Η άποψη μας
Ζητούμενο: η λαϊκή αντιπολίτευση να αποκτήσει πολιτική φωνή
της σύνταξης
Βρισκόμαστε σε ένα κομβικό σημείο. Οι αγώνες ενάντια στη νεοφιλελεύθερη πολιτική –με επίκεντρο τις κινητοποιήσεις στο χώρο της παιδείας– φέρνουν στο προσκήνιο το αίτημα της συγκρότησης και έκφρασης μιας λαϊκής αντιπολίτευσης. Με άλλους όρους, θέτουν το ζήτημα της οικοδόμησης ενός πολιτικού και κοινωνικού μετώπου ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό.
Από την άλλη μεριά, η κυβέρνηση Καραμανλή είναι υποχρεωμένη να λάβει υπόψη της τις σοβαρές ρωγμές που εμφανίστηκαν το τελευταίο διάστημα: Όχι μόνο δεν μπόρεσε να περάσει την αναθεώρηση των άρθρων 16 και 24 του Συντάγματος, αλλά και δεν πέτυχε να «απορροφήσει» το ζήτημα παιδεία στο βολικό «πόλεμο» αστυνομίας-κουκουλοφόρων και, επομένως, οι ασκήσεις πόλωσης δεν είχαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, αφού μεγάλο μέρος της κοινωνίας υπερασπίστηκε τους φοιτητές και κατάγγειλε τη βάρβαρη καταστολή τους. Τέλος το «άρωμα» (διάβαζε μπόχα) της τεράστιας απάτης με τα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων, με πρωταγωνιστές στενούς συνεργάτες του ίδιου του Καραμανλή, αναδεικνύει σε ολόκληρη την κοινωνία ένα σάπιο σύστημα, μια συστηματική αθέτηση υποσχέσεων, ένα γενικευμένο δούλεμα κι ένα μεγάλο κίνδυνο για το μέλλον ακόμα και των παιδιών της γαλάζιας παράταξης.
Το μεγάλο όπλο της κυβέρνησης Καραμανλή είναι η έλλειψη αντιπολίτευσης ή, σωστότερα, το συμπολιτευόμενο νέο ΠΑΣΟΚ. Όμως μέσα σε ένα περιβάλλον αναδιάταξης των οικονομικών συμφερόντων στην περιοχή, δεν αποκλείεται η επάνοδος στο προσκήνιο της «δημοκρατικής παράταξης» και η στήριξή της –μέσω του μοχλού των σκανδάλων– από τα ΜΜΕ και τα συγκροτήματα. Αν μια ελεγχόμενη αντιπαράθεση βοηθά στον εγκλωβισμό των ψηφοφόρων στο δικομματικό σύστημα, δεν αποκλείεται να ξεφύγουν τα πράγματα από τις ελεγχόμενες δόσεις αντιπαράθεσης και να προξενηθούν μεγαλύτεροι πονοκέφαλοι στον Καραμανλή. Ο τελευταίος έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων, όμως το κλίμα για τη ΝΔ δεν είναι το καλύτερο και η εικόνα της κυβέρνησης χειροτερεύει. Η σκλήρυνση της καταστολής και η επιλογή του δόγματος «ασφάλεια – νόμος – μεταρρύθμιση» γίνεται αναγκαστική, γιατί γνωρίζουν καλά ότι η συνέχεια της «μεταρρύθμισης» θα εισάγει τη χώρα σε μια αντιπαράθεση πολύ πιο δύσκολη από αυτήν που γνωρίσαμε με τις φοιτητικές κινητοποιήσεις. Το ασφαλιστικό και η ανατίναξη των Ταμείων είναι στην ημερήσια διάταξη, και μόνο μια συμφωνία με τη μορφή ενός «συμβολαίου τιμής» ανάμεσα στον πολιτικό και συνδικαλιστικό κόσμο μπορεί να εξασφαλίσει το πέρασμα της αντιλαϊκής πολιτικής που υπαγορεύουν η ΕΕ και οι κεφαλαιοκράτες.
Ποια δύναμη θα μπορούσε να προωθήσει το αίτημα της κοινωνίας που πλήττεται από το νεοφιλελευθερισμό, δηλαδή το πολιτικό και κοινωνικό μέτωπο; Θεωρητικά –και μόνο θεωρητικά– η απάντηση θα ήταν η πολιτική και κοινωνική Αριστερά. Μόνο που η κατάσταση της πολιτικής Αριστεράς δεν είναι διόλου καλή, υπολείπεται πολύ από το να είναι ικανή να προωθήσει αυτό το καθήκον. Μάλιστα, μερικές πτέρυγές της ταυτίζουν το μέτωπο με τη συσπείρωση γύρω από τον εαυτό τους και άλλες αρνούνται να δουν ότι άλλο πράγμα η πολιτική Αριστερά και άλλο πράγμα ένα μέτωπο πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό. Τέλος, υπάρχουν δυνάμεις που ομφαλοσκοπούν νομίζοντας ότι το μέτωπο αυτό είναι μια συσπείρωση της «επαναστατικής Αριστεράς».
Γιορτάζοντας όμως τα 50 χρόνια από την εκκίνηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (συνθήκη Ρώμης του 1957) και ρίχνοντας μια ματιά στην ευρωπαϊκή Αριστερά, η εικόνα είναι απογοητευτική. Στη Γαλλία κατεβαίνουν στις προσεχείς προεδρικές εκλογές 4 υποψήφιοι πρόεδροι της Αριστεράς, στην Ιταλία η Αριστερά μετέχει στην κυβέρνηση μιας στην ουσία ιμπεριαλιστικής πολιτικής, προωθώντας και το νεοφιλελευθερισμό και τους πολεμικούς τυχοδιωκτισμούς. Στην Ελλάδα τα δύο μεγάλα κόμματα –με διαφορετικές ευαισθησίες και αντανακλαστικά– αδυνατούν να πάρουν μια μεγάλη πρωτοβουλία που να δίνει διέξοδο και προοπτική στο αίτημα των καιρών. Το μεν ΚΚΕ εισπράττει χειροκροτήματα για τη συνετή και υπεύθυνη στάση του από κυβέρνηση και ΜΜΕ, ο δε ΣΥΝ αδυνατεί να ξεφύγει από σύνδρομα της ιδιοσυστασίας του (συμβιβασμοί, καριερισμοί, «φέουδα», γέφυρες με την κεντροαριστερά κ.λπ.).
Τούτων λεχθέντων, προκύπτει μήπως το συμπέρασμα ότι λίγα πράγματα μπορεί να γίνουν; Το αντίθετο ακριβώς! Η κινητικότητα και οι αγώνες φέρνουν πιο καθαρά στην επιφάνεια ανάγκες και προβλήματα. Σε αυτό το κλίμα, που καθιστά πιο επίκαιρο από ποτέ το αίτημα «να αλλάξουν τα πράγματα», αναδεικνύεται το ζήτημα της ανασύνθεσης της Αριστεράς σε διαφορετική βάση από αυτήν που μέχρι σήμερα γνωρίζουμε. Σε αυτό το κλίμα, ο ιός της ενότητας και της κοινής δράσης κερδίζει έδαφος σε ολόκληρη την Αριστερά, πιέζοντας τα ηγετικά κλιμάκια. Σε αυτό το έδαφος παίρνονται πρωτοβουλίες που κατοχυρώνουν προωθητικά ενωτικά κινηματικά χαρακτηριστικά. Μέσα από τις πρωτοβουλίες αυτές, μέσα από τολμηρά βήματα, ανοίγει ο δρόμος για να αποκτήσει πολιτική φωνή η λαϊκή αντιπολίτευση, για να ξαναζεσταθεί ο κόσμος της πολιτικής και κοινωνικής Αριστεράς, για να οικοδομηθεί το πολιτικό και κοινωνικό μέτωπο για την ανατροπή του νεοφιλελευθερισμού!