Aθλιότητα της EE κατά των γυναικών, της Pούλας Mουτσέλου

Όσο η κρίση τυλίγει την Ευρώπη, τόσο αποκαλύπτεται ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το τι σημαίνει για την Ελλάδα η υποταγή στις εντολές της. Το σύνολο του αντιδραστικού ευρωπαϊκού νομοθετικού οπλοστασίου, που χωρίς καμιά παρέκκλιση μεταφέρουν στη χώρα μας οι κυβερνήσεις των τελευταίων χρόνων, και το προχώρημα σε νέα πιο επιθετικά μέτρα ενάντια στο λαϊκό εισόδημα, στις εργασιακές σχέσεις, στα ασφαλιστικά δικαιώματα και στις κοινωνικές παροχές αποτελεί μόνιμη επωδό σε κάθε πρόταση που ξεκινά με το «ζούμε μια πρωτοφανή κρίση…» – λες και τη ζούμε όλοι το ίδιο, ή τη δημιουργήσαμε παρέα–, την ίδια ώρα που πανευρωπαϊκά δίνονται δισ. ευρώ για τη στήριξη των τραπεζών και τομέων της βιομηχανίας.

Από τη συμφωνία του Μάαστριχτ, τη Στρατηγική της Λισαβόνας, την οδηγία Μπολκενστάιν και τις εντολές του ECOFIN για εκ περιτροπής εργασία και βδομάδα 3-4 εργάσιμων ημερών, ως την κατεδάφιση των κοινωνικών δαπανών και την κατάργηση ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων, και από την περαιτέρω «απελευθέρωση» της αγοράς εργασίας και τις ιδιωτικοποιήσεις ως τη δημοσιονομική επιτήρηση και τις εντολές (επιλεκτικά σε χώρες όπως η Ελλάδα) για χωρίς παρεκκλίσεις εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας, ο ευρωπαϊκός εργασιακός μεσαίωνας επεκτείνεται.

Πέρα όμως από τις εντολές που διατυπώνονται πάνω ή κάτω «από το τραπέζι» για μια σειρά διαρθρωτικά ζητήματα και αντιμετωπίζονται ως «ιερές» από τους ντόπιους διαχειριστές των Βρυξελλών, η υπεροχή του κοινοτικού δικαίου έναντι των εθνικών νόμων –που θωρακίστηκε ακόμα περισσότερο με την Ευρωσυνθήκη– επιβάλλει και μια σειρά άλλους, πολύ απτούς καταναγκασμούς, στερώντας την όποια πρόθεση ανεξάρτητης πολιτικής που μπορεί να είχαν οι ελληνικές κυβερνήσεις. Να αναφέρουμε μόνο τα πολύ τρανταχτά και πρόσφατα παραδείγματα της καταδίκης της Ελλάδας για τα διαφορετικά όρια ηλικίας στη συνταξιοδότηση ανδρών και γυναικών, εργαζομένων στο δημόσιο, την πώληση της Ολυμπιακής, στην οποία υποχρεωθήκαμε ως απόρροια των ευρωενωσιακών κατευθύνσεων για την «απελευθέρωση» των αερομεταφορών υπό την απειλή τεράστιων προστίμων, και την περσινή ευρωκαταδίκη της Ελλάδας για τη μη αναγνώριση της ισοτιμίας των Κέντρων Ελευθέρων Σπουδών και των ιδιωτικών κολεγίων.

Πώς αντιλαμβάνονται στις Βρυξέλλες την ισότητα των δύο φύλων

Περισσότερες από 100.000 δημόσιες υπαλλήλους αφορά η καταδίκη της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα διαφορετικά ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών. Πρόκειται για γυναίκες που έχουν προσληφθεί μεταξύ 1982 και 1993 και θα αναγκαστούν –μετά την υποχρεωτική προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στο κοινοτικό δίκαιο– να εργαστούν ως τα 65 τους, δηλαδή 5 έως 17 χρόνια επιπλέον. Έτσι νοείται η ισότητα στις Βρυξέλλες… Ως ισότητα στην περισσότερη δουλειά, την εκμετάλλευση και τη διάλυση της κοινωνικής ασφάλισης.

Αυτή είναι η ΕΕ! Στο όνομα της ισότητας (!) επιδεινώνει την έτσι κι αλλιώς ανισότιμη θέση της γυναίκας στην αγορά εργασίας. Χτυπά ένα κεκτημένο σκληρών αγώνων, που σχετίζεται με το βαρύτερο κοινωνικό ρόλο της γυναίκας, που έχει και δεύτερο άμισθο «επάγγελμα-οικιακά», ενώ είναι ταυτόχρονα μητέρα και νοσοκόμα ηλικιωμένων, χωρίς καμιά κρατική βοήθεια, την ώρα που εμπορευματοποιείται περαιτέρω κι αυτό το ανεπαρκές σύστημα κοινωνικής πρόνοιας. Είναι οι γυναίκες, που μαζί με τους νέους, αποτελούν το πιο ανασφαλές κομμάτι των εργαζόμενων, αυτές που καλούνται πρώτες να πληρώσουν τις επιλογές του ευρωπαϊκού διευθυντήριου.

Oι συνέπειες όμως της ευρωκαταδίκης είναι ευρύτερες. Ολόκληρο το ασφαλιστικό των δημοσίων υπαλλήλων παραδίνεται στην ΕΕ, καθώς η απόφαση στηρίζεται στο άρθρο 141 της Συνθήκης του Μάαστριχ περί «ισότητας στην αμοιβή», άρθρο που αφορά όχι την κοινωνική ασφάλιση –στην οποία υποτίθεται πως οι Βρυξέλλες δεν έχουν καμιά δικαιοδοσία– αλλά τα «επαγγελματικά ταμεία». Θεωρώντας το ταμείο του δημοσίου «επαγγελματικό», η σύνταξη των δημοσίων υπαλλήλων θεωρείται ανταποδοτική παροχή του εργοδότη και όχι κοινωνική ασφάλιση, δηλαδή υποχρέωση του κράτους. Με την ερμηνεία αυτή ακυρώνεται ο κοινωνικός χαρακτήρας της ασφάλισης στο δημόσιο και ανοίγει ο ασκός του Αιόλου για μια συνολική ανατροπή, με κύριο στόχο την πολυπόθητη απόσυρση του κράτους. Έτσι δεν ξεκαθαρίζεται το αν άλλα ζητήματα (κρατική εγγύηση, παροχές, τρόπος υπολογισμού και ύψος των συντάξεων) θα συνεχίσουν να καθορίζονται εθνικά ή θα περάσουν στην αρμοδιότητα της ΕΕ. Δίνεται η πρόφαση ώστε η επόμενη κυβέρνηση να αγγίξει το «αγκάθι» που δεν τόλμησε πέρσι η κυβέρνηση Καραμανλή, ολοκληρώνοντας το αντιασφαλιστικό πογκρόμ του 2008 με μια επίθεση στο δημόσιο.

Δικομματισμός: «Σεβαστές οι αποφάσεις των Βρυξελλών»

«Η απόφαση είναι εκτελεστή και δεν σηκώνει δεύτερη κουβέντα», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών. «Δεν θα πάμε κόντρα στο ευρωπαϊκό δικαστήριο», δήλωσε η αρμόδια τομεάρχης του ΠΑΣΟΚ. Και φυσικά η προς τα κάτω εξίσωση των ηλικιακών ορίων δεν συζητιέται, καθώς, σύμφωνα με το ΠΑΣΟΚ, θα χειροτερεύσει «τη δημοσιονομική εικόνα της χώρας και συνακόλουθα την πιστοληπτική μας αξιοπιστία». Η προσήλωσή τους στις ευρωπαϊκές ντιρεκτίβες είναι αδιαπραγμάτευτη. Αυτό που θα διαπραγματευτεί η κυβέρνηση είναι το πώς –και κυρίως πότε– θα εφαρμοστεί η απόφαση, με επιθυμητό αυτό να συμβεί μετά τις ευρωεκλογές, ή και μετά τις βουλευτικές εκλογές, αν είναι δυνατό. Προς το παρόν, συνιστούν «ψυχραιμία», ανησυχώντας για μια μαζική συνταξιοδοτική έξοδο γυναικών που έχουν κατοχυρώσει ασφαλιστικά δικαιώματα. Αν, σύμφωνα με την ΑΔΕΔΥ, ζητήσουν υπό το φόβο των αλλαγών να συνταξιοδοτηθούν π.χ. 50.000 γυναίκες, το έλλειμμα στο ταμείο του δημοσίου θα εκτιναχθεί από τα 500 εκατ. στα 2,5 δισ.

ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, που εδώ και 20 χρόνια εφαρμόζουν πιστά όλες τις αντιασφαλιστικές ευρωπαϊκές ντιρεκτίβες, κόπτονται για τα δικαιώματα των γυναικών. Κι όμως, συνυπεύθυνοι για την αρχική σύνταξη της ευρωπαϊκής οδηγίας, με βάση την οποία έγινε η προσφυγή κατά της Ελλάδας, ήταν η Α. Διαμαντοπούλου και ο Στ. Δήμας. Κόπτονται για τις συνέπειες στις ασφαλισμένες προ του 1993 αυτοί που με τους αντιασφαλιστικούς νόμους Σιούφα και Ρέππα «εξίσωσαν» όλες τις μετά το 1993 ασφαλισμένες σε σύνταξη στα 65. Κόπτεται για τις γυναίκες η ΝΔ, που με το αντιασφαλιστικό τσουνάμι του 2008 φόρτωσε στις μητέρες εργαζόμενες στον ιδιωτικό τομέα 5 ακόμα χρόνια εργασίας. Κόπτεται και το ΠΑΣΟΚ, στου οποίου το πρόγραμμα κατέχει περίοπτη θέση η «παράταση του επαγγελματικού βίου» και η «επαγγελματική» ασφάλιση, που, όπως απέδειξε η πρόσφατη ευρωκαταδίκη, δεν αναγνωρίζει κανένα δικαίωμα όχι μόνο στις γυναίκες αλλά σε κανέναν εργαζόμενο.

Δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού από τους όποιους κυβερνητικούς χειρισμούς του θέματος στις Βρυξέλλες, ούτε μπορεί το ζήτημα του αγώνα ενάντια σ’ αυτή τη νέα αντιασφαλιστική ρύθμιση να αφεθεί στις επίσημες συνδικαλιστικές ηγεσίες. Οι γυναίκες, οι δημόσιοι υπάλληλοι, το σύνολο των εργαζομένων είναι αυτοί που πρέπει να πάρουν τον αγώνα στα χέρια τους.

Pούλα Mουτσέλου

• Καμία αλλαγή στην κοινωνική ασφάλιση σε βάρος των γυναικών.
• Καμιά αύξηση εισφορών και ορίων ηλικίας
• Να καταργηθούν όλοι οι αντιασφαλιστικοί νόμοι
• Σύνταξη στα 50 για όλες τις γυναίκες και στα 55 για τους άντρες
• Δημόσια Κοινωνική Ασφάλιση για όλους.

Μέχρι και 17 χρόνια επιπλέον δουλειάς!

• Γυναίκα που ασφαλίστηκε μεταξύ 1983 και 1992 και δικαιούνταν σύνταξη στα 60, με 15 έτη ασφάλισης, θα αναγκαστεί να εργαστεί ως τα 65.
• Μητέρα ανηλίκων, που μπορούσε να συνταξιοδοτηθεί στα 50, με 25ετή υπηρεσία, θα πρέπει πλέον να συμπληρώσει τα 65.
• Μητέρα με 3 παιδιά, που συνταξιοδοτούνταν στα 20 χρόνια υπηρεσίας, ανεξαρτήτως ηλικίας, θα πρέπει τώρα να συμπληρώσει 37 χρόνια ή το 65ο έτος της ηλικίας της.
• Ασφαλισμένη μετά το 1993 μητέρα ανηλίκων, που έπαιρνε πλήρη σύνταξη με 20 χρόνια υπηρεσίας στα 55, θα πρέπει να εργαστεί 10 επιπλέον χρόνια.

Μας ενδιαφέρει η ισότητα στην εργασία;

• Το 76,5% των μερικά απασχολούμενων στην ΕΕ είναι γυναίκες. Το 31,4% των γυναικών, έναντι του 7,8% των ανδρών, εργάζονται με μερική απασχόληση.
• Στην ΕΕ οι γυναίκες αμείβονται κατά 17,4% λιγότερο από τους άνδρες, ενώ αποτελούν το 77% των χαμηλόμισθων. Το 21% των γυναικών άνω των 65 αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο φτώχειας σε σύγκριση με το 16% των ανδρών.
• Οι Ελληνίδες αποτελούν το 61% των ανέργων, το 65% των ανέργων μακράς διάρκειας και το 64% των οικονομικά μη ενεργών. Η ανεργία των γυναικών ανέρχεται σε 17,9% και είναι υπερδιπλάσια της ανεργίας των ανδρών.
• Το επίδομα τέκνου για τις μητέρες δημόσιους υπαλλήλους στην Ελλάδα είναι 18 ευρώ(!).