Η Ελλάδα στη δίνη της οικονομικής κρίσης, του Σπύρου Παναγιώτου

Στις αρχές της δεκαετίας του ‘80, όταν το ΑΕΠ της χώρας ήταν περίπου το μισό του σημερινού, το οικονομικό σύστημα ήταν ακόμα σε θέση να παρέχει μόνιμη δουλειά 5 ημερών και 40 ωρών εργασίας την εβδομάδα, οι αυξήσεις στους μισθούς υπολογίζονταν αυτόματα με την αύξηση του πληθωρισμού (ΑΤΑ), ενώ ο ένας μήνας διακοπών ήταν αδιαπραγμάτευτο δικαίωμα κάθε εργαζόμενου και νέου.

Σχεδόν 30 χρόνια μετά, το ΑΕΠ έχει διπλασιαστεί. Και όμως, η προσωρινή και μερική απασχόληση κυριαρχεί ανάμεσα στους νέους εργαζόμενους τόσο στον ιδιωτικό όσο και στο δημόσιο τομέα. Η μόνιμη απασχόληση έχει πια καταργηθεί. Μαζί της καταργήθηκε και το 8ώρο. Το οικονομικό σύστημα σχεδιάζει να επιβάλει βδομάδα 65 ωρών εργασίας. Συνταξιοδοτικά και ασφαλιστικά δικαιώματα μπήκαν στην κλίνη του Προκρούστη. Οι ετήσιες αυξήσεις μισθών και συντάξεων αποτελούν φιλανθρωπία, βεβαιώνουν αποκλειστικά και μόνο τη συρρίκνωση της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων. Οι καλοκαιρινές διακοπές για τους χαμηλόμισθους εργαζόμενους, για τους συνταξιούχους και τη γενιά των 600 ευρώ έχουν καταργηθεί ή περιοριστεί δραματικά. Όλες αυτές οι εξελίξεις δεν δικαιολογούνται με βάση τα οικονομικά μεγέθη. Σε ολόκληρο το δυτικό κόσμο το μερίδιο της εργασίας στο διαρκώς αυξανόμενο ΑΕΠ περιορίζεται δραματικά. Ο πλούτος συγκεντρώνεται αποκλειστικά και μόνο στα χέρια μιας συντριπτικής μειοψηφίας του πληθυσμού. Οι πολιτικές που γεννούν αυτόν τον πλούτο για τους λίγους είναι εκείνες που σπέρνουν την απόγνωση, την αβεβαιότητα, τη δυστυχία, την εκμετάλλευση για τους πολλούς. Το σύγχρονο, λοιπόν, "κοινωνικό πρόβλημα" είναι πρόβλημα πολιτικό, είναι πρόβλημα ανειρήνευτης αντίθεσης ανάμεσα στις δυνάμεις της εργασίας και του κεφαλαίου, είναι πρόβλημα συσχετισμού δύναμης. Εκεί, λοιπόν, στο πεδίο της πολιτικής, οφείλει η Αριστερά, το κοινωνικό και πολιτικό μέτωπο των εργαζομένων και εκμεταλλευόμενων τάξεων, να αναζητήσει τις λύσεις.

Κείμενα: Σπύρος Παναγιώτου