Συνέντευξη του Γιάννη Θεωνά, μέλους της Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ
Για έναν από τους πιο ταξικούς και αντικοινωνικούς προϋπολογισμούς κάνει λόγο μιλώντας στην "Αριστερά!" το μέλος της Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ, Γιάννης Θεωνάς, τονίζοντας ότι ενδεικτικό της κυβερνητικής κατεύθυνσης είναι το γεγονός ότι "την κρίση του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού, που βιώνει ο πλανήτης ολόκληρος, θέλουν να την αντιμετωπίσουν στη χώρα μας με ακόμη περισσότερο νεοφιλελευθερισμό". Αναφερόμενος στα καθήκοντα του ΣΥΡΙΖΑ, σημειώνει ότι οι δυνάμεις του πρέπει να πρωταγωνιστήσουν στην πολιτική και κοινωνική πάλη και με ορόσημο τη 15η Νοεμβρίου πρέπει να βοηθήσουν να αναπτυχθεί το πιο πλατύ διεκδικητικό κίνημα για θέματα που συνδέονται με τον προϋπολογισμό.
Πρόσφατα κατατέθηκε το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2009. Η Αριστερά όλα αυτά τα χρόνια καταγγέλλει τους προϋπολογισμούς σαν αντιλαϊκούς και ταξικούς. Υπάρχει κάτι ιδιαίτερο σε σχέση με το φετινό που θα ήθελες να επισημάνεις;
Η Αριστερά καταγγέλλει τους προϋπολογισμούς ως αντιλαϊκούς και ταξικούς, γιατί, ανεξάρτητα ποιο από τα κόμματα του δικομματισμού είναι στην κυβέρνηση, το περιεχόμενό τους έχει ως αποτέλεσμα τη διεύρυνση των κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων. Ιδιαίτερα ο προϋπολογισμός του 2008 αποδεικνύεται ήδη, από τα στοιχεία του προσχεδίου που κατέθεσε ο κ. Αλογοσκούφης, ως ένας από τους πιο ταξικούς, αντικοινωνικούς, φορομπηχτικούς και αναξιόπιστους της μεταπολίτευσης, δικαιώνοντας απόλυτα την ουσιαστική και τεκμηριωμένη κριτική που του άσκησαν οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ όταν συζητιόταν πέρσι στη Βουλή.
Το ιδιαίτερο που θα ήθελα να επισημάνω σε σχέση με τον προϋπολογισμό του 2009 είναι ότι, πέρα από τα επιμέρους στοιχεία, που υπογραμμίζουν ακόμη περισσότερο τον αντιλαϊκό, φορομπηχτικό (7,5 δισ. ευρώ νέους φόρους προβλέπει το προσχέδιο), ταξικό χαρακτήρα του (σε μια 4ετία, 2004-2008, η φορολογία φυσικών προσώπων έχει αυξηθεί κατά 42,13%, ενώ των νομικών προσώπων έμεινε σταθερή ή και μειώθηκε κατά 19 εκατ. ευρώ), είναι τούτο: Την κρίση του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού, που βιώνει ο πλανήτης ολόκληρος, θέλουν να την αντιμετωπίσουν στη χώρα μας με ακόμη περισσότερο νεοφιλελευθερισμό.
Βρισκόμαστε σε μια συγκυρία μεγάλης καπιταλιστικής κρίσης και καταρρεύσεων, ενώ την ίδια στιγμή ο προϋπολογισμός (τουλάχιστον στο προσχέδιο) παραμένει στοχοπροσηλωμένος στα νεοφιλελεύθερα δόγματα. Περιμένεις να κάνει η κυβέρνηση κάποιες αλλαγές στη συνέχεια; Θα εκτελεσθεί ο προϋπολογισμός; Θα έχουμε νέα μέτρα;
Είναι πραγματικά αδιανόητο και προκλητικό. Στις συνθήκες αυτής της πρωτοφανούς κρίσης να διακηρύσσουν, χωρίς ίχνος ντροπής, ότι "βασική προτεραιότητα της κυβερνητικής πολιτικής παραμένει η εφαρμογή ενός αποτελεσματικού προγράμματος αποκρατικοποιήσεων, που στοχεύει στη μείωση της συμμετοχής του κράτους στην οικονομική δραστηριότητα, στο άνοιγμα των αγορών, στην ενίσχυση του ανταγωνισμού και την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση (!) των περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου". Οι αγορές τους χρεοκοπούν, τα μεγαθήρια του "ελεύθερου" ανταγωνισμού βουλιάζουν κι αυτοί το "χαβά" τους. Τα νεοφιλελεύθερα δόγματα πάνω απ’ όλα. Ωστόσο, αυτό το προσχέδιο είναι τόσο εξωπραγματικό που θα αναγκαστούν να κάνουν αλλαγές στη συνέχεια. Η υποκατάσταση του δημόσιου με το ιδιωτικό, η διεύρυνση των φορολογικών ανισοτήτων, ο περαιτέρω περιορισμός του κράτους-πρόνοιας, η δημοσιονομική μονομέρεια, που συνδέεται με αμφιβόλου ισχύος και αντικοινωνικές παραδοχές για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, η συνειδητή μετατόπιση πόρων υπέρ των πλουσίων στις συνθήκες αυτής της κρίσης δεν θα αντέξει.
Το ΔΝΤ κάνει λόγο για δραματική μείωση της ανάπτυξης από 3,8% του ΑΕΠ στο 2%, και αυτοί προγραμματίζουν μείωση των δημοσίων επενδύσεων. Το 2008 πρόβλεπαν νέα φορολογικά έσοδα 6,24 δισ. ευρώ και, παρά τα νέα αντιλαϊκά φορολογικά μέτρα που αναγκάστηκαν να πάρουν με τον πρόσφατο νόμο, με το προσχέδιο προβλέπουν ότι θα περιοριστούν στα 5,77 δισ. ευρώ. Τι θα γίνει το 2009, που προβλέπουν νέα φορολογικά έσοδα 7,4 δισ. ευρώ; Είναι φανερό ότι θα προχωρήσουν σε νέα φορολογική ληστεία των λαϊκών στρωμάτων με την επιβολή νέων έμμεσων φόρων και κυρίως με την αύξηση του ΦΠΑ.
Ό,τι και να κάνουν, πάντως, ο προϋπολογισμός τους θα είναι εξωπραγματικός και αναξιόπιστος.
Έχει γίνει παράδοση, τα τελευταία χρόνια, μια απεργία της ΓΣΕΕ γύρω στις 15 Δεκέμβρη για το ζήτημα του προϋπολογισμού. Πώς το αξιολογείς;
Πάντα είχα την άποψη ότι η απεργία αυτής της μορφής ήταν χωρίς ουσιαστικό αντικείμενο. Είναι απεργία για τα μάτια του κόσμου ή, έστω, μια κινητοποίηση διαμαρτυρίας. Και τούτο γιατί ο προϋπολογισμός στην Ελλάδα είναι ειδικός νόμος και με βάση τους κανονισμούς που ισχύουν δεν επιδέχεται καμία τροπολογία. Κατατίθεται το οριστικό σχέδιο στις 20 Νοέμβρη κάθε χρόνο και ή ψηφίζεται ως έχει ή δεν ψηφίζεται και πέφτει η κυβέρνηση. Τέτοιοι κανονισμοί δεν ισχύουν στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες ούτε και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπου στα πλαίσια του κοινοτικού προϋπολογισμού κατατίθενται χιλιάδες τροπολογίες – άλλο θέμα πόσες (δεν είναι πάντως λίγες) ψηφίζονται και σε ποια κατεύθυνση είναι αυτές που ψηφίζονται.
Κατά τη γνώμη σου, από πότε πρέπει να αρχίσει η μαζική δουλειά της Αριστεράς για τον προϋπολογισμό;
Ουσιαστικά από το Σεπτέμβριο και, μάλιστα, αμέσως μετά τη ΔΕΘ, που έχει θεσμοθετηθεί στην πράξη ως διαδικασία εξαγγελίας της οικονομικής, κοινωνικής και αναπτυξιακής πολιτικής από τις κυβερνήσεις και τα κόμματα. Σ’ ό,τι αφορά, όμως, τον προϋπολογισμό, κινητοποιήσεις και διεκδικητικοί αγώνες έχουν ιδιαίτερο νόημα στην περίοδο από την κατάθεση του προσχεδίου του, στις αρχές Οκτώβρη, μέχρι τις 20 Νοέμβρη, που κατατίθεται στη Βουλή το οριστικό σχέδιο.
Τι πρέπει να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ;
Οι δυνάμεις και οι οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ, σε όλα τα επίπεδα, κεντρικά, τοπικά, κλαδικά, χρειάζεται να αναλάβουν το ρόλο και τις ευθύνες τους και να πρωταγωνιστήσουν στην πολιτική και κοινωνική πάλη. Να αναλάβουν πρωτοβουλίες πολιτικής κινητοποίησης του λαού για την απόκρουση της επίθεσης, που συνιστά σε βάρος του η οικονομική και κοινωνική πολιτική που εκφράζει ο νέος προϋπολογισμός, και την αντίσταση στην προσπάθεια να φορτωθούν στις πλάτες του οι συνέπειες της πρωτοφανούς κρίσης. Στο διάστημα μέχρι 15 Νοέμβρη να βοηθήσουμε να αναπτυχθεί το πιο πλατύ διεκδικητικό κίνημα για θέματα που συνδέονται με τον προϋπολογισμό και, ιδιαίτερα, το εισόδημα, τη φορολογία, την ακρίβεια, την απασχόληση, την κοινωνική πολιτική και τον περιορισμό των εξοπλισμών.
Τη συνέντευξη πήρε ο Νίκος Ταυρής