Όταν ο πρωθυπουργός εγκαινίαζε την προεκλογική εκστρατεία με το γνωστό μητσοτάκειο μοτίβο “προτιμώ να είμαι χρήσιμος και όχι ευχάριστος”, δεν υπολόγιζε ότι σύντομα η επιλογή της μόνης πολιτικής διεξόδου που του είχε απομείνει, για να διασώσει ό,τι θα μπορούσε να διασωθεί από το πολιτικό του “κεφάλαιο”, θα μετατρεπόταν σε συνταγή πολιτικής αυτοκτονίας.
Ο πρωθυπουργός, επικαλούμενος την οικονομική κρίση, διατύπωσε ένα ξεκάθαρο νεοφιλελεύθερο μανιφέστο και κάλεσε σε εκλογές με βάση αυτό το δίλημμα. Χωρίς περιστροφές, με έναν κυνισμό που σόκαρε τα λαϊκά στρώματα. Ούτε προεκλογικές υποσχέσεις ούτε παροχές. Ένδοξη φυγή ή ξαφνική κρίση ειλικρίνειας;
Μάλλον τίποτε από τα δύο. Η κυβέρνηση της ΝΔ έχει ήδη υλοποιήσει ένα καθόλου ευκαταφρόνητο έργο, όχι μόνο τρέχουσας νεοφιλελεύθερης διαχείρισης αλλά, πολύ περισσότερο, προώθησης ανατροπών σε όλα τα επίπεδα. Σαρωτικές ιδιωτικοποιήσεις, οι εργασιακές σχέσεις έχουν στην κυριολεξία ανατιναχθεί, στο ασφαλιστικό σύστημα μπήκαν οι βάσεις της ολοκληρωτικής αποδιάρθρωσής του. Η παράδοση της χώρας στον αυτόματο πιλότο της “επιτήρησης” από την ΕΕ οδήγησε στη διόγκωση του χρέους και των ελλειμμάτων, στην ακόμα πιο βαθιά αποβιομηχάνιση και απαγροτοποίηση. Η τρομοκράτηση της κοινωνίας είναι η κουκούλα αυτής της πολιτικής.
Οι “κουμπάροι”, τα γαλάζια λαμόγια, οι “βατοπεδινοί”, το τέλμα των σκανδάλων είναι τα παράπλευρα και, ταυτόχρονα, τα πηγαία αποτελέσματα του επιθετικού νεοφιλελευθερισμού.
Ούτε “επανίδρυση του κράτους” ούτε “κάθαρση από τους νταβατζήδες” ούτε “ανακούφιση των λαϊκών εισοδημάτων”. Ό,τι συνιστούσε τον πολιτικό λόγο Καραμανλή έχει πλήρως εξευτελιστεί από τις άθλιες κυβερνητικές πρακτικές με τα γνωστά καταστροφικά αποτελέσματα. Έτσι ο πρωθυπουργός τα “παίρνει όλα πάνω του”. Σε ένα one man show, ταυτίζει το νεοφιλελεύθερο δόγμα με τον εαυτό του στο ρόλο του υπεύθυνου εθνικού ηγέτη, που μάλιστα δεν διστάζει να κάνει την επώδυνη αυτοκριτική του μπροστά στο λαό.
Και, ρίχνοντας το γάντι, ορίζει μία γραμμή αντιπαράθεσης ή και –προσοχή εδώ– σύγκλισης! Η κρίση και οι Βρυξέλλες επιβάλλουν πολιτική. Ποιος έχει να αντιπαραθέσει άλλη πολιτική και ποια είναι αυτή;
Ο πιο δεξιός δικομματισμός
Μετά το αρχικό μούδιασμα της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ και των συγκροτημάτων των ΜΜΕ για την καραμανλική επιλογή να θέσει τόσο ωμά το πολιτικό πρόβλημα, το κάδρο στήθηκε εκ νέου επιδέξια. Πραγματικά μπορεί να μετατοπιστεί ο άξονας πολύ πολύ δεξιά. Αλλά μήπως τότε όσα ψέλλισε ως εναλλακτική πολιτική ο Γ. Παπανδρέου δεν θα μπορούσαν να φωτιστούν ως η “προοδευτική απάντηση στην ανάλγητη πολιτική Καραμανλή”, άρα “να οι διαφορετικές πολιτικές”; Πέρα κι από την εξόφθαλμη πολιτική απάτη, το πιο ανησυχητικό είναι ότι η εξαγγελλόμενη πολιτική Παπανδρέου μπορεί, στα σοβαρά, να προβάλλεται σήμερα ως η μοναδική ρεαλιστικά υλοποιήσιμη φιλολαϊκή πολιτική και, άρα, εκεί να εξαντλείται ο ορίζοντας των κοινωνικών απαιτήσεων και διεκδικήσεων. Και, από την άλλη, αυτή η πολιτική να καταγγέλλεται ήδη ως ανεύθυνη, παροχολογική και λαϊκίστικη από την απερχόμενη κυβέρνηση. Από μια άποψη, ο ΣΕΒ και οι εκδότες έχουν δίκιο. Πώς να υλοποιηθεί με συνέπεια μια δεδομένη πολιτική, την οποία απαιτεί ο μόνος σίγουρος υπουργός, μετά τις εκλογές, ο επίτροπος της ΕΕ Αλμούνια, όταν το ένα κόμμα κατηγορεί το άλλο με κύριο κριτήριο το κομματικό συμφέρον;
Βουλιάζουν στο τέλμα της σήψης
Ο Κ. Καραμανλής πήρε το πολιτικό ρίσκο κι έχασε πανηγυρικά! Τι άλλο μπορούσε να περιμένει ο απερχόμενος πρωθυπουργός κηρύσσοντας ανελέητο κοινωνικό πόλεμο; Τίποτε άλλο από τον πολλαπλασιασμό της λαϊκής αποδοκιμασίας και της γενικής χλεύης, που ήδη έχει προκαλέσει η κυβέρνησή του. Και, βέβαια, όλη αυτή η γενιά των γαλάζιων παιδιών, των οννεδιτών του ’80 και του ’90, οι Βουλγαράκης, Τσιτουρίδης, Στυλιανίδης και άλλοι δεν γνώριζαν και δεν γνωρίζουν άλλον τρόπο να κάνουν “πολιτική” από την κλεψιά και την αρπαγή. Τώρα που το καράβι βουλιάζει, που η κυβερνητική κουτάλα περνάει σε άλλα χέρια, η σαπίλα και η βρομιά σφραγίζουν την εικόνα της ΝΔ σε μία κραυγαλέα αντίθεση με το “σεμνά και ταπεινά”, το σύνθημα με το οποίο ο Κ. Καραμανλής είχε επιχειρήσει με όλους αυτούς να σηματοδοτήσει τη δική του “ενάρετη” θητεία απέναντι στον “αρχιερέα της διαπλοκής” Σημίτη.
Οφείλει κανείς, πάντως, να παραδεχτεί ότι, σε αυτή την ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία, αξιοποίησε το σύστημα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το δώρο της αυτοεξαφάνισής της, που του πρόσφερε η Αριστερά. Το σκηνικό της δικομματικής εναλλαγής στήθηκε ήσυχα και μάλλον ανώδυνα.
Υπάρχουν κεκτημένα:
-
Το σκάνδαλο της Siemens, με επιδέξιες ανταλλαγές παραγραφής, ως ώρας, δεν χρειάστηκε να εμπλακεί στην εσωκομματική διαμάχη, αποφεύχθηκε ο κίνδυνος οδυνηρών αποκαλυπτήριων του αμαρτωλού δικομματικού πολιτικοεπιχειρηματικού καρτέλ.
-
Οι υποχωρήσεις και τα αδιέξοδα στα εθνικά ζητήματα μένουν ασχολίαστα.
-
Κανένας δεν αμφισβητεί τις μαγικές ιδιότητες του νεοφιλελευθερισμού να αποτελεί ταυτόχρονα αιτία και θεραπεία της κρίσης, με τη βούλα της Κομισιόν και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Επιτέλους, ένας πολιτικός πολιτισμός που τόσο αναζητούσαμε! Για τη βαθιά πληγωμένη ΝΔ θα δείξουν οι μετεκλογικές εξελίξεις και αναταράξεις. Οι βιαστικές εκτιμήσεις και προβλέψεις δεν βοηθούν. Εδώ επιβίωσε το ΠΑΣΟΚ του Σημίτη και το ξαναφέρνει στην εξουσία ο Γ. Παπανδρέου!
Δημήτρης Υφαντής