ΤΟ ΘΕΜΑ: Πακέτο 28 δις, του Χρίστου Καραμάνου

ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΣΚΑΝΔΑΛΟ ΤΟΥ ΣΥΝΑΙΝΕΤΙΚΟΥ ΔΙΚΟΜΜΑΤΙΣΜΟΥ

28 δισ. λευκή επιταγή στις τράπεζες

Η κυβέρνηση Καραμανλή, εναρμονιζόμενη με τους σχεδιασμούς της ΕΕ και των ΗΠΑ για τη διαχείριση της κρίσης υπέρ του κεφαλαίου, προχωρά σε μια τερατώδη "επιδότηση" των τραπεζών. Η ναυαρχίδα του καταρρέοντος νεοφιλελεύθερου μοντέλου, οι "νόμιμοι ληστές", ετοιμάζονται να καρπωθούν 28 δισ. ευρώ, που θα βγουν μέσα από τους φόρους που πληρώνει ο λαός. Οι διαχειριστές του νεοφιλελευθερισμού επιχειρούν να περάσουν σε ολόκληρη την κοινωνία την αντίληψη ότι μόνο έτσι μπορεί να αντιμετωπιστεί η (καπιταλιστική) κρίση. Με κοινωνικοποίηση των ζημιών, προκειμένου να συντηρηθεί η ιδιωτικοποίηση των κερδών. Δηλαδή, με κρατική παρέμβαση για περισσότερο νεοφιλελευθερισμό. Και με τα γνωστά υποζύγια: η "κοινωνία των 600 ευρώ" καλείται να φορτωθεί ακόμη έναν εθνικό στόχο: "τη σωτηρία των τραπεζών".

Κείμενα: Χρίστος Καραμάνος

Με τις τράπεζες ή με το λαό;

Οι τράπεζες στην τωρινή τους μορφή, και γενικότερα το χρηματοπιστωτικό σύστημα, είναι ένας από τους βασικότερους μοχλούς για την πραγματοποίηση των κερδών των πιο ισχυρών μερίδων του κεφαλαίου. Είναι ο πυρήνας του νεοφιλελεύθερου μοντέλου παγκόσμια. Οι τράπεζες αποκομίζουν τεράστια κέρδη, με το δανεισμό των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων αλλά και με το δανεισμό του κράτους. Νομιμοποιούνται από το κράτος να διατηρούν μια μεγάλη ψαλίδα ανάμεσα στα πολύ χαμηλά επιτόκια των καταθέσεων (κυρίως των μικρομεσαίων) και στα πολύ υψηλά επιτόκια δανεισμού. Την ίδια στιγμή νομιμοποιούνται από το κράτος να πληρώνουν ελάχιστους φόρους. Ενώ ασύδοτα μπορούν να τζογάρουν τεράστια ποσά στο χρηματιστήριο, λεηλατώντας και με αυτό το μέσο τις λαϊκές αποταμιεύσεις

Οι τράπεζες, στην εξέλιξη των νεοφιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων, αναλαμβάνουν ευρύτερο ρόλο. Αναλαμβάνουν, αντί για το Δημόσιο, να διαχειριστούν αυτές το 4ο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης (ΕΣΠΑ). Δηλαδή, το σύνολο σχεδόν των δημόσιων επενδύσεων, ακόμη και των περισσοτέρων κρατικών προμηθειών, θα περάσει μέσα από τις τράπεζες, οι οποίες προφανώς θα προωθήσουν τα συμφέροντα των ομίλων τους. Επίσης οι τράπεζες παίζουν κεντρικό ρόλο σε όλα τα "αυτοχρηματοδοτούμενα" έργα, από την Αττική Οδό, το "Ελευθέριος Βενιζέλος" και τη γέφυρα Ρίου-Αντίρριου, μέχρι τους νέους αυτοκινητοδρόμους και τα νέα αεροδρόμια. "Αυτοχρηματοδοτούμενα" έργα που τα πληρώνει όμως ο λαός, διπλά και τρίδιπλα.

Με λίγα λόγια, οι τράπεζες ταυτίζονται με το μέλλον του καπιταλιστικού συστήματος σε ολόκληρο τον πλανήτη αλλά και στη χώρα μας, γι’ αυτό η στήριξή τους αποτελεί το κύριο μέλημα όλων των κυβερνήσεων. Φυσικά, αυτό ντύνεται με διάφορες δικαιολογίες. Στις ΗΠΑ ο υπουργός Οικονομικών Χ. Πόλσον είπε ότι "αν οι φορολογούμενοι δεν πληρώσουν τώρα τις τράπεζες, τότε στο άμεσο μέλλον θα υποστούν ακόμη μεγαλύτερη ζημιά, γιατί θα έρθει ύφεση, απολύσεις, φτώχεια". Γνωστό ακόμη το επιχείρημα ότι στηρίζοντας τις τράπεζες, στηρίζονται και οι καταθέσεις των λαϊκών στρωμάτων. Επιχειρούν ακόμη να αποδώσουν την κρίση στην απληστία των "golden boys" – πράγμα που σημαίνει ότι με μια δήθεν εξυγίανση το σύστημα μπορεί να πάει μια χαρά. Κανείς δεν πρέπει να πιστέψει όλες αυτές τις αστείες δικαιολογίες, που διαρκώς αναπαράγουν τα ΜΜΕ, με στόχο να πείσουν τους λαούς ότι ο καπιταλισμός και ο νεοφιλελευθερισμός είναι μονόδρομος για τις κοινωνίες.

Τι θα μπορούσε να γίνει με τα 28 δισ. ευρώ

Στο πλαίσιο μιας αντι-νεοφιλελεύθερης πολιτικής κατεύθυνσης, με στόχο την ανακούφιση του λαού, τη στήριξη των κοινωνικών τομέων και την παραγωγική ανασυγκρότηση, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί το κονδύλι των 28 δισ., καθώς:

• Αντιστοιχεί με το 45% των εσόδων από φόρους το 2009, που θα ανέλθουν σε 61,6 δισ. ευρώ – δηλαδή, θα μπορούσε κάλλιστα να ακυρωθεί η φοροεπιδρομή που εξάγγειλε το Σεπτέμβρη ο Αλογοσκούφης, να ακυρωθεί ο κεφαλικός φόρος στα μπλοκάκια, να μηδενιστεί το ΦΠΑ στα είδη πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης, να μηδενιστούν οι ειδικοί φόροι στα καύσιμα και τα τσιγάρα.
• Είναι κατά 3,5 δισ. ευρώ μεγαλύτερο από το κονδύλι όλων των μισθών και συντάξεων που πληρώνει το δημόσιο και ανέρχεται σε 24,5 δισ. ευρώ – δηλαδή, θα μπορούσε να δοθεί μια γενναία αύξηση στους μισθούς και τις συντάξεις του δημοσίου, της τάξης του 40% σε κάθε μία από τις τρεις επόμενες χρονιές, το 2009, το 2010 και το 2011.
• Είναι κατά 3 δισ. ευρώ υψηλότερο από το αθροιστικό κονδύλι του προϋπολογισμού για Παιδεία, Υγεία και Κοινωνική Ασφάλιση. Δηλαδή, θα μπορούσαν οι δαπάνες για το κοινωνικό κράτος να αυξηθούν κατά 30% για καθένα από τα τέσσερα επόμενα χρόνια. Αν γινόταν αυτό, το δεύτερο μόλις χρόνο, το 2010, το ποσοστό του προϋπολογισμού για την Παιδεία θα ξεπερνούσε το 5%. Παράλληλα θα δινόταν μια ισχυρή αναπτυξιακή ώθηση στην οικονομία με πυρήνα την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών.
• Είναι κατά 4 δισ. μεγαλύτερο από τη χρηματιστηριακή αξία όλων των εμπορικών τραπεζών. Ακόμη και 10 δισ. ευρώ, το 1/3 του ποσού που χαρίζεται στις τράπεζες, θα αρκούσαν για την εθνικοποίηση των βασικών πιστωτικών ιδρυμάτων, τροφοδοτώντας την ανασυγκρότηση της παραγωγικής βάσης της οικονομίας.
• Αντιστοιχεί στο 38% του συνολικού δανεισμού των νοικοκυριών με στεγαστικά δάνεια (που ανέρχεται σε 73 δισ.), προϊόν της εγκατάλειψης από το κράτος της στεγαστικής πολιτικής. Θα μπορούσε κάλλιστα να δοθεί ενίσχυση στα πάνω από 200.000 νοικοκυριά που βρίσκονται σήμερα στο "κόκκινο", καθώς το κόστος αποπληρωμής του δανείου τους ξεπερνά το 40% – 50% του μηνιαίου εισοδήματός τους.
• Είναι κατά 280 φορές μεγαλύτερο από το κονδύλι των μόλις 100 εκατ. ευρώ που δίνεται για την ανακούφιση από τη φτώχεια. Θα μπορούσε κάλλιστα να καλυφθεί το επίδομα θέρμανσης, να διπλασιαστεί το ΕΚΑΣ και να δοθεί σε όλους τους ανέργους το επίδομα ανεργίας.
• Θα αυξήσει μονομιάς κατά 12% το συνολικό δημόσιο χρέος, που έχει συσσωρευτεί επί δεκαετίες και ανέρχεται σε 231,6 δισ. ευρώ. Ας θυμηθούμε δε ότι το δημόσιο χρέος προήλθε από ένα άλλο μεγάλο πακέτο, πάλι προς το μεγάλο κεφάλαιο, του θείου Καραμανλή στη δεκαετία του ’70. Τότε, σε συνθήκες κρίσης, δόθηκαν τεράστια δάνεια στους μεγαλοεπιχειρηματίες με κρατική εγγύηση (το ίδιο που πάει να γίνει και σήμερα: τα 15 από τα 28 δισ. είναι κρατικές εγγυήσεις). Οι μεγαλοεπιχειρηματίες έβγαλαν τα λεφτά στην Ελβετία και εδώ έμειναν οι διαβόητες "προβληματικές", που εκτίναξαν το δημόσιο χρέος. Είναι κάλπικο το επιχείρημα της κυβέρνησης ότι τα 15 από τα 28 δισ. είναι εγγυήσεις κι όχι ζεστό χρήμα, γιατί να πού μπορεί να οδηγήσουν οι εγγυήσεις.

Συνένοχο το ΠΑΣΟΚ

Το ΠΑΣΟΚ, επιβεβαιώνοντας το νεοφιλελεύθερο χαρακτήρα του ουσιαστικά συναινεί στο να δοθούν τα 28 δισ. στις τράπεζες, θέτοντας μόνον κάποιους ανούσιους όρους-"ευχές". Από ομιλία του Γ. Παπανδρέου στη Βουλή:

"Προτείνουμε: Πρώτον. Να εξασφαλιστεί η διαφάνεια και η λογοδοσία στην αξιοποίηση αυτού του πακέτου των 28 δισ. ευρώ. Να γνωρίζει ο πολίτης, να γνωρίζει το ελληνικό Δημόσιο, ποια είναι τα πραγματικά προβλήματα της κάθε τράπεζας, πόσο σοβαρά είναι, ποιες οι επισφάλειές της, ποιες οι πραγματικές της ανάγκες.

Δεύτερον. Η όποια στήριξη της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών πρέπει να γίνει με ξεκάθαρους κανόνες, με ενεργό εποπτεία της Πολιτείας. Το ελληνικό Δημόσιο να στηρίξει μόνον εκείνες τις τράπεζες που έχουν ανάγκη και εφόσον έχουν εξασφαλίσει και οι ίδιες τη συμμετοχή τους με αύξηση μετοχικού κεφαλαίου.

Τρίτον. Να ενισχυθεί το σημερινό αναποτελεσματικό πλαίσιο εποπτείας του χρηματοπιστωτικού συστήματος, και στις τράπεζες, και στην κεφαλαιαγορά, στις ιδιωτικές ασφαλίσεις, στα Ασφαλιστικά Ταμεία. Και επιτέλους, συντονισμό όλων των εποπτικών αρχών.

Τέταρτον. Να συνδεθεί η παροχή χρήματος, ρευστότητας, με την ανάπτυξη της πραγματικής οικονομίας, με την αναχρηματοδότηση ή την παροχή νέων δανείων, με ευνοϊκούς όρους, προς τις μικρομεσαίες και εξαγωγικές επιχειρήσεις".

Η θέση της ΚΟΕ

• Σωτηρία των νοικοκυριών κι όχι των τραπεζών
• Καμιά θυσία για το κεφάλαιο – Καμιά λευκή επιταγή
• Ριζικές αυξήσεις στους μισθούς και στις κοινωνικές δαπάνες
• Να φορολογηθεί δραστικά το μεγάλο κεφάλαιο κι όχι η γενιά των 600 ευρώ
• Άμεσα μέτρα προστασίας των δανειοληπτών
• Απαγόρευση των πλειστηριασμών
• Χαμηλότοκη ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων
• Εθνικοποίηση των επιχειρήσεων που βάζουν λουκέτο
• Καμιά απόλυση στις μέχρι σήμερα κερδοφόρες επιχειρήσεις