Η ΑΠΟΨΗ ΜΑΣ: Μπροστά στη διπλή χρεοκοπία καπιταλισμού και δικομματισμού

Αυτό που βιώνουμε με έντονο τρόπο τούτες τις μέρες είναι μια τεράστια, διπλή χρεοκοπία. Από τη μια ο καπιταλισμός σαν σύστημα γνωρίζει τη μεγαλύτερη κρίση της ιστορίας του. Στο φυλασσόμενο από ειδικές δυνάμεις αστυνομίας και στρατού Λονδίνο μαζεύτηκαν οι ηγέτες των ισχυρών χωρών – για να διαπιστώσουν τη μη ύπαρξη συνεννόησης και λύσης, για να ακονίσουν τα μαχαίρια των αντιθέσεών τους, για να ανασηκώσουν τους ώμους σαν μαθητευόμενοι μάγοι για την όποια συνέχεια. Τα ποτάμια της οργής των διαδηλωτών αντιμετωπίστηκαν με πρωτοφανή βία και κυνισμό, και ήδη τις στιγμές που γράφονται αυτές οι γραμμές υπάρχει η είδηση του θανάτου ενός διαδηλωτή, γεγονός που δείχνει τη βαρβαρότητα των δυνάμεων της καταστολής. Λίγο πιο πέρα, το Στρασβούργο –όπου θα γίνει η σύνοδος για τα 60 χρόνια από την ίδρυση της αιματοβαμμένης συμμαχίας του ΝΑΤΟ– είναι κι αυτό αποκλεισμένο, και οι αστυνομίες Γαλλίας και Γερμανίας προσπαθούν να επιβάλουν «το νόμο και την τάξη». Οι έλεγχοι συστηματικοί, απαγόρευση κυκλοφορίας, απαγόρευση να υπάρχουν συνθήματα και σημαίες ενάντια στο ΝΑΤΟ: αυτό είναι το μήνυμα των «από πάνω» για όσους ετοιμάζουν και ήδη έχουν πραγματοποιήσει εκδηλώσεις διαμαρτυρίες και διαδηλώσεις.

Ξαναζούμε μέρες της Γένοβας. Οι ισχυροί οχυρώνονται σε κάστρα και συνεδριακά κέντρα, επιβάλλονται όλο και μεγαλύτερες «κόκκινες ζώνες» και κινητοποιούνται πολύ μεγαλύτερες δυνάμεις καταστολής για να πραγματοποιηθούν οι σύνοδοι κορυφής. Η μεγάλη διαφορά από τη Γένοβα είναι το γεγονός πως έχει ξεσπάσει η μεγάλη δομική και γενικευμένη κρίση, και αυτές είναι οι πρώτες διεθνείς διαδηλώσεις που γίνονται σε αυτό το περιβάλλον. Η δυσαρέσκεια και η οργή από τη φτώχεια, τις απολύσεις, το κλείσιμο εργοστασίων, τη μερική απασχόληση και τα «πακέτα στήριξης» στις τράπεζες έχουν φουντώσει την οργή και την αγωνιστική διάθεση του κόσμου. Σε στιγμές που κυβερνήσεις και οικονομίες καταρρέουν, που οι εργαζόμενοι και η νεολαία βλέπουν το παρόν και το μέλλον τους να διαγράφονται, τα πακέτα στήριξης προς τους πλούσιους και οι φαραωνικές εκδηλώσεις γιορτασμού είτε του ΝΑΤΟ είτε συνόδων κορυφής σαν το G20 προβάλλουν σαν πρόκληση – και σαν ευκαιρία για τους λαούς να δηλώσουν το «φτάνει πια, δεν θα πληρώσουμε εμείς την κρίση σας». Κι ακόμα παραπέρα, να δηλώσουν πως ο καπιταλισμός αδυνατεί να δώσει στοιχειώδεις λύσεις σε απλά προβλήματα. Αυτή η χρεοκοπία έρχεται ενώ οι αστοί ετοίμαζαν φιέστες για να γιορτάσουν τα 20 χρόνια από το «1989» και την είσοδο στη «νέα εποχή» θριάμβου της αγοράς και του νεοφιλελευθερισμού! Ειρωνεία, αλλά πραγματική κατάσταση: Αυτοί είναι που πρέπει να απολογηθούν, εδώ και τώρα! Αυτές είναι οι «πονηριές» της ιστορίας, που η αστική στενοκεφαλιά δεν μπορεί να τις χωρέσει…

Στη χώρα μας, ενώ η οικονομία πλησιάζει τα όρια της χρεοκοπίας (ο Προβόπουλος προαναγγέλλει «αρνητική αύξηση» του ΑΕΠ, ασφαλιστικά ταμεία αδυνατούν να πληρώσουν τα εφάπαξ 15.000 δημοσίων υπαλλήλων κ.λπ.) βιώνουμε μια άλλη μεγάλη χρεοκοπία, αυτή του δικομματικού καρτέλ. Η ΝΔ και η εικόνα του Καραμανλή είναι σε ελεύθερη πτώση, ενώ η αντίστοιχη του ΠΑΣΟΚ υπό τον Γ. Παπανδρέου, με όσες ενέσεις και προσπάθειες κάνουν όλοι όσοι το στηρίζουν, δεν κατορθώνει να συσπειρώσει ένα ρεύμα αλλαγής και αντιπολίτευσης. Η εικόνα των δύο αρχηγών που έβγαιναν από τη Μητρόπολη στις 25/3 και τα έλεγαν σαν να συγκυβερνούσαν, είχε ένα συμβολισμό: απεικόνιζε το συναινετικό δικομματισμό, απεικόνιζε την κοινότητα πολιτικής και αντίληψης για όσα συμβαίνουν, και ίσως να προετοίμαζε και για μελλοντικές κινήσεις ευρύτερων συνεργασιών. Στις δημοσκοπήσεις ξαναεμφανίζεται ο «κανένας» να δυναμώνει, ενώ όλα δρομολογούνται για την πρώτη εκλογική αναμέτρηση των ευρωεκλογών. Φυσικά η χρεοκοπία του δικομματικού καρτέλ δεν είναι σε συμβολικό επίπεδο. Έχουν αποτύχει να πείσουν έστω κι ότι νοιάζονται για τα προβλήματα της χώρας, της οικονομίας, των εργαζομένων. Αντίθετα, έχουν πείσει ότι είναι βουτηγμένοι στη ρεμούλα και τα σκάνδαλα. Ότι ενεργούν ως «πρεσβεία» της ΕΕ και όχι ως κυβέρνηση της χώρας. Ότι είναι υπηρέτες των τραπεζιτών, των βιομηχάνων, των μεγαλεμπόρων, των εφοπλιστών. Στην κόντρα που θα στηθεί αναμεταξύ τους (πάντα στο πλαίσιο αναστήλωσης του δικομματισμού) οι μεν θα κατηγορήσουν τους δε για κλοπές και σκάνδαλα. Από τη ΝΔ θα τεθεί το δίλημμα «υπευθυνότητα/ανευθυνότητα», το ΠΑΣΟΚ θα διαμηνύει ότι «είστε ανίκανοι, κάντε πέρα να περάσει η Ελλάδα» – τη στιγμή που θα βγαίνει από τη ναφθαλίνη ο Σημίτης, ενώ ΓΣΕΕ και ΣΕΒ θα κάνουν μέχρι και κοινές προτάσεις… Πραγματική χρεοκοπία και στημένο σκηνικό, την ίδια στιγμή που οικονομική και πολιτική κρίση μπορεί να δώσουν τροφή σε πολλαπλά «απρόοπτα» και αιφνίδια γεγονότα.

Σε αυτό το περιβάλλον καταγράφεται και μια αμηχανία της Αριστεράς. Είναι πρώτη φορά που έχουμε μια τόσο μεγάλη κρίση, μα λείπει μια οργανωμένη και συντονισμένη (και σε διεθνές επίπεδο) παρέμβαση της Αριστεράς. Είναι τόσο μεγάλη η χρεοκοπία του δικομματικού καρτέλ και η οργή του κόσμου – παρ’ όλα αυτά, απουσιάζει μέχρι στιγμής μια μεγάλη πρωτοβουλία της Αριστεράς στη χώρα μας. Και όμως, οι συνθήκες δεν θα μπορούσαν να ήταν καλύτερες για τη γονιμοποίηση των ιδεών της Αριστεράς με τις κοινωνικές αντιστάσεις και τη λαϊκή δυσφορία. Το υπόστρωμα για την υποδοχή μιας μεγάλης πρωτοβουλίας υπάρχει, η Αριστερά μπορεί να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο – αν δεν φοβηθεί την ίδια της την τόλμη που δείχνει κάποιες στιγμές, αν κατανοήσει ότι τώρα είναι οι συνθήκες κατάλληλες και βοούν οι μεγάλες ευκαιρίες να γίνουν «επενδύσεις» για την επόμενη δεκαετία. Περιχαράκωση και σεχταρισμός από τη μια, καθαρότητες και μικρομάγαζα από την άλλη, έλλειψη σαφήνειας και αποφασιστικότητας από εκεί που θα έπρεπε να παρθούν μεγάλες πρωτοβουλίες.

Κι όμως, η πρόσφατη ιστορία είναι διδακτική: Η ενωτική Αριστερά μπορεί να φέρει νίκες, μπορεί να καταφέρει πλήγματα στο νεοφιλελευθερισμό και να απελευθερώσει δυνάμεις από αυτόν, μπορεί να δώσει ζωή σε μεγάλα κινήματα και σημαντικά πολιτικά εγχειρήματα. Τα «Όχι» Γάλλων, Ολλανδών και Ιρλανδών έγιναν πραγματικότητα μέσα από την ενωτική δράση εκατομμυρίων ανθρώπων. Το άρθρο 16 διασώθηκε χάρη στην κινητοποίηση χιλιάδων νεολαίων, που συντάχθηκαν μέσα σε ενωτικές διαδικασίες του μαζικού κινήματος. Ο Ελαιώνας δεν θα τσιμεντοποιηθεί, επειδή οι κάτοικοι συσπειρώθηκαν και αγωνίστηκαν. Οι τιμές του φυσικού αερίου μειώθηκαν, επειδή δραστηριοποιήθηκαν οι Επιτροπές Ακρίβεια-STOP στη Θεσσαλονίκη. Υπάρχουν κι άλλα, πολλά τέτοια παραδείγματα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να πρωταγωνιστήσει σε αυτόν το δρόμο. Να αναδειχθεί σε πρωταγωνιστικό πόλο απέναντι στις δύο χρεοκοπίες που συντελούνται μπροστά στα μάτια μας και που, χωρίς την παρέμβασή μας, θα συνεχίζουν να μας μαυρίζουν – ακυρώνουν τη ζωή!