ΦΑΚΕΛΟΣ: Ευρωσυνθήκη, δημοψήφισμα τώρα

Από το παράθυρο φέρνουν το αντιδραστικό ευρωσύνταγμα

Για τα μέσα Ιουνίου μεθοδεύεται, με ψήφιση από την ελληνική Βουλή, η επικύρωση της ευρωσυνθήκης με τις ψήφους των δύο μεγάλων κομμάτων καθώς και του ΛΑΟΣ (με άλλα λόγια, των τριών κομμάτων του νεοφιλελευθερισμού). Πρόκειται για τη νεκρανάσταση του ευρωσυντάγματος, που είχε απορριφθεί με συντριπτική πλειοψηφία στα λαϊκά δημοψηφίσματα που έγιναν σε Γαλλία και Ολλανδία. Επειδή δε οι κυβερνήσεις στην ΕΕ έβγαλαν συμπεράσματα από την πλατιά και μαζική λαϊκή κινητοποίηση που πυροδοτήθηκε από το δημοψήφισμα (χίλιες επιτροπές στη Γαλλία), το πρώτο πράγμα στο οποίο συμφώνησαν είναι να αποφευχθούν, πάση θυσία, τα δημοψηφίσματα. Έτσι, με συνοπτικές κοινοβουλευτικές διαδικασίες, έχει εγκριθεί το ευρωσύνταγμα σε 11 χώρες από τις 27 της ΕΕ, ενώ δημοψήφισμα έχει ανακοινωθεί μόνο στην Ιρλανδία (θα γίνει μέσα στον Ιούνη) και ήδη δραστηριοποιείται εκεί η "Συμμαχία για το Ιρλανδικό ΟΧΙ στην ευρωσυνθήκη". Σε εκκρεμότητα βρίσκεται το αν θα γίνει δημοψήφισμα στη Βρετανία.

Αντιδραστική όπως το Ευρωσύνταγμα

Όπως φαίνεται από την παρουσίαση ορισμένων χαρακτηριστικών σημείων του κειμένου (βλ. σελ. 14) η νέα ευρωσυνθήκη ελάχιστες και επουσιώδεις διαφορές έχει από το αποκρουστικό ευρωσύνταγμα. Απλά δεν χρησιμοποιούνται ο όρος "Σύνταγμα" και ορισμένοι άλλοι. Αλλά η ουσία μένει στο ακέραιο. Και το σημαντικότερο, δηλώνεται η ισχύς της διάταξης ότι "το κοινοτικό δίκαιο υπερισχύει του εθνικού". Αυτό και μόνο αρκεί για να δείξει ότι η ευρωσυνθήκη έχει συνταγματικό χαρακτήρα και, μάλιστα, τα όργανα της ΕΕ, που διορίζονται και δεν έχουν καμία δημοκρατική νομιμοποίηση, μπορούν να έχουν νομοθετική υπεροχή έναντι των εκλεγμένων σε κάθε χώρα. Αυτό δείχνει πόσο βαθιά αντιδημοκρατική είναι η επιχείρηση επικύρωσης χωρίς δημοψηφίσματα αλλά και η ίδια η ευρωσυνθήκη.

Η Ευρωσυνθήκη ενσωματώνει όλες τις προηγούμενες συνθήκες της ΕΕ, αλλά πηγαίνει πολύ πιο μακριά την επίθεση ενάντια στη ζωντανή εργασία. Με κωδικό τρόπο, η ευρωσυνθήκη συνταγματοποιεί ή έστω κατοχυρώνει σαν ακλόνητο ολιγαρχικό δόγμα:

• το νεοφιλελευθερισμό και την άκρως ανταγωνιστική οικονομία της αγοράς
• τη στρατιωτικοποίηση της ΕΕ, αυτόνομα αλλά και σε συνεργασία με το ΝΑΤΟ
• τη συγκέντρωση της πολιτικής εξουσίας στο διευθυντήριο, με τη θεσμοθέτηση της πλειοψηφίας του 55% των κρατών και του 65% του πληθυσμού και την κατάργηση του βέτο
• τη σιδηρόφρακτη δημοκρατία και το αστυνομικό κράτος
• την αναγόρευση της λαθρομετανάστευσης σε παρανομία, το απόγειο της "Ευρώπης-φρούριο"

Κρίση της ΕΕ

Το ότι το διευθυντήριο καταφέρνει να προωθήσει την ευρωσυνθήκη τρία χρόνια μετά την απόρριψη του ευρωσυντάγματος είναι ίσως μια ορισμένη επιτυχία – τους λόγους που έγινε αυτή δυνατή τους εξηγούμε στις επόμενες σελίδες. Όμως, μιλάμε για ορισμένη επιτυχία, γιατί επί της ουσίας στην ηγεμονική ελίτ της ΕΕ υπάρχει μια βαθύτερη αδυναμία. Την αδυναμία αυτή μαρτυρά ο αντιδημοκρατικός τρόπος προώθησης της ευρωσυνθήκης. Την αδυναμία αυτή αντανακλά η απονομιμοποίηση του νεοφιλελευθερισμού και η αμφισβήτηση της ηγεμονίας του μεγάλου κεφαλαίου πάνω στην υπόλοιπη κοινωνία. Τα μικροαστικά στρώματα οδηγούνται στην προλεταριοποίηση και το προλεταριάτο, συνεχώς διευρυνόμενο, στην εξαθλίωση. Ενώ στην αντίπερα όχθη συσσωρεύεται τεράστιος πλούτος. Στις συνθήκες αυτές, οι φαντασμαγορίες και τα μεγάλα "οράματα" των ιθυνόντων αδυνατούν να συγκινήσουν την κοινωνία. Σε καμιά περίπτωση δεν έχουν την αίγλη που είχαν όταν έθεταν το ορόσημο του 1992, ούτε όταν μετέπειτα μιλούσαν για την ΟΝΕ και το ενιαίο νόμισμα. Πόσο γρήγορα ξεθώριασε το ευρώ!

Η πολύπλευρη κρίση όπως και οι αγώνες, που όλο και δυναμώνουν, είναι οι αιτίες της επί της ουσίας αδυναμίας του διευθυντηρίου. Κρίση οικονομική, σε αντιστοιχία με την παγκόσμια οικονομική κρίση. Κρίση κοινωνική, καθώς η Ευρώπη της ΕΕ έχει οδηγηθεί, έπειτα από 20 χρόνια στυγνού νεοφιλελευθερισμού, σε μια βαθιά ταξική πόλωση. Στην Ευρώπη των 500 εκατομμυρίων σήμερα υπάρχουν πάνω από 130 εκατ. φτωχοί. Κρίση πολιτική, καθώς το διευθυντήριο και οι κυβερνήσεις δυσκολεύονται, από τους αγώνες που ξεσπούν σε ολόκληρη την Ευρώπη, να περάσουν μια σειρά μέτρα τόσο αναγκαία για το κεφάλαιο.

Οι (αναγκαστικές) επιλογές των ιθυνόντων είναι η μεγαλύτερη επίθεση στη ζωντανή εργασία, η κυνική εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και η πιο σκληρή και αντιδραστική επιβολή του "νόμου και της τάξης". Το μοντέλο σήμερα είναι η σύμφυση ακροδεξιάς και νεοφιλελευθερισμού, κατά το πρότυπο Σαρκοζί και Μπερλουσκόνι, ενώ ετοιμάζεται μια ολόκληρη νέα φουρνιά. Και, βέβαια, το μοντέλο περιλαμβάνει ισχυρές δόσεις αντικομμουνισμού, καθώς άλλωστε ήδη δοκιμάζεται στις ανατολικές χώρες η απαγόρευση κομμουνιστικών κομμάτων, ενώ στις Βαλτικές κυβερνά ο πούρος νεοφασισμός.

Όλα αυτά αποδεικνύουν ότι η ευρωσυνθήκη δεν μπορεί να βγάλει την ΕΕ από τη δίνη της κρίσης. Μια περίοδος μεγάλης κοινωνικής αντιπαράθεσης ανοίγεται μπροστά μας. Η Αριστερά οφείλει να την εκφράσει και πολιτικά.

Κείμενα: Χρίστος Καραμάνος, Γιώργος Τσίπρας, Νίκος Ταυρής