκε, να ανασυγκροτήσει το μεγαλύτερο Λαϊκό Στρατό στην ιστορία της Κολομβίας. Το να απαρνηθεί τα ιδανικά του δεν υπήρξε ποτέ γι’ αυτόν ένα ενδεχόμενο. Εκφράζουμε τα συλλυπητήριά μας σε όλους τους μαχητές και τις μαχήτριες των FARC-EP, ελπίζοντας ότι η μνήμη του θα τους βοηθήσει να διατηρήσουν την ιδεολογική συνοχή και να υπερβούν τις δυσκολίες αυτής της περιόδου, συνεχίζοντας τον αγώνα ενάντια στο φασισμό και τον ιμπεριαλισμό".
Ε.Φ.