Διεθνιστική Εργατική Αριστερά (ΔΕΑ)
Κατάρρευση της ΝΔ, χλωμή πρωτιά του ΠΑΣΟΚ, στασιμότητα της Αριστεράς, άνοδος του ακροδεξιού ΛΑΟΣ, αποχή ρεκόρ, συνθέτουν το νέο τοπίο.
Στις ευρωεκλογές του 2009 ο καθοριστικός παράγοντας ήταν η αποχή που έφτασε το 47%. Ακόμα και στις πιο “αδιάφορες” μέχρι σήμερα ευρωεκλογές (το 2004, λίγους μήνες μετά τις εκλογές που είχαν φέρει τον Καραμανλή στην εξουσία) η αποχή είχε φτάσει στο 36,7%, που τότε θεωρήθηκε ρεκόρ.
Ζούμε σε συνθήκες ταξικής πόλωσης λόγω της οικονομικής κρίσης και ταυτόχρονα σε συνθήκες κρίσης πολιτικής εκπροσώπησης, λόγω της απόσυρσης της εμπιστοσύνης του κόσμου προς τα κόμματα εξουσίας. Οι συνέπειες αυτού του παράγοντα είναι τεράστιες.
Η ΝΔ, που συνεχίζει να βρίσκεται στην κυβερνητική εξουσία, ξανακέρδισε την εμπιστοσύνη μόνο του 30% από το 55% των ψηφισάντων, δηλαδή ψηφίστηκε από περίπου το 14% του πληθυσμού…
Το “φτύσιμο” του κόσμου είναι ολοφάνερο. Όμως, όπως έχει δείξει η ιστορία, ακόμα και σε πιο μεγάλες χώρες (π.χ. στις ΗΠΑ την εποχή του Τζορτζ Μπους…) η οργάνωση της πολιτικής εξουσίας στον καπιταλισμό είναι τέτοια που δίνει “δημοκρατική νομιμοποίηση” σε κυβερνήσεις που στην πραγματικότητα στηρίζονται σε μια μικρή μειοψηφία.
Ήττα της ΝΔ
Η πολιτική ήττα της ΝΔ δεν μπορεί να κρυφτεί. Το κυβερνητικό κόμμα καταρρέει. Χάνει 11% σε σχέση με τις ευρωεκλογές του 2004, ή 9% σε σχέση με τις εκλογές του 2007, δηλαδή πάνω από 1,3 εκατομμύρια ψήφους μέσα σε δύο μόλις χρόνια!
Το αποτέλεσμα οφείλεται στην οργή του κόσμου ενάντια στην οικονομική και κοινωνική πολιτική του Καραμανλή. Και αυτή η ερμηνεία προειδοποιεί για ακόμα χειρότερες μέρες τη ΝΔ, που θα είναι υποχρεωμένη να εφαρμόσει το ακόμα σκληρότερο οικονομικό πρόγραμμα με βάση τις οδηγίες της ΕΕ και του ΔΝΤ στους επόμενους μήνες.
Ασφαλώς ο Καραμανλής δεν θα παραδοθεί αμαχητί. Από το βράδυ των εκλογών –και υπό την πίεση του ΛΑΟΣ– προειδοποίησε για σκληρότερη γραμμή (στα θέματα της οικονομίας, των μεταναστών, της “ασφάλειας”), επιδιώκοντας μια διέξοδο από την κρίση με βάση τη συνταγή Σαρκοζί ή ακόμα και Μπερλουσκόνι. Μια τέτοια μετατόπιση από τις τακτικές “μεσαίου χώρου” σε γραμμή “σκληρής Δεξιάς” μπορεί να φέρει αποτελέσματα ανασύνταξης για τη ΝΔ, μόνο αν η αντιπολίτευση αυτοκτονήσει.
ΠΑΣΟΚ
Το ΠΑΣΟΚ κέρδισε την πρώτη θέση, με διαφορά 4,4%, δηλαδή μεγαλύτερη από το 3% που η ΝΔ είχε θέσει ως όριο “διαχειρίσιμης ήττας”. Παρ’ όλα αυτά ήταν μια πύρρεια νίκη της σοσιαλδημοκρατικής αντιπολίτευσης. Το ΠΑΣΟΚ συγκέντρωσε 900 χιλιάδες ψήφους λιγότερες από το αποτέλεσμα–ήττα του στις εκλογές του 2007! Αυτό αποδεικνύει την αδυναμία της ηγεσίας του να εμπνεύσει κόσμο, ακόμα και σε συνθήκες κατάρρευσης του βασικού αντιπάλου του. Και το πρόβλημα αυτό θα γίνει σημαντικότερο, αφού στους επόμενους μήνες το ΠΑΣΟΚ θα κληθεί –ως πρώτο κόμμα– να απαντάει “υπεύθυνα” στα προβλήματα της οικονομικής κρίσης, δίνοντας εξετάσεις στους βιομήχανους και τους τραπεζίτες και περιορίζοντας τα –ήδη αναιμικά– περιθώρια “υποσχέσεων” προς τους εργαζόμενους και τη νεολαία. Η υποταγή της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ στο νεοφιλελευθερισμό είναι η μοναδική ελπίδα του Καραμανλή να ανασυντάξει το κόμμα του και να βαδίσει προς τις επόμενες εκλογές, χωρίς να έχει απολύτως σίγουρη μια βαριά ήττα. Άλλωστε σε όλη την Ευρώπη αποδείχθηκε ότι τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα είναι πλέον κάθε άλλο από αξιόμαχοι αντίπαλοι της Δεξιάς.
Η ΔΕΑ υποστήριξε σε όλη την προεκλογική περίοδο την ανάγκη να βγάλει η κάλπη μια καθαρή στροφή προς τα αριστερά. Αυτό δεν έγινε εφικτό.
Αριστερά
Το ΚΚΕ έχασε 160 χιλιάδες ψήφους σε σύγκριση με τις εκλογές του 2007. Ο ΣΥΡΙΖΑ, αντίστοιχα, έχασε 120 χιλιάδες ψήφους από την αφετηρία του 2007. Ειδικά για τα κόμματα της Αριστεράς θεωρούμε απόλυτα θεμιτή τη σύγκριση με τις ψήφους του 2007, γιατί αυτή αποδεικνύει την αδυναμία να κερδίσουν από τη φθορά των αντιπάλων τους ή έστω να περιφρουρήσουν τον κόσμο τους από την αποστρατευτική πίεση της αποχής. Η αδυναμία αυτή οφείλεται σε διαφορετικούς λόγους στους δύο βασικούς σχηματισμούς της Αριστεράς.
Στο ΚΚΕ η διατήρηση της 3ης θέσης δημιουργεί χαμόγελα, όμως είναι χαμόγελα παγωμένα από την απώλεια της 3ης έδρας και την υποχώρηση του ποσοστού και σε σχέση με τις ευρωεκλογές του 2004. Η ηγεσία του πλήρωσε τη θέση για το Δεκέμβρη, την επιμονή στις “χωριστές” κινητοποιήσεις, το ξαναζέσταμα του σταλινισμού ως όραμα για την Αριστερά στον 21ο αιώνα.
Στον ΣΥΡΙΖΑ, η απόσταση από τους διακηρυγμένους στόχους δημιουργεί πιο εκρηκτικά ζητήματα (βλ. διπλανές στήλες). Το πρόβλημα είναι καθαρό ότι αφορά το κόμμα του ΣΥΝ, όπου θα πρέπει να επιβεβαιωθεί η αριστερή κατεύθυνση που έκανε εφικτή τη συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ. Όπου θα πρέπει, επίσης, να επιβεβαιωθούν οι στοιχειώδεις οργανωτικές αρχές της Αριστεράς, υπενθυμίζοντας στην Ανανεωτική Πτέρυγα ότι η συμμετοχή σε ένα κόμμα συνεπάγεται δικαιώματα, αλλά και υποχρεώσεις (μεταξύ των οποίων και η ψήφος στις εκλογές).
Ακροδεξιά
Το σκληρότερο μήνυμα της κάλπης της 7 Ιούνη είναι η ενίσχυση της ρατσιστικής ακροδεξιάς. Το ΛΑΟΣ κερδίζει 90 χιλιάδες ψήφους σε σχέση με το 2007 και αναδεικνύεται 3ο κόμμα σε 23 περιφέρειες. Η προσπάθεια της κυβέρνησης να δημιουργήσει αποδιοπομπαίους τράγους για να κρύψει τις τραγικές συνέπειες της πολιτικής της, άνοιξε ευκαιρίες και ακροατήρια για τον Καρατζαφέρη. Ο κυριλέ ρατσισμός της ΝΔ πάει χέρι χέρι με την ενίσχυση του τραμπούκικου ρατσισμού των φασιστών. Αποδεικνύεται ότι η αντιμετώπιση του ΛΑΟΣ σαν “ένα ακόμα κόμμα” ήταν απολύτως λάθος. Αποδεικνύεται επίσης ότι χωρίς την ανάπτυξη της αντιρατσιστικής δράσης, χωρίς την πλήρη κάλυψη των μεταναστών, η Αριστερά δεν μπορεί και δεν πρόκειται να απαντήσει νικηφόρα στις προκλήσεις της εποχής.
Οικολόγοι Πράσινοι
Οι Οικολόγοι Πράσινοι, παρά την οργανωτική αδυναμία και την κινηματική απραξία τους, συγκέντρωσαν 178 χιλιάδες ψήφους και 3,49%. Είναι άλλη μια έκφραση της διαθλασμένης ψήφου διαμαρτυρίας της 7ης Ιούνη. Μιας ψήφου που σπάει από το δικομματισμό και απαιτεί αγώνες για το περιβάλλον, μιας ψήφου που όμως δίνεται σε μια συσπείρωση στελεχών που αν και απουσιάζει από τους σκληρότερους αγώνες για το περιβάλλον, μένει ανοιχτή για συνεργασίες και με το ΠΑΣΟΚ και με τη ΝΔ…
Τα αποτελέσματα της 7ης Ιούνη είναι κατώτερα των προσδοκιών. Όμως οι ευρωεκλογές ήταν ένα μόνο επεισόδιο. Η μάχη θα κριθεί στους αγώνες για την ανατροπή της ΝΔ, για την ανατροπή του νεοφιλελευθερισμού, για τη μετατροπή του θυμού του κόσμου σε συνειδητό αντικαπιταλισμό. Σε αυτούς τους αγώνες που έρχονται, η Αριστερά οφείλει να ξεπεράσει τα χαρακτηριστικά που στις 7 Ιούνη την περιόρισαν σε ρόλο δεύτερο και να διεκδικήσει, αλλάζοντας τον εαυτό της, το ρόλο του πρωταγωνιστή.