ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΜΠΟΛΣΕΒΙΚΩΝ

Η διαδρομή του επαναστατικού κινήματος και των μπολσεβίκων μέχρι το 1917. Η Οχτωβριανή Επανάσταση. Το στέριωμα της επανάστασης. Τα πρώτα χρόνια της σοσιαλιστικής οικοδόμησης.

 

Εισαγωγή

 

Η Ρωσία στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου. Τσαρικός δεσποτισμός. Οικονομική, πολιτική, κοινωνική κατάσταση, θεσμοί, πολιτισμός. Τα 4 στηρίγματα του καθεστώτος: εκκλησία, γραφειοκρατία, αστυνομία και στρατός. Η ταξική διάρθρωση.

 

1. Η πάλη για τη δημιουργία σοσιαλδημοκρατικού εργατικού κόμματος στη Ρωσία. (1883-1901)

 

Κατάργηση της δουλοπαροικίας και ανάπτυξη του βιομηχανικού καπιταλισμού στη Ρωσία. Σχηματισμός του σύγχρονου βιομηχανικού προλεταριάτου. Πρώτα βήματα του εργατικού κινήματος. Ναρόντνικοι και μαρξισμός στη Ρωσία. Δημιουργία της ομάδας «Απελευθέρωση της δουλειάς» από τον Πλεχάνωφ. Αγώνας του Πλεχάνωφ ενάντια στους ναρόντνικους. Διάδοση του μαρξισμού στη Ρωσία. Αρχή της επαναστατικής δράσης του Λένιν και η «Ένωση του αγώνα για την απελευθέρωση της εργατικής τάξης» στην Πετρούπολη. Πάλη του Λένιν ενάντια στους ναρόντνικους και το «νόμιμο μαρξισμό». Άποψη του Λένιν για τη συμμαχία της εργατικής τάξης και της αγροτιάς. 1ο Συνέδριο του ρωσικού σοσιαλδημοκρατικού εργατικού κόμματος (ΡΣΔΕΚ). Πάλη του Λένιν ενάντια στον «οικονομισμό». Εμφάνιση της λενινιστικής εφημερίδας «Ίσκρα».

 

2. Ίδρυση του ρώσικου σοσιαλδημοκρατικού εργατικού κόμματος (ΡΣΔΕΚ), εμφάνιση στο κόμμα της μπολσεβίκικης και της μενσεβικικής μερίδας. (1901-1904)

 

Άνοδος του επαναστατικού κινήματος στη Ρωσία στα 1901-1904. Σχέδιο του Λένιν για τη δημιουργία μαρξιστικού κόμματος. Οπορτουνισμός των «οικονομιστών». Πάλη της «Ίσκρα» για το σχέδιο του Λένιν. Έκδοση του βιβλίου του Λένιν «Τι να κάνουμε;», που θέτει τις ιδεολογικές βάσεις του μαρξιστικού κόμματος. 2ο Συνέδριο του ρώσικου σοσιαλδημοκρατικού εργατικού κόμματος (ΡΣΔΕΚ). Ψήφιση του προγράμματος και του καταστατικού και δημιουργία ενιαίου κόμματος. Διαφωνίες στο συνέδριο και εμφάνιση δύο ρευμάτων στο κόμμα: του μπολσεβίκικου και του μενσεβικικού. Διασπαστικές ενέργειες των μενσεβίκων ηγετών και όξυνση της εσωκομματικής πάλης μετά το 2ο Συνέδριο. Οπορτουνισμός των μενσεβίκων. Έκδοση του έργου του Λένιν: «Ένα βήμα μπρος, δυο βήματα πίσω», που θέτει τις οργανωτικές αρχές του μαρξιστικού κόμματος.

 

3. Οι μενσεβίκοι και οι μπολσεβίκοι στην περίοδο του ρωσοϊαπωνικού πολέμου και της πρώτης ρωσικής επανάστασης. (1904 -1907)

 

Ρωσοϊαπωνικός πόλεμος. Παραπέρα άνοδο του επαναστατικού κινήματος στη Ρωσία. Απεργίες στην Πετρούπολη. Διαδήλωση των εργατών μπροστά στα Χειμερινά Ανάκτορα στις 9 του Γενάρη 1905. Η διαδήλωση πυροβολείται. Αρχή της επανάστασης. Πολιτικές απεργίες και διαδηλώσεις των εργατών. Ανάπτυξη του επαναστατικού κινήματος των αγροτών. Εξέγερση στο θωρηκτό «Ποτιέμκιν». Πολιτική μανούβρα του τσάρου με την θέσπιση «ψευτοΔούμας». Οι μπολσεβίκοι την μποϋκοτάρουν. Διαφωνίες ταχτικής ανάμεσα στους μπολσεβίκους και τους μενσεβίκους. 3ο Συνέδριο του κόμματος. Έκδοση του βιβλίου του Λένιν: «Δυο ταχτικές της σοσιαλδημοκρατίας στη δημοκρατική επανάσταση» που θα αποτελέσει τις ταχτικές θέσεις του μαρξιστικού κόμματος. Παραπέρα άνοδος της επανάστασης. Γενική πολιτική απεργία τον Οκτώβρη του 1905. Υποχώρηση του τσαρισμού. Ο τσάρος με διάγγελμα προχωρεί σε μερικές αστικοδημοκρατικές μεταρρυθμίσεις. Σχηματισμός των Σοβιέτ των εργατών βουλευτών. Η ένοπλη εξέγερση του Δεκέμβρη. Ήττα της εξέγερσης. Υποχώρηση της επανάστασης. 1η Κρατική Δούμα. 4ο (ενωτικό) Συνέδριο του κόμματος. Διάλυση της 1ης Κρατικής Δούμας. Σύγκληση της 2ης Κρατικής Δούμας. Οι μπολσεβίκοι συμμετέχουν στην 2η Κρατική Δούμα όπως και στην 3η και 4η. 5ο Συνέδριο του κόμματος. Διάλυση της 2ης Κρατικής Δούμας.

 

4. Οι μενσεβίκοι και οι μπολσεβίκοι στην περίοδο της «αντίδρασης του Στολύπιν». Οι μπολσεβίκοι συγκροτούνται σε ανεξάρτητο μαρξιστικό κόμμα. (1908-1912)

 

Άγρια απολυταρχία που εφαρμόζεται από τον τσάρο και τον υπουργό του Στολύπιν. Παραβίαση του τσαρικού διαγγέλματος του 1905. 3η Κρατική Δούμα. Πέρασμα ενός μέρους της κομματικής διανόησης στο στρατόπεδο των εχθρών του μαρξισμού και προσπάθειες αναθεώρησης του μαρξισμού. Έκδοση του έργου του Λένιν: «Υλισμός και εμπειριοκριτικισμός», που υπερασπίζει τις θεωρητικές αρχές του μαρξιστικού κόμματος απέναντι στους αναθεωρητές. Οι μπολσεβίκοι μαθαίνουν την τέχνη της συντεταγμένης υποχώρησης, του συνδυασμού νόμιμης και παράνομης δουλειάς. Πάλη των μπολσεβίκων ενάντια στους λικβινταριστές, τους οτζοβιστές και τον τροτσκισμό. Συνασπισμός του Αυγούστου. 6η Κομματική συνδιάσκεψη της Πράγας στα 1912. Οι μπολσεβίκοι συγκροτούνται σε ανεξάρτητο μαρξιστικό κόμμα.

 

5. Το μπολσεβίκικο κόμμα στα χρόνια της ανόδου του εργατικού κινήματος στις παραμονές του πρώτου ιμπεριαλιστικού πολέμου. (1912 -1914)

 

Άνοδος του επαναστατικού κινήματος από το 1912 ως το 1914. Ζωντάνεμα τόσο του εργατικού όσο και του αγροτικού κινήματος. Στάσεις μέσα στο στρατό. Έκδοση της μπολσεβίκικης εφημερίδας «Πράβντα». 4η Κρατική Δούμα. Νίκη των μπολσεβίκων στα συνδικάτα και στις νόμιμες οργανώσεις. Διάλυση του συνασπισμού του Αυγούστου. Καινούρια ανάπτυξη του επαναστατικού κινήματος στις παραμονές του ιμπεριαλιστικού πολέμου.

 

6. Το κόμμα των μπολσεβίκων στην περίοδο του 1ου Παγκοσμίου Πολέμου. Η δεύτερη ρώσικη επανάσταση (1914-Μάρτης 1917)

 

1ος Παγκόσμιος Πόλεμος. Τα κόμματα της 2ης Διεθνούς περνούν με το μέρος των ιμπεριαλιστικών κυβερνήσεών τους. Η 2η Διεθνής διασπάται σε χωριστά σοσιαλσωβινιστικά κόμματα. Το μπολσεβίκικο κόμμα προχωρούν με την γραμμή της μετατροπής του ιμπεριαλιστικού πολέμου σε εμφύλιο, να ηττηθούν οι κυβερνήσεις του πολέμου, να οργανωθεί μία νέα διεθνής. Έκδοση του βιβλίου του Λένιν: «Ο ιμπεριαλισμός, ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού». Ήττα του τσαρικού στρατού στο μέτωπο. Καταστροφή της οικονομίας. Κρίση του τσαρισμού. Η επανάσταση του Φλεβάρη. Πτώση του τσαρισμού. Σχηματισμός των Σοβιέτ των εργατών και στρατιωτών βουλευτών. Σχηματισμός της Προσωρινής Κυβέρνησης. Δυαδική εξουσία.

 

7. Το κόμμα των μπολσεβίκων στην περίοδο της προετοιμασίας και της διεξαγωγής της σοσιαλιστικής επανάστασης του Οχτώβρη (Απρίλης 1917-1918)

 

Η αστική τάξη ελέγχει την Προσωρινή Κυβέρνηση και συνεχίζει τον πόλεμο. Ύστερα από την επανάσταση του Φλεβάρη το κόμμα βγαίνει από την παρανομία και περνά στην ανοιχτή πολιτική δράση. Ο Λένιν έρχεται στην Πετρούπολη και βγάζει τις θέσεις του Απρίλη. Το κόμμα προσανατολίζεται προς τη σοσιαλιστική επανάσταση. Αρχίζει η κρίση της Προσωρινής Κυβέρνησης. Συνδιάσκεψη τον Απρίλιο του μπολσεβίκικου κόμματος. Επιτυχίες του μπολσεβίκικου κόμματος στην πρωτεύουσα, που κερδίζει την πλειοψηφία του Σοβιέτ της Πετρούπολης. 1ο Πανρωσικό Συνέδριο Σοβιέτ. Αποτυχημένη επίθεση των στρατευμάτων της Προσωρινής Κυβέρνησης στο μέτωπο του πολέμου. Κατάπνιξη της διαδήλωσης των εργατών και φαντάρων τον Ιούλη. Μεγάλη καταστολή ενάντια στο επαναστατικό κίνημα. Οι μπολσεβίκοι περνούν ξανά στην παρανομία. Το κόμμα των μπολσεβίκων προετοιμάζει την ένοπλη εξέγερση. 6ο Συνέδριο του κόμματος. Συνωμοσία του στρατηγού Κορνίλωφ ενάντια στην επανάσταση. Συντριβή της συνωμοσίας από τους μπολσεβίκους. Τα Σοβιέτ στην Πετρούπολη και στη Μόσχα περνούν με το μέρος των μπολσεβίκων. Οχτωβριανή εξέγερση στην Πετρούπολη και σύλληψη της Προσωρινής Κυβέρνησης. 2ο Πανρωσικό Συνέδριο των Σοβιέτ και σχηματισμός της σοβιετικής κυβέρνησης με πρόεδρο τον Λένιν. Διατάγματα του 2ου Συνεδρίου των Σοβιέτ για ειρήνη και γη. Νίκη της σοσιαλιστικής επανάστασης. Πάλη του μπολσεβίκικου κόμματος για τη στερέωση της εξουσίας των Σοβιέτ. Συμφωνία ειρήνης του Μπρεστ-Λιτόφσκ. 7ο Συνέδριο του κόμματος. Έναρξη της σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Επιτροπές των φτωχών αγροτών και χαλιναγώγηση των κουλάκων. Στάση των αριστερών εσέρων και κατάπνιξή της. 5ο Συνέδριο των Σοβιέτ και ψήφιση του συντάγματος της ρωσικής σοσιαλιστικής ομοσπονδιακής σοβιετικής δημοκρατίας.

 

8. Το κόμμα των μπολσεβίκων στην περίοδο της ξένης στρατιωτικής επέμβασης και του εμφύλιου πόλεμου (1918-1920)

 

Αρχή της ξένης στρατιωτικής επέμβασης. Απόπειρα δολοφονίας του Λένιν από τους εσέρους. Πολεμικός κομμουνισμός. Πρώτη περίοδος του εμφυλίου πολέμου. Στρατιωτική ήττα της Γερμανίας στον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Επανάσταση στη Γερμανία. Πρώτο επαναστατικό κύμα στην Ευρώπη. Ίδρυση της 3ης Διεθνούς. 8ο Συνέδριο του κόμματος. Δυνάμωμα της ξένης επέμβασης. Αποκλεισμός της χώρας. Εκστρατεία του Κόλτσακ και του Ντενίκιν και ήττα τους. Τρίμηνη ανάπαυλα. 9ο Συνέδριο του κόμματος. Επίθεση των πολωνών μεγαλογαιοκτημόνων ενάντια στη σοβιετική χώρα. Περιπέτεια του στρατηγού Βράγκελ. Τέλος της επέμβασης.

 

9. Το κόμμα των μπολσεβίκων στη μεταβατική περίοδο, στην ειρηνική εργασία για την ανόρθωση της εθνικής οικονομίας (1921-1925)

 

Οι μπολσεβίκοι προσπαθούν να υπερβούν τις δυσκολίες από την καταστροφή της χώρας μετά την επέμβαση και τον εμφύλιο πόλεμο. Τα γεγονότα της Κροστάνδης. Συζήτηση για τα συνδικάτα μέσα στο κόμμα. 10ο συνέδριο του κόμματος. Ήττα της αντιπολίτευσης. Πέρασμα στη Νέα Οικονομική Πολιτική (ΝΕΠ). Πρώτα αποτελέσματα της ΝΕΠ. 11ο Συνέδριο του κόμματος. Απελευθέρωση του Βλαδιβοστόκ. Σχηματισμός της Ένωσης Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών. Αρρώστια του Λένιν. Συνεταιρικό σχέδιο του Λένιν. 12ο συνέδριο του κόμματος. Συνέχιση της πάλης για να σταθεροποιηθεί η οικονομία. Νέα συζήτηση μέσα στο κόμμα και ήττα των τροτσκιστών. Θάνατος του Λένιν. Στρατολογία προς τιμήν του Λένιν. 13ο Συνέδριο του κόμματος. Ζήτημα σοσιαλιστικής οικοδόμησης και της νίκης του σοσιαλισμού στη χώρα μας. Αντιπολίτευση των Ζηνόβιεφ – Κάμενεφ. 14ο Συνέδριο του κόμματος. Πορεία προς τη σοσιαλιστική εκβιομηχάνιση της χώρας.

 

10. Το κόμμα των μπολσεβίκων στην πάλη για τη σοσιαλιστική εκβιομηχάνιση της χώρας (1926-1929)

 

Δυσκολίες στην σοσιαλιστική εκβιομηχάνιση της χώρας. Ιμπεριαλιστικές προκλήσεις. Σχηματισμός του συνασπισμού Τρότσκυ-Ζηνόβιεφ. Ήττα του συνασπισμού. Επιτυχίες της σοσιαλιστικής εκβιομηχάνισης. Καθυστέρηση της αγροτικής οικονομίας. 15ο Συνέδριο του κόμματος. Προσανατολισμός προς τη συνεταιρική οργάνωση της αγροτικής οικονομίας. Επίθεση ενάντια στους κουλάκους. Ομάδα Μπουχάριν – Ρύκωφ. Ψήφιση του πρώτου πεντάχρονου σχεδίου. Σοσιαλιστική άμιλλα. Αρχή του μαζικού κινήματος των κολχόζ.

 

11. Το κόμμα των μπολσεβίκων στην πάλη για τη συνεταιρική οργάνωση της αγροτικής οικονομίας (1930-1934)

 

Διεθνής κατάσταση. Οικονομική κρίση στις κεφαλαιοκρατικές χώρες. Εισβολή της Ιαπωνίας στη Μαντζουρία. Άνοδος των φασιστών στην εξουσία στη Γερμανία. Δύο εστίες πολέμου. Από την πολιτική του περιορισμού των κουλάκικων στοιχείων στην πολιτική της εξάλειψης των κουλάκων σαν τάξης. Επίθεση ενάντια στα κεφαλαιοκρατικά στοιχεία. 16ο Συνέδριο του κόμματος. Αναδιοργάνωση όλων των κλάδων της λαϊκής οικονομίας. Παραπέρα ανάπτυξη του κινήματος των κολχόζ. Πραγματοποίηση του πεντάχρονου σχεδίου μέσα σε τέσσερα χρόνια. 17ο Συνέδριο του κόμματος. Ζητήματα Μπουχάριν-Τρότσκυ.