Γιώργος Σαπουνάς: Η κρίση αναδεικνύει την έλλειψη της Αριστεράς

Η «Αριστερά!» ενόψει της 2ης Πανελλαδικής Σύσκεψης του ΣΥΡΙΖΑ, απευθύνθηκε στις συνιστώσες και σε πολλούς ανένταχτους του ΣΥΡΙΖΑ, θέτοντας σε όλους τέσσερα ερωτήματα. Σε αυτές τις σελίδες δημοσιεύονται οι απαντήσεις όσων ανταποκρίθηκαν. Να σημειωθεί ότι οι ερωτήσεις τέθηκαν σε όλες τις συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και στον βουλευτή Φώτη Κουβέλη. Οι ερωτήσεις είναι οι εξής:

1. Ποια θεωρείτε ότι ήταν τα θετικά και ποια τα αρνητικά στοιχεία-βήματα του ΣΥΡΙΖΑ στον έναν χρόνο από την πρώτη Πανελλαδική Σύσκεψη;
2. Τι πρέπει να αλλάξει στο ΣΥΡΙΖΑ από δω και πέρα, προς ποια κατεύθυνση και με ποια εργαλεία;
3. Μπροστά στις ευρωεκλογές ποιοι πρέπει να είναι οι στόχοι, τα προτάγματα και εν τέλει το διακύβευμα για τον ΣΥΡΙΖΑ;
4. Στο περιβάλλον που διαμορφώνει η κρίση πώς οριζόμαστε ως ΣΥΡΙΖΑ και σε τι καλούμε τον κόσμο να δράσει και να κινητοποιηθεί;

Oι ερωτήσεις της «Αριστεράς» είναι πράγματι επίκαιρες, συναρθρώνονται και γι’ αυτό επιλέγω να τις απαντήσω ενιαία.

Η χρονιά αυτή έκρυβε για το ΣΥΡΙΖΑ τις μεγαλύτερες προκλήσεις της διαδρομής του. Η 1η Πανελλαδική Σύσκεψη ανέδειξε τον ενθουσιασμό, την απήχηση και τις προσδοκίες χιλιάδων αγωνιστών και αγωνιστριών που συσπειρώθηκαν γύρω του. Οδήγησε σε μια σειρά αποφάσεις, που ήρθαν να απαντήσουν στις ώριμες ανάγκες όλου αυτού του κόσμου για την πολιτική και οργανωτική αναβάθμιση του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ. Στην πράξη φάνηκε πως οι πραγματικές δυνατότητές του ήταν μικρότερες από τις επιθυμίες μας.

Η απόφαση για το πρόγραμμα έγινε πιεστική ανάγκη όταν η ίδια η συγκυρία το απαίτησε, δηλαδή όταν ξέσπασε η κρίση. Τα 15 σημεία ήρθαν να καλύψουν την ανάγκη να δώσουμε άμεσες απαντήσεις απ’ την πλευρά της ριζοσπαστικής Αριστεράς στην κρίση αλλά και σαν εξοπλισμός απέναντι στις προτάσεις συνεργασίας απ’ το ΠΑΣΟΚ, που μέσα στην ιδεολογικοπολιτική θολούρα και τις ανατροπές των νεοφιλελεύθερων δογμάτων κατάφερε, για πρώτη φορά μετά από χρόνια, να διαφοροποιηθεί, έστω και ρητορικά, απ’ τη ΝΔ.

Ήταν και παραμένει η πιο μεγάλη κατάχτηση και το πιο συγκεκριμένο αριστερό κείμενο του ΣΥΡΙΖΑ. Οι 15 άμεσοι στόχοι πάλης βρίσκονται στην αιχμή του αντικαπιταλιστικού προγραμματικού λόγου σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η στάση μας μέσα στο νεολαιίστικο ξέσπασμα του Δεκέμβρη μάς πήγε ένα βήμα παρακάτω. Έφερε την οργή, την αυθόρμητη βία και την αυτοργάνωση της εξέγερσης μαζί με τα αντικαπιταλιστικά αιτήματα στην κεντρική πολιτική σκηνή. Ο ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε εκτός πολιτικού συστήματος, μόνη πραγματική πολιτική έκφραση των «από κάτω». Στους μήνες αυτούς έστειλε το σήμα ότι αποτελεί κίνδυνο για το κατεστημένο, ότι βρίσκεται έξω από τις στρατηγικές αστικές συναινέσεις, σε αντίθεση με τη θλιβερή στάση του ΚΚΕ.

Η επίθεση του συστήματος βρήκε το ΣΥΡΙΖΑ αναιδή μεν αλλά ταυτόχρονα με τεράστιες αντιφάσεις και ανωριμότητα, χωρίς καθαρή στρατηγική, σχέδιο και συγκρότηση.

Οι παλινωδίες και τα πισωγυρίσματα του σχεδίου προγράμματος σε σχέση με τα 15 σημεία, οι πολλαπλές πολιτικές εκφωνήσεις που μονοπωλούνται από τον Συνασπισμό, η εμπλοκή του ΣΥΡΙΖΑ, δια της Ανανεωτικής Πτέρυγας του ΣΥΝ, στην δραματική ήττα της Συσπείρωσης στην ΠΟΣΔΕΠ, της πρωτοπορίας του αγώνα για το άρθρο 16, η ανεπάρκεια απαντήσεων στην πιεστική ανάγκη για μια διαφορετική εργατική πολιτική και η έλλειψη οργανωτικής σχέσης με τα κοινωνικά μας ακροατήρια (που για πρώτη φορά περιγράψαμε με σαφήνεια – νεολαία, νέα εργατική τάξη, κατώτερα λαϊκά στρώματα, γυναίκες, αποκλεισμένοι, φτωχοί), αντιτίθενται στις αριστερές μας κατακτήσεις και διαμορφώνουν μια θολή ταυτότητα. Η πτώση των ποσοστών εκφράζει ακριβώς αυτό. Μέσα στην κρίση, όπου η οργή και ο φόβος της κοινωνίας ολάκερης διαδέχονται το ένα το άλλο, η σαφής, συνεπής και ξεκάθαρη ταυτότητα είναι το σημαντικότερο ζήτημα.

Σήμερα, μπροστά στη 2η Πανελλαδική Σύσκεψη καλούμαστε να πάρουμε αποφάσεις υπαρξιακές για το αν θα επιστρέψουμε στο «ρεαλισμό» και στη «νομιμότητα» ή αν θα παραμείνουμε «εκτός». Η ευκαιρίες εξακολουθούν να υπάρχουν, γιατί η κρίση, που συνεχώς επιδεινώνει τις ζωές μαζικών κοινωνικών κομματιών, αναδεικνύει την έλλειψη της Αριστεράς, που αυτός ο κόσμος έχει ανάγκη. Μιας Αριστεράς που θα δώσει απόλυτη προτεραιότητα στην «κρίση της εργασίας», αδιαφορώντας για τις ανάγκες του κεφαλαίου. Πράγμα που σημαίνει, σε σχέση με το πρόγραμμα, επιστροφή στο πνεύμα των 15 σημείων. Ένα πρόγραμμα που θα δείχνει πως έχουμε επίγνωση και συνείδηση ότι είναι άλλο πράγμα η κυβέρνηση κι άλλο η εξουσία. Ένα πρόγραμμα που θα διεκδικεί για την Αριστερά και την εργατική τάξη την εξουσία. Μόνο έτσι μπορεί να προκαλέσει τη σοσιαλδημοκρατία σε απολογία, βάζοντας αδιαπραγμάτευτους όρους για την κυβέρνηση της Αριστεράς, σε πλήρη ρήξη με το νεοφιλελευθερισμό, πούρο ή όψιμα ιδεολογικά νόθο. Που θα μπορεί να απευθυνθεί σε μαζικά ακροατήρια, καλώντας τα να παλέψουν, να ανακαλύψουν τη δύναμή τους και να νικήσουν.

Μιας Αριστεράς που θα οργανώνει τους αγώνες και τις αντιστάσεις, που θα βάλει σε απόλυτη προτεραιότητα την οικοδόμηση νέων μαχητικών συνδικάτων στους χώρους της επισφάλειας και θα διεκδικήσει μια διαφορετική πολιτική στα ήδη υπάρχοντα. Πράγμα που σημαίνει μια διαφορετική εργατική πολιτική, που θα αποδίδει λογαριασμό στις χιλιάδες Κούνεβες, στους επισφαλώς εργαζόμενους αλλά και ανέργους νεολαίους/ες.

Μιας Αριστεράς που θα συγκροτείται σε ενιαίο πολιτικό υποκείμενο, με δομή και μέλη, που θα δίνουν τη δυνατότητα της συμμετοχής αλλά και της απόφασης, του δημοκρατικού ελέγχου και της αποτελεσματικότητας.

Οι επιλογές αυτές είναι μπροστά μας. Πρώτος σταθμός η Πανελλαδική Σύσκεψη για το Πρόγραμμα και την ευρωδιακήρυξη. Δεύτερος οι ευρωεκλογές. Αν έχουμε ξεκαθαρίσει το προγραμματικό μας στίγμα, αν μιλήσουμε χωρίς περιστροφές για την απόρριψη των συνθηκών του Μάαστριχτ και της Λισαβόνας, θα μπορέσουμε να διεκδικήσουμε ένα σημαντικό μερίδιο απ’ τον κόσμο στον οποίο αναφερόμαστε. Τρίτος σταθμός, μια επόμενη πανελλαδική διαδικασία για την οργανωτική συγκρότηση και το μετασχηματισμό του ΣΥΡΙΖΑ σε ενιαίο, ομοσπονδιακό πολιτικό οργανισμό, ικανό να εκπληρώσει τα καθήκοντα που χιλιάδες εργαζόμενοι/ες, άνεργοι/ες, νέοι/ες εξακολουθούν να προσμένουν από εμάς. 

Γιώργος Σαπουνάς,
μέλος της πολιτικής οργάνωσης ΚΟΚΚΙΝΟ,
μέλος της Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ