Το εγχείρημα ΛΑΟΣ, ο λαϊκισμός και η ακροδεξιά
του Φ.Π.
Η αναμενόμενη είσοδος του ΛΑΟΣ στη Bουλή ανοίγει ξανά μια συζήτηση για το «φαινόμενο ΛΑΟΣ». Μια συζήτηση που είχε ανοίξει και πριν από τις προηγούμενες εκλογές, αλλά έκλεισε σχετικά γρήγορα, προφανώς και λόγω της μη εισόδου του κόμματος στη Bουλή.
Σε χοντρές γραμμές, το ΛΑΟΣ αποτελεί μια προσπάθεια μεταφοράς στην Ελλάδα της ιδεολογίας και της πολιτικής Λεπέν. Προφανώς πρόκειται για μια προσπάθεια έκφρασης της ακροδεξιάς, αλλά πρόκειται για μια προσπάθεια που παίρνει υπόψη της την ελλαδική κατάσταση και ιδιομορφία, και αυτό αποτελεί τη διαφορά και την «επιτυχία» της σε σχέση με προηγούμενες αντίστοιχες απόπειρες. Έλαβε, δηλαδή, υπόψη του ο Καρατζαφέρης πως ο φασισμός στην Ελλάδα δεν περνάει. Πως οι μνήμες και οι παραδόσεις του ελληνικού λαού δεν επιτρέπουν μια «καθαρή ιδεολογικά» ακροδεξιά έκφραση. Γι’ αυτό ακριβώς το λόγο και το κύριο χαρακτηριστικό της επικοινωνιακής πολιτικής του είναι η θολούρα. Αρνείται επίμονα να τοποθετηθεί ιδεολογικά –«ξεπερασμένα πράγματα»–, επιμένει ότι είναι κόμμα πολυσυλλεκτικό –με τον κάθε πικραμένο και αποτυχημένο από ΝΔ ως ΚΚΕ– και προβάλλει μια «πατριωτική» φυσιογνωμία χωρίς να καταγγέλλει ευθέως τους υπόλοιπους για μειοδοσία κοκ. Εξάλλου, βασικό στοιχείο της τακτικής του είναι να μην οξύνει την αντιπαράθεση με κανένα χώρο, γνωρίζοντας πως όσο πιο απαρατήρητο περνάει το κόμμα του τόσο το καλύτερο, ή, διαφορετικά, πόσο εύκολο είναι να στριμωχτεί με βάση τοποθετήσεις και απόψεις των κεντρικών στελεχών του. Γιατί, βεβαίως, ο βήχας και ο έρωτας δεν κρύβονται. Αντίστοιχα δεν κρύβεται ο ακροδεξιός, ρατσιστικός, σοβινιστικός χαρακτήρας του ΛΑΟΣ παρά το ευρωπαϊκό λούστρο που προσπαθεί να του δώσει ο αρχηγός του. Το άλλο κύριο χαρακτηριστικό του κόμματος είναι ο λαϊκισμός. Χαρακτηριστικό όχι ξένο με τη φασιστική πρακτική και το οποίο χρησιμοποιεί κατά κόρον ο Γ. Καρατζαφέρης στην προσπάθεια να πλησιάσει το λαϊκό κόσμο. Γιατί υπάρχει μια διεισδυτικότητα του ΛΑΟΣ στις λαϊκές γειτονιές και στα φτωχά στρώματα, όπως υπάρχει και μια «ανοιχτή επικοινωνία» με τον πιο συντηρητικό κόσμο της Νέας Δημοκρατίας – αυτές οι δυο κατηγορίες κόσμου δεν είναι ούτε αντιτιθέμενες ούτε αναγκαστικά διαφορετικές η μια από την άλλη.
Η είσοδος του ΛΑΟΣ στη Bουλή θα αποτελέσει σίγουρα μια ορισμένη δοκιμασία. Όχι για τον τρόπο με τον οποίο θα πολιτευτεί ο Καρατζαφέρης αλλά για την αντοχή που θα επιδείξει το συνονθύλευμα καθώς θα πρέπει να θεωρούνται δεδομένες οι πιέσεις –ανοιχτές και καλυμμένες– από τη ΝΔ. Όσο για την Αριστερά, καλά θα κάνει να μην υποτιμά τέτοια εγχειρήματα και να φροντίζει να αποκαλύπτει τον πραγματικό χαρακτήρα τους –όχι με αφορισμούς– έτσι ώστε να οδηγηθούν στη θέση που τους αξίζει.