Αποκαλυπτικός ο Τζόζεφ Ε. Στίγκλιτζ, του Βασίλη Χατζηλάμπρου

Το άρθρο του Τζόζεφ Ε. Στίγκλιτζ είναι εξαιρετικά αποκαλυπτικό. Πρόκειται κατ’ αρχάς για έναν οικονομολόγο που ξέρει τα ζητήματα από μέσα. Νομπελίστας και πρόεδρος επιτροπής του ΟΗΕ για προτάσεις απέναντι στην παγκόσμια οικονομική κρίση. Οι διαπιστώσεις του και οι προτάσεις που κατέθεσε έχουν το αυξημένο κύρος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων, και ακριβώς γι’ αυτούς τους λόγους έχουν ενδιαφέρον.

Δηλαδή για τις διαπιστώσεις πως ως κυρίαρχη οικονομική πολιτική “…οι τράπεζες και οι διεθνείς οικονομικοί οργανισμοί όχι μόνο απέτυχαν να αποφευχθεί η κρίση αλλά προώθησαν τις απορρυθμιστικές πολιτικές κ συνέβαλλαν στην δημιουργία της και την ταχύτατη μετάδοση της στον κόσμο”.

“…Η φιλελευθεροποίηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος… συνέβαλε στην κρίση και τη διάχυσή της..”, “το ΔΝΤ και το φόρουμ που δημιουργήθηκε την επαύριο της κρίσης του ’97-’98, δεν αποσόβησαν την κρίση, σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις προώθησαν πολιτικές που σήμερα αναγνωρίζονται ως αιτίες της κρίσης”.

Έτσι, στο σύνολό τους οι διαπιστώσεις αυτές έχουν μεγάλη σημασία όταν γράφονται από τον Στίγκλιτζ: Η κρίση θα σημάνει χρεοκοπίες χωρών και νέα επεισόδια.

Όμως ακόμη πιο αποκαλυπτικός είναι όταν εξειδικεύει τις προτάσεις της επιτροπής του, που θα μπορούσε να είναι μέρος μίας σοσιαλδημοκρατικής πλατφόρμας… και δεν υιοθετείται καμία.

Προτάσεις μέσα στη λογική του συστήματος, με μεγάλες δόσεις ουτοπικότατων δοξασιών για την παγκοσμιοποίηση? παρ’ όλα αυτά καμία δεν έχει την τύχη να υιοθετηθεί από τη σύσκεψη του G-20. Και μάλιστα, σύμφωνα με τον ίδιο, υπάρχει επιμονή σε πολιτικές που πολύ γρήγορα θα περιπλέξουν τα ζητήματα στη δίνη μιας ακόμα μεγαλύτερης αστάθειας. Οι του G-20 δεν κρατάνε πλέον τα προσχήματα μίας φιλολογίας παγκόσμιων πρωτοβουλιών, αλλά ως πολύ περισσότερο ρεαλιστές από τους οικονομολόγους η μόνη ρύθμιση που καταλαβαίνουν είναι “ελεγχόμενη χρεοκοπία και επιλεκτική διάσωση – δεν χωράνε όλοι να αναδιαρθρωθούν, και ο λογαριασμός πηγαίνει στις φτωχότερες χώρες και στα φορολογούμενα λαϊκά στρώματα”.

Δεν τους ενδιαφέρει ούτε ως διακήρυξη αυτό στο οποίο καταλήγει ο Στίγκλιτζ την παρέμβασή του, δηλαδή “η εξασφάλιση ευρύτερου μοιράσματος των καρπών της ευημερίας και μια μεγαλύτερη σταθερότητα του συστήματος”. Ο μεταρρυθμιτισμός –και πολύ περισσότερο οι πραγματικές μεταρρυθμίσεις– δεν έχουν καμία τύχη στα τραπέζια της οικονομικής ελίτ. Αποφάσεις για τα συγκεκριμένα συμβαίνοντα με μόνη προοπτική την επανεμφάνιση των δεικτών κάποιας ανάκαμψης, κάποιας εξόδου από την “κακή συγκυρία”, ο καθένας για λογαριασμό του, μετακύλιση της κρίσης στις πλάτες των άλλων… αυτό είναι το ζητούμενο. Να μετακυλιστεί στο μέλλον, στους αδύνατους, στους “από κάτω”. Απέναντι σ’ αυτή τη συνταγή, απέναντι σ’ αυτό τον ρεαλισμό, οι μεν σοσιαλδημοκρατικές προτάσεις φαντάζουν σαν δοξασίες και ευχολόγια, η δε Αριστερά προκαλείται να ενώσει τους εργαζόμενους, τους “από κάτω”, τους αδύναμους, να ενώσει το “λαό της κρίσης” ενάντια στις πολιτικές που επιβάλλονται… Θα αποδεχτεί την πρόκληση;

Βασίλης Χατζηλάμπρου,
Νομαρχιακός Σύμβουλος Αχαΐας