Η ίδια συνταγή εμπαιγμού και για τους σεισμόπληκτους, του Βασίλη Χατζηλάμπρου

Κανείς δεν μιλά για ανασυγκρότηση και θωράκιση

Οι αρχικές εντυπώσεις τρόμου και πανικού υποχώρησαν τα πρώτα 24ωρα. Μένει μια αίσθηση ανησυχίας για τους μετασεισμούς και κυρίως η πεποίθηση πώς αλλιώς θα έπρεπε να έχουν οργανωθεί οι περιοχές με αυξημένη σεισμική δραστηριότητα. Κι από εδώ αρχίζουν τα πολιτικά ζητήματα. Ξεφεύγουμε από το "μοιραίο" και προχωράμε σε συγκεκριμένα συμπεράσματα και πολιτικές ευθύνες. Ο σεισμός ήταν μεγάλος και καταστροφικός. Αυτό που τον διαφοροποιεί από άλλους είναι κάποιες ευτυχείς συγκυρίες για να μη θρηνήσουμε εκατοντάδες θύματα. Όπως, για παράδειγμα, ότι έγινε Κυριακή μεσημέρι με κλειστά σχολεία και εργοστάσια. Γιατί οι ζημιές που προκλήθηκαν μόνο σε αυτά (τοίχοι, μαρκίζες, τούβλα πάνω σε θρανία ή σιλό με δεκάδες τόνους εμπορευμάτων που κατέρρευσαν στην Αθηναϊκή Ζυθοποιία), χωρίς τραυματισμούς ή θύματα, αλλάζει όλο το σκηνικό. Δεν μπορούμε όμως να μείνουμε στο "ευτυχώς".

Δημόσια κτίρια και υποδομές

Δεν θεωρούμε μικρό το ζήτημα της κατάστασης που εμφάνισαν τα δημόσια κτίρια, όπως Νομαρχία, Νοσοκομείο "Άγιος Ανδρέας", δικαστήρια, ΟΛΠΑ, σχολεία, δημαρχεία, εκκλησίες, αντλιοστάσια, δεξαμενές καθώς και δίκτυα ύδρευσης και οδικά δίκτυα. Και μόνο η εικόνα του να πρέπει να συνεδριάζουν διάφορα όργανα, όπως το Συντονιστικό Νομαρχιακό Όργανο, σε χώρους του λιμανιού, δείχνει πως δεν έχουμε ούτε σοβαρούς ελέγχους για την αντισεισμικότητα και τη στατική επάρκεια των δημόσιων κτιρίων, ούτε επίσης υπάρχει σχεδιασμός για την οργάνωση της ζωής της πόλης στο ενδεχόμενο τέτοιων καταστάσεων. Κι αυτά, όταν το 1993 και το 1995 είχαμε μεγάλους σεισμούς στην Αχαΐα και αργότερα στην Κυλλήνη και στο Βαρθολομιό στην Ηλεία. Μάλιστα, ενώ εκτιμάται ότι ως χώρα έχουμε συνολικά 80.000 δημόσια κτίρια, έχουν ελεγχθεί μόνο τα 4.000, δηλαδή το 5%. Από αυτά που έχουν ελεγχθεί, πολύ λιγότερα έχουν πάρει μέτρα σεισμικής θωράκισης παρά τα όσα προτείνουν οι ελεγκτές τους. Όσον αφορά τα δημόσια κτίρια της περιοχής, ακόμη και η εκτίμηση του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας είναι ότι δεν έχουν αποκατασταθεί επαρκώς οι ζημιές του ’93 και ’95, ενώ η καταπόνηση ορισμένων κτισμάτων είναι εμφανής.

Κυβερνητική κινητικότητα και αποτελεσματικότητα

Την επομένη κιόλας του σεισμού, και αφού βεβαιώθηκαν πως γλιτώσαμε τα χειρότερα, εμφανίστηκαν τα κλιμάκια των κυβερνητικών παραγόντων να μιλούν για τις αποζημιώσεις: τα τριχίλιαρα και τα δεκαχίλιαρα για τις οικοσκευές, όπως και στους πυρόπληκτους. Επειδή όμως η Αχαΐα και, πολύ περισσότερο, η Ηλεία είναι πυρόπληκτες, η διαβεβαίωση αυτή γέμισε τον κόσμο ανησυχία, έναν κόσμο που δεν έχει να αποκαταστήσει μόνο ζημιές σε σπίτια, αντιμετωπίζοντας παράλληλα πλήγμα στην παραγωγή και στο εισόδημά του, αλλά με τα χαρτιά που του ζήτησαν και τις 50 απαγορεύσεις-μέτρα του ΕΛΓΑ δεν έχει δει τίποτα απ’ ό,τι πολυδιαφημίστηκε.

Τα κυβερνητικά κλιμάκια ήταν όλα "διαβασμένα": εξήγγειλαν μέτρα εντυπώσεων και απέφυγαν να κηρύξουν σεισμόπληκτους τους δύο νομούς, ενώ δεν μίλησαν για υποδομές και μέτρα προστασίας. Κι αυτό έχει μεγάλη σημασία, γιατί ένα χρόνο μετά τις πυρκαγιές του περσινού καλοκαιριού, βρισκόμαστε, στο επίπεδο της αντιπυρικής προστασίας, να έχουμε λιγότερα πυροσβεστικά αυτοκίνητα και πυροσβέστες από ό,τι πέρυσι – χωρίς να αναφέρουμε τα μέτρα πρόληψης, που δεν έχουν ακόμα "περπατήσει". Κάπως έτσι θέλουν να αποφύγουν να αλλάξουν πολιτικές ιεραρχήσεις στα ζητήματα ασφάλειας των πολιτών των περιοχών που έχουν ανάγκη.

Και μόνο το γεγονός ότι, 14 χρόνια μετά τον καταστροφικό σεισμό του Αιγίου, υπάρχει ακόμα συνοικία με κοντέινερς, δείχνει πως τα μέτρα (άτοκα δάνεια κ.ά.) που πήραν για τους φτωχούς που έχασαν το σπίτι τους δεν αρκούν. Με τις τιμές που υπολογίζουν ανά τετραγωνικό μέτρο, όταν ξέρουν ότι είναι κάτω από το μισό αυτών που ισχύουν στην αγορά, δεν υπάρχει περίπτωση να κτίσεις ή να ανακάμψεις οικονομικά. Αντίθετα, θα είσαι υπόδουλος τραπεζικών δανείων για δύο γενιές.

Διεκδικούμε:

• Άμεση κινητοποίηση όλων των φορέων, εργατικών σωματείων, αγροτικών συλλόγων, του νομαρχιακού και δημοτικού συμβουλίου.
• Να κηρυχθούν σεισμόπληκτοι οι νομοί Αχαΐας και Ηλείας και να αφήσουν την κοροϊδία πως δεν το κάνουν για να μην πληγεί ο τουρισμός. Αυτό σημαίνει να αναλάβει το κράτος από το ΠΔΕ την αποκατάσταση των ζημιών των υποδομών. Να αναλάβουν τον έλεγχο της αντισεισμικότητας των δημόσιων κτιρίων και όλες τις αναγκαίες επεμβάσεις για αντισεισμική θωράκιση και προστασία, με προτεραιότητα σε σχολεία και νοσοκομεία.
• Να αναλάβει το κράτος την αποκατάσταση των ζημιών και όχι να ρίξει τους κατοίκους υπόδουλους στο τραπεζικό σύστημα.
• Να δοθούν ειδικά επιδόματα σε ανέργους, φτωχούς, αγρότες και εργάτες που επλήγησαν.
• Να υπάρξει σχέδιο ανασυγκρότησης όλης της περιοχής.
• Να μην επιτραπεί να κλείσει ή να μεταφερθεί καμία επιχείρηση, ακόμη κι αν το σχεδίαζε πριν από τους σεισμούς.
• Να δοθεί οικονομική βοήθεια στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που καταστράφηκαν. Να υπάρξουν διευκολύνσεις σε ΦΠΑ, φόρους κ.λπ. σε μια περιοχή που της λείπει το εισόδημα –τελευταία στην Ευρώπη– και έχει χτυπηθεί από φωτιά και σεισμούς.
• Άμεσος σχεδιασμός αντιμετώπισης τέτοιων καταστροφών. Ελεύθεροι δημόσιοι χώροι. Επανασχεδιασμός όλων των συστημάτων Πολιτικής Προστασίας.

Είναι σίγουρο ότι η πρωτοβουλία των ίδιων των πληγέντων και των εθελοντικών ομάδων που λειτουργούν καλύπτουν την έλλειψη των μηχανισμών.

Να οργανώσουμε τη λαϊκή διεκδίκηση για να αλλάξει η πολιτική στα ζητήματα των καταστροφών, των σεισμών, της προστασίας των πολιτών. Αυτό είναι, πριν απ’ όλα, πολιτικό ζήτημα και δευτερευόντως επιστημονικό-τεχνικό ή θέμα οργάνωσης και προγραμματισμού.

Βασίλη Χατζηλάμπρου,
Νομαρχιακός σύμβουλος Αχαΐας