Η άποψή μας
"ΜΕΓΑΛΗ ΑΝΑΤΑΡΑΧΗ, ΘΑΥΜΑΣΙΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ"
ΓΙΑ ΜΙΑ ΤΟΛΜΗΡΗ ΚΑΙ ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
Σε μια συνέντευξή του ο Αλέξης Τσίπρας («Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής», 10/1) επικαλέστηκε τη φράση του Μάο «Mεγάλη αναταραχή, θαυμάσια κατάσταση», όταν ασκούσε μια κριτική προς το ΚΚΕ και την πολιτική του συμπεριφορά: «Γενικά, καλό είναι να μην κρυβόμαστε πίσω από το φόβο ότι δεν μπορεί να πάνε προς τα αριστερά οι πολιτικές εξελίξεις, επειδή πάντα υπάρχουν και θα υπάρχουν συνωμοσίες και μεγάλα συμφέροντα. Θα περίμενα να τις αντιμετωπίσει (το ΚΚΕ) με πιο επιθετική τακτική. Θα τους θυμίσω μια σοφή ρήση του προέδρου Μάο: ”Μεγάλη αναταραχή, θαυμάσια κατάσταση”».
Επί της ουσίας, έχει δίκιο ο Αλέξης Τσίπρας όταν ζητά μια πιο επιθετική στάση της Αριστεράς μπροστά στις εξελίξεις, όταν κριτικάρει συντηρητικά, εσωστρεφή ανακλαστικά και, βεβαίως, όταν θεωρεί πως είναι δυνατό να πάνε προς τα αριστερά οι πολιτικές εξελίξεις.
«Μεγάλη αναταραχή» όχι απλά γιατί «ένας χοντρός ξενογάμησε», όπως είπε ο άλλος πρωταγωνιστής της πολιτικής και κοινωνικής ζωής Λάκης Λαζόπουλος (που με το μοναδικό του τρόπο έγινε απαραίτητο μέρος της λαϊκής κριτικής προς το σύστημα με τις πετυχημένες και αλληγορικές σατυρικές εκπομπές του Αλ Τσαντίρι Νιουζ). «Μεγάλη αναταραχή», γιατί έχουν στερέψει σε μεγάλο βαθμό τα ιδεολογικά και χειραγωγικά εφόδια του νεοφιλελευθερισμού, γιατί οι λαϊκοί άνθρωποι έζησαν στο πετσί τους την αντιλαϊκή επίθεση τριών δεκαετιών, γιατί έχουν αντιληφθεί το βούρκο του δικομματισμού, γιατί είδαν πώς μπορούν να υπερασπίζονται τη δημόσια παιδεία και το άρθρο 16, να διώχνουν υπουργούς σαν τον Μαγγίνα και να υπερασπίζονται τα ασφαλιστικά δικαιώματα, γιατί βλέπουν με θετικό μάτι ένα σοβαρό ενωτικό εγχείρημα που τους μιλά μια διαφορετική γλώσσα. «Μεγάλη αναταραχή», γιατί η αμφισβήτηση του δικομματισμού και η εντεινόμενη φθορά του, σε συνδυασμό με νέους ανταγωνισμούς ανάμεσα σε μερίδες της αστικής τάξης και τις ανακατατάξεις που φέρνουν οι αγωγοί και ο πόλεμος του πετρελαίου, δημιουργούν μια ασφυκτική πολιτική κρίση, σε μια στιγμή που δεν είναι καν έτοιμες διάδοχες καταστάσεις και δεν είναι ορατές οι αστικές ρεζέρβες. «Μεγάλη αναταραχή», γιατί συνολικά η διεθνής καπιταλιστική οικονομία και οι βασικοί της κρίκοι γνωρίζουν ένα από τα μεγαλύτερα επεισόδια της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης, που θα έχει επιπτώσεις και αντίκτυπο όχι μόνο στους εργαζόμενους και στις λαϊκές μάζες (γνωστή συνταγή) αλλά και σε άλλους παίκτες και ενδιάμεσες δυνάμεις, που θα γευτούν τη μετακύλιση των επιπτώσεων από τα ισχυρά κέντρα. Οικονομίες, χώρες και περιοχές θα καταρρεύσουν, νέοι ανταγωνισμοί και πόλεμοι θα γίνουν η καύσιμη ύλη για την αναζωογόνηση των χρηματιστηρίων μαζί με μια πολύ πιο ισχυρή δόση λιτότητας και μέτρων έκτακτης ανάγκης. Το αν θα έχουμε και άλλες αυτοκτονίες –όχι για ξενοπηδήματα αλλά για πτωχεύσεις και χρεοκοπίες– και αυτό το έχουμε ξαναδεί και μάλλον θα επαναληφθεί.
Έχουμε, λοιπόν, μια «μεγάλη αναταραχή» και αυτό είναι αναμφισβήτητο. Το ζητούμενο είναι πώς αυτό θα μεταφραστεί σε «θαυμάσια κατάσταση» για τους «από κάτω». Εδώ δεν χωρούν ταχυδακτυλουργίες ούτε εύκολες λύσεις. Αν θέλουμε να συνεχίσουμε με σοφά λόγια του Μάο, θα μπορούσαμε να προσθέσουμε πολλά. Θα αρκεστούμε μονάχα σε δύο. Μια γνωστή φράση-σύνθημα και μια λιγότερο γνωστή. Η λιγότερο γνωστή «τα γεγονότα θα δείξουν και θα διδάξουν πως δεν κερδίζονται ακριβά πράγματα σε φτηνή τιμή». Η γνωστή φράση-σύνθημα «να τολμάμε να αγωνιζόμαστε, να τολμάμε να νικάμε».
Ποια είναι τα «ακριβά πράγματα» στην περίπτωσή μας; Σύμφωνα με τις διακηρύξεις αλλά και με βάση τις βαθύτερες ανάγκες των εργαζόμενων μαζών, είναι η ανασυγκρότηση της Αριστεράς, η αλλαγή του συσχετισμού δύναμης προς όφελός τους, η αλλαγή των πραγμάτων στη χώρα, την κοινωνία, την Αριστερά. Αντίπαλοι είναι ο νεοφιλελευθερισμός, ο δικομματισμός, η σιδερόφρακτη «δημοκρατία», τα διαπλεκόμενα ΜΜΕ, ο ιμπεριαλισμός και τα παράγωγά τους σε όλα τα επίπεδα. Για να φτάσουμε να κατακτήσουμε τα «ακριβά πράγματα», πρέπει να πασχίσουμε, πρέπει να αποκτήσουμε σχέσεις και δεσμούς που να μας ισχυροποιούν, και το κύριο πεδίο για να γίνει αυτό δεν είναι ο μηχανισμός των εκλογών και το πεδίο των ΜΜΕ. Όποτε έγιναν βήματα προς τα εμπρός, υπήρχε μια διακριτή κατάσταση: η μαζική πάλη (εξωκοινοβουλευτική), η ενεργοποίηση των πολιτών, η ενίσχυση της παρουσίας τους σε κάθε χώρο όπου εργάζονται, ζουν και σπουδάζουν.
Ναι, είναι αναγκαία μια τολμηρή και επιθετική στάση της Αριστεράς μπροστά στη «μεγάλη αναταραχή», με στόχο να προκύψει μια καλύτερη (μια «θαυμάσια κατάσταση») για τους καταπιεζόμενους και για όσους δεν έχουν φωνή και κινδυνεύουν με εξαφάνιση μέσα στον καπιταλισμό. Μια τολμηρή και επιθετική πολιτική, που να κινητοποιεί, να αποδεσμεύει, να δημιουργεί νέα δεδομένα στον τόπο δουλειάς, στον τόπο διαβίωσης, στην πολιτική ζωή, στον πολιτισμό, στις αξίες. Μια αριστερή πολιτική που να αμφισβητήσει ανοιχτά τον καπιταλισμό και τις «αξίες» του και τον «πολιτισμό» του, μια αριστερή πολιτική που να ξαναδώσει στον εργαζόμενο και τον πολίτη την αξιοπρέπεια και τη δυνατότητα να ορίσει ο ίδιος το παρόν και το μέλλον του, με άλλα κριτήρια και αξίες, συλλογικά και πανανθρώπινα, κι όχι γενοκτονικά, αρπακτικά και παρασιτικά.
Αυτή η αριστερή πολιτική, αυτή η ορμητική είσοδος στην κοινωνική και πολιτική σκηνή μιας νέας γενιάς, πιο φρέσκιας, πιο τολμηρής, πιο αντιθετικής στο γερασμένο (όχι μόνο ηλικιακά) κόσμο του δικομματισμού και του καπιταλισμού, είναι το ζητούμενο, είναι η ανάγκη των καιρών. Αυτή είναι η προϋπόθεση για τη «θαυμάσια κατάσταση», για την αλλαγή των πνευμάτων, για την αλλαγή της Αριστεράς, της κοινωνίας, της χώρας.
Όταν υπάρχει «μεγάλη αναταραχή» χωρίς παρέμβαση κάποιου υποκειμένου, δεν προκύπτει καμία «θαυμάσια κατάσταση». Είναι τώρα η ώρα να κλείσουν οι τηλεοράσεις, να αδειάσουν οι καναπέδες. Είναι η ώρα της παρέμβασης. Είναι η ώρα της Αριστεράς. Αλλιώς, θα μετράμε τα τρένα που περνούν, θα μιλάμε για χαμένες ευκαιρίες, ανίκανοι για τολμηρά εγχειρήματα, ικανοί για «παιχνίδι» εντός των πλαισίων και ορίων του υπαρκτού γερασμένου συστήματος.