Φοιτητικές εκλογές 2009: Προκλήσεις ζητούν απαντήσεις, του Κώστα Κωστόπουλου

Κατά πάσα πιθανότητα την Πρωταπριλιά θα διεξαχθούν οι φετινές φοιτητικές εκλογές. Αν σε κάθε εκλογική αναμέτρηση μπαίνουν πολιτικά διλήμματα που ζητούν πολιτικές απαντήσεις, στη φετινή εκλογική αναμέτρηση το ερώτημα είναι ένα: θα εκφραστεί η νεανική εξέγερση του Δεκέμβρη σε ορατή, πραγματική, αποτελεσματική μετατόπιση των συσχετισμών δύναμης στο φοιτητικό κίνημα;

Η περίοδος που ανοίγεται είναι γεμάτη από σημαντικές προκλήσεις για τη νεολαία, για το φοιτητικό κίνημα, αλλά και γενικότερα για την αριστερά:

• Πώς θα απαντήσει ο εργαζόμενος κόσμος, ο νέος της επισφαλούς και αβέβαιης απασχόλησης, ο άνεργος, ο φοιτητής, στην επιχείρηση μετακύλισης της κρίσης στην πλάτη των αδυνάτων;
• Πώς θα απαντήσουν οι πολιτικές δυνάμεις που αναφέρονται στην αριστερά στις διαρκείς προκλήσεις-προσκλήσεις συναίνεσης της κυβέρνησης;
• Πώς θα προχωρήσει ο ναρκοθετημένος, προαποφασισμένος διάλογος για την παιδεία που εξήγγειλε η κυβέρνηση με τη συμμετοχή της αξιωματικής αντιπολίτευσης;
• Πώς θα τροποποιηθεί η κατάσταση μέσα στη φοιτητική αριστερά προς μια πιο πραγματική, πιο αγωνιστική, πιο ενωτική κατεύθυνση, παίρνοντας υπόψη τα νέα δεδομένα που γέννησε η εξέγερση του Δεκέμβρη;

Η κρίση…

Το φοιτητικό κίνημα αλλά και ο χώρος της εκπαίδευσης όλο το προηγούμενο διάστημα στάθηκε στην πρώτη γραμμή των αγώνων ενάντια στις νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις. Όχι άδικα, αν δούμε την κεντρικότητα των εκπαιδευτικών μηχανισμών στην επιβολή του νέου κοινωνικού μοντέλου: ανασφάλεια, απασχολησιμότητα, μηδενικά δικαιώματα. Ο χώρος της εκπαίδευσης ειδικά και ο χώρος της νεολαίας γενικότερα, βρίσκονται ανάμεσα στα τείχη του εγκλεισμού, της απόρριψης, της κοροϊδίας, της μέγιστης δυνατής συμπίεσης.

Η σκληρή πραγματικότητα της κρίσης δημιουργεί όλο και χειρότερα δεδομένα: για τις αστικές τάξεις πανευρωπαϊκά και στην Ελλάδα ένα κύμα απαίτησης συναίνεσης έχει εξαπολυθεί με βασικό στόχο τα ελάχιστα δικαιώματα της νέας γενιάς. Η "αντικειμενική" ανάγνωση της οικονομικής κρίσης από τις κυβερνήσεις βρίσκει θύτες και θύματα από την ίδια πλευρά, προσπαθώντας όλοι μαζί να σώσουν το καράβι που βουλιάζει, να γλιτώσουν δηλαδή ξανά τους θύτες, θυσιάζοντας ξανά τα θύματα.

Στους καιρούς της κρίσης η συναίνεση μεταφράζεται στο γνωστό "σφάξε με αγά μου να αγιάσω"… Και αυτό γιατί είναι άλλες οι λύσεις που προσδοκούν οι αδύνατοι και άλλες οι λύσεις που απαιτούν οι ισχυροί. Η πρόσφατη απαίτηση της Κομισιόν για δημοσιονομική πειθαρχία από την ελληνική κυβέρνηση δεν μπορεί να είναι πανεθνικός στόχος: Κάποιοι επιλέγουν έναν ευτυχή Αλμούνια και έναν λαό να υποφέρει. Κάποιοι άλλοι οφείλουν να επιλέξουν έναν δυστυχή Αλμούνια και έναν λαό ανακουφισμένο. Και φυσικά όπου Αλμούνια βλέπε το μεγάλο κεφάλαιο, την τραπεζική τοκογλυφία, τις άρχουσες τάξεις και σύμπασα την πλουτοκρατία.

Η εξέγερση…

Αναμφισβήτητα το γεγονός που θα χαρακτηρίσει την φετινή εκλογική αναμέτρηση είναι η μεγάλη εξέγερση του Δεκέμβρη και όσα αυτή σηματοδότησε. Το γεγονός ότι ήταν η πρώτη εξέγερση μέσα στην κρίση, το γεγονός ότι ταρακούνησε ισχυρά την ελληνική κυβέρνηση, αλλά προκάλεσε και κύματα ανησυχίας και φόβου σε όλη την Ευρώπη, το γεγονός ότι δίχασε τα κόμματα της αριστεράς, το γεγονός ότι αναδείχτηκε μια γενιά (υπό προϋποθέσεις) χαμένη για το σύστημα, δημιουργούν ένα ολοκληρωτικά νέο τοπίο.

Στη νέα γενιά αυξάνεται η αναζήτηση, η αγωνιστικότητα, η εξερεύνηση μορφών και τρόπων αντίδρασης, ο κοινωνικός και κινηματικός (αλλά ίσως όχι πολιτικός) ριζοσπαστισμός. Η εξέγερση του Δεκέμβρη αποτελεί για αυτή τη γενιά (και φυσικά και για τους φοιτητές, αλλά όχι μόνο για αυτούς) μια σημαντική τομή.

Και η αριστερά…

Οι χρονιές έντονων αγώνων δεν μεταφράζονται συνήθως σε εκλογικές μετατοπίσεις υπέρ της αριστεράς. Επομένως μια εύκολη και ανώδυνη αναμονή εκλογικών θριάμβων της φοιτητικής αριστεράς είναι εκτός τόπου και χρόνου. Το πραγματικό ερώτημα όμως δεν είναι τα ποσοστά που θα αθροίζει η ΠΚΣ, τα ΕΑΑΚ, η Αριστερή Ενότητα. Σαφώς και είναι σημαντικό να ενισχυθούν οι δυνάμεις που στάθηκαν μέσα στο κίνημα, μέσα στην εξέγερση, δεν την κατήγγειλαν, δεν έδωσαν χέρι βοηθείας στην κυβέρνηση. Σαφώς και είναι σημαντικό να ενισχυθούν οι δυνάμεις που δεν είδαν την εξέγερση σαν μέσο ενίσχυσης του κομματικού πατριωτισμού ούτε σαν επιβεβαίωση ότι ο κόσμος κινείται γύρω από τον καθρέφτη τους.

Είναι όμως σημαντικότερο οι φοιτητικές εκλογές να πυροδοτήσουν ευρύτερες συζητήσεις, βαθύτερες αναζητήσεις. Το πρόταγμα μιας ενωτικής έκφρασης των δυνάμεων που στάθηκαν μέσα στην εξέγερση του Δεκέμβρη, θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μεγαλύτερες ανατροπές από τις συνήθεις –και εν πολλοίς αναμενόμενες– μετατοπίσεις μέσα στη φοιτητική αριστερά. Θα μπορούσε να ορίσει έναν νέο πολιτικό χάρτη όπου η κυριαρχία της νεοφιλελεύθερης παράταξης να αμφισβητείται όχι μόνο στο επίπεδο του κινήματος αλλά και σε αυτό της εκλογικής μάχης.

Οι δρόμοι είναι ανοιχτοί, οι προκλήσεις έχουν τεθεί, οι απαντήσεις αναμένονται…

Κώστας Κωστόπουλος