Δεν τελείωσε η μάχη του ασφαλιστικού, του Γιώργου Παπαϊωάννου

Πρέπει να θεωρείται δεδομένο πως η ιστορία με το ασφαλιστικό δεν έχει τελειώσει. Η ίδια η κυβέρνηση δεν πρόκειται να την τελειώσει. Να θυμίσουμε πως πρόκειται να ακολουθήσουν μια σειρά αποφάσεις για την εφαρμογή του νόμου οι οποίες θα θίγουν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους, αλλά και πως το ασφαλιστικό των δημοσίων υπαλλήλων είναι "προ των πυλών". Δεν έχει τελειώσει, ακόμα, γιατί οι εργαζόμενοι δεν έχουν κανένα λόγο και κανένα συμφέρον να αποδεχτούν σαν "τετελεσμένο" το νόμο Πετραλιά. Για να συνεχίσουν όμως να αγωνίζονται οι εργαζόμενοι χρειάζεται ένας στόχος και ορισμένες αρχές για την κινητοποίηση.

Ο στόχος δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να είναι αυτός που προβάλλεται από κάποιες πλευρές: "κατάργηση του νόμου στην πράξη". Πρώτον, γιατί κανένας ασφαλιστικός νόμος δεν μπορεί να καταργηθεί στην πράξη (εκτός αν όσοι το λένε εννοούν πως διάφοροι κλάδοι θα κάνουν αγώνα διαρκείας για να κατεβάσουν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησής τους, να αυξήσουν τις συντάξεις τους κ.ο.κ.). Δεύτερον, γιατί αυτή η καραμέλα έχει χρησιμοποιηθεί από την εποχή του νόμου Σιούφα ακόμα, για να αναστείλει κάθε κινητοποίηση των εργαζόμενων και να τους οδηγήσει στην "αντικειμενική" εφαρμογή του νόμου. Επιχειρήματα όπως "ο νόμος είναι πρόχειρος", "θα δημιουργήσει μπάχαλο", "υπάρχουν στοιχεία αντισυνταγματικότητας" ή "μπορούμε να τον μπλοκάρουμε" είναι –πολιτικά και πραγματικά– στον αέρα. Και γιατί η κυβέρνηση δεν έχει κανένα απολύτως πρόβλημα να μεγεθύνει το μπάχαλο στα ταμεία, ίσα-ίσα αυτό την διευκολύνει στο άνοιγμα της πόρτας στην ιδιωτική ασφάλιση. Και γιατί εδώ και πολλά χρόνια, αλλά πιο έντονα τα τελευταία τέσσερα, έχουμε αποφάσεις, συστάσεις και γνωμοδοτήσεις του Αρείου Πάγου κομμένες και ραμμένες στα μέτρα της κυβέρνησης. Και γιατί καμιά κυβέρνηση δεν είχε πρόβλημα να περάσει τροπολογίες που να "διορθώνουν" λάθη και αβλεψίες στους νόμους που ψηφίζει. Το σημαντικότερο όμως είναι αυτό που είπαμε αρχικά. Πως αυτή η λογική και αυτός ο στόχος "κόβει τα πόδια" του μαζικού κινήματος, μεταθέτει το πεδίο της αντιπαράθεσης σε τακτικές συνδικαλιστών και νομικών χωρίς καμιά δυναμική. Είναι διαφορετικό πράγμα αν στο πλαίσιο ενός μαζικού κινήματος παρθούν μέτρα και πρωτοβουλίες μπλοκαρίσματος πλευρών του νόμου. Αυτό μπορεί να γίνει, και ίσως και να βοηθήσει, αλλά προϋποθέτει την ύπαρξη του μαζικού κινήματος. Και ο μοναδικός στόχος ο οποίος μπορεί να βοηθήσει στην ύπαρξη αυτού του κινήματος είναι ο πολιτικός στόχος της κατάργησης του νόμου.

Με ποιο τρόπο μπορεί να αναπτυχθεί ένας τέτοιος αγώνας; Πρώτον, είναι αναγκαίο να θεωρήσουμε τους θεσμούς σαν αυτό που είναι: την καταγραφή ενός ορισμένου πολιτικού συσχετισμού και μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις "στιγμιαίου". Τα περί σεβασμού στους θεσμούς μοιάζουν με τα "σεβασμός προς το σχήμα" των παπάδων όταν θέλουν να κρύψουν τις πομπές τους. Δεύτερον, θα πρέπει να αποδεχτούμε την πραγματικότητα που αναδείχθηκε τους τελευταίους μήνες. Το ασφαλιστικό δεν είναι "συνδικαλιστικό" ζήτημα, αφορά όλη την κοινωνία. Με όρους κοινωνικού ζητήματος αναπτύχθηκε το κίνημα υπεράσπισης της κοινωνικής ασφάλισης και με τέτοιους όρους κινητοποιήθηκε ο κόσμος. Με τέτοιους όρους θα πρέπει να γίνει και η κινητοποίηση για την κατάργηση του νόμου. Πράγμα που σημαίνει πως δεν περιμένουμε από τα συνδικάτα να πάρουν πρωτοβουλίες. Αν κάποια το κάνουν, ακόμα καλύτερα, αλλά το κυρίαρχο ζήτημα είναι να κινητοποιηθεί κόσμος σε χώρους δουλειάς και διαβίωσης και να κρατήσει το μέτωπο ανοιχτό. Τρόποι υπάρχουν πολλοί: να συνεχίσουμε το μάζεμα των υπογραφών με την μορφή ενός άτυπου δημοψηφίσματος ενάντια στο νόμο. Να στηθούν παρεμβάσεις και κινητοποιήσεις σε τακτά χρονικά διαστήματα περιφερειακά και κεντρικά. Να στηριχτούν όλες οι κινητοποιήσεις εργαζόμενων ενάντια στο νόμο με αποφασιστικό τρόπο κ.λπ. Το κεντρικό είναι να παρθεί μια απόφαση να δοθεί αυτή η μάχη – και αυτή την απόφαση στην παρούσα φάση μόνο η Αριστερά μπορεί να την πάρει και να αναλάβει την ευθύνη να την προωθήσει.

Γιώργος Παπαϊωάννου