Νόμος-πλαίσιο
Ανυποχώρητος αγώνας
του Βαγγέλη Κονταργύρη
Κατατέθηκε τελικά ο περιβόητος νέος νόμος-πλαίσιο για την Ανώτατη Εκπαίδευση με τυμπανοκρουσίες από τον ίδιο τον πρωθυπουργό Κ. Καραμανλή. Μετά την κυβερνητική ήττα για το άρθρο 16, ήρθαν στο προσκήνιο οι «αναγκαίες αλλαγές» που πρέπει να γίνουν στη λειτουργία των ΑΕΙ. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρόκειται για μια προσπάθεια να παρθεί μια ρεβάνς, να προωθηθούν οι αλλαγές που θα καθυστερούσαν μετά την αδυναμία της κατάργησης του άρθρου 16. Αυτή τη φορά η κυβέρνηση βαδίζει το δύσκολο δρόμο μόνη της. Όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης, θέλοντας και μη, έχουν δηλώσει την αντίθεσή τους στη νέα κυβερνητική πρόκληση. Ακόμα και ο αμετανόητος φίλος της ιδιωτικής εκπαίδευσης, ο Γ. Παπανδρέου, είναι αναγκασμένος, υπό το βάρος των εσωκομματικών αντιθέσεων και κυρίως της νεολαίας, να διαχωρίσει τη θέση του. Ο λόγος περνά και πάλι στο πανεκπαιδευτικό μέτωπο. Για να ολοκληρωθεί η νίκη του, πρέπει να στείλει στα σκουπίδια το νόμο-πλαίσιο και τη νέα κυβερνητική πρόκληση. Ήδη πάνω από 325 σχολές βρίσκονται σε κατάληψη. Η ομοσπονδία των πανεπιστημιακών συνεχίζει την απεργία της. Νέες μαζικές πανελλαδικές κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις έχουν ήδη ξεκινήσει στους δρόμους της Αθήνας, παρά το καθεστώς βίας και εκφοβισμού που απεργάζεται ο Β. Πολύδωρας και οι αστυνομικές δυνάμεις. Στο νέο γύρο Γενικών Συνελεύσεων, που ξεκινά αυτή τη βδομάδα, περισσότερες σχολές θα μπουν στο δρόμο του αγώνα. Να βαδίσουμε αποφασιστικά στο δρόμο της ανυποχώρητης πάλης. Αγώνας μέχρι την τελική νίκη.
Τι προβλέπει ο νόμος – πλαίσιο:Η παιδεία φεύγει… η εταιρεία έρχεται
Ο νόμος-πλαίσιο έρχεται και συμπληρώνει την επιχειρούμενη αναθεώρηση του άρθρου 16. Δεν αφορά την «τακτοποίηση» των ιδρυμάτων. Αφορά την ιδιωτικοποίηση των ιδρυμάτων, τη μετατροπή τους σε εκπαιδευτήρια που θα λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια:
• Απαλείφεται ο όρος «Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου» για τα ΑΕΙ, προετοιμάζοντας έτσι το έδαφος για την επερχόμενη δημιουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων τα οποία θα λειτουργούν με το ίδιο (ιδιωτικοποιημένο και αγοραίο) πλαίσιο με τα «δημόσια».
• Με τη δημιουργία θέσης μάνατζερ και με τα 4ετή «προγράμματα-συμφωνίες» με το υπουργείο πιέζονται τα ιδρύματα να λειτουργούν με όρους Ανώνυμης Εταιρείας. Αν αρέσεις στο υπουργείο και στους αξιολογητές (βλ. εταιρείες), θα χρηματοδοτείσαι. Αν όχι, θα ψάχνεις αλλού χρηματοδότηση, όπως για παράδειγμα γίνεται εδώ και χρόνια σε αρκετά μεταπτυχιακά. Επί της ουσίας γίνεται πράξη το αγγλοσαξονικό μοντέλο της «λίστας κατάταξης των ιδρυμάτων». Με το τρίπτυχο υποχρηματοδότηση-αξιολόγηση-ιδιωτικοποίηση τα ιδρύματα γίνονται σούπερ-μάρκετ που οι πελάτες τα κατατάσσουν με βάση κριτήρια της αγοράς. Δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε τι θα συμβεί σε διάφορες «θεωρητικές» σχολές (π.χ. Φιλολογίας) ή σε σχολές που βρίσκονται μακριά από τα οικονομικά κέντρα.
• Με την παραπέρα διάλυση της όποιας φοιτητικής μέριμνας. Τα δωρεάν συγγράμματα μειώνονται στο μισό, αφού όλοι ξέρουν ότι για μια σχολή με 50 μαθήματα, χρειαζόσουν τουλάχιστον 80-90 βιβλία (μαζί με τα μαθήματα επιλογής). Με το νέο νόμο-πλαίσιο δωρεάν θα δίνονται μόνο τα 50! Τέλος, με την ώθηση στα φοιτητικά δάνεια και στις ανταποδοτικές υποτροφίες ο φοιτητής διαπαιδαγωγείται από μικρός στο να μην απαιτεί κοινωνικές παροχές. Μόνος, σαν άτομο σε μια ιδιωτική κοινωνία θα κολυμπάει στο αρχιπέλαγος της αγοράς, θα χρεώνεται ή θα γλύφει και αν τα καταφέρει… τα κατάφερε και θα σπουδάσει κάτι.
Κάθε εταιρεία έχει και σεκιούριτι
Μπορεί σε ένα τέτοιο πανεπιστήμιο που θα ανταγωνίζεται το ιδιωτικό που θέλουν να φτιάξουν με την κατάργηση του άρθρου 16, με αγοραία κριτήρια, να υπάρχει συνδικαλισμός; Μπορεί να υπάρχει αγωνιστική κινητοποίηση φοιτητών που θα παρεμποδίζει μάνατζερ, εταιρείες και διαπλεκόμενους «καθηγητές» στο φαγοπότι-έργο τους; Ακόμα χειρότερα, μια λαϊκή κινητοποίηση η οποία χτυπιέται από την αστυνομία υπάρχει περίπτωση να αναζητήσει καταφύγιο σε έναν ιδιωτικό χώρο; Σε ένα τέτοιο πανεπιστήμιο ταιριάζει καλύτερα η φιγούρα του Έλληνα φοιτητή, ή του φοβισμένου Τούρκου που δεν τολμάει να μοιράσει ούτε μια ανακοίνωση από το φόβο του μπάτσου; Μήπως είναι πιο ταιριαστή η εικόνα του Πορτογάλου φοιτητή, όπου ο φοιτητικός σύλλογος έχει μπει στη διαδικασία, όχι να αγωνίζεται για τα δικαιώματα του φοιτητή, αλλά να ψάχνει λεφτά για να μην κλείσει η σχολή του; Μήπως του Βρετανού, όπου οι φοιτητές-συνδικαλιστές πληρώνονται (!) από το πανεπιστήμιο για να λειτουργούν ως υπάλληλοι του πανεπιστημίου και όχι ως φοιτητικοί εκπρόσωποι;
Ένα ιδιωτικοποιημένο εκπαιδευτήριο πρέπει να είναι ένα αυταρχικό εκπαιδευτήριο, να διασφαλίζει την ομαλή λειτουργία της αγοράς χωρίς προβλήματα. Εκεί αποσκοπεί το χτύπημα των φοιτητικών παρατάξεων με την κατάργηση του ρόλου τους στις πρυτανικές εκλογές. Εκεί αποσκοπούν μέτρα που δημιουργούν ένα ασφυκτικό πλαίσιο λειτουργίας, όπως η αύξηση των βδομάδων διδασκαλίας ταυτόχρονα με τη μείωση του χρόνου για τις εξετάσεις, ή η στοχοθεσία στους «αιώνιους», και εκεί στοχεύει και η υποχρεωτική σύνταξη εσωτερικού κανονισμού από κάθε ίδρυμα. Τέλος, και βεβαίως το πιο σημαντικό, εκεί στοχεύει και ο περιορισμός-κατάργηση του ασύλου. Άσυλο δεν είναι πια τα Προπύλαια και η Πανεπιστημιούπολη αλλά μόνο «οι αίθουσες διδασκαλίας και έρευνας». Το άσυλο δεν είναι για την προστασία του λαού από την αστυνομία, αλλά για την προστασία της αγοράς από όποιον κινητοποιείται…
Οι εκλογές μετά το Πάσχα
Την ίδια στιγμή που φημολογούνταν ότι έρχεται ο νόμος πλαίσιο, φημολογούνταν ότι ΔΑΠ και ΚΝΕ-ΠΚΣ έχουν συμφωνήσει για εκλογές στις 14 Μάρτη, αντί για τις 21. Και επειδή ξέρουμε την ΠΚΣ και γενικά την φοιτητική αριστερά, το να συμπέσουν μαζί εκλογές και μάχη για το νόμο πλαίσιο θα σημαίνει πολύ απλά εικονική μάχη για το κίνημα και πραγματική μάχη για τις εκλογές. Κερδισμένη η κυβέρνηση και η ΔΑΠ.
Αν θέλουμε να είμαστε πραγματικοί, οι εκλογές θα έπρεπε να μεταφερθούν μετά το Πάσχα. Σε κάθε περίπτωση όμως δεν πρέπει να περάσει ο πραξικοπηματισμός της ΟΝΝΕΔ και θα πρέπει οι υπόλοιπες δυνάμεις να διαχωριστούν. Ας αναλάβει να πάει μόνη της για εκλογές και ας αναλάβει την ευθύνη για τη διάσπαση του φοιτητικού σώματος.