Να οργανώσουμε τις αντιστάσεις μας – Να τους σταματήσουμε
Κλείνει περίπου ένας μήνας από τη δήλωση του υπουργού (παρα)παιδείας Ευριπίδη Στυλιανίδη: "Η παιδεία χρειάζεται ένα ισχυρό σοκ". Μετά την επίθεση στα δικαιώματα των εργαζομένων με την "ασφα-ληστρική" μεταρρύθμιση και το ξεπούλημα του ΟΤΕ στους Γερμανούς επιχειρηματίες, η κυβέρνηση της ΝΔ επιχειρεί μια φυγή προς τα μπρος. Ανοίγει το πολύπαθο μέτωπο της παιδείας με απώτερο στόχο να ξεμπερδεύει, μια και καλή, με το δημόσιο πανεπιστήμιο. Να ξεμπερδεύει, μια και καλή, με τους αγώνες και την πολιτική στα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ της χώρας.
Έτσι, τις τελευταίες εβδομάδες, εκτυλίσσεται μια μάχη στο χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Από τη μια μέρια είναι οι "εμπρηστές": η κυβέρνηση της ΝΔ, ο πρωθυπουργός, ο Στυλιανίδης, το συμπολιτευόμενο ΠΑΣΟΚ, οι δημοσιογράφοι-υπάλληλοι του Μπόμπολα και του Λαμπράκη, που ξερνούν χολή για το δημόσιο πανεπιστήμιο αλλά και για τους αγώνες των φοιτητών. Από την άλλη είναι οι "μειοψηφίες": το φοιτητικό κίνημα και οι αγωνιστές καθηγητές της ΠΟΣΔΕΠ που αγωνίζονται για τη μη εφαρμογή του νέου νόμου-πλαίσιο και για την ανατροπή της αντι-εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης.
Από την αρχή της χρονιάς, το υπουργείο Παιδείας επιτίθεται αργά και σταθερά. Η τμηματική και κατά τόπους εφαρμογή του νέου νόμου-πλαίσιο σε περιφερειακά κυρίως ιδρύματα δεν συναντά σημαντικές αντιστάσεις από το φοιτητικό κίνημα. Στις 23 Φλεβάρη, η ΠΟΣΔΕΠ αποφασίζει "ότι οποιαδήποτε προσπάθεια της κυβέρνησης για αναγνώριση των ΚΕΣ και ενσωμάτωση της οδηγίας 36/2005 αποτελεί αιτία πολέμου", ενώ καλεί την εκπαιδευτική κοινότητα να μπλοκάρει με "οποιοδήποτε μέσο" την εφαρμογή του νέου νόμου. Τέλος, την ίδια περίοδο, ιδρύματα όπως το πανεπιστήμιο Πατρών, το Πολυτεχνείο Χανίων, το ΕΜΠ και το Καποδιστριακό, δηλώνουν την αντίθεσή τους με το νέο νόμο, με αποφάσεις των Συγκλήτων τους.
Το φουλάρισμα των μηχανών, όμως, από τη μεριά του υπουργείου έρχεται τον τελευταίο μήνα και αφορά 4 βασικούς άξονες: α) την προώθηση της ιδιωτικοποίησης με την ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας 36/2005 για τα ΚΕΣ, β) την εφαρμογή του Π.Δ. 226/2007, που αφορά τον τρόπο διανομής των συγγραμμάτων στα ανώτατα ιδρύματα, γ) τον εκβιασμό του υπουργείου με τα τετραετή προγράμματα ανάπτυξης (όποιο ίδρυμα δεν καταρτίσει τέτοιο πρόγραμμα πολύ απλά δεν χρηματοδοτείται από του χρόνου) και δ) τη διενέργεια εκλογών για την ανάδειξη νέων πρυτανικών αρχών με καθολική ψηφοφορία, που αποτέλεσε και την αιχμή του δόρατος για τις κινητοποιήσεις των φοιτητών.
Το "έργο" αρχίζει αμέσως μετά τις διακοπές του Πάσχα. Ο Στυλιανίδης σπεύδει να συμφωνήσει με τον επίτροπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα παιδείας, Φίγκελ, ότι "τα συντάγματα δεν είναι χαραγμένα σε πέτρα". Επαναφέρει το ζήτημα της ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων, παρά τη μεγαλειώδη νίκη του πανεκπαιδευτικού κινήματος και την αποτυχία της συνταγματικής αναθεώρησης πέρσι. Την ίδια στιγμή, πάει να φέρει την αναθεώρηση "από την πίσω πόρτα". Δηλώνει αποφασισμένος να εφαρμόσει την κοινοτική οδηγία για την εξίσωση των πτυχίων των δημοσίων ΑΕΙ με αυτά που χορηγούν τα ΙΕΚ, τα ΚΕΣ και τα ΚΕΚ.
Τα Αριστερά Σχήματα, με ανακοίνωσή τους στις 11/5, καλούν στη συγκρότηση ενός μπλοκ αντίστασης, που θα προετοιμάσει και θα προετοιμαστεί για το επόμενο μεγάλο πανεκπαιδευτικό ξέσπασμα που χρειάζεται η Τριτοβάθμια.
Από την άλλη, νερό στο μύλο της ιδιωτικοποίησης δεν ρίχνει μόνο ο Στυλιανίδης. Η βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Άννα Διαμαντοπούλου δηλώνει ότι "πρέπει να εξετάσουμε μια πιο συναινετική αναθεώρηση του Συντάγματος". Σε πιο επιθετικό τέμπο κινείται και ο πρωθυπουργός της χώρας. Στις 24/5, σε εκδήλωση στις Σέρρες, που γίνεται προς τιμήν του (τρομάρα του!), αποκαλεί εν ολίγοις μέγα αναχρονισμό το να μην επιτρέπουμε σαν χώρα τον ανταγωνισμό ανάμεσα σε δημόσια ανώτατα ιδρύματα και ιδιωτικά πανεπιστήμια.
Έτσι, η κυβέρνηση, τις τελευταίες μέρες, επεξεργάζεται ένα σωρό τρόπους για να ιδιωτικοποιήσει την παιδεία, παρακάμπτοντας το Σύνταγμα. Τελευταία πατέντα που σκέφτονται είναι η υποβολή αιτήματος προς το Συμβούλιο της Επικρατείας από τους ενδιαφερόμενους να ιδρύσουν ιδιωτικά πανεπιστήμια. Μαντέψτε ποιος ενδιαφερόμενος είναι πρώτος στη λίστα… Μα, φυσικά, η γνωστή σε όλους μας Α.Ε., η Εκκλησία της Ελλάδος. Ακολουθεί μέχρι και ο δήμος Αθηνών με τον Νικήτα Κακλαμάνη να κάνει γνωστή την πρόθεση του δήμου για ίδρυση μη κρατικού ΑΕΙ, από το οποίο θα αποφοιτούν αυτοδιοικητικά στελέχη. Τέλος, επιστρατεύουν με χυδαίο τρόπο μέχρι και την πρώην υπουργό Παιδείας, Μαριέτα, να υπενθυμίζει στα κανάλια πόσο αδικήθηκε για το θεάρεστο έργο της. Κατά τ’ άλλα για το ξεπούλημα της δημόσιας εκπαίδευσης φταίνε οι φοιτητικές "μειοψηφίες"…
Καμία εφαρμογή του νέου νόμου-πλαίσιο
Μέσα σ’ αυτό το κλίμα επίθεσης από τη μεριά της κυβέρνησης, οι φοιτητές αντιστέκονται δυναμικά. Όπως αναφέρθηκε, αιχμή του δόρατος και αφορμή για τις φοιτητικές κινητοποιήσεις αποτέλεσαν κυρίως οι πρυτανικές εκλογές με βάση το νέο νόμο-πλαίσιο. Στο Πολυτεχνείο Κρήτης, στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, στο ΤΕΙ Αθηνών, στο ΠΑΠΕΙ αλλά και σε άλλα ιδρύματα της χώρας στήνονται κάλπες και καλούνται οι φοιτητές να συμμετέχουν με καθολική πλέον ψηφοφορία. Αμέσως, αποφασίζονται καταλήψεις και οι εκλογές στις περισσότερες σχολές είτε αναβάλλονται είτε ακυρώνονται.
Στις 15/5 μετά την πρώτη πανελλαδική πορεία στην Αθήνα, οι φοιτητικοί σύλλογοι σημειώνουν: "Ο στόχος της συγκεκριμένης διάταξης είναι η ισχυροποίηση του εκάστοτε πρύτανη ή προέδρου να δρα αυθαίρετα, προφασιζόμενος την ψήφισή του από το φοιτητικό σώμα –που ουσιαστικά μειώνει την επίδραση της ψήφου των φοιτητών στο τελικό αποτέλεσμα– με υπερ-εξουσίες και δυνατότητα εφαρμογής της εκπαιδευτικής αναδιάρθρωσης".
Παράλληλα, τα Αριστερά Σχήματα ξεκινούν με ανακοίνωσή τους στις 19/5 καμπάνια ενημέρωσης και κινητοποίησης των φοιτητών ενάντια στην παγίδα της δήθεν αμεσοδημοκρατικής καθολικής ψηφοφορίας "που εκπαραθυρώνει τις συλλογικότητες, τις παρατάξεις, το δικαίωμά μας να αποφασίζουμε και να πράττουμε από κοινού." Πέρα όμως από το πολιτικό στοιχείο της συγκεκριμένης διάταξης, υπάρχει και μια μικρή "τεχνική" λεπτομέρεια. Η τάχα μου "καθολική ψηφοφορία" δεν είναι καθόλου καθολική. Η βαρύτητα που είχαν με τον προηγούμενο νόμο οι χ εκλέκτορες φοιτητές είναι μικρότερη από τη βαρύτητα που έχουν οι πολλαπλάσιες φοιτητικές ψήφοι όλων των φοιτητών. Π.χ. ψηφίζουν 1.000 και είναι σαν να ψηφίζουν 80! Φοβερή καθολικότητα! Απλά με το νέο νόμο δίνεται άλλη μια ευκαιρία στις καθεστωτικές παρατάξεις να κάνουν την καμπάνια τους για το "δικό τους" πρύτανη, να στήσουν τα πελατειακά τους δίκτυα και τους εκβιασμούς τους, να δυναμώσουν τις δεσμεύσεις και τις εξαρτήσεις από τους κομματικούς τους μηχανισμούς.
Αντίθετη, φυσικά, άποψη έχει ο Στυλιανίδης, οι κάθε λογής "Πρετεντέρηδες", ενώ ανασταίνονται και οι γνωστοί "χίλιοι" ή αλλιώς μερικοί πανεπιστημιακοί, που συμφωνούν με τις κυβερνητικές μεταρρυθμίσεις. Η λάσπη που εκτοξεύουν ενάντια στο φοιτητικό κίνημα είναι απερίγραπτη: "Να ξεμπερδεύουμε με το οικτρό 6% του φοιτητικού σώματος που κρατάει δέσμιο το ελληνικό πανεπιστήμιο". Αποκαλούν τις κινητοποιήσεις μειοψηφικές, κρύβοντας εσκεμμένα το γεγονός ότι οι φοιτητές αντιδρούν με πλειοψηφικές καταλήψεις ενάντια στη συγκεκριμένη διάταξη του νόμου. Σε τελική ανάλυση, λασπολογούν και συκοφαντούν, παραγνωρίζοντας ότι το σύνολο της πανεπιστημιακής κοινότητας έχει απορρίψει πολλάκις το νόμο-έκτρωμα της Γιαννάκου.
Κείμενα – επιμέλεια: Μανώλης Μούστος, Γιώργος Πασαλίδης