ΦΑΚΕΛΟΣ: Αγώνες μέσα στην κρίση

"Είμαστε το κύμα που σας παρασύρει!", του Βαλάντη Στεργίου

Κάνει πίσω ο Μπερλουσκόνι στην Ιταλία

Τα δύο άρθρα που δημοσιεύουμε εδώ αναφέρονται στις μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις των εργαζόμενων και της νεολαίας στην Ιταλία. Εκεί, παρά την καταβαράθρωση της αριστεράς λόγω της συμμετοχής της στην κεντροαριστερή κυβέρνηση Πρόντι, ο κόσμος ξανασηκώνει κεφάλι. Εκατομμύρια βγαίνουν στους δρόμους, και η κυβέρνηση αρχίζει να κάνει πίσω.

Σε αυτό το σύνθημα στις 30/10 οι μαθητές, οι φοιτητές και οι εργαζόμενοι στα πανεπιστήμια συμμετείχαν στη διαδήλωση που διοργάνωσαν οι συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες CGIL, CISL και UIL. Το αποτέλεσμα ήταν εκπληκτικό! Πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι στο δρόμο σε όλες τις πόλεις της Ιταλίας. Όπως φάνηκε και με την απεργία των συνδικάτων βάσης στις 17/10, και με την πολύ μεγάλη διαδήλωση του Βελτρόνι στις 25 του ίδιου μήνα, στην Ιταλία σήμερα υπάρχει μια κοινή διάθεση που οδηγεί τον κόσμο να κατέβει στο δρόμο, για να αλλάξει τα πράγματα. Αυτή η διάθεση φαίνεται να υπερβαίνει τις πολιτικές συμφωνίες και τα πλαίσια αυτών που καλούν και οργανώνουν τις διαδηλώσεις, καθώς και να απειλεί τα πολιτικά και συνδικαλιστικά σχήματα που μένουν πίσω.

Το ανώμαλο κύμα προετοιμάζει τη μεγάλη θύελλα

Από τις 31/10 ξεκίνησε η προετοιμασία για την πανεθνική διαδήλωση στη Ρώμη, που θα γίνει στις 14/11, και την πανεθνική συνέλευση του κινήματος, στις 15 και 16/11. Δεκαπέντε μέρες προετοιμασίας και παρεμβάσεων: Απεύθυνση στην εταιρία σιδηροδρόμων, και έκκληση στα συνδικάτα σιδηροδρομικών να παρέμβουν για να διατεθούν τρένα για τη μετακίνηση των διαδηλωτών. Σαμποτάζ υψηλής τεχνολογίας στην ιστοσελίδα του υπουργού Οικονομικών Τρεμόντι στις 2/11, όταν για κάποιες ώρες εμφανιζόταν σε μαύρο φόντο το σύνθημα "Αν μας μπλοκάρουν το μέλλον, εμείς μπλοκάρουμε τις ιστοσελίδες τους". Μεγάλες διαδηλώσεις ανά πόλη στις 7/11. Στη Ρώμη συγκεντρώθηκαν 30.000 κόσμου και στη Νάπολι πάνω από 40.000, ενώ για δύο ώρες ο σιδηροδρομικός σταθμός στην Πίζα τελούσε υπό κατάληψη. Την ίδια μέρα στις 11 το πρωί φοιτητές και ερευνητές εισέβαλλαν στο ιταλικό προξενείο στο Λονδίνο και ανάρτησαν πανώ στα αγγλικά που έγραφε "Δεν θα πληρώσουμε εμείς την κρίση σας".

Το ανώμαλο κύμα απογειώνεται στο Φιουμιτσίνο

Στις 5/11 ομάδα φοιτητών πήγε στο αεροδρόμιο της Ρώμης Φιουμιτσίνο για να μοιράσει προκήρυξη στους εργαζόμενους και στους ταξιδιώτες. Η ιδιωτικοποίηση της Alitalia οδηγεί, με την υπογραφή των επίσημων συνδικαλιστικών συνομοσπονδιών, 10.000 εργαζόμενους στο δρόμο, και προβλέπει μειώσεις μισθών από 10-20% για όσους απομείνουν. Οι φοιτητές φαίνεται να προσπαθούν να αξιοποιήσουν τη δυναμική των κινητοποιήσεών τους και να κάνουν αντιπολίτευση. Μετά το Φιουμιτσίνο, οι φοιτητές έκαναν παρέμβαση στην εθνική συνέλευση των αντιπροσώπων της CGIL. Ο στόχος του κινήματος είναι να συνδεθούν οι συγκρούσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη, ενώ η πρότασή του προς τα συνδικάτα είναι να προχωρήσουν σε γενική απεργία. Μια ιδέα που δύο μήνες πριν φάνταζε μακρινή υπόθεση, ενώ σήμερα, μετά την εθνική συνέλευση, σύμφωνα με τις δηλώσεις του Κρεμάσκι, γραμματέα της CGIL των εργατών μετάλλου (Λιμπερατσιόνε 8/11), φαίνεται να είναι πολύ πιο κοντά: "Η CGIL έχει επιλέξει να αγωνιστεί, και πιστεύω ότι είναι αναγκαίο μέχρι τη γενική απεργία".

Το ανώμαλο κύμα ενάντια στον αμίαντο του κράτους

Το κίνημα στην εκπαίδευση προσπαθεί να συνδεθεί και με τοπικά κινήματα. Στο κατειλημμένο κτίριο Γκιούσο του πανεπιστημίου Οριεντάλε της Νάπολι, στις 6/11, παρουσιάστηκαν από την επιτροπή ενάντια στη χωματερή του Κιαϊάνο βίντεο που δείχνουν τους στρατιώτες που φρουρούν τις εργασίες στη χωματερή να θάβουν σακιά με 10.000 τόνους ίνες αμιάντου που είχαν παράνομα εναποτεθεί. Στο Κιαϊάνο τον τελευταίο χρόνο γίνεται ένας μεγάλος αγώνας των κατοίκων ενάντια στη δημιουργία χωματερής και εργοστασίου αποτέφρωσης σκουπιδιών. Η περιοχή εδώ και χρόνια είχε γίνει χώρος παράνομης εναπόθεσης σκουπιδιών και τοξικών αποβλήτων και στη διαχείρισή του εμπλεκόταν η Καμόρα (η μαφία της Νάπολι). Η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι προσπαθεί να νομιμοποιήσει αυτή τη διαδικασία, ενώ οι κάτοικοι κάνουν έναν διμέτωπο αγώνα, ενάντια στο κράτος και την Καμόρα, για να επανακτήσουν καθαρή την περιοχή.

Ακτινογραφία του κύματος

Μα τι είναι πραγματικά αυτό το κύμα, που αγωνίζεται με ζωντάνια και αυθορμητισμό για το κοινωνικό αγαθό της μόρφωσης και διεκδικεί την υπεράσπιση της κοινωνίας από τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης; Στο ερώτημα αυτό προσπαθεί να απαντήσει μια έρευνα με ερωτηματολόγια τα οποία δόθηκαν σε 700 φοιτητές που συμμετείχαν σε μια συνέλευση, από τον καθηγητή Νοβέλι του πανεπιστημίου Ρώμη ΙΙΙ. Το 86,3% των ερωτηθέντων δεν είναι εγγεγραμμένοι σε κόμματα και συνδικάτα, ενώ η πολιτική δέσμευση καταλαμβάνει μόλις την όγδοη θέση ανάμεσα στις προτεινόμενες ηθικές αξίες. Τις τρεις πρώτες θέσεις καταλαμβάνουν η οικογένεια, ο έρωτας και η φιλία. Οι πολιτικές τους επιλογές στις τελευταίες εκλογές ήταν κεντροαριστερές και αριστερές: 50% ψήφισε Δημοκρατικό Κόμμα και 16,8% την Αριστερά – Ουράνιο Τόξο, ενώ το 9,5% των ερωτηθέντων απείχε από τις εκλογές. "Δεν μας ενδιαφέρει το παιχνίδι ανάμεσα στη δεξιά και την αριστερά. Μας ενδιαφέρει το σχολείο και το πανεπιστήμιο να μείνουν δημόσια, να εξαφανιστεί η επισφάλεια της εργασίας και να ανατραπούν οι περικοπές στην εκπαίδευση και την έρευνα. Αυτό δεν είναι πολιτική;" υποστηρίζουν οι φοιτητές. Σε ποσοστό 34,2% θεωρούν ότι το πιο επείγον πρόβλημα είναι η διαφθορά, ενώ η εργασία ακολουθεί με 24%. Το 46% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι ενημερώνεται από το διαδίκτυο, ενώ μόλις το 6,6% από τις εφημερίδες και το 2,6% από το ραδιόφωνο.

Το ανώμαλο κύμα εφορμά για να νικήσει!

Η πρώτη αντίδραση της κυβέρνησης Μπερλουσκόνι (22/10) ήταν μια προσπάθεια εκφοβισμού και πολιτικής περιθωριοποίησης, απειλώντας με επέμβαση της αστυνομίας και ταυτίζοντας το κίνημα με την άκρα αριστερά. Σε αυτή την προσπάθεια το κίνημα απάντησε με κλιμάκωση των διαδηλώσεων και των καταλήψεων και με το σύνθημα "δεν φοβάμαι!".

Η κυβέρνηση και ορισμένα ΜΜΕ επιχείρησαν να παρουσιάσουν το κίνημα αντίστασης στην εκπαιδευτική μεταρρύθμιση ως μια σύγκρουση της άκρας αριστεράς με τους νεοφασίστες, με σκοπό να αναδείξουν την ανάγκη να επέμβει το κράτος για να διαφυλάξει την κοινωνική ειρήνη. Έτσι, προσπάθησαν να αξιοποιήσουν τις συγκρούσεις που έγιναν στις 29/10 στην πλατεία Ναβόνα της Ρώμης ανάμεσα στους νεοφασίστες και σε αντιφασίστες του κινήματος. Οι νεοφασίστες έχουν πάρει θέση ενάντια στη μεταρρύθμιση Τζελμίνι και σε περιοχές που έχουν δύναμη συμμετέχουν και στις διαδηλώσεις. Μάλιστα, ο πρώην πρόεδρος της Ιταλίας Φ. Κοσίγκα πρότεινε την ενίσχυση αυτής της τακτικής, με εγκάθετους που θα παρεισφρύσουν στο κίνημα και θα προκαλέσουν την απαιτούμενη ένταση! Ωστόσο, το κίνημα δεν κλονίστηκε από αυτά τα επεισόδια. Κατήγγειλε αυτή την προσπάθεια και στη διαδήλωση της 7/11 στη Ρώμη απομόνωσε τα κομμάτια των νεοφασιστών που ήθελαν να διαδηλώσουν.

Τελικά η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι υποχώρησε. Η μεταρρύθμιση στα πανεπιστήμια δεν θα γίνει με νομοθετικό διάταγμα, αλλά με ένα νέο σχέδιο νόμου που θα χρειαστεί πολύ χρόνο για να κατατεθεί. Αυτό ανακοινώθηκε στις 3/11. Τρεις μέρες αργότερα ανακοινώθηκε ότι για φέτος δεν θα ισχύσουν οι περικοπές στις χρηματοδοτήσεις των πανεπιστημίων και οι περικοπές στην αντικατάσταση του προσωπικού που συνταξιοδοτείται, ενώ δίνονται και μερικά χρήματα για υποτροφίες στους φοιτητές. Νίκησε το κίνημα; Όχι ακόμα, αλλά εφορμά για να νικήσει: να καταργήσει το νόμο 133!

Βαλάντης Στεργίου,
Υποψήφιος διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών

---

Στο πόδι η Ιβηρική και η Γαλλία

Οι σκηνές που διαδραματίστηκαν προχθές στη Βαρκελόνη είναι χαρακτηριστικές της κατάστασης πνευμάτων που επικρατεί ανάμεσα στους εργαζόμενους της Ευρώπης, οι οποίοι νιώθουν ήδη στο πετσί τους τις συνέπειες της κρίσης. Χιλιάδες εξαγριωμένοι εργάτες της Nissan, εφοδιασμένοι με τα πιο διαφορετικά υλικά (πέτρες, σάπιες τομάτες, καδρόνια, μπουλόνια και αβγά) "επισκέφθηκαν" την έδρα της αυτοκινητοβιομηχανίας στο κέντρο της καταλανικής πρωτεύουσας. Τι προκάλεσε τις κινητοποιήσεις; Η ανακοίνωση της Nissan ότι θα απολύσει το 40% των εργατών της στην Ισπανία και θα δημιουργήσει νέο, "πιο κερδοφόρο" εργοστάσιο στο Μαρόκο! Σε απάντηση, οι διαδηλωτές "περιποιήθηκαν" κατάλληλα το κτίριο, ενώ οι ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις προτίμησαν να κρατηθούν σε απόσταση μετά τις σαφείς προειδοποιήσεις των εργοστασιακών επιτροπών: "Συμβουλεύουμε την κυβέρνηση να μην δοκιμάσει να ταχθεί στο πλευρό των εγκληματιών της Nissan".

Και δεν είναι η μοναδική περίπτωση: τόσο στο ισπανικό κράτος όσο και στη Γαλλία οι δυνάμεις καταστολής "δεν επιτελούν πάντα το έργο τους", όπως παραπονιούνται εκπρόσωποι των πολυεθνικών. Αυτόν τον καιρό οι κυβερνήσεις προτιμούν συχνά να μην έρθουν σε ευθεία αντιπαράθεση με την οργή αυτών που καλούνται, για μια ακόμη φορά, να πληρώσουν τη νύφη… Δεν υπάρχει πόλη απ’ άκρη σ’ άκρη του ισπανικού κράτους που να μην συγκλονίζεται από μαχητικές εργατικές αλλά και σπουδαστικές διαδηλώσεις ενάντια στην πολιτική της "σοσιαλιστικής" κυβέρνησης Θαπατέρο και της εργοδοσίας. Όμως και στη γειτονική Πορτογαλία, το κίνημα των εκπαιδευτικών πραγματοποίησε τη μεγαλύτερη απεργία των τελευταίων χρόνων, αντιδρώντας στη διάλυση της δημόσιας εκπαίδευσης και απαιτώντας γενναίες αυξήσεις στους μισθούς. Στην επιβλητική διαδήλωση που πραγματοποιήθηκε στη Λισαβόνα πήραν μέρος 120.000 απεργοί δάσκαλοι και καθηγητές, στέλνοντας σαφές μήνυμα ανυποχώρητου αγώνα τόσο στην κυβέρνηση όσο και στις κεντρικές συνδικαλιστικές ηγεσίες.

Στη γειτονική Γαλλία, παρά τις αερολογίες του προέδρου Σαρκοζί για ένα "νέο και κοινωνικά υπεύθυνο (!) καπιταλισμό", οι αγρότες και οι ψαράδες παίρνουν τη σκυτάλη του αγώνα από τους μαθητές και σπουδαστές, ενώ συνεχίζονται οι κινητοποιήσεις πολλών κλάδων εργαζομένων. Έτσι, την περασμένη εβδομάδα η διαμαρτυρία εξαπλώθηκε και στη γαλλική ύπαιθρο. Δεκάδες χιλιάδες αγρότες εδώ και μέρες έχουν κατέβει στους δρόμους, μπλοκάροντας εθνικές οδούς, αποκλείοντας τα κέντρα διανομής των μεγάλων αλυσίδων σούπερ-μάρκετ, και διαδηλώνοντας έξω από κυβερνητικά κτίρια – τα οποία πλέον κυριολεκτικά μυρίζουν… χωριό, αφού οι αγρότες τα περιλούζουν με κάθε είδους προϊόντα. Ταυτόχρονα οι ψαράδες μπλόκαραν τις εισόδους των λιμανιών στη Βρετάνη και στη νότια Γαλλία, ενώ οι εργάτες της αυτοκινητοβιομηχανίας και άλλων κλάδων έχουν στρατοπεδεύσει στις εισόδους των εργοστασίων. Στο μεταξύ, στις απεργίες των εργαζόμενων στους σιδηροδρόμους προστίθενται τώρα και οι εργαζόμενοι στις αστικές συγκοινωνίες. Το αίτημα που συνδέει όλους αυτούς τους αγώνες είναι σαφές: "Δεν θα πληρώσουμε εμείς την κρίση σας!"